Ir al contenido

Ir al índice

ÑA̱ NÁTÚʼUN XA̱ʼA̱

“Xi̱kuni̱i̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová”

“Xi̱kuni̱i̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová”

NI̱NDA̱YÍNDI̱ iin tiʼvi loʼo na̱ yiví na̱ ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ xi̱tondi̱, na̱ ndóo chí Granbori chí yuku̱ ña̱ Surinam. Nda̱andi̱ tú piragua ta ku̱a̱ʼa̱nndi̱ chí yu̱ta Tapanahoni. Ta tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa loʼo ku̱a̱ʼa̱nndi̱ nu̱ú yu̱ta, ka̱ni motornú iin yu̱u̱. Tasaá ki̱xáʼa ni̱ki̱ʼvinú ini ti̱kui̱í ta saátu miíndi̱. Ndeéní ni̱yi̱ʼvíi̱, saáchi ni xa̱a̱ ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱ kúi̱ superintendente ña̱ circuito ta xa̱a̱ ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱ xíkai̱ chí nu̱ú yu̱ta, va̱ása níxi̱xiníi̱ su̱tíái̱.

Tá kúma̱níka natúʼi̱n xíʼinndó ndáaña ku̱uka, siʼna ná natúʼi̱n xíʼinndó ndáaña chi̱ndeétáʼan xíʼi̱n ña̱ ni̱xa̱i̱ ka̱chíñui̱ nu̱ú Jehová ku̱a̱ʼáka tiempo.

Ka̱kui̱ tá ku̱i̱ya̱ 1942, chí isla ña̱ liviní ña̱ naní Curazao. Soo chí Surinam ka̱ku yivái̱ ta ni̱xa̱ʼa̱nra ka̱chíñura chí Curazao. Tá kúma̱ní kakui̱ nda̱kuchira. Ta ta̱yóʼo xi̱kuu iin ta̱ nu̱ú ta̱ ndu̱u Testigo Jehová chí Curazao. a U̱ʼu̱n xi̱kuundi̱ ta ndiʼi semana xi̱kaʼvira xíʼinndi̱, ni sava yichi̱ va̱ása níxi̱kuni̱ndi̱ kaʼvindi̱. Tá xi̱kuumiíi̱ 14 ku̱i̱ya̱, yivái̱ nda̱kiʼinra ndi̱ʼi̱ ku̱a̱ʼa̱nndi̱ chí Surinam ña̱ va̱ʼa kundaara xi̱tái̱n ñá xi̱kuu siʼíra chi xa̱a̱ ku̱chéeníñá.

TÁ VA̱ʼANÍ NDÁKA̱XINYÓ NA̱ MIGOYÓ, VA̱ʼANÍ CHINDEÉTÁʼANNA XÍʼINYÓ

Ni̱xa̱i̱ va̱ʼaní ki̱táʼi̱n xíʼin na̱ va̱lí na̱ xi̱kusi̱íní-ini xi̱kachíñu nu̱ú Jehová chí Surinam. Loʼo ku̱i̱ya̱ kánuuna nu̱úi̱ ta precursor regular xi̱kuuna. Tá xi̱natúʼunna ndáaña xi̱ndoʼona tá xi̱xa̱ʼa̱nna predicación, si̱íkaví xi̱na̱ʼa̱na. Tá xi̱ndiʼi reunión xi̱kutóoníndi̱ natúʼunndi̱ xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, ta sava nda̱a̱ ñuú xi̱keʼéndi̱ ña̱yóʼo. Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱táʼi̱n xíʼin na̱yóʼo ni̱xa̱i̱ ku̱ndaa̱-inii̱ ndáaña xi̱kuni̱i̱ keʼíi̱ xíʼin ña̱ tákui̱: xi̱kuni̱i̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová. Tá kúúmiíi̱ 16 ku̱i̱ya̱ ndakuchii̱ ta tá xa̱a̱ kúúmiíi̱ 18 saá ni̱xa̱i̱ ku̱i̱ precursor regular.

SA̱KÚAʼI̱ ÑA̱ NDÁYÁʼVINÍ

Tá xi̱kui̱ precursor chí Paramaribo.

Ku̱a̱ʼání ña̱ sa̱kúaʼi̱ tá xi̱kui̱ precursor ta ña̱yóʼo va̱ʼaní chi̱ndeétáʼanña xíʼin ña̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová ndiʼi tiempo. Iin ña̱ ndáyáʼviní sa̱kúaʼi̱ kúú ña̱ sanáʼi̱ inka na̱ hermano ndáa ki̱ʼva keʼéna iin chiñu. Tá ni̱xa̱i̱ ndu̱i̱ precursor, iin ta̱ misionero ta̱ naní Willem van Seijl ni̱ndi̱ʼi̱ní-inira xa̱ʼíi̱. b Ta̱kán sa̱náʼa̱ra yi̱ʼi̱ ndáa ki̱ʼva keʼíi̱ chiñu ti̱xin congregación. Ta va̱ʼaníva ke̱ʼéra ña̱ sa̱náʼa̱ra yi̱ʼi̱, saáchi tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ni̱xa̱i̱ ku̱i̱ precursor especial ta ki̱ʼi̱n kuenta xíʼin sava grupo ña̱ ni̱xi̱yo chí yuku̱ ña̱ Surinam. Chíndayáʼviníi̱ ña̱ sa̱náʼa̱ na̱ hermano kán yi̱ʼi̱. Nani saá ki̱xáʼíi̱ távái̱ tiempo ña̱ va̱ʼa sánáʼi̱ inkana.

Ña̱ u̱vi̱ ña̱ sa̱kúaʼi̱ kúú ña̱ xi̱niñúʼu loʼo ña̱ʼa kuumiíi̱ ta saátu viíní keʼíi̱ chiñu. Tá kíxáʼa yo̱o̱, miíi̱ xíʼin ta̱ inka precursor especial kán xi̱natúʼunndi̱ ndáaña kuniñúʼundi̱ yo̱o̱ kán. Tasaá iinndi̱ xi̱xa̱ʼa̱n nda̱a̱ capital ña̱ va̱ʼa satándi̱ ña̱ kuniñúʼundi̱. Xi̱niñúʼu viíní kuniñúʼundi̱ xu̱ʼúnndi̱ ta saátu ña̱ xi̱xixindi̱ ña̱ va̱ʼa kitaña iníí yo̱o̱ kán. Saáchi tá ná ndiʼiña ndaʼa̱ndi̱ yuku̱ kán kǒoví na̱ kivi taxikaña ndaʼa̱ndi̱. Tá loʼovíi̱ sa̱kúaʼi̱ ña̱ loʼo ña̱ʼa kuumiíi̱ ta saátu ña̱ viíní keʼíi̱ chiñu, ña̱yóʼo chíndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ kundi̱ʼi̱ka-inii̱ xa̱ʼa̱ chiñu Jehová.

Ña̱ u̱ni̱ ña̱ sa̱kúaʼi̱ kúú ña̱ va̱ʼaníkava ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ tu̱ʼun miína. Tá loʼovíi̱ káʼi̱n tu̱ʼun holandés, inglés, papiamento xíʼin surinamés, tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nna chí Surinam (tu̱ʼun yóʼo nanítuña sranan). Soo chí yuku̱ kán ki̱ʼii̱n kuenta ña̱ va̱ʼaníka xíniso̱ʼo na̱ yiví ta nátúʼunyó xíʼinna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ tu̱ʼun miína. Xi̱ ixayo̱ʼvi̱níña xíʼi̱n ka̱ʼi̱n tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nna chí yuku̱ kán, tá kúú ña̱ saramacano saáchi xíniñúʼuna ña̱ tono alto xíʼin tono bajo. Soo va̱ʼaníva ke̱ʼíi̱ ña̱ sa̱kúaʼi̱ tu̱ʼun yóʼo chi xa̱a̱ chíndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ sánáʼi̱ ku̱a̱ʼá na̱ yiví xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱.

I̱xayo̱ʼvi̱nívaña xíʼi̱n sakuaʼi̱ tu̱ʼun yóʼo ta nda̱a̱ sava yichi̱ xi̱kukaʼan nu̱úi̱. Tá kúú, iin yichi̱ xi̱kuni̱ nda̱ka̱tu̱ʼíi̱n iin ñá xi̱sanáʼi̱ xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱ ñá káʼa̱n saramacano á va̱ʼa kúniñá saáchi ti̱xinñá xi̱kuʼvi̱ní, soo yi̱ʼi̱ ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼíi̱nñá kúúña á ñúʼu se̱ʼeñá. Ta va̱ása níkutóovíñá ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼíi̱nñá. Ni xi̱ ixayo̱ʼvi̱vaña xíʼi̱n ña̱ ka̱ʼi̱n ña̱ tu̱ʼun kán, soo xi̱chika̱i̱ ndee̱ ña̱ ka̱ʼi̱n tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nna kán.

TA̱XINA KU̱A̱ʼÁKA CHIÑU NDAʼÍI̱

Tá ku̱i̱ya̱ 1970 nda̱kiʼi̱n chiñu ña̱ koi̱ superintendente ña̱ circuito. Mií ku̱i̱ya̱ kán ta̱xii̱ discurso ta xi̱niñúʼi̱ diapositiva ña̱ va̱ʼa ka̱ʼi̱n nu̱ú ku̱a̱ʼání na̱ grupo na̱ ni̱xi̱yo chí yuku̱. Discurso kán xi̱naníña: “Visitando la central mundial de los testigos de Jehová”. Miíi̱ xíʼin na̱ hermano xi̱xa̱ʼa̱nndi̱ xíʼin tú piragua tú ku̱vaʼa xíʼin yitu̱n chí yu̱ta ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nndi̱ kotondi̱ na̱ hermano kán. Xi̱xa̱ʼa̱n iin ña̱ xi̱tavá luz xíʼinndi̱, iin tanque tá gasolina, lámpara ta saátu inkaka ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa sáya̱ʼandi̱ ña̱ diapositiva. Tá xa̱a̱ xi̱xaa̱ndi̱ xi̱sanúundi̱ ndiʼi ña̱ʼa yóʼo, ta tándi̱ʼi xi̱ndakuisondi̱ña ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nndi̱ nda̱a̱ nu̱ú taxindi̱ discurso. Ña̱ ndákaʼánkai̱ xa̱ʼa̱ kúú ña̱ xi̱taxiní na̱ yiví kán tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ndi̱ xa̱ʼa̱ discurso ña̱ xi̱taxindi̱. Ni̱kusi̱íní-inii̱ ña̱ chi̱ndeétáʼi̱n xíʼin na̱ yiví kán ña̱ sakúaʼana xa̱ʼa̱ Jehová ta saátu xa̱ʼa̱ na̱ ñuura. Tá xi̱kiʼi̱n kuenta ña̱ xi̱kuyatin inkana nu̱ú Ndióxi̱, xi̱kusi̱íní-inii̱ ni sava yichi̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼi̱n.

KI̱XAA̱ IIN ÑÁ CHINDEÉTÁʼAN XÍʼI̱N

Ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ ti̱ndaʼa̱ndi̱ tá septiembre ña̱ ku̱i̱ya̱ 1971.

Xi̱kunda̱a̱va-inii̱ ña̱ iin ña̱ va̱ʼaní kúú ña̱ kachíñu kúa̱i̱n ti̱xin circuito, soo nisaá xi̱kuni̱vai̱ iin ñá síʼíi̱ ñá koo xíʼi̱n ndiʼi tiempo. Tasaá ki̱xáʼíi̱ káʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n ndani̱ʼíi̱ ñá síʼíi̱ ñá chindeétáʼan xíʼi̱n kachíñui̱ nu̱úra chí yuku̱ ta ná kútóoñá keʼéña chiñu yóʼo. Iin ku̱i̱ya̱ ni̱ya̱ʼa tasaá ki̱xáʼa xínitáʼi̱n xíʼin ñá Ethel, iin ñá precursora especial ñá xi̱chika̱a̱ní ndee̱ ña̱ kachíñuñá nu̱ú Jehová. Tá loʼovíñá xi̱kutóoníñá ña̱ ke̱ʼé ta̱ apóstol Pablo ta saátu miíñá xi̱kuni̱ñá keʼéñá nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼéra. Tasaá ti̱ndaʼa̱ndi̱ septiembre ña̱ ku̱i̱ya̱ 1971 ta nda̱kundeéndi̱ ka̱chíñundi̱ nu̱ú Jehová ti̱xin circuito kán.

Loʼova ña̱ʼa xi̱kuumií na̱ veʼe ñá Ethel ña̱kán va̱ása ní ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinñá kachíñuñá nu̱ú Jehová chí yuku̱. Tá kúú, tá xi̱xa̱ʼa̱nndi̱ xi̱xitondi̱ congregación ña̱ xíkání xi̱kindo̱o, loʼova ña̱ʼa xi̱xa̱ʼa̱n xíʼinndi̱. Chí yu̱ta xi̱ndakatandi̱ ti̱ko̱to̱ndi̱ ta kántu xi̱chichindi̱. Xi̱xixindi̱ nda̱a̱ ndáaka ña̱ xi̱taxi na̱ hermano kán ndaʼa̱ndi̱, xi̱xixindi̱ iguana, piraña á nda̱a̱ ndáaka kití tí xi̱tiinna. Sava yichi̱ kǒo ko̱ʼo̱ kuxundi̱ ta ndaʼa̱ tú chita̱ xi̱taándi̱ ña̱ xi̱xixindi̱. Ta xíʼin ndaʼa̱ndi̱ xi̱xixindi̱. Ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ ndákanixi̱níndi̱ ña̱ chíka̱a̱ndi̱ ndee̱ ña̱ kachíñundi̱ nu̱ú Jehová kúú ña̱ chíndeétáʼan xíʼinndi̱ ña̱ viíka kutáʼanndi̱ xíʼinra (Ecl. 4:12). Ña̱ káchíñundi̱ nu̱ú Jehová va̱ása nasamandi̱ña xa̱ʼa̱ nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa.

Ña̱ na̱túʼi̱n xíʼinndó tá xa̱ʼa̱, ku̱uña tá ndi̱kóndi̱ ña̱ ni̱xa̱ʼa̱nndi̱ iin yuku̱ ña̱ xíkání kíndo̱o. Tá ni̱ki̱ʼvi tú piragua tú ku̱a̱ʼa̱nndi̱ xíʼin chí nu̱ú ndeéní ku̱a̱ʼa̱n yu̱ta, ni̱ki̱ʼvinú ti̱xin ti̱kui̱í soo iin kama ki̱tavanú. Ña̱ ndíxindi̱ chaleco salvavida chi̱ndeétáʼanña xíʼinndi̱ ña̱ va̱ása níko̱yondi̱. Soo ni̱ki̱ʼviníva ti̱kui̱í ininú. Ña̱kán xa̱tandi̱ comida ña̱ kuxundi̱ ta nu̱ú xi̱ñuʼuña xi̱niñúʼundi̱ña ña̱ va̱ʼa tavándi̱ ti̱kui̱í tá ni̱ki̱ʼvi ininú.

Va̱ása níni̱ʼíkandi̱ ña̱ kuxundi̱, ña̱kán xi̱kuni̱ndi̱ tiinndi̱ ti̱a̱ká kuxundi̱ soo va̱ása níndani̱ʼíndi̱rí. Ña̱kán ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼin Jehová ña̱ ná taxira ña̱ kuxundi̱ ki̱vi̱ kán. Tá sa̱kán ndi̱ʼi ke̱ʼéndi̱ oración, iin ta̱ hermano ta̱ ku̱a̱ʼa̱n xíʼinndi̱ kán ti̱inra iin ti̱a̱ká ta nanirí xi̱xi u̱ʼu̱n saándi̱.

KI̱XÁʼA ÍYO SE̱ʼENDI̱ TA SAÁTU XI̱KUI̱ SUPERINTENDENTE ÑA̱ CIRCUITO

Tá xa̱a̱ u̱ʼu̱n ku̱i̱ya̱ kúi̱ superintendente ña̱ circuito, ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ nda̱kiʼinndi̱ iin bendición, saáchi koo iin se̱ʼendi̱. Ni̱kusi̱íníva-inii̱ tá na̱kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, soo va̱ása níxi̱kunda̱a̱-inii̱ á nasamaña ki̱ʼva ña̱ xi̱takundi̱. Chi ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ xi̱kuni̱vandi̱ kachíñundi̱ nu̱ú Jehová ndiʼi tiempo. Tá ku̱i̱ya̱ 1976 ka̱ku se̱ʼendi̱ ta̱ nu̱ú, ta̱ naní Ethniël ta tá ni̱ya̱ʼa u̱vi̱ ku̱i̱ya̱ sava ka̱ku ta̱ Giovanni.

Tá ku̱i̱ya̱ 1983, tá nda̱kuchina chí yu̱ta Tapanahoni, yatin nu̱ú ndíkaa̱ ñuu Godo Holo, chí este ña̱ Surinam.

Xa̱ʼa̱ ña̱ loʼo na̱ superintendente ña̱ circuito ni̱xi̱yo chí Surinam, na̱ Betel ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ñá ná ndakundeéi̱ keʼíi̱ chiñu kán. Tá ni̱xi̱yo válíka na̱ se̱ʼendi̱, xi̱xaʼi̱n xi̱xitoi̱ circuito ña̱ xi̱kuumií loʼoka congregación. Ti̱xin iin yo̱o̱, u̱vi̱ semana xi̱xaʼi̱n xi̱xitoi̱ na̱ congregación ta inka u̱vi̱ka semana xi̱kui̱ precursor ti̱xin congregación nu̱ú xi̱ndika̱i̱. Ta tá xi̱xaʼi̱n xi̱xitoi̱ congregación ña̱ íyo yatin nu̱ú xi̱ndoondi̱, ñá Ethel xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ xi̱xa̱ʼa̱nvana xíʼi̱n. Soo tá xi̱xaʼi̱n asamblea á tá xi̱xaʼi̱n xi̱xitoi̱ na̱ hermano na̱ ndóo chí yuku̱ xi̱xa̱ʼa̱n mitúʼunvai̱.

Tá xi̱kui̱ superintendente ña̱ circuito, xíʼin tú piragua xi̱xaʼi̱n ña̱ va̱ʼa kotoi̱ congregación ña̱ xi̱kindo̱o xíká.

Ña̱ va̱ʼa keʼíi̱ ndiʼi chiñu ña̱ xi̱kuumiíi̱ xi̱niñúʼu vií ndakanixi̱níi̱ ndáa ki̱ʼva keʼíi̱ña. Ndiʼi semana xi̱kaʼvii̱ xíʼin na̱ veʼi̱. Ta tá xi̱xaʼi̱n xi̱xitoi̱ na̱ hermano chí yuku̱, ñá Ethel kúú ña̱ xi̱kaʼvi xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼendi̱. Xi̱chika̱i̱ ndee̱ ña̱ inkáchi keʼíi̱ ña̱ʼa xíʼin na̱ veʼi̱. Tá kúú, xi̱tavándi̱ tiempo ña̱ kusíkíndi̱ xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ á ña̱ ku̱ʼu̱nndi̱ kotonde̱ʼéndi̱ lugar ña̱ íyo yatin nu̱ú xi̱ndoondi̱. Sava yichi̱ xi̱kuaání xi̱kisii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kaʼvii̱. Ñá Ethel nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ñá ñaʼá ñá káʼa̱n Proverbios 31:15 xa̱ʼa̱ saá íyoñá xíʼi̱n. Ñá Ethel ya̱chi̱ní xi̱ndako̱oñá ña̱ va̱ʼa kaʼvindi̱ texto diario ta saátu ña̱ kuxundi̱ xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ tá kúma̱níka ku̱ʼu̱nna escuela. Kúsi̱íní-inii̱ chi va̱ʼaní chíndeétáʼan ñá síʼíi̱ xíʼi̱n ña̱ sáxi̱nui̱ chiñu ña̱ kúúmiíi̱ ti̱xin ñuu Ndióxi̱.

Ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ chi̱ka̱a̱níndi̱ ndee̱ ña̱ sanáʼa̱ndi̱ na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ ña̱ kuʼvi̱-inina kunina Jehová ta saátu ña̱ kutóona kachíñuna nu̱úra. Xi̱kuni̱ndi̱ ña̱ ná ndaka̱xinna ña̱ koona precursor, soo níma̱ miína ná kanaña. Ndiʼi yichi̱ xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna ña̱ kusi̱íní-inina tá ná koona precursor. Ni xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna xa̱ʼa̱ tu̱ndóʼo ña̱ xi̱yaʼandi̱ nu̱ú, soo ndiʼi tiempo xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna ña̱ mií Jehová chi̱ndeétáʼanra xíʼinndi̱ ta xi̱taxira ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndaʼa̱ndi̱. Ta saátu xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼin na̱ va̱lí se̱ʼendi̱ ña̱ ná kutáʼanna xíʼin na̱ hermano na̱ xi̱ndi̱ʼi̱ní-ini xa̱ʼa̱ chiñu Jehová.

Tíxa̱ʼvi Jehová kǒo ña̱ níxi̱kuma̱ní nu̱úndi̱. Xi̱kiʼi̱n kuenta ña̱ ná kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa kuma̱ní nu̱ú na̱ veʼi̱. Ki̱ʼva ña̱ xi̱takui̱ chí yuku̱ tá ni̱xi̱yo kúa̱i̱n ta xi̱kui̱ precursor especial, chi̱ndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ ki̱ʼii̱n kuenta ndáaña kivi kuma̱ní nu̱úndi̱ ta saátu ña̱ vií kuniñúʼundi̱ xu̱ʼún. Soo sava yichi̱ ni xi̱chika̱a̱nívandi̱ ndee̱, va̱ása níxi̱kuumiíndi̱ ndiʼi ña̱ʼa ña̱ xi̱xiniñúʼundi̱ ta tá xi̱ndoʼondi̱ saá Jehová xi̱chindeétáʼan xíʼinndi̱. Tá kúú tá ku̱i̱ya̱ 1986 nda̱a̱ 1992 xi̱ndika̱a̱ iin guerra chí Surinam. Xa̱ʼa̱ ña̱kán sava yichi̱ xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinndi̱ ni̱ʼíndi̱ ña̱ xi̱xiniñúʼundi̱. Soo Jehová ndiʼi tiempo xi̱ndaara ndi̱ʼi̱ (Mat. 6:32).

NDÁKANIXI̱NÍI̱ XA̱ʼA̱ ÑA̱ KÉʼÍI̱

Chí ndaʼa̱ yitin nda̱a̱ chí ndaʼa̱ kúaʼa: Xiʼin ñá Ethel.

Se̱ʼendi̱ ta̱ nu̱ú ta̱ naní Ethniël xíʼin ñá síʼira ñá naní Natalie.

Se̱ʼendi̱ ta̱ Giovanni xíʼin ñá síʼira ñá naní Christal.

Nda̱a̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán sandákoondaʼa̱ Jehová ndi̱ʼi̱, chi ndiʼi yichi̱ chíndeétáʼanra xíʼinndi̱ ña̱ si̱í koondi̱. Se̱ʼendi̱ iin bendición kúú na̱yóʼo ta ña̱ xi̱ndayáʼvika nu̱úndi̱ kúú ña̱ sanáʼa̱ndi̱na ña̱ kuʼvi̱-inina kunina Jehová. Kúsi̱íní-inindi̱ ña̱ nda̱kaxinna kachíñuna nu̱ú Jehová. Ta̱ Ethniël xíʼin ta̱ Giovanni ni̱xa̱ʼa̱nna Escuela nu̱ú Sákuaʼa na̱ Nátúʼun xa̱ʼa̱ ña̱ Kaʼndachíñu Ndióxi̱ ta vitin ñúʼuna Betel ña̱ Surinam xíʼin ñá síʼina.

Ñá Ethel xíʼin yi̱ʼi̱ xa̱a̱ ku̱chéevandi̱ soo ndákundeéndi̱ káchíñundi̱ nu̱ú Jehová ta kúúndi̱ precursor especial. Íyoní chiñu nu̱úndi̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán nda̱a̱ vitin ta̱ʼán sákuaʼi̱ su̱tíai̱. Soo va̱ása ndándikó-inii̱ xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱ xa̱a̱ ke̱ʼíi̱ nu̱ú Jehová. Tá ndákaʼíi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼíi̱ tá ni̱xi̱yo loʼi̱, saá kíʼi̱n kuenta ña̱ va̱ʼaníva ña̱ nda̱kaxii̱n ke̱ʼíi̱: ña̱ kachíñui̱ nu̱ú Jehová ndiʼi tiempo.

b Ña̱ nátúʼun xa̱ʼa̱ ta̱ Willem van Seijl, ña̱ naní “La realidad ha superado mis expectativas”, ka̱naña nu̱ú tutu ¡Despertad! 8 tí octubre ña̱ ku̱i̱ya̱ 1999.