“စာဖတ်ပရိသတ်တွေထဲမှာ မျက်မမြင်တွေကို သိသူ၊ ခင်မင်သူ ရှိကြမှာ ဖြစ်တယ်။ မျက်မမြင်တွေအတွက် ဖတ်စရာ အခမဲ့ ရနိုင်ပါပြီ။ . . . ဒီစာပေကို မျက်မမြင်တွေ ဖတ်လို့ ရတဲ့ ဖောင်းကြွစာလုံးနဲ့ ပုံနှိပ်ထားတယ်” ဆိုပြီး ၁၉၁၂၊ ဇွန် ၁ ရက်ထုတ် ကင်းမျှော်စင်က ဆိုတယ်။ “ကမ္ဘာပေါ် ခံစားရမယ့် အံ့ဖွယ် ကောင်းချီးတွေအကြောင်း ပါတဲ့အတွက် မျက်မမြင်တွေ အလွန် ကျေးဇူးတင်ကြတယ်” လို့လည်း ဖော်ပြတယ်။

 အဲဒီအချိန်တုန်းက အင်္ဂလိပ်လို ဘုံသုံး မျက်မမြင်စာစနစ် မရှိသေးဘူး။ ယေဟောဝါသက်သေတွေကတော့ “ဖောင်းကြွ အက္ခရာတွေ၊” တစ်နည်းအားဖြင့် ကျမ်းစာအမှန်တရားကို မျက်မမြင်စာနဲ့ ရရှိအောင် လုပ်ဆောင်ပေးနှင့်ပြီး ဖြစ်တယ်။ အခုထိလည်း လုပ်ဆောင်နေဆဲပါ။ မျက်မမြင်စာပေတွေကို ဘာသာစကား ၅၀ ကျော်နဲ့ ရနိုင်ပါပြီ။ ဒါကို ဘယ်လို ထုတ်ဝေကြသလဲ။

 မျက်မမြင်စာ ထုတ်ဝေဖို့ အရင်ဆုံး စာသားတွေကို မျက်မမြင် အက္ခရာတွေအဖြစ် ကူးပြောင်းပေးရတယ်။ နယူးယောက်၊ ပက်တာစင်၊ စာစီစာရိုက် ဝန်ဆောင်မှုဌာနမှာ လုပ်ဆောင်တဲ့ မိုက်ကယ် မီလန်က “အရင်တုန်းက မျက်မမြင်စာအဖြစ် ကူးပြောင်းပေးဖို့ အပြင်ဆော့ဖ်ဝဲ သုံးကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ လိုချင်တဲ့ ဘာသာစကားတိုင်းအတွက် အလုပ်မဖြစ်ဘူး” လို့ ပြောတယ်။ “အခုတော့ ကျွန်တော်တို့က ကင်းမျှော်စင် ဘာသာပြန်စနစ်ကို သုံးတယ်။ ဒီစနစ်က မျက်မမြင်စာတွေကို ကမ္ဘာမှာ သုံးနေတဲ့ ဘာသာစကား အများစုနဲ့ ရနိုင်အောင် ထောက်ပံ့ပေးတယ်။ ဒါမျိုး ဘယ်မှာမှ မရှိတာ သေချာတယ်” လို့ ပြောတယ်။

 မျက်မမြင်စာပေမှာ စာသားတွေအပြင် ရုပ်ပုံတွေအတွက် ဖော်ပြချက်လည်း ပါတယ်။ ဥပမာ၊ ပျော်စရာဘဝ ထာဝရ စံစားကြ မျက်မမြင်စာပေရဲ့ မျက်နှာဖုံးရုပ်ပုံအတွက် “တောင်ကုန်းတောင်တန်းတွေ၊ စိမ်းလန်းတဲ့ အပင်တွေကြား ကွေ့ကောက်တဲ့ လမ်းပေါ် စလျှောက်နေတဲ့ အမျိုးသား” ဆိုတဲ့ ဖော်ပြချက် ပါတယ်။ အသင်းတော် အမှုထမ်းနဲ့ ရှေ့ဆောင်အဖြစ် အမှုဆောင်နေတဲ့ မျက်မမြင် ညီအစ်ကို ဂျမ်ရှက်က “ဒီရုပ်ပုံဖော်ပြချက်တွေက ကျွန်တော့်အတွက် သိပ်အဖိုးတန်တယ်” လို့ ပြောတယ်။

 စာသားတွေကို ကူးပြောင်းပေးပြီးတဲ့နောက် ဖိုင်တွေကို မျက်မမြင်စာနဲ့ ဖောင်းကြွအောင် လုပ်ဖို့ ဌာနခွဲကို ပို့တယ်။ အဲဒီစာတွေကို စာရွက် ခပ်ထူထူပေါ်မှာ ဖောင်းကြွအစက်လေးတွေ ပေါ်လာအောင် ရိုက်နှိပ်တယ်။ ရေရှည် အသုံးခံတဲ့ ဖောင်းကြွ စာလုံးအစက်လေးတွေပါ။ ပြီးတဲ့နောက် စာမျက်နှာတွေကို စုစည်း၊ စပရိန်ခွေနဲ့ တွဲချုပ်ပြီး ပုံမှန် အသင်းတော် စာပေတွေနဲ့အတူ တင်ပို့တယ်။ ဒါမှမဟုတ် စာတိုက်ကနေ “မျက်မမြင်အတွက်” ဆိုတဲ့ တံဆိပ်ကပ်ပြီး တင်ပို့တယ်။ လိုအပ်ရင် ဌာနခွဲက မျက်မမြင်တွေ၊ အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်းသူတွေ အသင်းတော် အစည်းအဝေးမှာ လိုအပ်မယ့် စာပေတွေကို အမြန် ပို့ပေးဖို့ စီစဉ်တယ်။

 ဒီအတွက် အချိန်နဲ့ ငွေအား အတော် လိုအပ်တယ်။ နယူးယောက်၊ ဝေါလ်ကီးလ် ပုံနှိပ်တိုက်မှာ မျက်မမြင်ကျမ်းစာ နှစ်အုပ်အတွက် ကုန်တဲ့အချိန်က ပုံမှန် ကျမ်းစာအုပ်ရေ ၅၀,၀၀၀ အတွက် ကုန်တဲ့အချိန်နဲ့ ညီမျှတယ်။ အင်္ဂလိပ် မျက်မမြင် ကျမ်းစာတစ်အုပ်မှာ အတွဲပေါင်း ၂၅ တွဲ ရှိတယ်။ ဒါတွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကုန်ကျစရိတ်က ပုံမှန် ကျမ်းစာတစ်အုပ်ထက် အကုန်အကျ ၁၂၃ ဆ ပိုများတယ်။ ၂၅ တွဲ ပါတဲ့ တစ်စုံစာအတွက် ကျမ်းစာအဖုံးဖိုးချည်းသက်သက် ယူအက်စ်ဒေါ်လာ ၁၅၀ လောက် ကုန်ကျတယ်။

 မျက်မမြင်စာပေတွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ ကူညီသူတွေ ဘယ်လို ခံစားရသလဲ။ တောင်အာဖရိက ဌာနခွဲမှာ အမှုဆောင်တဲ့ နာဒီယာက “မျက်မမြင်၊ အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်းတဲ့ ညီအစ်ကို/မတွေအတွက် ဘဝဟာ ခက်ခဲတယ်။ သူတို့ကို ကူညီခွင့် ရတာက ကောင်းချီးပါပဲ။ သူတို့ကို ယေဟောဝါ ချစ်တဲ့ သက်သေပဲ” လို့ ပြောတယ်။

 မျက်မမြင်က မျက်မမြင်စာ မဖတ်တတ်ဘူး ဆိုရင်ကော။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က မျက်မမြင်စာကို ဖတ်တတ်ဖို့ သင်ယူပါ ဆိုတဲ့ စာစောင် ထုတ်ဝေထားတယ်။ မျက်မမြင်စာနဲ့ ပုံနှိပ်စာ ပါတယ်။ မျက်မမြင်နဲ့ မျက်စိမြင်သူ အတူလေ့လာနိုင်ဖို့ပါ။ ဒီစာစောင်နဲ့အတူ မျက်မမြင်စာ ရေးတဲ့ ကိရိယာ အချပ်ပြားနဲ့ အတံလေးလည်း ပါတယ်။ မျက်မမြင်စာ သင်နေသူက ဒီကိရိယာတွေနဲ့ မျက်မမြင် ဖောင်းကြွ အက္ခရာတွေကို ကိုယ်တိုင် လုပ်နိုင်တယ်။ ဒါက အက္ခရာတွေကို ပိုမှတ်မိလွယ်စေတယ်။ လက်နဲ့ ထိလိုက်ရုံနဲ့ ဘာအက္ခရာဆိုတာ သိစေတယ်။

 မျက်မမြင် ဒါမှမဟုတ် အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်းတဲ့ ညီအစ်ကို/မတွေ ဒီစာပေတွေကနေ ဘယ်လို အကျိုးရသလဲ။ ဟေတီမှာ နေတဲ့ အာနက်စ်က အစည်းအဝေးတွေ တက်ပေမဲ့ မျက်မမြင်စာပေ မရှိဘူး။ ကျောင်းသားတာဝန်၊ မေးဖြေဆွေးနွေးခန်းအတွက် အလွတ် ကျက်မှတ်ထားရတယ်။ “အခုတော့ အချိန်မရွေး လက်ထောင်ပြီး ဖြေနိုင်ပြီ။ တကယ့် ညီအစ်ကို/မတွေလို့ ခံစားရတယ်။ အားလုံးက ကျမ်းစာအကြောင်းအရာတွေ တန်းတူ ရထားတယ်” လို့ ပြောတယ်။

 သြစတြီးယားမှာ ကင်းမျှော်စင်သင်တန်းနဲ့ အသင်းတော် ကျမ်းစာလေ့လာမှုကို ကိုင်တွယ်တဲ့ အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်းသူ အကြီးအကဲ ညီအစ်ကို ယန်က “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စာပေတွေက တခြားမျက်မမြင်စာပေတွေထက် ပိုရှင်းလင်းတယ်။ ဥပမာ၊ စာမျက်နှာ၊ အောက်ခြေမှတ်ချက်တွေ ပါလို့ ရှာရလွယ်တယ်။ ရုပ်ပုံတွေအတွက် အသံဖော်ပြချက်တွေ ပါတယ်” လို့ ပြောတယ်။

 စွမ်အို့လို့ ခေါ်တဲ့ မျက်မမြင်-နားမကြား ညီအစ်မဟာ တောင်ကိုရီးယားက အထူးရှေ့ဆောင်ပါ။ အရင်တုန်းက အစည်းအဝေးတွေမှာ လက်ကို ကိုင်ပြီး လက်သင်္ကေတနဲ့ ပြပေးတာကိုပဲ အားကိုးခဲ့ပေမဲ့ အခုတော့ မျက်မမြင်စာကို ကိုယ်တိုင် ဖတ်နိုင်ပြီ။ “မျက်မမြင်စာတွေမှာ အစက်လေးတွေ မပြည့်စုံရင်၊ လိုင်းမညီရင်၊ စာရွက် ပါးလွန်းရင် ဖတ်ရခက်တယ်။ ယေဟောဝါသက်သေတွေက အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ စာရွက်တွေ သုံးလို့ အစက်တွေ ပိုဖောင်းကြွတယ်။ ဖတ်ရ ပိုလွယ်တယ်။ အရင်တုန်းက ကျမ်းစာစာပေတွေကို တခြားသူအကူအညီနဲ့ပဲ လေ့လာလို့ ရပေမဲ့ အခုတော့ ကိုယ်တိုင် လေ့လာနိုင်ပြီ။ အပတ်စဉ် အစည်းအဝေးတွေအတွက် ပြင်ရလို့၊ ပါဝင်ခွင့် ရလို့ သိပ်ပျော်တယ်။ မျက်မမြင်စာပေ မှန်သမျှ ဖတ်တယ်။ မဖတ်ရ မနေနိုင်အောင် စွဲနေပြီ” လို့ ပြောတယ်။

 မျက်မမြင်စာပေတွေမှာလည်း “ဒီမဂ္ဂဇင်းဟာ ရောင်းဖို့ မဟုတ်ပါ။ စေတနာအလျောက် ထည့်ဝင်တဲ့ အလှူငွေနဲ့ ထုတ်ဝေဖြန့်ချိထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာချီ ကျမ်းစာပညာပေး အစီအစဉ်မှာ ဒီမဂ္ဂဇင်းလည်း အပါအဝင် ဖြစ်ပါတယ်” ဆိုတဲ့ ဖော်ပြချက် ပါတယ်။ donate.pr418.com ကနေ နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ထည့်ဝင်လှူဒါန်းမှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ သင်တို့ရဲ့ ရက်ရောမှုက မျက်မမြင်၊ အမြင်အာရုံ ချို့ယွင်းသူတွေအပါအဝင် လူအားလုံးအတွက် ကျမ်းစာစာပေတွေ ရရှိစေတယ်။