ပျားရည်​ချိုမြ​သော​ဆေး

ပျားရည်​၏ ရောဂါပိုး​သတ်​နိုင်စွမ်း​နှင့် ရောင်ရမ်း​မှု တားဆီး​နိုင်စွမ်း​တို့ကို ဆေး​သုတေသီ​အချို့​က စိတ်ပါ​ဝင်စား​ကြသည်။ ကနေဒါ​နိုင်ငံ​၏ သည်​ဂ​လုပ်​ဘ်​အဲ​န်​မေးလ် သတင်းစာ​က ဤသို့​ဆို​၏– “ပဋိဇီဝဆေး​ကို​မ​ဖြုန်​တော့​သည့် အာဂ​ပိုးမွှား​များ​ကို တားဆီး​တိုက်ဖျက်​သော ခေတ်မီ​ဆန်းပြား​သည့် ပဋိဇီဝဆေး​ရှိရှိသမျှ​နှင့်​မတူဘဲ ပျားရည်​သည် ကူးစက်​နာ​များနှင့်​ပတ်သက်​လာ​လျှင် ၎င်း​ပိုးမွှား​အချို့​ကို တွန်းလှန်​တိုက်ဖျက်​နိုင်စွမ်း​ရှိသည်။”

ပျားရည်​၌ ကုသ​နိုင်စွမ်း​ရှိသော အဘယ်အရာ​ပါရှိ​သနည်း။ အဖြေ​တွင် ပန်း​ပွင့်​များ​မှ ပန်း​ဝတ်​ရည်​စုသိမ်း​သော လုပ်သား​ပျား​အကျုံးဝင်​ပါ​သည်။ ပျား​၏​တံတွေး​တွင် ပန်း​ဝတ်​ရည်​ထဲ​ရှိ ဂ​လူးကို့စ်​ကို ဓာတ်​ပြိုကွဲ​စေသော အဓိက​အင်ဇိုင်း​တစ်မျိုး​ဖြစ်သည့် ဂ​လူးကို့စ်​အောက်​စီ​ဒေ့​ပါဝင်​သည်။ ဤ​ဓာတ်​ပြိုကွဲမှု​၏ ဘေးထွက်​ပစ္စည်း​တစ်ခု​မှာ ဒဏ်ရာ​များ​ကို သန့်စင်​၍ ပိုး​သတ်​ရာ​၌ အသုံးပြုလေ့​ရှိသော ဟိုက်​ဒရို​ဂျင် ပါ​အောက်​ဆို​ဒ်​ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်​အားဖြင့်၊ ဒဏ်ရာ​ပေါ်​ရှိ ဟိုက်​ဒရို​ဂျင် ပါ​အောက်​ဆို​ဒ်​၏ အာနိသင်​မှာ ခဏတာ​မျှ​ဖြစ်သည်; သို့သော် ပျားရည်​မှာ​မူ အာနိသင်​ခြားနား​သည်။ “ပျားရည်​ကို ဒဏ်ရာ​ပေါ်​လိမ်း​လိုက်​သောအခါ ကိုယ်​တွင်း​ရည်​များ​ကြောင့် အရည်​နည်းနည်း​ကျဲ​သွား​ရာ ပျားရည်​၏​သဘာဝ​အ​ချ​ဉ်​ဓာတ်​ကို လျော့နည်းစေ​သည်” ဟု​သည်​ဂ​လုပ်​ဘ်​က​ဆို​သည်။ ဤသို့​အ​ချ​ဉ်​ဓာတ်​လျော့နည်း​သွား​သည့်​အဖြစ်​တွင် အင်ဇိုင်း​အလုပ်လုပ်​တော့​သည်။ ပျားရည်​ထဲ​ရှိ သကြားဓာတ်​ပြိုကွဲမှု​သည် အရှိန်​နှေး​ပြီး ဆက်တိုက်​ဖြစ်နေ​သည်။ ၎င်း​ဓာတ်​ပြိုကွဲမှု​ဖြစ်​စဉ်​က ဒဏ်ရာ​၌​ရှိသော ဘက်တီးရီးယား​ပိုး​ကို သေစေ​လောက်​သော်လည်း အနီးတစ်ဝိုက်​မှ ရောဂါ​ကင်း​သော​အသားမျှင်​ကို ဘေးမ​ပြု​နိုင်​လောက်​သည့် ဟိုက်​ဒရို​ဂျင် ပါ​အောက်​ဆို​ဒ်​ပမာဏ​ကို တဖြည်းဖြည်း​ထုတ်လုပ်​ပေး​သည်။

သည်​ဂ​လုပ်​ဘ်​အရ ပျားရည်​တွင် အနာ​ကျက်​စေနိုင်​သော ဂုဏ်သတ္တိ​အမျိုးမျိုး​ရှိသည်။ “ပျားရည်​ခပ်​ပါး​ပါး​လိမ်း​ထားခြင်း​က အရေပြား​ကို​ကာကွယ်​၍ အနာ​ဖေး​အမာ​တက်​ခြင်း​ကို တားဆီး​ပေး​သည့် စိုစွတ်​မှု​ကို​ဖြစ်စေ​သည်။ ပျားရည်​သည် သွေးကြော​မျှ​င်​အသစ်များ​ကို ကြီးထွား​ဖြစ်ပေါ်​စေပြီး အရေပြား​အသစ်​တက်​စေသော ဆဲလ်​များ​ကို ဖြစ်ပွား​စေ​သည်။” ထို့​အပြင် ပျားရည်​၌​ပါ​သော ဓာတ်​တိုး​ကာကွယ်​ပစ္စည်း​များသည် ရောင်ရမ်း​မှု​ကို​တားဆီး​နိုင်စွမ်း​ရှိပြီး “အရောင်​လျော့​စေ၊ သွေး​လည်ပတ်မှု​ကောင်း​စေပြီး အနာ ‘အရည်​တ​စိုစို’ မဖြစ်အောင် ထိန်းပေး​သည်။”

“သို့ရာတွင် ပျားရည်​သည် လူတိုင်း​အတွက်​ဆေး​မဟုတ်ပါ” ဟု အဆိုပါ​အစီရင်ခံစာ​က သတိပေး​သည်။ ပျားရည် ၅ ရာခိုင်နှုန်း​အထိ​တွင် ဗော်​ကျူ​လို​င်​န​မ် အဆိပ်​တောက်​ခြင်း မျိုးအောင်​ရောဂါပိုး​များ​ပါရှိ​သည်။ (Health Canada’s Botulism Reference Service) ကဲ့သို့​သော အေဂျင်စီ​များနှင့် ကလေး​ရောဂါ​လေ့လာ​သည့်​အဖွဲ့အစည်း​များ​က တစ်နှစ်​အောက်​ကလေး​ငယ်​များ​ကို ပျားရည်​မ​တိုက်​ဖို့ အကြံပေး​ကြသည်၊ “နို့စို့​ကလေး​များ​၏​အူ​ထဲ​တွင် ဘက်တီးရီးယား​ပိုး​မှ ကာကွယ်​ပေး​သော အဏုဇီဝ​ရုပ် အလုံအလောက်​မရှိ​သေး” သောကြောင့်​ဖြစ်သည်။