သွား​ကိုက်​ခြင်း ရာဇဝင်​တွင်​ခဲ့​သည့် ဝေဒနာ

အလယ်ခေတ်​မြို့​တစ်မြို့​၏ ဈေး​ထဲ​တွင် တောက်ပြောင်​သော အဝတ်အစား​များ​ကို​ဝတ်​ထား​သည့် တတ်​ယောင်​ကား​တစ်ဦး​က မိမိသည် မ​နာကျင်စေ​ဘဲ သွား​နုတ်​နိုင်​သည်​ဟု ကြွားဝါ​ပြောဆို​နေ​၏။ သူ၏ ကြံရာပါ​များ​က တွန့်ဆုတ်​တွန့်ဆုတ်​ဟန်​ဖြင့် ရှေ့သို့​တိုး​သွား​ကာ သွား​နုတ်​သူက နုတ်​ဟန်ဆောင်ပြီး​နောက် သွေး​ပေ​နေသော အံသွား​ကို အများ​မြင်သာအောင် ကိုင်​ပြ​ထား​သည်။ မကြာမီတွင် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာရှင်​များသည် အ​ခ​ပေး၍ သွား​နုတ်​ခံရန် အားတက်လာ​သည်။ သွား​နုတ်​ခံ​သူများ​၏​အော်သံ​ကို ဖုံးလွှမ်း​သွားစေရန် ဗုံ​များနှင့်​ခရာ​များ​ကို ဆူညံ​စွာ​တီးမှုတ်​ခြင်း​ဖြင့် အခြားသူများ တွန့်ဆုတ်​မသွား​စေရန် လုပ်ဆောင်ကြ​သည်။ ရက်​အနည်းငယ်​အတွင်း​တွင် အနာ​မှာ ကြောက်စရာ​ကောင်း​လောက်​အောင် ရင်း​လာ​တတ်​သည်။ တတ်​ယောင်​ကား​မှာ​မူ ပျောက်​ခြင်း​မလှ​ပျောက်​သွား​လေ​ပြီ။

ယနေ့​တွင် ထိုသို့​အ​လိမ်​ခံရ​သော သွား​ကိုက်​ဝေဒနာရှင်​များ​မှာ မရှိသလောက်​ဖြစ်သည်။ ခေတ်​သစ်​သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန်​များသည် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကို ကုသ​ပေး​နိုင်​သည့်​အပြင် သွား​ဆုံးရှုံး​ခြင်း​မှ​လည်း ကာကွယ်​ပေး​နိုင်​လေ့​ရှိသည်။ သို့သော် လူ​အများစုမှာ​မူ သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆေးခန်း​သို့​သွား​ရမည်ကို စိုးရိမ်​ကြသည်။ ခေတ်​သစ်​သွား​ကု​ပညာ​ကို တန်ဖိုး​ထား​တတ်လာ​စေရန် လူနာများ​အား နာကျင်မှု​မှ​သက်သာ​စေဖို့ သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန်​များ မည်သို့​စတင်​ကြိုးစား​ခဲ့​ကြ​ပုံ​ကို ကြည့်​ကြ​စို့။

သွား​ပိုးစား​နာ​သည် လူ​တို့​တွင် သာမန်​အအေး​မိ​ရောဂါ​ပြီး​လျှင် ဒုတိယ​အဖြစ်​အများဆုံး​ရောဂါ​ဖြစ်သည်ဟု ဆို​သည်။ ယင်းသည် ခေတ်ပေါ်​ရောဂါ​တစ်ခုမျှသာ​မဟုတ်​ချေ။ ကဗျာ​ဆရာ ဘုရင်​ရှောလမုန်က ရှေး​ဣသရေလ​တိုင်းပြည်​တွင် အသက်အရွယ်​အိုမင်း​လာ​သူတို့ ကြုံတွေ့ ကြ​ရမည့်​အခြေအနေ​မှာ သွားများ​မရှိတော့​၍ စိတ်​ကသိကအောက်​ဖြစ်​ရခြင်း​ဖြစ်​ကြောင်း ဖော်ပြ​၏။—ဒေ. ၁၂:၃။

မင်း​ဧကရာဇ်​များလည်း ခံစား​ခဲ့​ရ

အင်္ဂလန်​ဘုရင်မ အဲလစ်ဇဘက် ၁ သည်လည်း သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​နှင့် မလွတ်ကင်း​ခဲ့​ချေ။ ဘုရင်မ​ကြီး​၏ မည်း​နေသော​သွားများ​ကို​သတိထား​မိ​သည့် ဂျာမန်​ဧည့်သည်​တစ်ဦး​က “အင်္ဂလိပ်​လူမျိုး၏​အားနည်းချက်​မှာ သကြား​ကို​အလွန်အကျွံ​စားသုံးခြင်း ဖြစ်​ဟန်​တူ​သည်” ဟု​ရေးသားခဲ့​၏။ ၁၅၇၈၊ ဒီဇင်ဘာ​လ​တွင် ဘုရင်မ​ကြီး​သည် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကို နေ့ရောညပါ အပြင်းအထန်​ခံစား​ခဲ့​ရသည်။ ဘုရင်မ​ကြီး​၏​သမားတော်​များ​က ပိုးစား​နေသော​သွား​ကို နုတ်​ပစ်​ရမည်ဟု​ပြော​သောအခါ ဘုရင်မ​ကြီး​က နာကျင်​မည်​စိုး​၍ ငြင်းဆန်​ခဲ့​၏။ ဘုရင်မ​ကြီး​ကို အားပေး​ရန်​အတွက် လန်ဒန်​ဂိုဏ်းအုပ်​ဘုန်းတော်ကြီး ဂျွန်​အယ်​လ်​မာ​သည် မိမိ​တွင် သွား​အနည်းငယ်​သာ​ကျန်ရှိ​တော့​သော်လည်း ဆွေး​နေ​ပုံ​ရသော​သွား​တစ်ချောင်း​ကို ဘုရင်မ​ကြီး​ရှေ့တွင်​ပင် သတ္တိရှိရှိ​အနု​တ်​ခံ​ပြ​ခဲ့​သည်။

ထို​အချိန်​က သွား​နုတ်​လို​သူ​အရပ်သား​များသည် ဆံသသမား သို့​မဟုတ် ပန်း​ပဲ​သ​မား​ထံ​သို့​ပင် သွားခဲ့​ကြ​ရသည်။ သို့သော် သကြား​ဝယ်​စား​နိုင်​သူ ပို​၍​များပြား​လာသော​အခါ သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​မှာလည်း ပို​၍​တိုးများ​လာပြီး ကျွမ်းကျင်​သော​သွား​နုတ်​သူများ သာ၍​လိုအပ်​လာ​လေ​သည်။ ထို့​ကြောင့် အချို့​သော​သမားတော်​များနှင့် ခွဲစိတ်​ဆရာဝန်​များသည် သွား​ရောဂါ​ကို​ကုသ​ရန် စတင်​စိတ်ဝင်စား​လာ​ကြသည်။ သို့သော် မိမိတို့​ဘာသာ သင်ယူ​လေ့လာ​ခဲ့​ကြ​ရ၏။ အကြောင်း မှာ ကျွမ်းကျင်​သူများ​သည် မိမိတို့၏​လုပ်ငန်း​ထိခိုက်​မည်​စိုး​၍ မိမိတို့၏​ပညာ​ကို သတိရှိရှိ​လျှို​ထားသော​ကြောင့်​ဖြစ်သည်။ ယင်း​ပညာရပ်​နှင့်​ဆိုင်သော​စာအုပ်​များ​မှာလည်း ရှားပါး​လှ​သည်။

အဲလစ်ဇဘက် ၁ ၏​နန်းသက်​နောက်ပိုင်း ရာစုနှစ်​တစ်ခု​ခန့်အကြာ​တွင် လူ​ဝီ ၁၄ သည် ပြင်သစ်​ပြည့်ရှင်​ဖြစ်လာ​၏။ ဘုရင်​၏​အသက်တာ​အများစု​တွင် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကို ခံစား​ခဲ့​ရသော​ကြောင့် ၁၆၈၅ ခုနှစ်​တွင် သူ၏ ဘယ်ဘက်​အပေါ်​သွား​အားလုံး​ကို နုတ်​ပစ်လိုက်​ရသည်။ ဘုရင်​သည် မိမိ၏​သွား​ရောဂါ​ကြောင့် ဘေးသင့်​စေသော ဆုံးဖြတ်ချက်​ကို အမှား​မှား​အယွင်းယွင်း ချ​မိ​ကြောင်း၊ ယင်း​မှာ ပြင်သစ်​နိုင်ငံ​တွင် လွတ်လပ်​စွာ​ဝတ်ပြုခွင့်​ပေး​ထားသော​အမိန့်​ကို ပြန်လည်​ရုပ်သိမ်း​ရန် လက်မှတ်ထိုး​လိုက်​မိ​ပြီး ယင်းက လူ​နည်းသော​ဘာသာရေး​အုပ်စု​များ​ကို ရက်ရက်စက်စက် နှိပ်စက်​ညှဉ်းပန်းမှု ဖြစ်ပေါ်​စေ​ခဲ့​ကြောင်း တချို့က​ဆို​ကြ​၏။

ခေတ်​သစ်​သွား​ကုသမှု​၏​အစ

လူ​ဝီ ၁၄ ၏ အသုံးအဖြုန်း​ကြီး​သည့် ဘဝ​ပုံစံ​သည် ပါရီ​မြို့သား​လူကုံထံ​များ​အပေါ် လွှမ်းမိုး​လာ​ရာ​မှ သွား​ကု​ပညာ အစပြု​ရန် အကြောင်း​ပေါ်လာ​ခဲ့​သည်။ နန်းတွင်း​နှင့် လူမှု​အဖွဲ့အစည်း​တွင် အောင်မြင်မှု​ရရှိရန်​မှာ ကြည့်​ကောင်း​ရှုပျော်​သော​အသွင်အပြင်​ပေါ် မူတည်​သည်။ အစာစား​ရန်​ထက် ရုပ်ရည်​အသွင်အပြင်​အတွက် သွား​တု​များ​တပ်ဆင်​ကြ​၍ သွား​တု​လိုအပ်မှု​တိုးများ​လာ​ရာ လူကုံထံ​ဖောက်သည်​များ​ကို​အကျိုးပြုသော သွား​ကု​ဆရာများ ပေါ်ပေါက်​လာ​သည်။ ပါရီ​မြို့တော်​တွင် သွား​ကု​ပညာ​ကို ရှေ့ဆောင်​ရှေ့​ရွက်​ပြုသူ​မှာ ပြင်သစ်​ရေတပ်​၌ ခွဲစိတ်​ပညာ​လေ့လာ​သင်ယူ​ခဲ့​သူ ပီယဲ​ဖော​ရှာ​ဖြစ်၏။ သူသည် သွား​နုတ်​ခြင်း​ကို အရည်အချင်း​မရှိသော ဆံသ သမားများ​နှင့် တတ်​ယောင်​ကား​များ​အား လွှဲ​ပေး​ခဲ့​သော ခွဲစိတ်​ဆရာဝန်​များ​ကို ပြစ်တင်​ဝေဖန်​ခဲ့​ပြီး မိမိကိုယ်ကို ပထမ​ဆုံး သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ ခွဲစိတ်​ကု​ဆရာဝန်​ဟု ခေါ်ဆို​ခဲ့​သည်။

လုပ်ငန်း​အတွက် ပညာ​လျှို​ခြင်း​ထုံးစံ​ကို အဆုံးသတ်​ကာ ၁၇၂၈ ခုနှစ်​တွင် ဖော​ရှာ​သည် သူသိ​ရှိခဲ့​သမျှ နည်း​ပညာ​အားလုံး​ကို စုစည်း​ကာ စာအုပ်​တစ်အုပ်​အဖြစ် ထုတ်ဝေ​ခဲ့​သည်။ ရလဒ်​အနေ​နှင့် သူသည် “သွား​ကု​ပညာ​၏​ဖခင်” အဖြစ်​သမုတ်​ခံရ​သည်။ သူသည် လူနာ​အား ကြမ်းပြင်​ပေါ်​အစား သွား​စိုက်​ခုံ​ပေါ်​သို့​တင်​ကာ ကုသ​ပေး​ခဲ့​သည့် ပထမဦးဆုံး​ပုဂ္ဂိုလ်​ဖြစ်သည်။ ထို့ ပြင် သွား​နုတ်​ကိရိယာ ငါး​မျိုးကို တီထွင်​ခဲ့​သော်လည်း ဖော​ရှာ​သည် သွား​နုတ်​သူ​တစ်ဦး​ထက်မက များစွာ​လုပ်ဆောင်ခဲ့​သူ​ဖြစ်၏။ သူသည် သွား​ဖောက်​စက်​နှင့် သွား​ဖာ​သည့်​နည်း​ပညာ​များ​ကို တီထွင်​ခဲ့​သည်။ သွား​အရင်း​တွင်​ဖြစ်နေ​သော​အခေါင်းပေါက်​ကို ဖြည့်​ရန်​နှင့် ယင်း​တွင် သွား​တု​တပ်​ရန်​တို့ကို သူ​လေ့လာ​ခဲ့​သည်။ ဆင်​စွယ်​ဖြင့်​ပြုလုပ်​ထားသော ၎င်း​၏​သွား​တု​များ​တွင် နေရာတကျ တပ်ဆင်​နိုင်သော စ​ပ​ရင်​ပါရှိ​သည်။ ဖော​ရှာ​သည် သွား​ကု​လုပ်ငန်း​ကို အတတ်ပညာ​ဆိုင်ရာ​သက်​မွေး​မှု​လုပ်ငန်း​တစ်ခု​အဖြစ် အစပြု​ခဲ့​၏။ ၎င်း​၏​သြဇာ​သည် အမေရိက​သို့​ပင် ရောက်ရှိ​ပျံ့နှံ့​ခဲ့​သည်။

ပထမ​ဆုံး​အမေရိကန်​သမ္မတ အလူးအလဲ​ခံ​ခဲ့​ရ

လူ​ဝီ ၁၄ နောက်ပိုင်း အနှစ်​တစ်​ရာ​တွင် အမေရိကန်​မှ ဂျော့​ဝါ​ရှင်​တန်​လည်း သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကို ခံစား​ခဲ့​ရသည်။ သူသည် အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ်​မှ​စ၍ နှစ်​တိုင်း​လို​လို သွား​နုတ်​ခဲ့​ရသည်။ အမေရိကန်​တပ်​ပေါင်းစု​ကို ဦးဆောင်​စဉ်​အတွင်း သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကြောင့် ၎င်း​ခံစား​ခဲ့​ရသော စိတ်​ဆင်းရဲမှု​ကို စဉ်းစား​ကြည့်​ပါ။ ၁၇၈၉ ခုနှစ်​တွင် ပထမဦးဆုံး အမေရိကန်​သမ္မတ​ဖြစ်လာ​ချိန်​၌ သူ့​တွင် သွားများ​မရှိတော့​သလော​က်​ဖြစ်သွား​၏။

 သွားများ​မ​ရှိ၍ အကျည်းတန်​နေရ​ပြီး သွား​တု​များ​က​လည်း ပုံစံ​မကျ​သဖြင့် ဂျော့​ဝါ​ရှင်​တန်​ခမျာ စိတ်​ဆင်းရဲ​ခဲ့​ရ၏။ သူသည် မိမိ၏​အသွင်အပြင်​ကို အထူး​ဂရုစိုက်​သကဲ့သို့ နိုင်ငံ​သစ်​၏​သမ္မတ​ရာထူး​အတွက် တင့်တယ်​ခန့်ညားမှု​ရှိ​ရန်​လည်း ကြိုးစား​ခဲ့​သည်။ ထို​ခေတ်​က​သွား​တု​များ​ကို ပုံစံ​ခွက်​များ​တွင် လောင်း​ယူခြင်း​မဟုတ်ဘဲ ဆင်​စွယ်​မှ ထွင်းထု​ရသော​ကြောင့် အံဝင်​ရန်​ခက်ခဲ​သည်။ အင်္ဂလိပ်​လူကုံထံ​များလည်း ဝါ​ရှင်​တန်​ကဲ့သို့​ပင် အခက်ကြုံခဲ့​ကြသည်။ အင်္ဂလိပ်​လူမျိုး​တို့၏ အတည်​ပေါက်​နှင့်​အရွှန်း​ဖောက်​ခြင်း​သည် သွား​တု​များ​ပေါ်လာ​မည်​စိုး​၍ ကျယ်လောင်​စွာ​ရယ်မော​ခြင်း​ကို ရှောင်​ရာ​မှ​စ​ခဲ့​သည်​ဟု ပြောစမှတ်တွင်​ခဲ့​သည်။

ဝါ​ရှင်​တန်​သည် သစ်သား​သွား​တု​တပ်ဆင်​ခဲ့​သည်​ဟူသော ယုံ​တမ်း​စကား​မှာ မမှန်​လောက်​ပေ။ သူ၏​သွား​တု​ကို သစ်သား​ဖြင့်​မဟုတ်ဘဲ လူ​၏​သွား၊ ဆင်​စွယ်​နှင့် ခဲ​တို့​ဖြင့်​ပြုလုပ်​ခဲ့​သည်။ သူ၏​သွား​ကု​ဆရာဝန်​များသည် လူ့​သွားများ​ကို သင်္ချိုင်းဂူ​ဖောက်ထွင်း​သူများ​ထံ​မှ ရခဲ့​ခြင်း​ဖြစ်​နိုင်​သည်။ ထို့ ပြင် သွား​ကုန်သည်​များသည် စစ်တပ်​များ​နောက်မှလိုက်​ကာ တိုက်ပွဲ​တွင် ကျဆုံး​သူများ​ထံ​မှ သွားများ​ကို နုတ်ယူ​ခဲ့​ပေမည်။ ထို့​ကြောင့် သွား​တု​ဆို​သည်​မှာ ကြေး​ရ​တတ်​များ​အတွက် ဇိမ်​ခံ​ပစ္စည်း​ဖြစ်​ခဲ့​သည်။ ၁၈၅၀ ပြည့်လွန်​နှစ်များ​မတိုင်မီ​တွင် ကန့်​နှင့်​ပေါင်း​ထားသော​ရော်​ဘာကို စမ်းသပ်​တွေ့​ရှိခဲ့​ပြီး သွား​တု​အတွက် အခြေခံ​ပစ္စည်း​အဖြစ်​အသုံးပြု​ခဲ့​ရာ​မှ သာမန်​လူတန်းစား​များလည်း သွား​တု​တပ်ဆင်​နိုင်​ခဲ့​လေ​သည်။ ဝါ​ရှင်​တန်​ကို​ကုသ​ပေး​ခဲ့​သော သွား​ကု​ဆရာဝန်​များသည် သွား​ကု​ပညာ​တွင် ကျွမ်းကျင်​ထက်မြက်​သူများ​ဖြစ်သော်လည်း သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ဖြစ်​ရသည့် အကြောင်းရင်းကို​မူ အပြည့်အဝ​နားမလည်​ခဲ့​ကြ​ချေ။

သွား​ကိုက်​ခြင်း​နှင့်​ပတ်သက်သော အမှန်တရား

ရှေး​အချိန်​ကလူ​တို့သည် သွား​ကိုက်​ခြင်း​မှာ ပိုးစား​သောကြောင့်​ဖြစ်သည်ဟု ထင်မှတ်​ခဲ့​ကြ​ကာ ယင်း​အယူအဆကို ၁၇၀၀ ပြည့်လွန်​နှစ်များ​အထိ လက်ခံခဲ့​ကြသည်။ ၁၈၉၀ ပြည့်နှစ်​တွင် ဂျာမနီ​နိုင်ငံ၊ ဘာလင်​တက္ကသိုလ်​တွင် အမှုထမ်း​နေသော အမေရိကန် သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန် ဝီ​လော့​ဘီ​မေ​လာ​သည် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ဖြစ်စေ​သော​အဓိက​အကြောင်းရင်း​ဖြစ်သည့် သွား​ဆွေးမြည့်​ခြင်း​၏​အကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေ​တွေ့ရှိ​ခဲ့​သည်။ ဘက်တီးရီးယား​ပိုး​တစ်မျိုး​သည် အထူးသဖြင့် သကြားဓာတ်​တွင်​ပေါက်ပွား​ကာ သွားများ​ကို​ပျက်စီး​စေသော​အက်စစ်​ဓာတ်​ကို ထုတ်ပေး​သည်။ သို့သော် သွား​ဆွေးမြည့်​ခြင်း​ကို မည်သို့​ကာကွယ်​နိုင်​သနည်း။ အဖြေကို အမှတ်မထင် ရှာဖွေ​တွေ့ရှိ​ခဲ့​သည်။

အမေရိကန်​နိုင်ငံ၊ ကော်လိုရာဒို​ပြည်နယ်​တွင် လူအများစု​၏​သွားများ​သည် အဘယ်ကြောင့် အရောင်​အမျိုးမျိုး​ဖြစ်​ရသည်ကို သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန်​များ သိ​လို​ခဲ့​သည်​မှာ နှစ်ပေါင်း​များစွာ​တိုင်​ခဲ့ပြီ။ နောက်ဆုံး​တွင် ရေ​၌​ဖလိုရိုက်​ပါဝင်မှု​ပမာဏ လွန်ကဲ​ခြင်း​ကြောင့်​ဖြစ်သည်ဟု ရှာဖွေ​တွေ့ရှိ​ခဲ့​၏။ သို့သော် ဤ​ဒေသန္တရ​ပြဿနာ​ကို လေ့လာ​စူးစမ်း​စဉ်​တွင် သုတေသီ​များသည် သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​ကို ကာကွယ်​နိုင်​သည့် ကမ္ဘာချီ​အရေးကိစ္စကို အောက်ပါ​အတိုင်း အမှတ်မထင်​တွေ့ရှိ​ခဲ့​၏– သောက်​ရေ​တွင် ဖလိုရိုက်​ပါဝင်မှု​ပမာဏ လျော့နည်း​သော​ဒေသ​၌ ကြီးပြင်း​လာ​သူများ​သည် သွား​ဆွေးမြည့်​ခြင်း​ပို​ဖြစ်​ကြ​၏။ ရေ​တွင် သဘာဝ​အလျောက်​ပါဝင်​နေသော ဖလိုရိုက်​သည် သွား​ကြွေ​တွင်​ပါဝင်သော​အရာ​တစ်မျိုး​ဖြစ်သည်။ ဖလိုရိုက်​မပါဝင်​သော​ရေ​တွင် ဖလိုရိုက်​ကို စံ​အဖြစ်​သတ်မှတ်​ထားသော ပမာဏ​အတိုင်း​ထည့်၍ သောက်သုံး​သောအခါ သွား​ဆွေးမြည့်​နိုင်​ခြေ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း​ထက်မက ကျဆင်း​သွား​၏။

သို့​နှင့် လျှို့ဝှက်ချက်​ကို ဖြေရှင်း​နိုင်​ခဲ့​လေ​ပြီ။ သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​အဖြစ်​အများဆုံး​မှာ သွား​ဆွေးမြည့်​ခြင်း​ကြောင့်​ဖြစ်၏။ သွား​ဆွေးမြည့်​ရခြင်း​မှာ သကြားဓာတ်​ကြောင့်​ဖြစ်သည်။  ဖလိုရိုက်​က ယင်း​သို့​မဖြစ်​ရန် ကာကွယ်​ပေး​၏။ သို့သော် ဖလိုရိုက်​သည် သွား​ကောင်းစွာ​တိုက်ခြင်း၊ သွား​ကြား​ရှင်း​ခြင်း​တို့ကို အစားမထိုး​နိုင်​ကြောင်း ကောင်းစွာ​သက်သေထူ​ခဲ့ပြီ။

မ​နာကျင်​သော သွား​ကုသမှု​ကို ရှာဖွေခြင်း

ထုံ​ဆေး​ကို မ​တွေ့ရှိ​မီ​က သွား​ကုသမှု​သည် လူနာ​ကို များစွာ​နာကျင်စေ​သည်။ သွား​ကု​ဆရာဝန်​သည် ချွန်ထက်​သော​ကိရိယာ​ဖြင့် ဆွေး​နေသော​သွားများ​ကို အစိမ်း​အတိုင်း ကော်​ထုတ်​ကာ အပေါက်​ဖာ​ရန် သတ္တု​ရည်​ပူ​ကို အခေါင်းပေါက်​ထဲ​သို့ ထိုးထည့်​ရသည်။ ၎င်း​တို့​တွင် အခြား​ကုသ​နည်း​များ​မရှိသော​ကြောင့် ပိုးဝင်​နေသော​အသားနု​များ​ကို ကုသ​ရန် သွား​အရင်း​ရှိ​အခေါင်းပေါက်​ထဲ​သို့ အလွန်​ပူ​သော​သံချောင်း​ကို ထိုးထည့်​ကြ​ပေမည်။ အထူး​ကိရိယာ​များနှင့် ထုံ​ဆေး​မပေါ်မီ​အချိန်​က သွား​နုတ်​ခြင်း​သည် ထိတ်လန့်စရာ အတွေ့အကြုံ​လည်း ဖြစ်​ပေ​သည်။ သွား​ကိုက်​ဝေဒနာ​က​ပို​၍​ဆိုးသော​ကြောင့်​သာ ထိုသို့​နာကျင်​လွန်း​လှ​သော လုပ်ထုံး​လုပ်​နည်း​များ​ကို လူအများ​ခံယူ​ကြ​ခြင်း​ဖြစ်သည်။ အနာ​သက်သာ​စေရန် ဘိန်း၊ ဆေးခြောက်၊ အနု​ဆေး​စ​သော​ပ​ရ​ဆေး​များ​ကို ရာစုနှစ်​နှင့်​ချီ​၍ အသုံးပြု​ခဲ့​ကြသည်။ သွား​ကု​ဆရာဝန်​များသည် မ​နာကျင်စေ​ဘဲ ခွဲစိတ်​ကုသ​နိုင်​ပါ​မည်​လော။

၁၇၇၂ ခုနှစ်​တွင် နို​က်​ထရပ်​စ်​အောက်​ဆိုက်​ဓာတ်ငွေ့​ကို ဓာတု​ဗေဒ​ပညာရှင် ဂျိုးဇက်​ပ​ရက်​စ​လေ​က ဦးဆုံး​ဖော်စပ်​ခဲ့​ပြီး မကြာမီတွင် ယင်း​ဓာတ်ငွေ့​၏ ထုံ​စေသော​ဂုဏ်သတ္တိ​များ​ကို တွေ့ရှိ​ခဲ့​ကြသည်။ သို့သော် ၁၈၄၄ ခုနှစ်​အထိ ၎င်း​ဓာတ်ငွေ့​ကို ထုံ​ဆေး​အဖြစ် အသုံးမပြု​ခဲ့​ကြ​ချေ။ ယင်း​နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်​နေ့တွင် အမေရိကန်​နိုင်ငံ၊ ကွန်​နက်​တီ​ကပ်​ပြည်နယ်၊ ဟပ်​ဖို့​ဒ်​မြို့မှ သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန် ဟော​ရပ်​စ်​ဝဲ​လ်စ်​သည် လူအများ​ကို နို​က်​ထရပ်​စ်​အောက်​ဆိုက်​ဓာတ်ငွေ့ ဖြင့် ပျော်ရွှင်​စေသည့် ဟောပြောပွဲ​တစ်ခု​သို့ တက်ရောက်​ခဲ့​သည်။ မိမိ၏​ညှို့​သ​ကျ​ည်း လေးလံ​သော​ခုံ​တန်းလျား​ဖြင့် တိုက်မိ​သော်လည်း ၎င်း​ဓာတ်ငွေ့​ကြောင့် နာကျင်မှု​မခံစား​ရသည့် လူတစ်ဦးကို ဝဲ​လ်စ်​က သတိပြုမိ​ခဲ့​သည်။ ဝဲ​လ်စ်​သည် ကိုယ်ချင်းစာ​တတ်​သူ​ဖြစ်​ရာ ကုသမှု​ခံယူ​သည့် လူနာများ​၏​နာကျင်မှု​ကြောင့် များစွာ စိတ်​အနှောင့်အယှက်​ဖြစ်​ခဲ့​ရသည်။ သူသည် ဤ​ဓာတ်ငွေ့​ကို ထုံ​ဆေး​အဖြစ်​အသုံးပြုရန် ရုတ်တရက် စိတ်ကူး​ပေါက်​လာ​သည်။ ယင်းကို အခြားသူများ​တွင် အသုံးမပြု​မီ မိမိ​ကိုယ်တိုင် စမ်းသပ်​ကြည့်​ရန် ဆုံးဖြတ်​ခဲ့​သည်။ နောက်​တစ်နေ့​တွင် သူသည် လူနာ​ထိုင်ခုံ​တွင် ထိုင်​လိုက်ပြီး သတိမဲ့​သွား​သည်​အထိ ဓာတ်ငွေ့​ကို ရှူ​လိုက်​သည်။ ထို့နောက် အလုပ်ဖော်​တစ်ဦး​က ဝဲ​လ်စ်​၏​ကိုက်​နေသော အံသွား​ကို​နုတ်​လိုက်​သည်။ ယင်းသည် သမိုင်း​တွင်​သော​လုပ်ရပ်​တစ်ခု​ဖြစ်​ခဲ့​၏။ အဆုံး​တွင် နာကျင်မှု​မရှိသော သွား​ကု​ပညာ​ကို စမ်းသပ်​တွေ့ရှိ​ခဲ့​လေ​ပြီ။ *

ထို​အချိန်​မှ​စ၍ သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆေးပညာ​မှာ များစွာ တိုးတက်လာ​ခဲ့​သည်။ ထို့​ကြောင့် ယနေ့ သွား​ဘက်​ဆိုင်ရာ​ဆရာဝန်​ထံ​သွားပါ​က ပို​၍​သက်သောင့်သက်သာ​ရှိသော အတွေ့အကြုံကို ခံစား​သိရှိ​ရ​ပါ​လိမ့်​မည်။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်]

[စာမျက်နှာ ၁၈ ပါ ရုပ်ပုံ]

ပထမဦးဆုံး​အမေရိကန်​သမ္မတ ဂျော့​ဝါ​ရှင်​တန်​၏ ဆင်​စွယ်​အံကပ်

[Credit Line]

Courtesy of The National Museum of Dentistry, Baltimore, MD

[စာမျက်နှာ ၁၉ ပါ ရုပ်ပုံ]

၁၈၄၄ ခုနှစ်​တွင် နို​က်​ထရပ်​စ်​အောက်​ဆိုက်​အား ထုံ​ဆေး​အဖြစ်​သုံး​၍ ပထမ​ဆုံးသွား​ရောဂါ ကုသ​သည်ကို ရေးဆွဲ​ထားသော ပန်းချီကား

[Credit Line]

Courtesy of the National Library of Medicine

[Picture Credit Line on page 19]

Courtesy of the National Library of Medicine