ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်း—သမိုင်းဝင်ဘာသာပြန် ကိရိယာ
ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်း—သမိုင်းဝင်ဘာသာပြန် ကိရိယာ
သသမ္မာကျမ်းစာပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်းလုပ်ငန်းသည် ၁၄၅၅ ခုနှစ်ခန့်တွင် ကြီးမားသောပြောင်းလဲမှုတစ်ရပ် ဖြစ်ခဲ့၏။ ယိုဟန်စ် ဂူတင်ဘာ့ဂ်သည် ရွေ့လျားခဲစာလုံးဖြင့် ပထမဦးဆုံးသမ္မာကျမ်းစာကို ပုံနှိပ်ထုတ်လုပ်ရန် စာပုံနှိပ်စက်တစ်လုံးကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ သို့နှင့် သမ္မာကျမ်းစာကို ရှားပါးသော လက်ရေးစာမူများဖြင့်သာ ထုတ်ဝေလာမှုမှာ အဆုံးသတ်သွားလေသည်။ နောက်ဆုံး၌ သမ္မာကျမ်းစာကို အကုန်အကျမများလှဘဲ များစွာထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့လေသည်။ မကြာမီပင် သမ္မာကျမ်းစာသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဖြန့်ဝေရဆုံး စာအုပ်ဖြစ်လာခဲ့၏။
ဂူတင်ဘာ့ဂ်သမ္မာကျမ်းစာသည် လက်တင်ဘာသာဖြင့်ဖြစ်၏။ သို့သော် ဥရောပ ကျမ်းပညာရှင်များသည် မူရင်းဟေဗြဲနှင့် ဂရိ ဘာသာစကားများဖြင့် ရေးသားထားသော အားထားနိုင်သည့် သမ္မာကျမ်းစာတစ်အုပ် လိုအပ်ကြောင်း မကြာမီ သဘောပေါက်လာခဲ့ကြသည်။ ကက်သလစ်ချာ့ခ်ျက လက်တင် ဗားလ်ဂိတ်ကို တစ်ခုတည်းသော လက်ခံနိုင်သည့် ဘာသာပြန်ကျမ်းဟု ယူမှတ်ထားကြသည်၊ သို့တိုင် ယင်းတွင် အားနည်းချက်ကြီးနှစ်ခု ရှိနေလေသည်။ ၁၆ ရာစုတွင် လူအများစုသည် လက်တင်ဘာသာစကားမတတ်ကြချေ။ ထို့ပြင် ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းတွင် အနှစ်တစ်ထောင်ကျော်ကာလအတွင်း ကျမ်းကူးသူတို့၏ ကြီးကျယ်သောအမှားများစွာ စုပုံနေလေသည်။
ဘာသာပြန်သူများနှင့် ကျမ်းပညာရှင်များသည် မူရင်းဘာသာစကားများဖြင့် ရေးသားထားသော ကျမ်းစာအပြင် ခေတ်သုံးလက်တင်ဘာသာပြန်ကျမ်းကိုပါ လိုအပ်ခဲ့ကြသည်။ ၁၅၀၂ ခုနှစ်တွင် စပိန်ဘုရင်မ အစ္စဘဲလား ၁ ၏ နိုင်ငံရေးနှင့် ဘာသာရေးအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ကာဒီနယ် ဂျီမီနက်ဇ် ဒီ စစ္စနာအော့စ်သည် ထိုသူတို့၏လိုအပ်ချက်များကို ကျမ်းတစ်စောင်တည်းဖြင့် ဖြည့်ဆည်းပေးရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ ဤသမိုင်းဝင်ဘာသာပြန်ကိရိယာသည် ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းဟူ၍ လူသိများလာသည်။ စစ္စနာအော့စ်သည် အကောင်းဆုံး ဟေဗြဲ၊ ဂရိနှင့် လက်တင်ကျမ်းရင်းစကားများပါသည့်အပြင် အာရမိတ်ပါ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပါသည့် ပိုလီဂလော့တ်ခေါ် ဘာသာစုံကျမ်းတစ်စောင်ကို စီစဉ်ထုတ်လုပ်ရန် ကြံရွယ်ခဲ့၏။ ပုံနှိပ်လုပ်ငန်းမှာ အစသာရှိသေးရာ ဤကျမ်းဖြစ်မြောက်မှုသည်လည်း ပုံနှိပ်လုပ်ငန်းအတတ်ပညာတွင် သမိုင်းမှတ်တိုင်တစ်ခု စိုက်ထူမှု ဖြစ်ရပေတော့မည်။
စစ္စနာအော့စ်သည် စပိန်နိုင်ငံတွင် အမြောက်အမြားရှိနေသည့် ရှေးဟေဗြဲ လက်ရေးစာမူများကို ဝယ်ယူခြင်းအားဖြင့် ၎င်း၏အလွန်တရာကြီးမားသည့် လုပ်ငန်းကို အစပြုခဲ့၏။ ထို့ပြင် သူသည် ဂရိနှင့် လက်တင် လက်ရေးစာမူ အမျိုးမျိုးကိုလည်း စုဆောင်းခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းရင်းစကားအတွက် အခြေခံဖြစ်လေသည်။ စစ္စနာအော့စ်သည် တည်ထောင်ဖွင့်လှစ်ခါစ စပိန်နိုင်ငံ၊ အဲလ်ကာလာ ဒီ ဟီနာရပ်စ်တက္ကသိုလ်တွင် ကျမ်းပညာရှင်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းကာ ဤကျမ်းပြုစုရေးတာဝန်ကြီးကို ပေးအပ်လိုက်လေသည်။ ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်ဖို့ သူ အကူအညီတောင်းသည့် ကျမ်းပညာရှင်တစ်ဦးမှာ ရော့တာဒမ်မြို့မှ အီရက်စ်မပ်စ်ဖြစ်သည်၊ သို့သော် ဤနာမည်ကြီး ဘာသာဗေဒပညာရှင်သည် အဆိုပါကမ်းလှမ်းချက်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့လေသည်။
ကျမ်းပညာရှင်များသည် သမိုင်းတွင်မည့် အဆိုပါကျမ်းဂန်ကြီးကို စုစည်းပြုစုရန် ဆယ်နှစ်အချိန်ယူခဲ့ရ၏၊ ၎င်းနောက် ပုံနှိပ်ရန် နောက်ထပ်လေးနှစ်ကြာခဲ့လေသည်။ စပိန်နိုင်ငံရှိ ပုံနှိပ်စက်များတွင် ဟေဗြဲ၊ ဂရိ သို့မဟုတ် အာရမိတ်စာလုံးပုံစံမရှိသောကြောင့် လုပ်ငန်းဆိုင်ရာအခက်အခဲများစွာ ကြုံခဲ့ရ၏။ သို့နှင့် အဆိုပါဘာသာစကားများဖြင့် စာလုံးပုံစံရေးဆွဲရန် စစ္စနာအော့စ်သည် အာနယ်လ်ဒို ဂီလာမို ဘရိုကာ ပုံနှိပ်စက်ကြီး၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုကို တောင်းခံခဲ့ရသည်။ နောက်ဆုံး ၁၅၁၄ ခုနှစ်တွင် စာပုံနှိပ်သူတို့သည် ကျမ်းစာအုပ်များကို စတင်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသည်။ ကာဒီနယ်မသေဆုံးမီ လေးလအလို ၁၅၁၇၊ ဇူလိုင်လတွင် အတွဲခြောက်တွဲ ပြီးစီးခဲ့လေသည်။ စပိန်နိုင်ငံ၌ ဘာသာရေးစစ်ကြောမေးမြန်းမှု အထွတ်အထိပ်ရောက်နေချိန်တွင် ကျမ်းစာတစ်အုပ်လုံးကို အုပ်ရေ ခြောက်ရာနီးပါးခန့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ခြင်းမှာ မယုံနိုင်စရာပင်။ *
ဤကျမ်းကို စာစီခြင်း
ပိုလီဂလော့တ်၏ စာမျက်နှာတိုင်းသည် မှတ်သားဖွယ်ရာအဖြာဖြာပါရှိသည်။ ဟေဗြဲကျမ်းပိုင်းပါသောအတွဲလေးတွဲ စာမျက်နှာတိုင်း၏ အလယ်တွင် ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းပါရှိသည်; ဟေဗြဲကျမ်းရင်းစကားကို အပြင်ကော်လံတွင် တွေ့ရပြီး စာကြောင်းကြားတွင် လက်တင်ဘာသာဖြင့် ကြားညှပ်ပြန်ဆိုထားသည့် ဂရိကျမ်းရင်းစကားကိုမူ အတွင်းကော်လံတွင် တွေ့ရသည်။ မာဂျင်များတွင် ဟေဗြဲအသုံးအနှုန်းများစွာတို့၏ ဆင်းသက်လာရာရင်းမြစ်များကို ဖော်ပြထားသည်။ ပင်တကျွတ်ကျမ်းပါရှိသည့် စာမျက်နှာတိုင်း၏ အောက်ခြေတွင်မူ တည်းဖြတ်သူများသည် လက်တင်ဘာသာပြန်ဆိုချက်နှင့်အတူ (သမ္မာကျမ်းပါ ကျမ်းဦးငါးကျမ်း၏ အာရမိတ်စကားပြေပြန်) အွန်းကလော့စ် တာဂွန် ကျမ်းကိုလည်း ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။
ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်း၏ အတွဲငါးတွင် ကော်လံနှစ်ခုခွဲထားသော ဂရိကျမ်းပိုင်းပါရှိ၏။ ကော်လံတစ်ခုတွင် ဂရိကျမ်းရင်းစကားကို ဖော်ပြထားပြီး ကျန်ကော်လံ၌မူ ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းနှင့်တူညီသော လက်တင်ကျမ်းရင်းစကားပါရှိသည်။ ဘာသာစကားနှစ်မျိုးစလုံး၏ ကျမ်းရင်းစာသားများ ဆက်နွှယ်မှုကို စာလုံးသေးနှင့် ဖော်ပြပေးထားခြင်းအားဖြင့် စာဖတ်သူအား ကော်လံတစ်ခုမှ တူညီသည့်စကားလုံးနှင့်တူသော ကျန်ကော်လံရှိ သက်ဆိုင်ရာစကားလုံးကို ညွှန်ပြပေးသည်။ ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းပါ ဂရိကျမ်းရင်းစာသားသည် ပုံနှိပ်ခဲ့သမျှတွင် ပထမဦးဆုံးသော ဂရိကျမ်းစာခေါ် “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” အပြည့်အစုံပေါ်ပြီးနောက် များမကြာမီ အီရက်စ်မပ်စ် ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်သော ဂရိကျမ်း ပေါ်လာသည်။
ကျမ်းပညာရှင်များသည် အတွဲငါး၏ ကျမ်းရင်းစာသားကို ဂရုတစိုက် စာပြင်ခဲ့ကြရာ ပုံနှိပ်အမှား ငါးဆယ်ခုသာ ပါရှိခဲ့သည်။ ကျမ်းပညာရှင်များ၏ ဤမျှစည်းစနစ်ကျနစွာ ဂရုစိုက်မှုကြောင့် ခေတ်သစ်ဝေဖန်သူများက ၎င်းအတွဲကို အီရက်စ်မပ်စ်၏ နာမည်ကျော် ဂရိကျမ်းရင်းစာသားထက်ပင် သာလွန်သည်ဟု ဝေဖန်အကဲဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ သပ်ရပ်ပြေပြစ်သော ဂရိအက္ခရာများသည် ပို၍ရှေးကျသည့် လက်ရေးစာမူစာလုံးကြီးများ၏ သေသပ်သောအလှနှင့် ပနံသင့်လှပေသည်။ ဆယ့်ငါးရာစုနှစ် ဂရိဘာသာဖြင့် ပုံနှိပ်ခြင်းဟူသည့် သူ၏စာအုပ်တွင် အာရ်. ပရာ့ခ်တာက “စပိန်နိုင်ငံသည် မိမိဦးဆုံးဖန်တီးလိုက်သော ဂရိစာလုံးပုံစံမှာ ဖန်တီးခဲ့သမျှတွင် အကောင်းဆုံးဖြစ်သွားသည့်အတွက် ဂုဏ်ထူးဆောင်သင့်သည်” ဟုဆို၏။
ပိုလီဂလော့တ်၏ အတွဲခြောက်တွင် ကျမ်းစာလေ့လာမှု အထောက်အကူအမျိုးမျိုးပါရှိသည်– ဟေဗြဲနှင့် အာရမိတ်အဘိဓာန်၊ ဂရိ၊ ဟေဗြဲနှင့် အာရမိတ်အမည်များ၏ အဓိပ္ပာယ်ပြန်ဆိုချက်၊ ဟေဗြဲသဒ္ဒါနှင့် အထက်ပါအဘိဓာန်အတွက် လက်တင်အညွှန်းပါရှိသည်။ ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်အား“စာပုံနှိပ်အတတ်ပညာနှင့် ကျမ်းစာဆိုင်ရာသိပ္ပံပညာရပ်တို့အတွက် သမိုင်းမှတ်တိုင်” အဖြစ် ချီးကျူးကြခြင်းသည် အံ့အားသင့်စရာမဟုတ်ချေ။
စစ္စနာအော့စ်သည် ဤကျမ်းဂန်ကို “ထိုအချိန်အထိ တိမ်မြုပ်နေသောကျမ်းစာလေ့လာမှု ပြန်လည်ရှင်သန်လာစေရန်” ရည်မှန်းထားသော်လည်း ကျမ်းစာကို အများပြည်သူရနိုင်စေဖို့ကား ဆန္ဒမရှိခဲ့ချေ။ “ဘုရားသခင်၏နှုတ်မြွက်စကားတော်ကို သာမန်လူများ အလှမ်းမမီနိုင်သည့် အလွန်တရာလျှို့ဝှက်နက်နဲရာများအဖြစ် ပိတ်သိမ်းထားရမည်” ဟု သူယူဆထားသည်။ ထို့အပြင် “သမ္မာကျမ်းစာကို ကားတိုင်တင်အသတ်ခံရသည့် သားတော်၏ဦးခေါင်းအထက်တွင် အက္ခရာတင်ထားသော ဘုရားသခင်ခွင့်ပြုထားသည့် ရှေးဘာသာစကားသုံးမျိုးဖြင့်သာ ကန့်သတ်ထားရှိသင့်သည်” ဟုလည်း သူယူမှတ်ထားခဲ့၏။ * ဤအကြောင်းရင်းကြောင့် ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းတွင် စပိန်ဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုထားမှု တစ်ခုမျှ မပါရှိချေ။
မူရင်းဘာသာစကားများနှင့် ကွာဟသော ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်း
ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်း၏ သဘောသကန်ကြောင့် ၎င်းအားထုတ်ဝေရေးတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည့် ကျမ်းပညာရှင်များအကြား သဘောထားမတိုက်ဆိုင်မှုများ အနည်းငယ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။ နာမည်ကျော် စပိန်ကျမ်းပညာရှင် အန်တိုနီယို ဒီ နီဘရီဂျာ *သည် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းစာတွင်ပါဝင်မည့် ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းစာသားကိုပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ဖို့ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ကက်သလစ်ချာ့ခ်ျသည် ဂျရုမ်း၏ဗားလ်ဂိတ်ကို တစ်ခုတည်းသောအာဏာပိုင်ဘာသာပြန်ကျမ်းအဖြစ် ယူမှတ်ထားခဲ့ကြသော်လည်း ဗားလ်ဂိတ်ကို မူရင်း ဟေဗြဲ၊ အာရမိတ်နှင့် ဂရိကျမ်းရင်းစကားများဖြင့် ယှဉ်ကြည့်ဖို့လိုအပ်ကြောင်း နီဘရီဂျာ တွေ့မြင်ခဲ့သည်။ ရှိနေသော ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းစာအုပ်များတွင် တဖြည်းဖြည်းပေါ်လာသည့် သိသာသောအမှားများကိုပြင်ဆင်ရန် သူဆန္ဒရှိခဲ့၏။
ဗားလ်ဂိတ်နှင့် မူရင်းဘာသာစကားများစပ်ကြား ကွဲလွဲနေမှုများကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် နီဘရီဂျာသည် စစ္စနာအော့စ်အား “ကျွန်ုပ်တို့ဘာသာတရား၏ မီးညှိမထားသော မီးရှူးမီးတိုင်နှစ်ခုဖြစ်သည့် ဟေဗြဲနှင့် ဂရိဘာသာစကားများကို ပြန်ထွန်းညှိပေးပါ။ ဤတာဝန်အတွက် မိမိတို့ကိုယ်ကို ပေးဆက်ကြသူတို့ကို ဆုချီးမြှင့်ပေးပါ” ဟုတိုက်တွန်းခဲ့သည်။ ထို့ပြင် သူသည် ဤသို့လည်း အကြံပြုခဲ့သေးသည်– “ဓမ္မသစ်ကျမ်း၏ လက်တင်လက်ရေးစာမူများတွင် ကွဲပြားမှုကို တွေ့သည့်အခါတိုင်း ဂရိလက်ရေးစာမူများသို့ ကျွန်ုပ်တို့ ပြန်သွားကြည့်သင့်သည်။ အမျိုးမျိုးသော လက်တင်လက်ရေးစာမူများ သို့မဟုတ် ဓမ္မဟောင်းကျမ်းပိုင်း၏ လက်တင်နှင့် ဂရိလက်ရေးစာမူများစပ်ကြား ကွဲလွဲမှုကိုတွေ့ရတိုင်း တိကျမှန်ကန်မှုအတွက် စစ်မှန်သောဟေဗြဲရင်းမြစ်တွင် ကျွန်ုပ်တို့ ရှာဖွေသင့်ပေသည်။”
စစ္စနာအော့စ် မည်သို့တုံ့ပြန်ခဲ့သနည်း။ စစ္စနာအော့စ်သည် မိမိ၏ထင်မြင်ချက်ကို ပိုလီဂလော့တ်သမ္မာကျမ်းစာ၏ စကားချီးတွင်ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြထားခဲ့၏။ “သူခိုးတို့ကို ရောမ သို့မဟုတ် လက်တင်ချာ့ခ်ျကိုကိုယ်စားပြုသည့် ယေရှု၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်တွင် ချိတ်ဆွဲထားသကဲ့သို့ ကျွန်ုပ်တို့သည် ကောင်းချီးခံ ဂျရုမ်း၏ လက်တင်ဘာသာပြန်ကျမ်းကို တရားဇရပ် [ဟေဗြဲကျမ်းရင်းစာသား] နှင့် အရှေ့တိုင်းချာ့ခ်ျ [ဂရိကျမ်းရင်းစာသား] တို့၏ ကြားတွင် ထားလိုက်ကြသည်။” ဤသို့ဖြင့် စစ္စနာအော့စ်သည် နီဘရီဂျာအား မူရင်းဘာသာစကားများနှင့်အညီ ပြန်ဆိုထားသည့် လက်တင်ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းကို အမှားပြင်ဆင်ခွင့်မပေးခဲ့ချေ။ နောက်ဆုံး နီဘရီဂျာသည် စံမမီသော ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်မှုတွင် ၎င်း၏အမည်ကိုထည့်သွင်းမည့်အစား အဆိုပါစီမံကိန်းကို စွန့်လွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။
ကော်မာ ရိုဟာနေနွမ်
အဲလ်ကာလာ ဒီ ဟီနာရပ်စ်၏ ပိုလီဂလော့တ်သမ္မာကျမ်းစာသည် မူရင်း ကျမ်းစာဘာသာစကားများနှင့်အညီ ကျမ်းရင်းစာသားကို ပြန်လည်မွမ်းမံရေးအတွက် အလွန်ကြီးကျယ်သော ရှေ့ပြေးခြေလှမ်းတစ်လှမ်းဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသော်လည်း သိရှိနားလည်မှုအပေါ် မိရိုးဖလာအယူအဆက ရံဖန်ရံခါ လွှမ်းမိုးသွားခဲ့သည်။ တည်းဖြတ်သူများသည် ဗားလ်ဂိတ်ကျမ်းကို အထင်ကြီးလေးစားလွန်းသဖြင့် မူရင်းဂရိနှင့်အညီဖြစ်စေရန် လက်တင်အရေးအသားကို ပြင်ရမည့်အစား “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” ၏ဂရိစာသားကို အကြိမ်ကြိမ် သွားပြင်မိခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါနမူနာများအနက် တစ်ခုမှာ ကော်မာ ရိုဟာနေနွမ်ဟု လူသိများကျော်ကြားသည့် ကျမ်းစကားအပိုဖြစ်သည်။ * အစောပိုင်း မည်သည့်ဂရိလက်ရေးစာမူများတွင်မျှ ဤစကားစု မပါရှိချေ၊ မိမိ၏စာကို ယောဟန်ရေးသားခဲ့ပြီးနောက် ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာကြာမှ ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်။ ဗားလ်ဂိတ်၏ ရှေးအကျဆုံး လက်တင်လက်ရေးစာမူများတွင်လည်း မပါရှိချေ။ ထို့ကြောင့် အီရက်စ်မပ်စ်သည် ၎င်း၏ ဂရိ “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” မှ ဤစာသားအပိုကို ထုတ်ထားသည်။
ပိုလီဂလော့တ်၏ တည်းဖြတ်သူများသည် ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာ မိရိုးဖလာအရ ဗားလ်ဂိတ်စာသား၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ခဲ့သော အဆိုပါအခန်းငယ်အား ဖယ်ရှားပစ်ဖို့ ဝန်လေးခဲ့ကြသည်။ သို့နှင့် သူတို့သည် အဆိုပါစကားပိုကို လက်တင်စာသားတွင် ဆက်ရှိနေစေခဲ့ပြီး ကော်လံနှစ်ခု ဆီလျော်ညီညွတ်စေရန် ၎င်းကို ဂရိစာသားထဲထည့်သွင်း ဘာသာပြန်ဆိုဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြသည်။
ဘာသာပြန်ကျမ်းသစ်များအတွက် အခြေခံ
ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်၏တန်ဖိုးသည် စက်ပ်တွားဂျင့်နည်းတူ ဦးဆုံးပုံနှိပ်တည်းဖြတ်သည့် ဂရိကျမ်းအပြည့်အစုံပါဝင်မှုအပေါ် မမူတည်ချေ။ အီရက်စ်မပ်စ်၏ ဂရိ “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” သည် အများလက်ခံသောဂရိကျမ်း (အခြားဘာသာစကားများဖြင့် ပြန်ဆိုထားသည့် ဘာသာပြန်ကျမ်းများစွာအတွက် အခြေခံ) ဖြစ်လာသကဲ့သို့ပင် ပိုလီဂလော့တ်၏ ဟေဗြဲကျမ်းသည်လည်း ဟေဗြဲ-အာရမိတ်ကျမ်းများအတွက် မူရင်းစာသားဖြစ်လာခဲ့သည်။ * ဝီလျံ တင်ဒေးလ်သည် မိမိ၏ဘာသာပြန်ကျမ်းကိုအင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ပြန်ဆိုရန်အခြေခံဟေဗြဲကျမ်းအဖြစ် ဤပိုလီလော့တ်ကျမ်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် ကော်န်ပလူတန်စီယန် ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းကို ပေါ်ထွက်စေခဲ့သည့် အဆိုပါပညာရှင်များအဖွဲ့၏ ပြုစုမှုသည် ကျမ်းစာပညာဘက် တိုးတက်ထွန်းကားစေရေးတွင် အလွန်အရေးပါသောကဏ္ဍ၌ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကိုထုတ်ဝေလိုက်ချိန်၌ ဥရောပတစ်ခွင် ကျမ်းစာကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စားလာရာ ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းကို အများသုံးဘာသာစကားဖြင့် ဘာသာပြန်ဆိုဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။ ပိုလီဂလော့တ်ကျမ်းသည် ဂရိနှင့် ဟေဗြဲကျမ်းတို့ကို မွမ်းမံကာ မပျောက်မပျက်အောင် ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရာတွင် ထောက်ကူပေးသည့် အစပြုလုပ်ဆောင်မှုများ၏ ကွင်းဆက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားပေသည်။ ဤကြိုးပမ်းမှုအားလုံးက ‘ယေဟောဝါ၏နှုတ်မြွက်တော်သည် အစစ်ခံ၍တည်၏၊’ “ငါတို့ဘုရားသခင်၏ နှုတ်[မြွက်]တော်မူကား အစဉ်အမြဲတည်လတ္တံ့” ဟူသော ဘုရားသခင့်ရည်ရွယ်တော်မူချက်နှင့် ဆီလျော်ညီညွတ်လှပေသည်။—ဆာလံ ၁၈:၃၀၊ သမ္မာ; ဟေရှာယ ၄၀:၈၊ သမ္မာ; ၁ ပေတရု ၁:၂၅။
[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]
^ အပိုဒ်၊ 6 အုပ်ရေခြောက်ရာကို စက္ကူဖြင့် ထုတ်ဝေပြီး ခြောက်အုပ်ကို သားရေပြားဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသည့်ရက်စွဲမှာ ၁၅၂၂ ဖြစ်၏။ ၁၉၈၄ တွင် အကန့်အသတ်ဖြင့် ပြန်မိတ္တူကူးခဲ့ကြသည်။
^ အပိုဒ်၊ 12 ဟေဗြဲ၊ ဂရိနှင့် လက်တင်။—ယောဟန် ၁၉:၂၀။
^ အပိုဒ်၊ 14 နီဘရီဂျာသည် စပိန်လူမျိုး လူအဓိကပြုဝါဒီများ (လစ်ဘရယ်ကျမ်းပညာရှင်များ) ၏ ရှေ့ဆောင်လမ်းပြဟူ၍ သတ်မှတ်ထားခံရသည်။ ၁၄၉၂ ခုနှစ်တွင် သူသည် ပထမဦးဆုံးသော ဂရာမက်တီကာ ကာစတဲလ်ရာနာ (ကာစတဲလီယန်သဒ္ဒါ) ကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ သုံးနှစ်ကြာပြီးနောက် သူသည် သမ္မာကျမ်းစာလေ့လာခြင်းဖြင့် အရိုးထုတ်သွားဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့လေသည်။
^ အပိုဒ်၊ 18 ဘာသာပြန်ကျမ်းတချို့ရှိ ကျမ်းစကားအပိုကို ၁ ယောဟန် ၅:၇ တွင် ‘ကောင်းကင်ဘုံ၌ ခမည်းတော်တစ်ပါး၊ နှုတ်မြွက်တော်တစ်ပါးနှင့် သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်တစ်ပါးရှိ၍၊ ထိုသုံးပါးတို့သည် တစ်လုံးတစ်ဝတည်းဖြစ်တော်မူ၏’ ဟူ၍ ဖတ်ရသည်။
^ အပိုဒ်၊ 21 အီရက်စ်မပ်စ်၏ စာပေမှတ်တမ်းကို ၁၉၈၂၊ စက်တင်ဘာ၁၅ရက်ထုတ်ကင်းမျှော်စင်၊ စာမျက်နှာ ၈-၁၁ [လိပ်] ကိုရှု။
[စာမျက်နှာ ၂၉ ပါ ရုပ်ပုံ]
ကာဒီနယ် ဂျီမီနက်ဇ် ဒီ စစ္စနာအော့စ်
[Credit Line]
Biblioteca Histórica. Universidad Complutense de Madrid
[စာမျက်နှာ ပါ ရုပ်ပုံ]
အန်တိုနီယို ဒီ နီဘရီဂျာ
[Credit Line]
Biblioteca Histórica. Universidad Complutense de Madrid
[Picture Credit Line on page 28]
Biblioteca Histórica. Universidad Complutense de Madrid