ဘဝ​အတ္ထုပ္ပတ္တိ

အားနည်း​သော်လည်း တန်ခိုး​နှင့်​ပြည့်စုံ

လေ​ယို​ပို​လ် အင်​ဂျ​လစ်​တ်​နာ ပြောပြ​သည်

အက်စ်​အက်စ် အရာရှိ​က သူ့ရဲ့​ပစ္စတို​သေနတ်​ကို​ဆွဲထုတ်၊ ကျွန်တော့်​ခေါင်း​ကို ထောက်ထား​ပြီး “မင်း သေ​ဖို့​အသင့်​ဖြစ်​ပြီ​လား။ မင်းကို ပြောင်းလဲ​ပေး​လို့​မရနိုင်​မယ့်​အတူတူ ငါ သေနတ်​မောင်း​ကို ဖြုတ်​လိုက်​တော့​မယ်” လို့​ပြောပါ​လေ​ရော။ ကျွန်တော်​က​လည်း လေသံ​ကို​ထိန်း​ရင်း “အသင့်​ဖြစ်ပါ​ပြီ” လို့​ပြော​လိုက်တယ်။ တော​င့်​တော​င့်​လေး​ရပ်၊ မျက်လုံးကို​မှိတ်​ပြီး သေနတ်​မောင်း​အ​ဖြုတ်​ကို စောင့်နေ​တယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဘာမှ​ဖြစ်​မလာ​ခဲ့​ဘူး။ ကျွန်တော့်​နားထင်​ကနေ သေနတ်​ကို​ဖယ်​လိုက်​ရင်း “မင်းဟာ သေ​လောက်​အောင် မိုက်​တွင်း​နက်တဲ့​သူပဲ!” လို့ သူ​အော်​လိုက်တယ်။ ဒီလို​ဆိုးဝါး​တဲ့​အခြေအနေ​ကို ကျွန်တော်​ဘယ်လို​ရောက်​ခဲ့​သလဲ။

သြစတြီးယား​အဲလ်​ပ်​တောင်တန်း​ဒေသ အိုင်​ဂျင် ဖော့​လ်​ဟပ်​ဘ်​မြို့တွင် ၁၉၀၅ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၂၃ ရက်​နေ့မှာ ကျွန်တော့်​ကို မွေးဖွား​တယ်။ ကျွန်တော်​ဟာ လယ်သမား​တစ်ဦး​ရဲ့ သမီးနဲ့ သစ်​စက်​အလုပ်သမား​တို့​ရဲ့ သားကြီး​ပေါ့။ ကျွန်တော့်​မိဘတွေက ဆင်းရဲ​တယ်​ဆိုပေမဲ့ အလုပ်​တော့​အရမ်း​လုပ်ကြတယ်။ ကျွန်တော့်​ငယ်​ဘဝဟာ မျက်စိပသာဒ​ဖြစ်စရာ ရေကန်​တွေ၊ ရင်သပ်​ရှုမောဖွယ်​ကောင်း​တဲ့ တောင်​ထွ​တ်​တွေ​ကြား​က ဆော့​ဇ်​ဘာ့ဂ်​မြို့​အနား ဘတ် အစ်​ရှယ်​လ်​မြို့လေးမှာ ကုန်လွန်​ခဲ့​ပါ​တယ်။

ကလေး​ဘဝ​တုန်း​က ကျွန်တော့်​မိသားစုဟာ ဆင်းရဲ​နုံ​ချာ​တဲ့​အပြင် ကျွန်တော့်​မှာ မွေးရာပါ ကျောရိုး​ကိုင်း​တဲ့​ဝေဒနာ​ကိုလည်း ခံစား​နေရ​လို့ ဘဝရဲ့ တရား​မမျှတ​မှု​တွေ​ကို တ​အုံ​နွေး​နွေး​စဉ်းစား​နေတတ်တယ်။ ဒီ​ရောဂါ​ကြောင့် ခါး​က​နာ​တော့ ကျွန်တော့်​မှာ မတ်​မတ်​ရပ်​လို့​မရဘူး။ ကျောင်း​မှာ ကျွန်တော့်​ကို ကျွမ်းဘား​ကစား​ခွင့်​မပေးဘူး၊ ဒါ​ကြောင့် အတန်းဖော်​တွေ​ရဲ့ ပြောင်လှောင်​စ​ရာ​ဖြစ်​ခဲ့​ရတယ်။

ပထမ​ကမ္ဘာ​စစ်​အပြီးမှာ အသက် ၁၄ နှစ်ပဲ​ရှိသေး​တဲ့ ကျွန်တော်​ဟာ ဆင်းရဲ​တွင်း​က​လွတ်ဖို့ အလုပ်ရှာ​မှ​ဖြစ်​တော့​မယ်​လို့ ဆုံးဖြတ်​လိုက်တယ်။ ဘဝ​တစ်လျှောက်​လုံး ဆာလောင်​မွတ်​သိပ်​တဲ့​ဒဏ်​ကို ကြိတ်မှိတ်ခံ​စား​ခဲ့​ရပြီး လူ​သန်းပေါင်း​များစွာကို သင်္ချိုင်းတွင်း​ပို့​ခဲ့​တဲ့ စပိန်​တုပ်ကွေး​ရောဂါ​ကြောင့် အတော်ကြာကြာ အဖျားကြီး​ခဲ့​ပြီး အားအင်ချည့်နဲ့​ခဲ့​ရတယ်။ ကျွန်တော်​အလုပ်​တောင်း​တော့ လယ်သမား​အများစုက “မင်း​လို င​ပျော့​တစ်ယောက်ကို ဘယ်မှာ​သွား​သုံး​မှာ​လဲ” ဆိုပြီး တုံ့ပြန်​တတ်ကြ​တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကြင်နာ​တတ်​တဲ့ လယ်သမား​တစ်ယောက်​က ကျွန်တော့်​ကို ငှား​လိုက်တယ်။

ဘုရားသခင့်​မေတ္တာတော်ကို ဘဝင်ခိုက်​မိ

အမေ​ဟာ ဘာသာ​တရား​ကိုင်းရှိုင်း​တဲ့ ကက်သလစ်​ဘာသာဝင်​တစ်ယောက်​ဖြစ်​ပေမဲ့ ကျွန်တော်​က​တော့ ချာ့ခ်ျ​တက်​ခဲ​တယ်၊ ဘာသာရေး​ကိစ္စ​မှာ လွတ်လပ်တဲ့​အမြင်​ရှိတဲ့ အဖေ​ရှိနေလို့​လေ။ ကျွန်တော့်​အတွက်​က​တော့ ရိုမန်ကက်သလစ်​ချာ့ခ်ျ​မှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကျင့်သုံး​နေကြ​တဲ့ ရုပ်ပုံ​ကိုးကွယ်​မှု​တွေ​က စိတ်​အနှောင့်အယှက်​ဖြစ်နေ​တယ်။

၁၉၃၁ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ​လ တစ်နေ့​မှာ မိတ်ဆွေ​တစ်ယောက်​က အဲ့ဒီ​တုန်း​က ကျမ်းစာ​ကျောင်းသား​တွေ​လို့ လူသိ​များ​ခဲ့​တဲ့ ယေဟောဝါသက်သေ​တွေ​ရဲ့ ဘာသာရေး​အစည်းအဝေး​ကို သူနဲ့အတူ​လိုက်ခဲ့​ဖို့ ပြော​တယ်။ အဲ့ဒီ​အစည်းအဝေး​မှာ ရုပ်ပုံ​ကိုးကွယ်​ခြင်း​ကို ဘုရားသခင်​နှစ်သက်ပါ​သလော။ (ထွက်မြောက်ရာ ၂၀:၄၊ ၅) မီးတောက်လောင်​နေတဲ့​ငရဲ ရှိသလော။ (ဒေ. ၉:၅) သေလွန်သူ​များ ပြန်ထ​မြောက်​မည်​လော။ (ယောဟန် ၅:၂၈၊ ၂၉) စတဲ့ အရေးကြီးတဲ့​မေးခွန်းတွေ​အတွက် ကျမ်းစာ​အဖြေတွေကို ကျွန်တော်​ရရှိ​လိုက်တယ်။

ကျွန်တော်​အစွဲမှတ်ဆုံး​က​တော့ ဘုရားသခင်​ဟာ မိမိ​နာမကို​သုံးပြီး စစ်တိုက်​နေကြ​တဲ့ လူတွေရဲ့ သွေး​ချောင်း​စီး​စစ်ပွဲ​တွေ​ကို မနှစ်သက်ဘူး​ဆို​တဲ့​အချက်​ပဲ။ “ဘုရားသခင်​သည် ချစ်ခြင်း​မေတ္တာ​ဖြစ်​တော်​မူ​၏” ဆို​တဲ့​အကြောင်း၊ ကိုယ်တော့်​မှာ ယေဟောဝါ​ဆို​တဲ့ မြင့်မြတ်​တဲ့​အမည်​နာမရှိ​ကြောင်း ကျွန်တော်​သိလာ​ရတယ်။ (၁ ယောဟန် ၄:၈; ဆာလံ ၈၃:၁၈) ယေဟောဝါ​ရဲ့​နိုင်ငံတော်​အားဖြင့် လူသားတွေဟာ ကမ္ဘာချီ​ပရဒိသု​မှာ အမြဲ​ပျော်ရွှင်စွာ နေထိုင်​ရတော့မယ်​ဆိုတာ​ကို သိလိုက်ရ​တဲ့​အတွက် ဘဝင်ခိုက်​မိ​ခဲ့​ရတယ်။ ဒါ့အပြင် ဘုရားသခင်​ရဲ့​ကောင်းကင်​နိုင်ငံတော်​မှာ ယေရှုနဲ့အတူ အမှုဆောင်ဖို့ ဘုရားသခင်​ရွေးချယ်​ထား​တဲ့ မစုံလင်​တဲ့​လူတချို့​အတွက် ထူးမြတ်​လှတဲ့ မျှော်လင့်ချက်​ရှိတယ်ဆိုတာ​ကိုလည်း သိလိုက်​ရတယ်။ အဲ့ဒီ​ဘုရားသခင့်​နိုင်ငံတော်​အတွက် ဘယ်အရာ​မဆို​ကို​ပေးဆက်​ဖို့ ကျွန်တော် အသင့်​ဖြစ်နေ​တယ်။ ဒါ​ကြောင့် ၁၉၃၂ ခုနှစ် မေလ​မှာ ကျွန်တော်​နှစ်ခြင်း​ခံ​လိုက်ပြီး ယေဟောဝါသက်သေ​တစ်ယောက်​ဖြစ်လာ​ခဲ့​ပါ​တယ်။ အဲ့ဒီ​လို​လုပ်ဖို့ သတ္တိ​မွေး​ရတယ်၊ ဘာကြောင့်လဲ​ဆိုတော့ အဲ့ဒီ​အချိန်တုန်းက ရိုမန်ကက်သလစ်​ချာ့ခ်ျ​ကြီးစိုး​တဲ့ ဩစတြီးယား​နိုင်ငံ​မှာ ဘာသာရေး​စိတ်​စွန်းကွက်​မှု​ရှိနေလို့​လေ။

အထင်အမြင်​သေး​မှု​နဲ့ အတိုက်အခံ​ကြုံရခြင်း

ကျွန်တော် ချာ့ခ်ျ​ကနေ နုတ်ထွက်​လိုက်တာ​ကို ကျွန်တော့်​မိဘတွေ အံ့သြ​တုန်လှုပ်​သွား​ကြတယ်၊ ခရစ်ယာန်​ဘုန်းကြီး​ဆိုရင် တရားဟော​စင်မြင့်​ကနေ ချက်ချင်း သတင်းဖြန့်​တော့​တာ​ပဲ။ အိမ်နီးချင်းတွေ​ဆိုရင် အထင်သေး​ပြီး ကျွန်တော့်​ရှေ့မှာ ထွီ​က​နဲ တံတွေး​ထွေး​တတ်ကြ​တယ်။ ဒါပေမဲ့ အချိန်ပြည့်​ဓမ္မ​အမှုဆောင်​ဖြစ်​ဖို့ ကျွန်တော်​ဆုံးဖြတ်​လိုက်ပြီး ၁၉၃၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ​လမှာ ရှေ့ဆောင်​စ​လုပ်ခဲ့တယ်။

ကျွန်တော်​တို့​နိုင်ငံ​ကို နာဇီ​ပါတီ​က အကြီးအကျယ် ဩဇာ​စူး​နေလို့ နိုင်ငံရေး​အခြေအနေ​က တစ်နေ့​တခြား တင်းမာ​လာတယ်။ အန်း​ဇ်​မြစ်ရဲ့ စ​တီ​ရီး​ယား​တောင်ကြား​ဒေသမှာ ကျွန်တော်​အမှုဆောင်​နေတဲ့​ကာလ​အတောအတွင်း ပုလိပ်​တွေ​က ကျွန်တော့်​နောက်ကို ထက်​ကြပ်​မ​ကွာ​လိုက်နေ​တဲ့​အတွက် ‘မြွေ​လို သတိရှိ’ ခဲ့​ရတယ်။ (မဿဲ ၁၀:၁၆၊ က​ဘ) ၁၉၃၄ ခုနှစ်​ကနေ ၁၉၃၈ ခုနှစ်​အထိ ညှဉ်းပန်း​နှိပ်စက်မှု​က​တော့ ကျွန်တော့်​နေ့စဉ်​ဘဝနဲ့ ခွဲ​မရအောင်​ပါ​ပဲ။ ကျွန်တော်​ဟာ အလုပ်​လက်မဲ့​ဆိုပေမဲ့ အလုပ်​လက်မဲ့​ထောက်ပံ့ကြေး မရခဲ့​ပါ​ဘူး။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ဟောပြောခြင်း​လုပ်ငန်း​ကြောင့် နှစ်​ရှည်​ထောင်ဒဏ် လေး​ကြိမ်​အပါအဝင် မကြာခဏ ထောင်ကျ​ခဲ့တယ်။

ဟစ်တလာ​ရဲ့​တပ်​များ ဩစတြီးယား​ကို သိမ်းပိုက်

၁၉၃၈ ခုနှစ် မတ်​လမှာ ဟစ်တလာ​ရဲ့​တပ်​တွေ​ဟာ ဩစတြီးယား​နိုင်ငံ​ထဲ ကျူးကျော်​ဝင်ရောက်​ပါ​လေ​ရော။ ရက်​အနည်းငယ်​အတွင်းမှာပဲ အရွယ်ရောက်​သူ ၂ ရာခိုင်နှုန်း​လောက်​ရှိတဲ့ လူပေါင်း ၉၀,၀၀၀ ကျော်​ဟာ နာဇီ​အစိုးရ​ကို ဆန့်ကျင်​တယ်​ဆို​တဲ့​စွဲချက်​နဲ့ ဖမ်းဆီး​ခံရ​ပြီး အကျဉ်း​စခန်း​နဲ့ ချွေး​တပ်​စခန်း​တွေ​ကို အ​ပို့​ခံ​လိုက်ရတယ်။ ယေဟောဝါ​သက်သေတွေဟာ လာမယ့်​ဘေး​အတွက် အသင့်ပြင်​ထား​ကြတယ်​လေ။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်​ရဲ့ နွေ​ရာသီမှာ ကျွန်တော့်​အသင်းတော်က အသင်းသား​အတော်များများဟာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ​စည်းဝေးကြီး​တက်ရောက်​ဖို့ မိုင် ၂၂၀ ရှိတဲ့ ပ​ရာ့ဂ်​မြို့ကို စက်ဘီး​နဲ့ ခရီးရှည်​ထွက်​ခဲ့​ကြတယ်။ အဲ့ဒီ​စည်းဝေးကြီး​မှာ ဂျာမနီ​နိုင်ငံ​က ကျွန်တော်​တို့​ရဲ့ ယုံကြည်သူချင်းတွေ​ဟာ ရက်ရက်စက်စက် မတရား​ပြုကျင့်​ခံ​နေ​ရတယ်ဆိုတဲ့​အကြောင်း ကြားသိ​လိုက်ရတယ်။ အခု ကျွန်တော်​တို့​ခံရ​မယ့် အလှည့်​ပဲ​ဆိုတာ ရှင်း​နေပါတယ်။

ဩစတြီးယား​နိုင်ငံ​ကို ဟစ်တလာ​ရဲ့​တပ်​တွေ ခြေချ​တဲ့​နေ့​ကစပြီး ယေဟောဝါသက်သေ​တွေ​ရဲ့ အစည်းအဝေးတွေနဲ့ ဟောပြောခြင်း​လုပ်ငန်း​တွေ​ကို လျှို့ဝှက်​လုပ်ဆောင်ဖို့​က​လွဲလို့ တခြား​နည်းလမ်း​မရှိတော့ဘူး။ ဆွစ်​နယ်စပ်​ကို​ဖြတ်​ပြီး ကျမ်းစာ,စာပေ​တွေ​ကို လျှို့ဝှက်​သွင်း​ပေမဲ့ မလောက်​င​ဘူး။ ဒါ​ကြောင့် ဗီယင်​နာ​မြို့က ခရစ်ယာန်​ချင်း​တွေ​ဟာ စာပေ​တွေ​ကို တိတ်တဆိတ် ထုတ်လုပ်​ပေး​ကြတယ်။ ကျွန်တော်​က သက်သေခံတွေ​ဆီ စာပေ​တွေ​ဖြန့်​ပေးဖို့ စာပို့​သ​မား​လုပ်ခဲ့​ရတယ်။

ချွေး​တပ်​စခန်း​တစ်ခု​သို့

၁၉၃၉ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်​နေ့မှာ ခရစ်ယာန်​ချင်း​သုံးယောက်​နဲ့ ကျွန်တော်​ဟာ ဘတ် အစ်​ရှယ်​လ်​မြို့မှာ ခရစ်တော်​ရဲ့​သတိရအောက်မေ့ပွဲကို ကျင်းပ​နေတုန်း ဂက်စတာပို​တွေ​ရဲ့ အဖမ်းခံ​လိုက်ရတယ်။ ကျွန်တော်​တို့အားလုံး​ကို လင့်​ဇ်​မြို့မှာ​ရှိတဲ့ ရဲစခန်း​ကို ကား​နဲ့​ခေါ်ဆောင်​သွားတယ်။ ဒါဟာ ပထမ​ဆုံး​အကြိမ် ကားစီး​ဖူး​တာ​ဖြစ်​ပေမဲ့ ပျော်​ဖို့​နေ​နေသာ​သာ ရင်​တ​မ​မ​နဲ့။ လင့်​ဇ်​မြို့မှာ ကျွန်တော့်​ကို ပြင်းထန်​လှတဲ့ စစ်ဆေး​မေးမြန်းမှု​တွေ တ​သီ​တ​တန်း​ကြီး မေးတော့​တာ​ပဲ၊ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ယုံကြည်ခြင်းကို​တော့ မစွန့်​လွှတ်​ခဲ့​ပါ​ဘူး။ ငါး​လ​ကြာပြီး​တဲ့​နောက် ကျွန်တော်​ဟာ ဩစတြီးယား​အထက်​တရားရုံး​ရဲ့ စစ်ကြော​မှု​တရားရေး​ဝန်ကြီး ရှေ့မှောက်​မှာ အစစ်​ခံရ​တယ်။ မမျှော်လင့်​ဘဲ ကျွန်တော်​နဲ့​ပတ်သက်​တဲ့ ရာဇ​ဝတ်​ကြောင်း​တရားစွဲ​ဆို​မှု​တွေ​ကို ပလပ်ပစ်​လိုက်တယ်; ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့်​ကို အပြင်းအထန်​စုံစမ်း​စစ်ဆေးမှု​တွေ​က​တော့ ရပ်​မသွား​ဘူး။ အဲဒီ​အချိန်​အတောအတွင်း ကျန်​တဲ့​သုံးယောက်ဟာ ချွေး​တပ်​စခန်း​တွေ​ဆီ အ​ပို့​ခံ​လိုက်ရ​ပြီး အဲ့ဒီ​မှာပဲ အဆုံးတိုင်အောင် သစ္စာရှိ​ရှိ​နဲ့ သေဆုံး​သွားခဲ့​ကြတယ်။

ကျွန်တော် ဆက်​အချုပ်ခံရ​တယ်၊ ၁၉၃၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၅ ရက်​နေ့မှာ ဂျာမနီ​နိုင်ငံ​မှာ​ရှိတဲ့ ဘူ​ခ​န်​ဝေါ​ချွေး​တပ်​စခန်း​ဆီ အ​ပို့​ခံရ​မယ်​လို့ ကျွန်တော့်​ကို အသိပေး​တယ်။ အထူး​ရထား​တစ်စီး​က ကျွန်တော်​တို့​အကျဉ်းသားတွေ​ကို လင့်​ဇ်​ဘူတာရုံ​မှာ စောင့်နေ​လေ​ရဲ့။ အဲ့ဒီ​အလုံပိတ်​ရထား​တွဲ​ကြီး​ဟာ နှစ်ယောက်​တွဲ​ခန်း​တွေ​နဲ့​ဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်​နဲ့​တစ်ခန်း​ထဲ​နေရ​တဲ့​သူဟာ ဩစတြီးယား​အထက်ပိုင်း ပြည်နယ်​အုပ်ချုပ်ရေးမှူး​ဟောင်း ဒေါက်တာ ဟို​င်း​ရ​စ်ခ် ဂလ​စ္စ​နာ​ပါ​က​လား။

ဒေါက်တာ ဂလ​စ္စ​နာ​နဲ့ ကျွန်တော်​တို့ စိတ်ဝင်တစား​ပဲ စကားစမြည်​ပြောဆို​ကြတယ်။ ကျွန်တော့်​ရဲ့ ဖြစ်အင်​ကို သူ တကယ့်ကို စိတ်ဝင်စား​ပါ​တယ်၊ ပြီး​တော့ သူ​အာဏာ​ရှိတုန်းက သူ​အုပ်ချုပ်​တဲ့​နယ်မြေမှာ ယေဟောဝါ​သက်သေတွေဟာ မရေမတွက်​နိုင်​တဲ့ တရားရေး​ပြဿနာ​တွေ ရင်ဆိုင်ခဲ့​ရတာကို​လည်း သူ​စိတ်မကောင်း​ဖြစ်​မိ​နေတယ်။ နောင်တ​ကြီးစွာ​နဲ့ သူ​ဒီလို​ဆို​ရှာတယ်– “မစ္စတာ အင်​ဂျ​လစ်​တ်​နာ၊ မှားယွင်းမှု​ကို မ​ပြင်ပေး​နိုင်​ပေမဲ့ ကျွန်တော် တကယ်ပဲ တောင်းပန်​ချင်​တယ်​ဗျာ။ ကျွန်တော်​တို့​ဆီ​မှာ တရား​စီရင်​ရေး ချွတ်ချော်​တိမ်းစောင်း​သွား​ပုံ​ရတယ်။ ခင်ဗျား အကူအညီ​တစ်ခုခု​လို​မယ်​ဆိုရင် ကျွန်တော်​အစွမ်းကုန် ကူညီပေး​မယ်​ဗျာ။” စစ်​ပြီး​တဲ့​နောက်​မှာ ကျွန်တော်​တို့​နှစ်ယောက် ပြန်​ဆုံခဲ့​ကြတယ်။ နာဇီ​တွေ​ရဲ့ နှိပ်စက်မှု​ခံရ​သူတွေ​အတွက် အစိုးရ​အငြိမ်းစား​လစာ​ရဖို့ ကျွန်တော့်​ကို သူ​ကူညီပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။

“မင်းကို ပစ်သတ်​မယ်”

ဘူ​ခ​န်​ဝေါ​ချွေး​တပ်​စခန်း​ကို ၁၉၃၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၉ ရက်​နေ့မှာ ကျွန်တော်​ရောက်သွား​တယ်။ ရောက်​ပြီး​သိပ်​မကြာ​ဘူး အသစ်​ထပ်​ရောက်လာ​သူတွေထဲမှာ သက်သေခံ​တစ်ယောက်​ပါ​တဲ့​အကြောင်း အကျဉ်း​စခန်း​အစောင့်​က သိ​သွားတယ်၊ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်​ဟာ သူ့ရဲ့​ပစ်မှတ်​ဖြစ်လာ​ရော။ ကျွန်တော့်​ကို သူ ရက်ရက်စက်စက် ရိုက်နှက်​တော့​တာ​ပဲ။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ယုံကြည်ခြင်းကို စွန့်​သွား​အောင်​မ​လုပ်နိုင်မှန်း​သိတော့ သူက “မင်းကို ပစ်သတ်​မယ်၊ အင်​ဂျ​လစ်​တ်​နာ။ ဒါပေမဲ့ မ​သတ်​ခင် မင်း​မိဘတွေ​ဆီ နှုတ်ဆက်​စာ​လေး ရေး​ခွင့်ပြု​မယ်” လို့ ဆို​လိုက်တယ်။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​မိဘတွေကို နှစ်သိမ့်​ပေးဖို့ ခေါင်း​ထဲမှာ စကားလုံး​စီ​ထားပြီး​သား၊ ဒါပေမဲ့ စာရေး​ဖို့​ကြိုးစား​လိုက်​တိုင်း ကြောင်​ခြ​စ်​လက်ရေး​ဖြစ်သွား​အောင် ကျွန်တော့်​ညာဘက်​တံတောင်ဆစ်​ကို သူ​လာ​လာ​တွန်း​တယ်။ “စာ​နှစ်​ကြောင်း​တောင် ဖြောင့်​အောင်​မ​ရေးနိုင်​တဲ့ င​တုံး​က​များ! သူ့ကို ကျမ်းစာ​ဖတ်​လို့​မရအောင် မလုပ်နိုင်ဘူး​တဲ့​လား” လို့ သရော်​လိုက်​သေး​တယ်။

ဒီ​မှတ်တမ်း​ရဲ့​အစပိုင်း​မှာ ပြောပြ​တဲ့​အတိုင်း အဲ့ဒီ​အစောင့်​က သူ့​ပစ္စတို​သေနတ်​ကို ဆွဲထုတ်​ပြီး ကျွန်တော့်​ခေါင်း​ကို ချိန်ထား​လိုက်တယ်၊ ပြီး​တော့ သေနတ်​မောင်း​ဆွဲ​ဖြုတ်​မယ့်​ဟန်ပြ​လိုက်တယ်။ နောက်တော့ ကျွန်တော့်​ကို လူတွေနဲ့ ပြည့်ကျပ်​နေတဲ့ အခန်း​ကျဉ်း​လေး​ထဲ အတင်း​တွန်းထိုး​ထည့်​လိုက်တယ်။ မတ်တတ်ရပ်​နဲ့​ပဲ အဲ့ဒီ​ည​ကို လွန်မြောက်​ခဲ့​ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့်​တစ်ကိုယ်လုံး ကိုက်ခဲ​နေလို့ အိပ်​နိုင်​မှာလည်း​မဟုတ်ပါဘူး။ အခန်းဖော်​တွေ “နှစ်သိမ့်” ပေး​လိုက်တာ​က​တော့ “ဘာ​မဟုတ်တဲ့ ဘာသာ​တရား​အတွက် ဒီလို​အသေခံ​တာ တကယ့်ကို မတန်​ဘူး!” ဆိုတာ​ပါ​ပဲ။ ဒေါက်တာ ဂလ​စ္စ​နာ​က ကပ်လျက်​အခန်းမှာ​ပေါ့။ ဘာတွေ​ဖြစ်နေ​တယ်​ဆိုတာ သူ​ကြား​သွားပြီး လေးလေးနက်နက်​နဲ့ “ခရစ်ယာန်​တွေ​ကို ညှဉ်းပန်း​နှိပ်စက်မှု​ဟာ ပြန်​ခေါင်းထောင်​လာပြီ​ကိုး!” လို့ ရေရွတ်​လိုက်တယ်။

ခါ​တိုင်း​ဆိုရင် တနင်္ဂနွေ​နား​ရက်​ရပေမဲ့ ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ် နွေ​ရာသီ​ရောက်တော့ အကျဉ်းသားတွေ​အားလုံး တနင်္ဂနွေ​နေ့မှာ ကျောက်​တူး​ရမယ်​လို့ အမိန့်​ကျ​လာတယ်။ အဲ့ဒီ​အမိန့်​ဟာ အကျဉ်းသား​ဖော်​တချို့​ရဲ့ “အပြောအဆို အပြု​အမူ​မတတ်​တာ​တွေ” ကြောင့် လက်တုံ့ပြန်​ခံရ​တာ​ဖြစ်တယ်။ ကျောက်ကျင်း​က ကျောက်တုံး​ကြီး​တွေ​ကို အကျဉ်း​စခန်း​ထဲ သယ်လာ​ရမယ်​လို့ အမိန့်ပေး​တယ်။ အကျဉ်းသား​နှစ်ယောက်​က ကျွန်တော့်​ကျော​ပေါ် ကျောက်တုံး​ကြီး​တစ်တုံး တင်​ပေး​တယ်၊ အလေးချိန်​ကြောင့် ကျွန်တော်​လဲကျ​မတတ်​ပဲ။ ဒါပေမဲ့ မမျှော်လင့်​ဘဲ ကြောက်ရွံ့​ရိုသေ​ရတဲ့ အကျဉ်း​စခန်း​ကြီးကြပ်သူ အာသာ ရိုလ်​ဒယ်​လ် ရောက်လာ​ပြီး ကျွန်တော့်​ကို ကယ်​လိုက်တယ်။ အဲ့ဒီ​ကျောက်တုံး​ကို ကြိုးစား​ပြီး ခက်ခက်ခဲခဲ သယ်​နေတာကို သူ​တွေ့​သွားတော့ “ဒီ​ကျောက်တုံး​နဲ့​ဆိုရင် မင်း​တော့ စခန်း​ပြန်ရောက်​မှာ​မဟုတ်ဘူး! အခု​ချက်ချင်း ပစ်ချ​လိုက်!” လို့ ပြော​တယ်။ အဲ့ဒီ​အမိန့်​ကို နာခံ​လိုက်​မှ​ပဲ အသက်ရှူ​ချော​င်​သွားတော့တယ်။ အဲ့ဒီ​နောက် ရိုလ်​ဒယ်​လ်​က တော်​တော်​သေး​တဲ့​ကျောက်တုံး​ကို ညွှန်ပြ​ပြီး “အဲ့ဒီ​ကျောက်တုံး​ကို စခန်း​ထဲ​သယ်သွား။ အဲ့​ဒါက သယ်​ရ​ပို​လွယ်တယ်!” လို့​ပြော​တယ်။ အဲ့ဒီ​နောက် ကျွန်တော်​တို့​ရဲ့ ကြီးကြပ်သူ​ဘက်​လှည့်​ပြီး “ကျမ်းစာ​ကျောင်းသား​တွေ​ကို သူတို့ရဲ့​တန်းလျား ပြန်ခွင့်​ပြု​လိုက်ပါ။ ဒီ​တစ်ရက်​အဖို့ သူတို့​အလုပ်,လုပ်တာ တော်လောက်ပြီ!” လို့ အမိန့်ပေး​လိုက်တယ်။

အလုပ်လုပ်​ရက်​ပြီး​တိုင်း ကျွန်တော့်​ရဲ့ ဝိညာဉ်​ရေး​မိသားစုနဲ့ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ပေါင်းသင်း​ခွင့်​ရတယ်။ ကျွန်တော်​တို့​ဟာ ဝိညာဉ်​အစာ​တွေ​ဝေငှ​ဖို့ အစီအစဉ်တွေ ဆွဲ​ခဲ့​ကြရတယ်။ ညီအစ်ကို​တစ်ယောက်​က စက္ကူ​စ​တစ်စ​အပေါ် ကျမ်းချက်​တစ်ချက် ချရေး​လိုက်ပြီး တခြား​သူတွေကို လက်ဆင့်ကမ်း​ရတယ်။ ကျမ်းစာ​အုပ်​တစ်အုပ်​လည်း အကျဉ်း​စခန်း​ထဲ​ကို ပုန်းလျှိုးကွယ်လျှိုး ရောက်လာ​ခဲ့တယ်။ တစ်ကျမ်း​စီ​ဖြစ်သွား​အောင် ဆုတ်​လိုက်တယ်။ ယောဘ​ကျမ်း​ကို သုံးလ ကျွန်တော်​ယူ​ထားခဲ့​ရတယ်။ အဲ့ဒီ​ကျမ်း​ကို ကျွန်တော့်​ရဲ့​ခြေအိတ်​ထဲမှာ ဝှက်ထား​တာ။ တည်ကြည်​မြဲမြံ​နေဖို့ ယောဘ​ကျမ်း​က ကျွန်တော့်​ကို​ကူညီပေး​ခဲ့တယ်​လေ။

နောက်ဆုံး ၁၉၄၁ ခုနှစ် မတ်​လ ၁၇ ရက်​နေ့​ရောက်တော့ နီ​ဒါဟာ​ဂ​န်​ချွေး​တပ်​စခန်း​ကို ပြောင်းရွှေ့​ခံရ​တဲ့ စစ်​ယာဉ်​တန်း​ကြီး​ထဲ ကျွန်တော်​ပါသွား​တယ်။ ကျွန်တော့်​အခြေအနေဟာ တစ်ရက်​ထက်​တစ်ရက် ပို​ပို​ဆိုး​လာတယ်။ တစ်ရက်​မှာ ကျွန်တော်​နဲ့ ညီအစ်ကို​နှစ်ယောက်ကို သေတ္တာ​တွေ​ထဲ ကိရိယာ​တန်ဆာပလာ​တွေ ထည့်​သိမ်း​ခိုင်းတယ်။ ထုပ်ပိုး​ပြီး​တဲ့​နောက် တန်းလျား​တွေ​ဆီ တခြား​အကျဉ်းသားတွေ​နဲ့​အတူ ပြန်​ခဲ့​ကြရတယ်။ အက်စ်​အက်စ်​တစ်ယောက်​က ကျွန်တော်​နောက်ကျ​ကျန်ရစ်​ခဲ့​တာ​ကို သတိပြုမိ​လိုက်တယ်။ အရမ်း​ဒေါသ​ထွက်သွား​ပြီး ဘာ​မပြော​ညာ​မပြော​နဲ့ ကျွန်တော့်​ကို နောက်ကနေ ဆော​င့်​ကန်​လိုက်တာ အကြီးအကျယ်​ဒဏ်ရာ​ရသွားတယ်။ မချိမဆံ့​နာကျင်​နေတဲ့​ကြား​က နောက်​တစ်နေ့ ကျွန်တော်​အလုပ်သွား​ရတယ်။

မျှော်လင့်​မထားတဲ့ လွတ်မြောက်မှု

၁၉၄၃ ခုနှစ် ဧပြီလ​မှာ နီ​ဒါဟာ​ဂ​န်​အကျဉ်း​စခန်း​ကို နောက်ဆုံး နေရာ​ရွှေ့လိုက်တယ်။ အဲဒီနောက် ကျွန်တော့်​ကို ရာ​ဗန်စ်​ဘ​ရု​ခ်​မှာ​ရှိတဲ့ မရဏ​အကျဉ်း​စခန်း​ဆီ လွှဲပြောင်းပေး​လိုက်တယ်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ် ဇွန်လ​မှာ ချွေး​တပ်​စခန်း​ကနေ ထွက်သွား​ခွင့်​ကို မမျှော်လင့်​ဘဲ​ရ​လိုက်တယ်။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ယုံကြည်ခြင်းကို စွန့်လွှတ်​လိုက်လို့ လွှတ်​ပေး​တာ​မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ကျန်ရှိ​တဲ့​အသက်တာကို လယ်ယာ​တစ်ခု​မှာ အလုပ်ကြမ်း​လုပ်​ရင်း​ကုန်ဆုံး​စေဖို့ သဘောတူညီ​မှု​ယူ​ခဲ့​ရ​ပါ​တယ်။ အကျဉ်း​စခန်း​ရဲ့ ကြောက်ရွံ့​ထိတ်လန့်စရာတွေ​ကနေ လွတ်မြောက်​ဖို့ ရှော​ရှော​ရှူရှူ​ပဲ သဘောတူ​လိုက်တယ်။ နောက်ဆုံး​ဆေးစစ်​ဖို့ အကျဉ်း​စခန်း​ဆရာဝန်​ဆီ ကျွန်တော်​သွား​လိုက်တယ်။ ကျွန်တော့်​ကိုလည်း​တွေ့ရော ဆရာဝန်​အံ့သြ​သွားတယ်။ “ခင်ဗျား​ယေဟောဝါသက်သေ​ဖြစ်​နေတုန်းပဲ​လား!” လို့ ပြော​ချ​လိုက်တယ်။ ကျွန်တော်​က​လည်း “ဟုတ်​ပါ​တယ်။ ဒေါက်တာ” လို့ ဖြေလိုက်တယ်။ “အင်း၊ ဒီ​ကိစ္စ​မှာ ခင်ဗျား​ကို ဘာကြောင့် ထွက်သွား​ခွင့်ပြု​ရတယ်ဆိုတာ​ကို ကျုပ်​သဘောမပေါက်​ဘူး။ တစ်ဖက်​က​ကြည့်​ရင်​တော့ ခင်ဗျား​လို ရွံ​စ​ရာ​ကောင်း​တဲ့​သတ္တဝါ​မျိုးကို ထုတ်ပစ်​လိုက်တာ​မှ​လည်းကောင်း​ပါ​တယ်။”

သူ ချဲ့ကား​ပြီး ပြော​နေတာ​မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ကျန်းမာ​ရေး​အခြေအနေ​က အတော်လေး​ဆိုးဝါး​နေလို့ပါ။ ကျွန်တော့်​အသားအရေ​တွေ​ဟာ သန်း​တွေ​ကိုက်​ထား​လို့ စုတ်ပြတ်​နေတယ်၊ ရိုက်နှက်​ခံရ​လွန်းလို့ ကျွန်တော့်​နား​တစ်ဖက် မကြား​ရတော့ဘူး၊ ကျွန်တော့်​တစ်ကိုယ်လုံး​လည်း ပြည်တည်နာ​တွေ​ချည်း​ပဲ။ ဆင်းရဲ​ချို့တဲ့မှု၊ အကြိမ်ပေါင်း​များစွာ ဆာလောင်​မွတ်​သိပ်​မှု​နဲ့ အလုပ်ကြမ်း​လုပ်​ရတဲ့​ဒဏ်​တွေ​ကို ၄၆ လ​လုံးလုံး ခံစား​ခဲ့​ရပြီး​တဲ့​နောက် ကျွန်တော့်​ကိုယ်​အလေးချိန်​ဟာ ၅၄ ပေါင်​လောက်​ပဲ ရှိ​တော့​တယ်။ အဲ့ဒီ​လို​အခြေအနေ​နဲ့ ကျွန်တော့်​ကို ရာ​ဗန်စ်​ဘ​ရု​ခ်​ကနေ ၁၉၄၃ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၅ ရက်​နေ့မှာ ထွက်သွား​ခွင့်ပြု​လိုက်ပါ​တယ်။

ကျွန်တော့်​ကို ဘာ​အစောင့်အကြပ်​မှ​မပါဘဲ ဇာတိ​မြို့ကို ရထား​နဲ့​ပို့​လိုက်တယ်၊ ပြီး​တော့ လင့်​ဇ်​မြို့မှာ​ရှိတဲ့ ဂတ်​စ​တာ​ပို​ဌာနချုပ်​ဆီ​ကို သတင်း​သွား​ပို့​ရတယ်။ ဂတ်​စ​တာ​ပို​အရာရှိ​က ထွက်သွား​ခွင့်​စာရွက်စာတမ်း​တွေ ကျွန်တော့်​ကို​လှမ်းပေး​ရင်း​နဲ့ ဒီလို​သတိပေး​တယ်– “ခင်ဗျား​ရဲ့ မြေအောက်​လှုပ်ရှားမှု​ကို ဆက်​လုပ်ဆောင်​နိုင်အောင် ခင်ဗျား​ကို ကျုပ်​တို့​လွှတ်​ပေး​တာ​လို့ ထင်​နေရင်​တော့ အမှား​ကြီး​မှား​လိမ့်မယ်! ခင်ဗျား​ဟောပြော​နေတာကို ကျုပ်​တို့​မိ​သွား​ရင် ဘုရား​သာ​တ​ပေ​တော့။”

နောက်ဆုံး​တော့ ကျွန်တော်​အိမ်ပြန်ရောက်​လာ​ပါ​ပြီ! ၁၉၃၉ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်​နေ့မှာ ကျွန်တော်​စ​အဖမ်းခံရ​ကတည်းက အမေ​ဟာ ကျွန်တော့်​အခန်း​ထဲ ဘာ​ပစ္စည်း​တစ်ခု​မှ အပြောင်းအရွှေ့​မ​လုပ်ထား​ဘူး။ ကျွန်တော့်​ကျမ်းစာ​အုပ်​တောင် ခုတင်​ဘေး​က စားပွဲ​ပေါ်မှာ ပွင့်​လျက်​သားပါ​ပဲ​လား! ကျွန်တော်​ဒူးထောက်​လိုက်ပြီး ကျေးဇူး​တင်​ကြောင်း လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ဆုတောင်း​လိုက်ပါ​တော့​တယ်။

မကြာခင်​ပဲ ကျွန်တော့်​ကို တောင်​ယာ​တစ်ခု​မှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ တာဝန်​ပေး​ခံရ​တယ်။ အဲဒီ​က​လယ်သမား​က ကျွန်တော့်​ရဲ့ ငယ်​ပေါင်း​ကြီး​ဖော်​လေ၊ လုပ်ခ​ပေးဖို့ သူ့မှာ​တာဝန်​မရှိပေမဲ့ ကျွန်တော့်​ကို လုပ်ခ​နည်းနည်း​ပေး​ခဲ့တယ်။ စစ်​မဖြစ်ခင်​က အဲ့ဒီ​မိတ်ဆွေဟာ ကျွန်တော့်​ရဲ့ ကျမ်းစာ,စာပေ​တချို့​ကို သူ့ရဲ့​ခြံဝင်း​ထဲမှာ ဝှက်​ခွင့်ပြု​ခဲ့တယ်။ ဝိညာဉ်​ရေး​မှာ ပြန်​အားပြည့်​လာအောင် ဒီ​စာပေ​သိုလှောင်ရုံ​လေး​ကို ကောင်းကောင်း​အသုံးချ​ရတဲ့​အတွက် ကျွန်တော်​ပျော်​လိုက်တာ။ ကျွန်တော် လို​လေ​သေး​မရှိ ပြည့်စုံ​ခဲ့​ပါ​တယ်၊ ပြီး​တော့ စစ်​ပြီး​တဲ့​အထိ ဒီ​တောင်​ယာ​မှာပဲ​နေဖို့ ဆုံးဖြတ်​လိုက်တယ်။

တောင်တန်း​များ​တွင် ပုန်းခို​နေခြင်း

ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီ​အေးချမ်း​ငြိမ်သက်​တဲ့ လွတ်လပ်မှုဟာ တစ်ခဏ​ပဲ​ခံ​တယ်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်​လလယ်​မှာ ဆေးစစ်ချက်​အတွက် စစ်တပ်​ဆရာဝန်​တစ်ယောက်​ဆီ သွား​သတင်းပေး​ရမယ်​လို့ အမိန့်ပေး​ခံရ​တယ်။ အစပိုင်း​မှာ အဲဒီ​ဆရာဝန်​က ကျွန်တော့်​ရဲ့ ကျောရိုး​ရောဂါ​ကြောင့် စစ်မှုထမ်း​ဖို့ အံမဝင်​ဘူးလို့ ပြော​ထား​တယ်။ ဒါပေမဲ့ တစ်ပတ်​လောက်​လည်း​ကြာ​ရော အဲဒီ​ဆရာဝန်​က​ပဲ ကျွန်တော်​နဲ့​ပတ်သက်​တဲ့​တွေ့ရှိချက်​တွေ​ကို ဒီလို​ပြန်​ပြင်ဆင်​လိုက်တာ​ကို ဖတ်​လိုက်ရ​ပါ​တယ်– “ရှေ့တန်း​မှာ စစ်မှုထမ်း​ဖို့ အံဝင်​သည်။” စစ်တပ်​က ကျွန်တော့်​ကို ခဏ​တစ်​ဖြုတ်​တော့ ရှာမတွေ့ ကြဘူး၊ ဒါပေမဲ့ ဒုတိယ​ကမ္ဘာ​စစ်​မပြီး​ခင်​လေး ၁၉၄၅ ခုနှစ် ဧပြီလ​မှာ ကျွန်တော့်​ကို ဖမ်းမိ​သွား​ကြတယ်။ ရှေ့တန်း​မှာ စစ်မှုထမ်း​ဖို့ အတင်းအကျပ်​ခိုင်းတယ်။

အဝတ်အစား​နဲ့ စားစရာ​အနည်းငယ်၊ ပြီး​တော့ ကျမ်းစာ​အုပ်​ကို​ယူပြီး အနီးအနား​ရှိ တောင်တန်း​များ​မှာ သွား​ခိုလှုံ​လိုက်တယ်။ အစပိုင်း​မှာ​တော့ ကျွန်တော် အပြင်မှာ အိပ်​လို့​ရခဲ့ပေမဲ့ ရာသီဥတု​က ဆိုး​သည်ထက်​ဆိုး​လာ၊ နှင်း​တွေ​က​လည်း ထု​နှစ်​ပေ​လောက်​ကျ​လာတော့ ကျွန်တော့်​တစ်ကိုယ်လုံး ရွှဲရွှဲစို​သွားတာ​ပဲ။ ပင်လယ်ရေ​မျက်နှာပြင်​အထက် ပေ ၄,၀၀၀ လောက်​ရှိတဲ့​နေရာ​က တောင်ပေါ်​တဲ​အထိ ကျွန်တော်​အရောက်သွား​ခဲ့တယ်။ ခိုက်ခိုက်တုန်​နေတဲ့ ကျွန်တော်​ဟာ မီး​မြန်မြန်​မွှေး​လိုက်ပြီး ကိုယ့်​ကိုယ်ကို နွေး​အောင်​လုပ်၊ အဝတ်အစား​တွေ​ကို ခြောက်​အောင်​လုပ်ခဲ့​ရတယ်။ ပြီး​တော့ မော​မော​နဲ့ မီးဖို​ရှေ့မှာ​ရှိတဲ့ ခုံတန်း​ရှည်​ပေါ်မှာ အိပ်မောကျ​သွားတယ်။ သိပ်​မကြာ​ဘူး မချိမဆံ့​ဝေဒနာ​ကြောင့် ရုတ်တရက် လန့်နိုး​သွားတယ်။ ကျွန်တော့်​ကို မီးစွဲ​လောင်​နေပါ​လား! မီးတောက်​တွေ​ကို ငြိမ်းသတ်​ဖို့ ကြမ်းပြင်​ပေါ် လှိမ့်​ချ​လိုက်ရတယ်။ ကျွန်တော့်​ကျော​တစ်ပြင်လုံး မီးလောင်​ဖု​တွေ​ချည်း​ဖြစ်သွား​ခဲ့တယ်။

အရဲစွန့်​ပြီး အရုဏ်​မ​ကျင်း​ခင် တောင်​ယာ​ကို တိတ်တဆိတ်​ပြန်လာ​ခဲ့တယ်၊ ဒါပေမဲ့ လယ်သမား​ရဲ့​ဇနီး​က ကျွန်တော့်​ကို ရဲ​တစ်ယောက် ရှာဖွေ​နေတဲ့​အကြောင်း ပြောပြ​ပြီး အတင်း ထွက်သွား​ခိုင်း​တော့​တာ​ပဲ။ ဒါ​ကြောင့် မိဘတွေ​ဆီ​ပဲ ပြန်လာ​ခဲ့​ရတယ်။ အစပိုင်း​မှာ မိဘတွေက​တောင် ကျွန်တော့်​ကို အထဲ​မဝင်​ခိုင်း​ရဲ​ဘူး၊ နောက်​မှ မြက်​ခြောက်​စင်ပေါ်​မှာ အိပ်ခွင့်​ပြု​လိုက်ကြတယ်၊ ကျွန်တော့်​ရဲ့​ဒဏ်ရာ​တွေ​ကို အမေက ကြည့်ရှု​ပြုစုပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ ဒါပေမဲ့ နှစ်​ရက်​လောက်​လည်း​ကြာ​ရော ကျွန်တော့်​မိဘတွေဟာ ကျွန်တော်​ရှိနေတာကို စိတ်ထင့်​နေကြ​လို့ တောင်တန်း​တွေ​မှာပဲ ပြန်​ပြီးသွား​ပုန်း​နေတာ​ကမှ ကောင်း​လိမ့်မယ်​ဆိုပြီး ဆုံးဖြတ်​လိုက်တယ်။

၁၉၄၅ ခုနှစ် မေလ ၅ ရက်​နေ့မှာ အသံ​ကြီး တစ်သံ​ကြောင့် ကျွန်တော်​လန့်နိုး​သွားတယ်။ မဟာမိတ်​လေယာဉ်​တွေ​ဟာ နိမ့်​နိမ့်​လေးမှာ​ပဲ ပျံသန်း​နေကြ​တာ​ကို တွေ့​လိုက်ရ​လို့​ပဲ။ အဲဒီအချိန်မှာ​ပဲ ဟစ်တလာ​အစိုးရ ပြုတ်ကျ​သွားပြီ​ဆိုတာ​ကို ကျွန်တော်​သဘောပေါက်​လိုက်ပြီ! ယုံ​နိုင်​ဖွယ်​မရှိတဲ့ ပင်ပန်း​ဆင်းရဲမှု​အမျိုးမျိုးကို ခံနိုင်​ဖို့ ကျွန်တော့်​ကို ယေဟောဝါ​ရဲ့ ဝိညာဉ်​တော်​က ခွန်အား​ပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။ စမ်းသပ်မှု​တွေ​ကို ကျွန်တော်​စ​ခံစား​ရချိန်မှာ ကျွန်တော့်​ကို အများကြီး နှစ်သိမ့်မှု​ပေး​ခဲ့​တဲ့ ဆာလံ ၅၅:၂၂ မှာ မှတ်တမ်း​တင်ထား​တဲ့ စကား​တွေ မှန်ကန်​တာ​ကို တွေ့ကြုံ​ခံစား​လိုက်ရတယ်။ ကာယရေး​ပိုင်း​မှာ အားနည်းနေ​ပေမဲ့ ကျွန်တော့်​ရဲ့ ‘ဝန်ကို ယေဟောဝါ​၌ ချထား’ တယ်၊ “သေ​မင်း​၏​အရိပ်​လွှမ်းမိုး​သော​ချိုင့်​ထဲ” လျှောက်လှမ်း​ခဲ့​ချိန်​က ကျွန်တော့်​ကို ကိုယ်တော် ထောက်မ​ကူညီပေး​ခဲ့​ပါ​တယ်။—ဆာလံ ၂၃:၄။

ယေဟောဝါ​၏​တန်ခိုး​သည် “အားနည်းခြင်း​အဖြစ်​၌ စုံလင်​တတ်”

စစ်​ပြီး​တဲ့​နောက် ဘဝဟာ တဖြည်းဖြည်း ပုံမှန်​ပြန်​ဖြစ်လာ​တယ်။ အရင်ဆုံး ကျွန်တော့်​လယ်သမား မိတ်ဆွေရဲ့ တောင်​ယာ​မှာ သူ​ရင်း​ငှား​အဖြစ် အလုပ်​လုပ်ခဲ့တယ်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ် ဧပြီလ​မှာ အမေရိကန်​သိမ်းပိုက်​ရေး​တပ်​က ကြားဝင်​ပေး​ပြီး​တဲ့​နောက် ကျွန်တော့်​ရဲ့​ကျန်ရှိ​တဲ့​အသက်တာ​ဟာ စိုက်ပျိုးရေး​အလုပ်ကြမ်း​လုပ်ဖို့ တာဝန်​ကနေ ကင်းလွတ်​သွားတယ်။

စစ်​ပြီးသွား​တော့ ဘတ် အစ်​ရှယ်​လ်​နဲ့ အနီးအနား​ခရိုင်​က ခရစ်ယာန်​ညီအစ်ကို​တွေ​ဟာ အစည်းအဝေးတွေ ပုံမှန်​ကျင်းပ​ခဲ့​ကြတယ်။ ဟောပြောခြင်း​လုပ်ငန်း​ကို အားအင်သစ်​နဲ့ စတင်​ခဲ့​ကြတယ်။ စက်ရုံ​တစ်ရုံ​က ကျွန်တော့်​ကို ညစောင့်​လုပ်ဖို့ ကမ်း​လှမ်း​ခဲ့​တဲ့​အတွက် ရှေ့ဆောင်​ဆက်လုပ်​နိုင်​ခဲ့တယ်။ နောက်ဆုံး​ကျ​တော့ စိန့် ဝို့ဖ်​ဂ​န်း​ဒေသမှာ အခြေချ​နေထိုင်ပြီး ၁၉၄၉ ခုနှစ်​မှာ ထ​ရေ​စီ​ယာ ကာ့တ်စ်​နဲ့ လက်ထပ်​လိုက်တယ်၊ သူ့မှာ အရင်​အိမ်ထောင်နဲ့​ရခဲ့တဲ့ သမီး​တစ်ယောက်​ရှိတယ်။ ကျွန်တော်​ချစ်​ရတဲ့​ဇနီး ၁၉၈၁ ခုနှစ်​မှာ ကွယ်လွန်​သွားတဲ့​အထိ ၃၂ နှစ်​ကြာ အတူတူ နေထိုင်ခဲ့​ကြတယ်။ သူ့ကို ခု​နစ်​နှစ်​ကျော်​ကျော် ပြုစုပေး​ခဲ့​ရတယ်။

ထ​ရေ​စီ​ယာ သေဆုံး​ပြီး​တဲ့​နောက် ရှေ့ဆောင်​လုပ်ငန်း​ကို ပြန်ဝင်​ခဲ့လို့ အကြီးအကျယ် ဆုံးရှုံး​ခဲ့​ရ​မှု​ဒဏ်​ကနေ သက်သာမှု​ပြန်​ရခဲ့တယ်။ လောလောဆယ်​တော့ ဘတ် အစ်​ရှယ်​လ်​မှာ​ရှိတဲ့ ကျွန်တော့် အသင်းတော်မှာ အကြီးအကဲ ရှေ့ဆောင်​အဖြစ် အမှုဆောင်​နေပါတယ်။ ကျွန်တော်​ဟာ ဘီးတပ်​ကုလားထိုင်​နဲ့​သွားလာ​နေ​ရပေမဲ့ ဘတ် အစ်​ရှယ်​လ်​ပန်းခြံ ဒါမှ​မဟုတ် ကျွန်တော့်​အိမ်ရှေ့မှာ ဘုရားသခင့်​နိုင်ငံတော်​မျှော်လင့်ချက်​အကြောင်း လူတွေကို ပြောပြ​ပြီး ကျမ်းစာ,စာပေ​တွေ ဝေငှတယ်။ ကျမ်းစာ​အကြောင်း ကောင်းကောင်း​ဆွေးနွေး​ရတာတွေ​ဟာ ကျွန်တော့်​အတွက် ကြီးမား​တဲ့​ရွှင်လန်းမှု ရင်းမြစ်​ပါ​ပဲ။

နောက်ကြောင်း​ကို ပြန်ပြောင်း​သုံးသပ်ကြည့်​ရင် ကြိတ်မှိတ်ခံ​စား​ခဲ့​ရတဲ့ ဆိုးဝါး​လှတဲ့ အတွေ့အကြုံ​တွေ​ကြောင့် စိတ်​မ​နာ​ခဲ့​ဘူးဆို​တာ​ကို ရဲ​ရဲ​ကြီး ပြော​နိုင်​ပါ​တယ်။ စမ်းသပ်မှု​တွေ​ကြောင့် စိတ်ဓာတ်ကျ​ခဲ့​တဲ့​အချိန်တွေ​တော့ ရှိခဲ့တာ​ပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ယေဟောဝါ​ဘုရားသခင်​နဲ့ ကျွန်တော် နွေးထွေး​တဲ့​ဆက်ဆံ​ရေး​ရှိနေတာ​ကြောင့် အဲ့​လို​ခါးသီး​လှတဲ့ အချိန်ကာလ​တွေ​ကို လွန်မြောက်​နိုင်​ခဲ့​ပါ​တယ်။ “ငါ့​တန်ခိုး​သည် အားနည်းခြင်း​အဖြစ်​၌ စုံလင်​တတ်​သည်” လို့ ပေါလု​ကို​ပြော​ခဲ့​တဲ့ သခင့်​ဆုံးမ​စကား​က ကျွန်တော့်​ဘဝ​အသက်တာမှာ​လည်း မှန်ကန်​နေခဲ့တယ်​လေ။ အခု​ဆိုရင် ကျွန်တော့်​အသက်​က ၁၀၀ နား​နီးနေပြီ၊ ‘ခရစ်တော်​ကြောင့်​ခံရ​သော အားနည်းခြင်း၊ ကဲ့ရဲ့​ခြင်း၊ ဆင်းရဲခြင်း၊ ညှဉ်းဆဲ​နှိပ်စက်ခြင်း၊ ကျပ်တည်း​စွာ​သော ဆင်းရဲ​ဝေဒနာ​ခံ​ခြင်း​တို့ကို ငါ​နှစ်သက်​၏’ လို့ တမန်​တော်​ပေါလု​နဲ့​အတူ ကျွန်တော်​ပြော​နိုင်​ပါ​ပြီ။—၂ ကောရိန္သု ၁၂:၉၊ ၁၀။

 [စာမျက်နှာ ၂၅ ပါ ရုပ်ပုံများ]

၁၉၃၉ ခုနှစ် ဧပြီလ​မှာ ဂက်စတာပို​တွေ​ရဲ့ ဖမ်းဆီးခြင်း​ခံ​ခဲ့​ရ

၁၉၃၉ ခုနှစ် မေလ၊ ဂက်စတာပို​တို့၏​စွဲချက်​များ​ပါ​သည့် စာရွက်စာတမ်း

[Credit Line]

ရုပ်ပုံ​နှစ်ပုံ​စ​လုံး– Privatarchiv; B. Rammerstorfer

 [စာမျက်နှာ ၂၆ ပါ ရုပ်ပုံ]

အနီးအနား​ရှိ တောင်တန်း​များ​တွင် ခိုလှုံ​ခဲ့​ရ

[Picture Credit Line on page 23]

Foto Hofer, Bad Ischl, Austria