မာတိကာဆီ ကျော်သွား

မာတိကာဆီ ကျော်သွား

ကျွန်ုပ်တို့၏မော်ကွန်းတိုက်မှ

ယုံကြည်ခြင်းကို တည်ဆောက်ပေးတဲ့ အနှစ်တရာသက်တမ်းရှိ ရုပ်ရှင်

ယုံကြည်ခြင်းကို တည်ဆောက်ပေးတဲ့ အနှစ်တရာသက်တမ်းရှိ ရုပ်ရှင်

“ညီအစ်ကိုရပ်စယ်လ်ကို အပြင်မှာမြင်နေရသလိုပဲ။” —၁၉၁၄ ခုနှစ်မှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကြည့်ရှုသူ။

ဒီနှစ်ကတော့ “ဖန်ဆင်းခြင်းဓာတ်ပုံပြဇာတ်” အနှစ်တစ်ရာပြည့်တဲ့နှစ် ဖြစ်ပါတယ်၊ “ဖန်ဆင်းခြင်းဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ဆိုတာက သမ္မာကျမ်းစာကို ဘုရားသခင့်တရားစကားအဖြစ် ယုံကြည်စေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး တင်ဆက်ထားတဲ့ရုပ်ရှင်ဖြစ်ပါတယ်။ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်၊ အပြစ်ရှာဝေဖန်ရေးနဲ့ သံသယဝင်သူတွေကြောင့် လူများစွာရဲ့ယုံကြည်ခြင်း တိုက်စားခံရချိန်မှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” က ယေဟောဝါဟာ ဖန်ဆင်းရှင်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ခံပေးပါတယ်။

ကျမ်းစာကျောင်းသားတွေကို ဦးဆောင်သူဖြစ်တဲ့ ချားလ်စ် တီ ရပ်စယ်လ်ဟာ ကျမ်းစာအမှန်တရားပျံ့နှံ့နိုင်တဲ့ အထိရောက်ဆုံးနဲ့ အမြန်ဆုံးနည်းကို အဆက်မပြတ်ရှာဖွေခဲ့တယ်။ ကျမ်းစာကျောင်းသားတွေဟာ ကျမ်းစာအမှန်တရားပျံ့နှံ့ဖို့ စာပေတွေကို အသုံးပြုခဲ့တာ အနှစ်သုံးဆယ်ကျော်ရှိနေပြီ။ အခု သူတို့က နည်းလမ်းအသစ်ဖြစ်တဲ့ ရုပ်ရှင်ကို စိတ်ဝင်စားလာကြတယ်။

ခရစ်ဝင်ကျမ်းရုပ်ရှင်များ

၁၈၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ လူတွေဟာ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်တွေကို စတင်ကြည့်ရှုကြရတယ်။ ၁၉၀၃ ခုနှစ်အစောပိုင်းမှာ နယူးယောက်မြို့ကချာ့ခ်ျတစ်ခုမှာ ဘာသာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရုပ်ရှင်တစ်ခုကို ပြသခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို ရပ်စယ်လ် စတင်ပြင်ဆင်ခဲ့တဲ့ ၁၉၁၂ ခုနှစ်တုန်းကဆိုရင် ကမ္ဘာမှာ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းက အစပြုရုံပဲရှိသေးတယ်။ ကျမ်းစာအမှန်တရားအကြောင်းကို စာပေတွေမှာ မဖော်ပြနိုင်တဲ့နည်းကို ရုပ်ရှင်မှာ တင်ဆက်နိုင်မယ်ဆိုတာ ရပ်စယ်လ် သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။

ရှစ်နာရီကြာတဲ့ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို အပိုင်းလေးပိုင်းခွဲပြီး ပြလေ့ရှိတယ်။ အဲဒီအချိန်တုန်းက နာမည်ကြီးတဲ့ နောက်ခံစကားပြောသူရဲ့အသံနဲ့ အသံသွင်းထားတဲ့ အပိုင်း ၉၆ ပိုင်းပါဝင်တဲ့ ကျမ်းစာဟောပြောချက်တွေလည်း ပါတယ်။ ပြကွက်အတော်များများကို ဂန္ထဝင်တေးဂီတနဲ့တွဲဖက်ပြီး ပြသတယ်။ ကျွမ်းကျင်တဲ့စက်ကိုင်သူတွေက စကားသံနဲ့ တေးသံတွေသွင်းထာတဲ့ ဓာတ်ပြားကို ဖွင့်တယ်။ လူသိများတဲ့ကျမ်းစာဖြစ်ရပ်တွေကို သရုပ်ဖော်ထားတဲ့ ရောင်စုံဓာတ်ပုံဆလိုက်နဲ့ ရုပ်ရှင်ကို အဲဒီအသံနဲ့တွဲဖက်ပြီး တင်ဆက်တယ်။

“ဒီတင်ဆက်မှုဟာ ကြယ်တွေကိုဖန်ဆင်းခြင်းကစပြီး ယေရှုရဲ့အနှစ်တစ်ထောင်အုပ်ချုပ်မှု အထွတ်အထိပ်အထိ ခြုံငုံမိတယ်”—၁၉၁၄ မှာ အသက် ၁၄ နှစ်ဖြစ်တဲ့ အက်ဖ်. စတူးဝပ် ဘန်းစ်

ဖလင်နဲ့ ဆလိုက်အများစုကို အပြင်စတူဒီယိုတွေကနေ ရတယ်။ ဖီလဒဲလ်ဖီးယား၊ နယူးယောက်၊ ပဲရစ်နဲ့ လန်ဒန်မြို့တွေက ပန်းချီပညာရှင်တွေက မှန်ဆလိုက်နဲ့ ဖလင်တွေ တစ်ချပ်ချင်းစီပေါ်မှာ ပန်းချီဆွဲတယ်။ ဗေသလပန်းချီခန်းက အဖွဲ့သားတွေကလည်း ပန်းချီအတော်များများကို ရေးဆွဲပြီး ပျက်စီးသွားတဲ့ဆလိုက်တွေကို ပြန်အစားထိုးကြတယ်။ ရုပ်ရှင်ဖလင်တွေကို ဝယ်ယူတဲ့အပြင် ဗေသလမိသားစုဝင်တွေကလည်း နယူးယောက်မြို့အနီးက ယွန်ကာမြို့မှာ ရုပ်ရှင်ရိုက်ခဲ့ကြတယ်။ သူတို့တွေက အာဗြဟံ၊ ဣဇာက်နဲ့ ဣဇာက်ကိုမပူဖော်ဖို့ တားခဲ့တဲ့ ကောင်းကင်တမန်အဖြစ် သရုပ်ဆောင်ကြတယ်။—က. ၂၂:၉-၁၂

ကျွမ်းကျင်တဲ့စက်ကိုင်သူတွေဟာ သတ်မှတ်ထားတဲ့အချိန်အတွင်းမှာ နှစ်မိုင်ရှည်တဲ့ဖလင်၊ ဓာတ်ပြား ၂၆ ပြားနဲ့ မှန်ဆလိုက်ပြား ၅၀၀ လောက်ကို တွဲဖက်ပြသပေးကြတယ်

ညီအစ်ကိုရပ်စယ်လ်ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ဦးက ပုံနှိပ်တိုက်ကို ဒီလိုပြောခဲ့တယ်– ဒီနည်းလမ်းက “ဘာသာတရားပျံ့ပွားဖို့ အရင်လုပ်ခဲ့တဲ့ ဘယ်နည်းလမ်းထက်မဆို ထောင်ပေါင်းများစွာသောသူတွေကို ကျမ်းစာကို စိတ်ဝင်စားလာစေမယ်။” ကျမ်းစာအမှန်တရားသိချင်သူတွေဆီ အမှန်တရားရောက်ဖို့ ဒီလိုတီထွင်ကြိုးစားခဲ့တာကို ခရစ်ယာန်ဘုန်းကြီးတွေ ချီးမွမ်းခဲ့ကြသလား။ မချီးမွမ်းခဲ့ကြဘူး။ ခရစ်ယာန်ဓမ္မဆရာတွေဟာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို လူသိရှင်ကြား ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ကြတယ်၊ တချို့ဆိုရင် ရုပ်ရှင်ကြည့်တဲ့သူတွေကို နောက်ကွယ်ကနေ ဒါမှမဟုတ် ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် တားဆီးနှောင့်ယှက်ခဲ့ကြတယ်။ တစ်နေရာမှာဆိုရင် ဓမ္မဆရာရဲ့အပေါင်းပါတွေက လျှပ်စစ်မီးကို ဖြတ်ပစ်လိုက်တယ်။

အသင်းတော်တွေက ဧည့်ကြိုမိန်းကလေးတွေဟာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ရုပ်ပုံတွေပါတဲ့ ဇာတ်ညွှန်းတွေကို စောင်ရေ သန်းနဲ့ချီပြီး အခမဲ့ဝေငှခဲ့ကြတယ်

ကြည့်ရှုသူတွေဟာ ယေရှု ငယ်ငယ်တုန်းကပုံပါတဲ့ ရင်ထိုးတွေကို ရရှိကြတယ်။ ရင်ထိုးတွေက တပ်ဆင်သူတွေကို “ငြိမ်သက်ခြင်းရဲ့သား” ဖြစ်ဖို့ သတိပေးတယ်

ဘယ်လိုပဲဖြစ်ပါစေ ကြည့်ရှုသူတွေဟာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို အခမဲ့ ရုံပြည့်ရုံလျှံ ကြည့်ရှုခဲ့ကြရတယ်။ အမေရိကန်မှာရှိတဲ့ မြို့ ၈၀ မှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကိုနေ့တိုင်း ပြသခဲ့တယ်။ တချို့သူတွေဆိုရင် ‘စကားပြောတဲ့ရုပ်ရှင်’ ကို ပထမအကြိမ် ကြည့်ဖူးကြတာဖြစ်တယ်။ ဓာတ်ပုံပညာကို အသုံးပြုပြီး ကြက်ဥခွံထဲကနေ ကြက်ကလေးတစ်ကောင် တဖြည်းဖြည်း ဖောက်ထွက်လာပုံ၊ ပန်းတစ်ပွင့် တဖြည်းဖြည်းပွင့်လာပုံကို တင်ဆက်ထားတာ ကြည့်ရှုခဲ့ကြရတယ်။ အဲဒီအချိန်တုန်းက သိပ္ပံပညာဟာ အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ ယေဟောဝါရဲ့ ဉာဏ်ပညာကို ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေခဲ့တယ်။ နိဒါန်းမှာဖော်ပြခဲ့သလိုပဲ ပိတ်ကားပေါ်မှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကိုမိတ်ဆက်ပေးတဲ့ ညီအစ်ကိုရပ်စယ်လ်ရဲ့ပုံကို တွေ့တဲ့အခါ ကြည့်ရှုသူတစ်ယောက်က “ညီအစ်ကိုရပ်စယ်လ်ကို အပြင်မှာမြင်နေရသလိုပဲ” လို့ပြောခဲ့တယ်။

ကျမ်းစာပညာရေးရဲ့ သမိုင်းမှတ်တိုင်တစ်ခု

“ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို ၁၉၁၄၊ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်နေ့မှာ နယူးယောက်စီးတီး ပြဇာတ်ရုံမှာ စတင်ပြသခဲ့တယ်၊ အဲဒီအချိန်တုန်းက အဲဒီပြဇာတ်ရုံကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကျမ်းစာကျောင်းသားများအသင်းက ပိုင်တယ်

စာရေးဆရာနဲ့ ရုပ်ရှင်သမိုင်းပညာရှင် တင်မ် ဒါ့ခ်က “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို “အသံ (သွင်းထားတဲ့စကားသံ)၊ လှုပ်ရှားနေတဲ့အရုပ်တွေ၊ ရောင်စုံဆလိုက်တွေနဲ့ တွဲဖက်တင်ဆက်တဲ့ ပထမဆုံးရုပ်ရှင်ဇာတ်ညွှန်း” အဖြစ်ဖော်ပြခဲ့တယ်။ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ထက်အရင်ကျတဲ့ ရုပ်ရှင်တွေမှာ အဲဒီနည်းပညာအားလုံးကိုမဟုတ်ဘဲ တချို့ကိုပဲ အသုံးပြုထားတယ်၊ အထူးသဖြင့် ကျမ်းစာအကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်တဲ့အခါမှာဖြစ်တယ်။ ကြည့်ရှုတဲ့ပရိသတ်အများဆုံးလည်း ဖြစ်တယ်၊ ပထမနှစ်တစ်နှစ်တည်းမှာပဲ မြောက်အမေရိက၊ ဥရောပ၊ ဩစတြေးလျနဲ့ နယူးဇီလန်မှာ စုစုပေါင်းပရိသတ် ကိုးသန်းလောက် ရှိခဲ့တယ်။

“ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို ၁၉၁၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၁ ရက်မှာ နယူးယောက်မြို့မှာ စတင်ပြသခဲ့ပါတယ်။ ခုနစ်လအကြာမှာ နောက်ပိုင်းမှာ ပထမကမ္ဘာစစ်လို့ခေါ်တဲ့ ဘေးဆိုးကြီး ကျရောက်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းကလူတွေဟာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ကို ဆက်လက်ကြည့်ရှုခဲ့ကြတယ်။ ဘုရားသခင့်နိုင်ငံတော်မှာရရှိမယ့် ကောင်းချီးတွေအကြောင်း ပီပြင်တဲ့ပြကွက်တွေကို မြင်တွေ့ခွင့်ရပြီး နှစ်သိမ့်မှုရရှိခဲ့ကြတယ်။ ၁၉၁၄ ခုနှစ်ကို ဘာနဲ့ပဲနှိုင်းယှဉ်ကြပါစေ အဲဒီနှစ်မှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” ဟာ တကယ့်ကိုထူးခြားတဲ့ တင်ဆက်မှုတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

မြောက်အမေရိကတစ်ဝန်းမှာ “ဓာတ်ပုံပြဇာတ်” အစုံ နှစ်ဆယ်အသုံးပြုခဲ့တယ်