၁။ ဘယ်အရာတွေက ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ခက်ခဲစေသလဲ။

လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၃၀ ကျော်လောက်မှာ ကျမ်းစာကျောင်းသားတွေ သတင်းကောင်းစဟောပြောတုန်းက အခက်အခဲတွေ အများကြီးကြုံတွေ့ခဲ့ရတယ်။ * သူတို့ဟာ ပထမရာစုခရစ်ယာန်တွေလိုပဲ လူနည်းစုလေးသာဖြစ်ပြီး လူတွေမကြိုက်တဲ့သတင်းကို ဟောခဲ့ရတယ်။ လူအများစုက သူတို့ကို ပညာမတတ်သူတွေလို့ ရှုမြင်ကြတယ်။ နောက်ပိုင်း မြေကြီးပေါ် စာတန်ပစ်ချခံရတဲ့အခါ သူတို့ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခံခဲ့ရတယ်။ (ဗျာ. ၁၂:၁၂) အဲဒီအချိန်ကစပြီး ‘ခက်ခဲကျပ်တည်းတဲ့ ဒီနောက်ဆုံးကာလ’ အတွင်းမှာ သူတို့ ဟောပြောနေကြတယ်။—၂ တိ. ၃:၁။

၂။ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ကူညီပေးဖို့ ယေဟောဝါ ဘာလုပ်ဆောင်နေသလဲ။

^၂ ဒါပေမဲ့ ယေဟောဝါကတော့ သူ့လူတွေကို ကူညီပေးနေတယ်။ ကိုယ်တော်က ကမ္ဘာတစ်ခွင်လုံးမှာ သတင်းကောင်း ဟောပြောစေချင်တယ်။ အဲဒီလုပ်ငန်းကို တားဆီးပိတ်ပင်ဖို့ ဘယ်အရာကိုမှ ခွင့်ပြုမှာမဟုတ်ဘူး။  ကိုယ်တော်က သူ့လူမျိုးကို မှားယွင်းတဲ့ဘာသာကနေ ခွဲထုတ်ခြင်းအားဖြင့် နှစ်သက်လက်ခံဖွယ်နည်းနဲ့ ဝတ်ပြုနိုင်အောင် ကူညီပေးခဲ့တယ်။ အစ္စရေးတွေကို ဗာဗုလုန်ကနေ ကယ်နုတ်တုန်းကလည်း အဲဒီလိုလုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်။ (ဗျာ. ၁၈:၁-၄) ယေဟောဝါရဲ့ သွန်သင်မှုက ကျွန်တော်တို့တစ်ဦးစီကို အကျိုးပြုတယ်။ ကိုယ်တော်က အချင်းချင်း သင့်သင့်မြတ်မြတ်နေနိုင်အောင် ကူညီပေးတယ်။ တခြားသူတွေကို သွန်သင်ပေးနိုင်အောင်လည်း လေ့ကျင့်ပေးတယ်။ (ဟေရှာယ ၄၈:၁၆–၁၈ ကိုဖတ်ပါ။) ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ယေဟောဝါလမ်းညွှန်ပေးနေတာမှန်ပေမဲ့ ဒီလုပ်ငန်းကိုကူညီပေးဖို့ ကမ္ဘာ့အခြေအနေတွေကို အမြဲပြောင်းလဲပေးနေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကမ္ဘာ့အခြေအနေတချို့က ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ပိုလွယ်ကူစေတာပဲဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ စာတန့်လောကရဲ့ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုနဲ့ တခြားပြဿနာတွေကို ကြုံတွေ့နေရဆဲပဲ။ ယေဟောဝါရဲ့ အကူအညီကြောင့်သာ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို လုပ်ဆောင်နိုင်တာဖြစ်တယ်။—ဟေရှာ. ၄၁:၁၃; ၁ ယော. ၅:၁၉။

၃။ ဒံယေလရဲ့ ကြိုဟောချက် ဘယ်လိုပြည့်စုံနေသလဲ။

^၃ နောက်ဆုံးကာလမှာ လူများစွာဟာ ကျမ်းစာအမှန်တရားကို နားလည်လာမယ်လို့ ဒံယေလ ကြိုဟောခဲ့တယ်။ (ဒံယေလ ၁၂:၄ ကိုဖတ်ပါ။) နောက်ဆုံးကာလ မစခင်လေးမှာ ယေဟောဝါက အရေးကြီးတဲ့ကျမ်းစာသွန်သင်ချက်တွေကို သူ့လူတွေ နားလည်လာဖို့၊ အမည်ခံခရစ်ယာန်တွေရဲ့ မှားယွင်းတဲ့သွန်သင်ချက်တွေကို ငြင်းပယ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ခေတ်မှာ ဘုရားသခင့်လူမျိုးဟာ ကျမ်းစာအမှန်တရားအကြောင်းကို ကမ္ဘာတစ်ခွင်မှာ သွန်သင်ပေးနေတယ်။ ဒံယေလရဲ့ ကြိုဟောချက် ပြည့်စုံနေတာ ထင်ရှားတယ်။ လူပေါင်း ရှစ်သန်းနီးပါးဟာ ကျမ်းစာအမှန်တရားအကြောင်း သိရှိလာပြီး တခြားသူတွေကို သွန်သင်ပေးနေတယ်။ ဒါဆို ကမ္ဘာတစ်ခွင်လုံးမှာ ဟောပြောနိုင်ဖို့ ယေဟောဝါရဲ့လူမျိုးကို ဘယ်အချက်တွေက ကူညီပေးနေသလဲ။ 

၄။ ၁၉ ရာစုမှာ ကျမ်းစာကို ဘာသာစကားပေါင်း ဘယ်လောက်နဲ့ ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သလဲ။

^၄ ဒီနေ့ခေတ်လူများစွာမှာ ကိုယ်ပိုင်ကျမ်းစာ ရှိကြတယ်။ ဒါက ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို အထောက်အကူပြုတယ်။ ဒါပေမဲ့ အရင်တုန်းကတော့ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်းများစွာတုန်းက အမည်ခံခရစ်ယာန်ဓမ္မဆရာတွေက လူတွေကို ကျမ်းစာမဖတ်စေချင်ဘူး။ ကျမ်းစာဖတ်တဲ့သူတွေကို နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းပြီး ဘာသာပြန်သူတချို့ကိုတောင် သတ်ပစ်ခဲ့တယ်။ ၁၉ ရာစုအတွင်းမှာတော့ အဖွဲ့အစည်းတချို့က ကျမ်းစာတစ်အုပ်လုံးကိုဖြစ်စေ၊ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုဖြစ်စေ ဘာသာစကား ၄၀၀ လောက်နဲ့ ဘာသာပြန်ဆို၊ ပုံနှိပ်ခဲ့တယ်။ ၁၉ ရာစုအကုန်ပိုင်းရောက်တဲ့အခါ လူများစွာမှာ ကိုယ်ပိုင်ကျမ်းစာရှိလာတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျမ်းစာသွန်သင်ချက်တွေကိုတော့ နားမလည်ကြဘူး။

၅။ ကျမ်းစာဘာသာပြန်ဖို့ ယေဟောဝါသက်သေတွေ ဘာလုပ်ဆောင်ခဲ့သလဲ။

^၅ တခြားသူတွေကို ကျမ်းစာသွန်သင်ချက်တွေအကြောင်း ပြောပြရမယ်ဆိုတာ ယေဟောဝါရဲ့လူမျိုး နားလည်တယ်။ အဲဒီအတိုင်းလည်း လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်။ ပထမတော့ သူတို့မှာရှိထားတဲ့ ဘာသာပြန်ကျမ်းစာတွေကို အသုံးပြုတယ်။ လူတွေကိုလည်း ဝေငှတယ်။ ၁၉၅၀ မှာတော့ ကမ္ဘာသစ်ဘာသာပြန်ကျမ်းကို တစ်အုပ်လုံးအနေနဲ့ရော၊ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေနဲ့ပါ ဘာသာစကားပေါင်း ၁၂၀ ကျော်နဲ့ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့တယ်။ ပြန်တည်းဖြတ်ထားတဲ့ အင်္ဂလိပ်ကမ္ဘာသစ်ဘာသာပြန်ကျမ်းကို ၂၀၁၃ မှာ ထုတ်ဝေခဲ့တယ်။ ဒီကျမ်းဟာ နားလည်ရလွယ်ကူပြီး ဘာသာပြန်ဖို့လည်း လွယ်ကူတယ်။ လူတွေနားလည်နိုင်တဲ့ ကျမ်းစာကို အသုံးပြုတဲ့အခါ အမှန်တရားအကြောင်း သင်ပေးရတာ ပိုလွယ်ကူလာတယ်။

၆၊ ၇။ (က) လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်း ဘယ်စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့သလဲ။ (ခ) နိုင်ငံတချို့မှာ အတော်အသင့် ငြိမ်းချမ်းလာတာက ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ဘယ်လိုအထောက်အကူပြုခဲ့သလဲ။

^၆ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ အတွင်းမှာ ကမ္ဘာစစ်ကြီးနှစ်ခုအပြင် စစ်ပွဲအတော်များများ ဖြစ်ပွားပြီး လူပေါင်း သန်းနဲ့ချီ သေဆုံးခဲ့ရတယ်။ ဒါကြောင့် ‘ငြိမ်းချမ်းတဲ့အချိန်ကာလ ရှိခဲ့လို့လား၊ ဒါက ယေဟောဝါရဲ့ လူတွေကို ဘယ်လိုကူညီပေးခဲ့သလဲ’ လို့ သင်တွေးမိမှာပဲ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ ယေဟောဝါသက်သေတွေကို ညီအစ်ကို နေသန်နော ဦးဆောင်နေတယ်။ ၁၉၄၂ ခရိုင်စည်းဝေးမှာ “ငြိမ်းချမ်းရေး—တည်မြဲတည်နိုင်မည်လော” ဆိုတဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ဟောပြောချက်ကို သူဟောခဲ့တယ်။ ဗျာဒိတ်အခန်းကြီး ၁၇ ကိုရှင်းပြပြီး စစ်ကြီးပြီးနောက် အာမဂေဒုန်လာဦးမှာ မဟုတ်သေးဘဲ ငြိမ်းချမ်းတဲ့အချိန်ကာလ ရှိလာမယ်လို့ ပြောခဲ့တယ်။—ဗျာ. ၁၇:၃၊ ၁၁။

^၇ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးဆုံးသွားတဲ့နောက် တစ်ကမ္ဘာလုံး ငြိမ်းချမ်းလာတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ နောက်ပိုင်းစစ်ပွဲတွေမှာ လူသန်းပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံများစွာမှာတော့ အတော်အသင့် ငြိမ်းချမ်းလာတယ်။ ဒါက ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်ဖို့ လွယ်ကူစေတယ်။ ဘာရလဒ် ရရှိခဲ့သလဲ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းမှာ ယေဟောဝါသက်သေတွေဟာ ၁၁၀,၀၀၀ တောင် မရှိသေးဘူး။ အခုဆိုရင် ရှစ်သန်းနီးပါး ရှိနေပြီ။ (ဟေရှာယ ၆၀:၂၂ ကိုဖတ်ပါ။) မှန်ပါတယ်၊ ငြိမ်းချမ်းတဲ့အချိန်မှာ လူတွေကို သတင်းကောင်း ပိုဟောနိုင်တယ်။

၈၊ ၉။ ခရီးသွားလာရေး ဘယ်လိုလွယ်ကူလာသလဲ။ ဒါက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ငန်းကို ဘယ်လိုထောက်ကူပေးသလဲ။

^၈ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်း စလုပ်ဆောင်တုန်းက ခရီးသွားလာရေး မလွယ်ကူဘူး။ ကင်းမျှော်စင်ကို စတင်ပုံနှိပ်ပြီး ၂၁ နှစ်လောက်အကြာ ၁၉၀၀ ပြည့်နှစ်တုန်းက အဲဒီနိုင်ငံမှာ မော်တော်ကားပေါင်း ၈,၀၀၀ လောက်နဲ့ လမ်းကောင်း နည်းနည်းပဲရှိသေးတယ်။ ဒီနေ့ခေတ်မှာတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ မော်တော်ကားပေါင်း သန်း ၁,၅၀၀ ကျော် ရှိနေပြီး ဒေသအများစုမှာ လမ်းကောင်းတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီကားတွေ၊ လမ်းတွေကိုသုံးပြီး ဝေးလံခေါင်သီတဲ့ နေရာတွေကို သွားရောက်ဟောပြောနိုင်ပြီ။ ဒါပေမဲ့ သွားလာရခက်ခဲပြီး မိုင်ပေါင်းများစွာ လမ်းလျှောက်ရရင်တောင် လူတွေဆီ သွားရောက်ဟောပြောဖို့ ကျွန်တော်တို့ အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားကြတယ်။—မ. ၂၈:၁၉၊ ၂၀။

^၉ တခြား ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေးနည်းတွေကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ အသုံးပြုတယ်။ ကျမ်းစာနဲ့ ကျမ်းစာစာပေတွေကို ကုန်တင်ကား၊ သင်္ဘော၊ မီးရထားတွေနဲ့ ပို့ဆောင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဝေးလံခေါင်သီတဲ့ ဒေသမှာနေထိုင်တဲ့ ညီအစ်ကိုညီအစ်မတွေဆီ စာပေတွေကို အချိန်တိုအတွင်း ပို့နိုင်တယ်။ တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူး၊ ဌာနခွဲကော်မတီဝင်၊ သာသနာပြုနဲ့ တခြားသူတွေဟာ ခရိုင်စည်းဝေးမှာ ဟောပြောချက်တွေပေးဖို့၊ အသင်းတော်တွေကို ကူညီဖို့ လေယာဉ်ပျံနဲ့ ခရီးသွားကြတယ်။ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ဌာနချုပ်က တခြားညီအစ်ကိုတွေလည်း ညီအစ်ကိုညီအစ်မတွေကို အားပေးဖို့၊ လေ့ကျင့်ပေးဖို့ နိုင်ငံများစွာကို လေယာဉ်ပျံနဲ့ သွားကြတယ်။ ဒါတွေအားလုံးက ယေဟောဝါရဲ့လူမျိုး ကို စည်းလုံးနေဖို့ ကူညီပေးတယ်။—ဆာ. ၁၃၃:၁-၃။

၁၀။ အင်္ဂလိပ်စကားကို တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ဘယ်လိုအသုံးပြုနေသလဲ။

^၁၀ ပထမရာစုတုန်းက ရောမအင်ပါယာမှာ ဂရိစကားဟာ အများသုံးစကားဖြစ်တယ်။ ဒီနေ့ခေတ်မှာတော့ အင်္ဂလိပ်စကားဟာ ကမ္ဘာသုံးစကားဖြစ်တယ်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ လေးပုံတစ်ပုံဟာ အင်္ဂလိပ်စကား ပြောတတ်တယ်၊ နားလည်တယ်လို့ စာအုပ်တစ်အုပ်က ပြောတယ်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ သိပ္ပံပညာနဲ့ နည်းပညာတွေမှာ အင်္ဂလိပ်စကားကို အသုံးပြုနေတဲ့အတွက် လူများစွာဟာ အင်္ဂလိပ်စကား သင်ယူကြတယ်။

၁၁။ အင်္ဂလိပ်စကားက ယေဟောဝါရဲ့လူတွေအပေါ် ဘယ်လိုအကျိုးသက်ရောက်သလဲ။

^၁၁ အင်္ဂလိပ်စကားကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုနေခြင်းက အမှန်တရားပျံ့နှံ့ဖို့ ထောက်ကူပေးတယ်။ ဟိုးအရင်တုန်းက ကျမ်းစာစာပေတွေကို အင်္ဂလိပ်လိုပဲ ဦးဆုံးရနိုင်တယ်။ ကမ္ဘာ့ဌာနချုပ်မှာလည်း အင်္ဂလိပ်စကားကို အသုံးပြုတယ်။ နယူးယောက်ပြည်နယ်၊ ပက်တာစင်မြို့မှာ ကျင်းပတဲ့ သင်တန်းကျောင်းတွေမှာလည်း အင်္ဂလိပ်လိုပဲ သင်ကြားပေးတယ်။

၁၂။ ကျမ်းစာစာပေတွေကို ဘာသာစကားပေါင်း ဘယ်လောက်နဲ့ ဘာသာပြန်ဆိုနေသလဲ။ ကွန်ပျူတာနည်းပညာတွေက ဘယ်လိုထောက်ကူပေးသလဲ။

^၁၂ ဒါပေမဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ လူတွေကို သတင်းကောင်းဟောပြောဖို့ ကျွန်တော်တို့မှာ တာဝန်ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် ကျမ်းစာစာပေတွေကို ဘာသာစကားပေါင်း ၇၀၀ ကျော်နဲ့ ဘာသာပြန်ဆိုနေတယ်။ အီလက်ထရောနစ်ဓာတ်ပုံစာစီစနစ် (မက်ပ်စ်) အပါအဝင် ကွန်ပျူတာနည်းပညာတိုးတက်မှုတွေက ဘာသာပြန်လုပ်ငန်းကို ထောက်ကူပေးတယ်။ ရလဒ်အနေနဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာရှိတဲ့ ယေဟောဝါသက်သေတွေဟာ “သန့်ရှင်းသောဘာသာစကား” ဖြစ်တဲ့ ကျမ်းစာအမှန်တရားကို နားလည်ပြီး စည်းလုံးနေကြတယ်။—ဇေဖနိ ၃:၉ ကိုဖတ်ပါ။

၁၃၊ ၁၄။ တရားဥပဒေနဲ့ တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်တွေက ကျွန်တော်တို့ကို ဘယ်လိုကူညီပေးသလဲ။

^၁၃ ရောမဥပဒေက ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ ပထမရာစုခရစ်ယာန်တွေကို နည်းလမ်းများစွာနဲ့ ကူညီပေးခဲ့တယ်။ ဒီနေ့ခေတ်မှာလည်း နိုင်ငံများစွာမှာ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်ဖို့ တရားဥပဒေက ကူညီပေးတယ်။ ဥပမာ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ဥပဒေက လူတွေကို ကိုယ်ပိုင်ဘာသာ တရားရွေးချယ်ခွင့်၊ ကိုယ့်ယုံကြည်ချက်အကြောင်း ပြောဆိုခွင့်၊ အတူစုဝေးခွင့် ပြုထားတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီနိုင်ငံမှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် အစည်းအဝေးကျင်းပနိုင်ပြီး ဟောပြောနိုင်တယ်။ အဲဒီနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ဌာနချုပ်မှာလည်း ကမ္ဘာချီဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် စီစဉ်ဖွဲ့စည်းနိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ သတင်းကောင်းဟောပြောပိုင်ခွင့်ကို ခုခံကာကွယ်ဖို့ တရားရုံးရောက်ခဲ့တဲ့ အချိန်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ (ဖိ. ၁:၇) အဲဒီတရားရုံးတွေမှာ တရားသူကြီးတွေက ဟောပြောခွင့်ကို ပိတ်ပင်ဖို့ကြိုးစားတဲ့အခါ အထက်တရားရုံးတွေဆီ ထပ်တက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ အမှုနိုင်လေ့ရှိတယ်။

^၁၄ တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဝတ်ပြုခွင့်၊ ဟောပြောခွင့်ကို ခုခံကာကွယ်ဖို့ တရားရုံးတွေမှာ အမှုရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။ အမှုရှုံးတဲ့အခါ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးတွေဆီ ထပ်တက်တယ်။ ဥပမာ၊ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥရောပတရားရုံးကို တက်လေ့ရှိတယ်။ ၂၀၁၄၊ ဇွန်လအထိ အဲဒီတရားရုံးမှာ အမှုပေါင်း ၅၇ မှု အနိုင်ရခဲ့တယ်။ ဥရောပနိုင်ငံအများစုဟာ အဲဒီတရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လက်ခံရတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ‘လူအမျိုးမျိုးရဲ့ မုန်းတီးမှုခံ’ ရပေမဲ့ နိုင်ငံများစွာရဲ့ ဥပဒေက ယေဟောဝါကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဝတ်ပြုနိုင်ဖို့ ကူညီပေးတယ်။—မ. ၂၄:၉။

၁၅။ ပုံနှိပ်နည်းတွေ ဘယ်လိုတိုးတက်လာသလဲ။ အဲဒါက ကျွန်တော်တို့ကို ဘယ်လိုအထောက်အကူပြုသလဲ။

^၁၅ ပုံနှိပ်နည်းသစ်တွေက လူများသည်ထက်များများဆီ သတင်းကောင်းရောက်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးတယ်။ ၁၄၅၀ ပြည့်နှစ်လောက်မှာ ယိုဟန်နပ်စ် ဂူတင်ဘာ့ဂ် တီထွင်ခဲ့တဲ့ ပုံနှိပ်နည်းကို လူတွေ နှစ်ပေါင်းများစွာ အသုံးပြုခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ လောက်ကစပြီး ပုံနှိပ်နည်းသစ်တွေ ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ အော့ဖ်ဆက် ပုံနှိပ်နည်းကို တီထွင်ပြီးနောက် ပုံနှိပ်တာ ပိုမြန်ဆန်လာပြီး အရည်အသွေးလည်း ပိုကောင်းလာတယ်။ စာရွက်ထုတ်ခ၊ စာအုပ်ချုပ်ခ တွေ စျေးသက်သာလာတယ်။ ဒီလိုတိုးတက်ပြောင်းလဲမှုတွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုအကျိုးရရှိသလဲ။ ၁၈၇၉ မှာ ဦးဆုံးထုတ်ဝေတဲ့ ကင်းမျှော်စင်ကို အင်္ဂလိပ်စကားတစ်မျိုးတည်းနဲ့ စောင်ရေ ၆,၀၀၀ ပုံနှိပ်တယ်။ ဘာရုပ်ပုံမှ မပါဘူး။ ဒီနေ့ခေတ်မှာတော့ ကင်းမျှော်စင်ကို ဘာသာစကား ၂၀၀ ကျော်နဲ့ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေနေတယ်။ လှပတဲ့ရောင်စုံဓာတ်ပုံတွေ ပါဝင်ပြီး စာစောင်တိုင်းကို စောင်ရေ ၅၀,၀၀၀,၀၀၀ ကျော် ပုံနှိပ်နေတယ်။

၁၆။ ဘယ်တီထွင်ဖန်တီးမှုတွေက ကမ္ဘာချီဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို အထောက်အကူပြုနေသလဲ။ (ဆောင်းပါးအစမှာပါတဲ့ ရုပ်ပုံကိုကြည့်ပါ။)

^၁၆ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ အတွင်း လူတွေရဲ့တီထွင်ဖန်တီးမှုများစွာကလည်း သတင်းကောင်းဟောပြောဖို့ ယေဟောဝါရဲ့လူမျိုးကို ကူညီပေးတယ်။ မီးရထား၊ မော်တော်ကားနဲ့ လေယာဉ်ပျံတွေအကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီးပြီ။ စက်ဘီး၊ လက်နှိပ်စက်၊ မျက်မမြင်သုံးကိရိယာ၊ ကြေးနန်း၊ တယ်လီဖုန်း၊ ကင်မရာ၊ အော်ဒီယိုအသံဖမ်းစက်၊ ဗီဒီယိုအသံဖမ်းစက်၊ ရေဒီယို၊ တီဗီ၊ ရုပ်ရှင်၊ ကွန်ပျူတာ၊ အင်တာနက် စတဲ့တီထွင်မှုတွေလည်း ရှိသေးတယ်။ ယေဟောဝါရဲ့လူမျိုးဟာ အဲဒါတွေကို တီထွင်ဖန်တီးတာမဟုတ်ပေမဲ့ ကျမ်းစာနဲ့ ကျမ်းစာစာပေတွေကို ဘာသာစကားများစွာနဲ့ ထုတ်ဝေဖို့၊ ကမ္ဘာတစ်ခွင်ဟောပြောဖို့ အဲဒီတီထွင်မှုတွေကို အသုံးပြုကြတယ်။ ဒီနည်းအားဖြင့် ကျမ်းစာမှာ ကြိုဟောထားတဲ့အတိုင်း “တစ်ပါးအမျိုးသားတို့၏ နို့ကိုစို့” နေကြတယ်။—ဟေရှာယ ၆၀:၁၆ ကိုဖတ်ပါ။

၁၇။ (က) ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာထင်ရှားသလဲ။ (ခ) ယေဟောဝါက ကျွန်တော်တို့ကို ဘာကြောင့် သူနဲ့ တွဲဖက်လုပ်ဆောင်စေချင်သလဲ။

^၁၇ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းကို ယေဟောဝါလမ်းညွှန်နေတာ သိပ်ထင်ရှားတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ကို ယေဟောဝါပေးအပ်ထားတာက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အကူအညီမပါဘဲ မလုပ်နိုင်လို့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ကို ချစ်လို့၊ သူနဲ့တွဲဖက်လုပ်ဆောင်စေချင်လို့ ပေးအပ်ထားတာဖြစ်တယ်။ ဟောပြောခြင်းလုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်ခြင်းအားဖြင့် ဘုရားသခင်ကို ချစ်ကြောင်း၊ လူတွေကို ချစ်ကြောင်း ကျွန်တော်တို့ ဖော်ပြနိုင်တယ်။ (မာ. ၁၂:၂၈-၃၁; ၁ ကော. ၃:၉) ကမ္ဘာတစ်ခွင်လုံးမှာ ဟောပြောနိုင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ကို ကူညီပေးနေတဲ့အတွက် ယေဟောဝါကို သိပ်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ယေဟောဝါနဲ့ ကိုယ်တော့်နိုင်ငံတော်အကြောင်း ဟောပြောဖို့ အခွင့်အရေးတိုင်းကို အသုံးပြုသွားကြပါစို့။