၁၊ ၂။ ဘုရားသခင်ဟာ ရှေးခေတ်တုန်းက ဘာလုပ်ဆောင်ခဲ့သလဲ။ ဒီနေ့ခေတ်မှာ မကျန်းမာသူတချို့ ဘာမျှော်လင့်မိနိုင်သလဲ။

သင် အသည်းအသန် ဖျားနာတဲ့အခါ ‘ငါ ပြန်ကောင်းလာပါ့မလား’ လို့ တွေးမိမှာပဲ။ မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ယောက်၊ မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ယောက် ဖျားနာတဲ့အခါမှာလည်း အလားတူ တွေးမိမှာပဲ။ ကိုယ်တိုင်ကိုရော ကိုယ်ချစ်မြတ်နိုးရသူတွေကိုပါ ကျန်းမာရေးကောင်းစေချင်တာ သဘာဝပါ။ ကျမ်းစာမှာလည်း ကျန်းမာရေးအတွက် စိုးရိမ်ခဲ့သူတချို့အကြောင်း ဖတ်ရတယ်။ ဥပမာ၊ အာဟပ်နဲ့ ယေဇဗေလရဲ့သား အာခဇိမင်းဟာ ပြတင်းပေါက်က ပြုတ်ကျပြီး ဒဏ်ရာရတဲ့အခါ ပြန်ကောင်းလာပါ့မလားလို့ တွေးပူခဲ့တယ်။ နောက်ပိုင်း၊ ရှုရိဘုရင် ဗင်ဟာဒဒ်လည်း အသည်းအသန် ဖျားနာတဲ့အခါ ပြန်ကျန်းမာလာပါ့မလားလို့ မေးခဲ့တယ်။—၄ ရာ. ၁:၂; ၈:၇၊ ၈။

^၂ ယေဟောဝါဟာ ရှေးခေတ်တုန်းက လူတွေကို တစ်ခါတလေ အံ့ဖွယ်နည်းနဲ့ ပြန်ကျန်းမာလာစေတဲ့အကြောင်း၊ ပရောဖက်တွေကို သုံးပြီး သေလွန်သူတချို့ကိုတောင် ထမြောက်ပေးတဲ့အကြောင်း ကျမ်းစာမှာ ကျွန်တော်တို့ ဖတ်ရတယ်။ (၃ ရာ. ၁၇:၁၇-၂၄; ၄ ရာ. ၄:၁၇-၂၀၊ ၃၂-၃၅) ဒီနေ့ခေတ်မှာလည်း ဘုရားသခင် အလားတူ လုပ်ဆောင်ပေးမလားဆိုပြီး မကျန်းမာသူတချို့ မျှော်လင့်မိနိုင်တယ်။

၃–၅။ ယေဟောဝါနဲ့ ယေရှု ဘာလုပ်ပေးနိုင်သလဲ။ ဘယ်မေးခွန်းတွေကို သုံးသပ်ကြမလဲ။

 ^၃ လူတွေရဲ့ကျန်းမာရေးကို တစ်ခုခုလုပ်ပေးနိုင်တဲ့တန်ခိုး ယေဟောဝါမှာရှိတယ်။ ကိုယ်တော်က လူတချို့ကို ကပ်ရောဂါနဲ့ ဒဏ်ခတ်ခဲ့တယ်။ ဥပမာ၊ အာဗြဟံခေတ်တုန်းက ဖာရော၊ နောက်ပိုင်းမှာ မောရှေရဲ့အစ်မ မိရိအံ စတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ဖြစ်တယ်။ (က. ၁၂:၁၇; တော. ၁၂:၉၊ ၁၀; ၂ ရာ. ၂၄:၁၅) ဘုရားသခင်အပေါ် အစ္စရေးတွေ သစ္စာမရှိတဲ့အခါ “အနာရောဂါ” တွေနဲ့ ဒဏ်ခတ်ခဲ့တယ်။ (တရား. ၂၈:၅၈-၆၁) တချို့အချိန်အခါတွေမှာကျတော့ ယေဟောဝါဟာ သူ့လူမျိုးကို အနာရောဂါတွေ မခံစားရအောင် ကာကွယ်ပေးခဲ့တယ်။ (ထွ. ၂၃:၂၅; တရား. ၇:၁၅) ရောဂါတချို့ကို ကုသပေးခဲ့တယ်။ ဥပမာ၊ ယောဘဟာ ရောဂါဆိုးကြောင့် သေမတတ် ဝေဒနာခံစားနေရချိန်မှာ ယေဟောဝါ ကုသပေးခဲ့တယ်။—ယောဘ ၂:၇; ၃:၁၁-၁၃; ၄၂:၁၀၊ ၁၆။

^၄ မှန်ပါတယ်။ မကျန်းမာသူတွေကို ယေဟောဝါ ကုသပေးနိုင်တာ သေချာတယ်။ ယေရှုလည်း လူနာတွေကို ကုသပေးနိုင်တယ်။ မြေကြီးပေါ်ရှိတုန်းက အနူရောဂါ၊ ဝက်ရူးပြန်ရောဂါရှိသူတွေကို ကုသပေးခဲ့တယ်။ မျက်မမြင်တွေ၊ လေဖြတ်နေသူတွေကိုလည်း ကုသပေးခဲ့တယ်။ (မဿဲ ၄:၂၃၊ ၂၄ ကိုဖတ်ပါ; ယော. ၉:၁-၇) အဲဒီအံ့ဖွယ်အမှုတွေက ကမ္ဘာသစ်မှာ ယေရှုလုပ်ဆောင်ပေးမယ့် အံ့ဖွယ်ရာတွေကို စောင့်မျှော်နေဖို့ ကူညီပေးတယ်။ အဲဒီအချိန်ကျရင် ဘယ်သူမှ ‘“ငါ နေမကောင်းဘူး” လို့ ညည်းရတော့မှာမဟုတ်ဘူး။’—ဟေရှာ. ၃၃:၂၄၊ ကဘ။

^၅ ဒါပေမဲ့ အခုအချိန်မှာ ယေဟောဝါနဲ့ ယေရှုက လူနာတွေကို အံ့ဖွယ်နည်းနဲ့ကုသပေးမယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်နိုင်သလား။ ဆေးကုသမှုတစ်ခု ရွေးချယ်တဲ့အခါ ဘယ်အချက်တွေကို ထည့်စဉ်းစားသင့်သလဲ။

၆။ ပထမရာစုတုန်းက ခရစ်ယာန်တချို့ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အံ့ဖွယ်အမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျမ်းစာမှာ ဘာပြောထားသလဲ။

^၆ ယေဟောဝါဟာ ပထမရာစုတုန်းက ဘိသိက်ခံခရစ်ယာန်တချို့ကို အံ့ဖွယ်အမှုတွေ ပြုလုပ်နိုင်တဲ့တန်ခိုး ပေးခဲ့တယ်။ (တ. ၃:၂-၇; ၉:၃၆-၄၂) ဥပမာ၊ သူတို့က လူနာတွေကို ကုသပေးနိုင်တယ်။ ဘာသာစကားအမျိုးမျိုး ပြောနိုင်တယ်။ (၁ ကော. ၁၂:၄-၁၁) ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ ကျမ်းစာကြိုပြောတဲ့အတိုင်း အဲဒီအံ့ဖွယ်အမှုတွေ ကွယ်ပျောက်သွားတယ်။ (၁ ကော. ၁၃:၈) ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ကိုဖြစ်စေ၊ ကိုယ်ချစ်မြတ်နိုးရသူတွေကိုဖြစ်စေ အံ့ဖွယ်နည်းနဲ့ ဘုရားသခင် ကုသပေးမယ်လို့ မမျှော်လင့်နိုင်ဘူး။

၇။ ဆာလံ ၄၁:၃ က ကျွန်တော်တို့ကို ဘယ်လို အားရှိစေနိုင်သလဲ။

^၇ ဒါပေမဲ့ သင် ဖျားနာတဲ့အခါ သင့်ကို ယေဟောဝါ ကူညီဖေးမနှစ်သိမ့်ပေးပါလိမ့်မယ်။ ရှေးတုန်းကကျေးကျွန်တွေကို အဲဒီအတိုင်း လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တယ်။ ‘နိမ့်ကျသူကို စာနာမှုပြတဲ့သူဟာ ပျော်ရွှင်တယ်။ သူဘေးဆိုးကြုံရချိန်မှာ ယေဟောဝါ ကယ်တင်လိမ့်မယ်။ ယေဟောဝါက သူ့ကို စောင့်ရှောက်ပြီး အသက်ဆက်ရှင်စေလိမ့်မယ်’ လို့ ဘုရင်ဒါဝိဒ် ရေးခဲ့တယ်။ (ဆာ. ၄၁:၁၊ ၂၊ ကဘ) အဲဒီခေတ်တုန်းက နိမ့်ကျသူကို စာနာမှုပြတဲ့လူကောင်းဟာ ဘယ်တော့မှမသေတော့ဘူးလို့ ဒါဝိဒ်ဆိုလိုနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဆို အဲဒီလူကောင်း ကို ယေဟောဝါ ဘယ်လို ကူညီပေးမလဲ။ ဒါဝိဒ် ဒီလိုအဖြေပေးတယ်– ‘သူ အိပ်ရာထဲလဲနေချိန်မှာ ယေဟောဝါ ဖေးမပေးလိမ့်မယ်။ ဖျားနာနေချိန်မှာ ပြုစုပေးလိမ့်မယ်။’ (ဆာ. ၄၁:၃၊ ကဘ) မှန်ပါတယ်၊ ယေဟောဝါဟာ မိမိကျေးကျွန်တွေ ခံစားနေရတဲ့ ရောဂါဝေဒနာကို ကောင်းကောင်းသိပြီး သူတို့ရဲ့သစ္စာရှိမှုကို မမေ့ဘူး။ ဉာဏ်ပညာနဲ့ ခွန်အားပေးနိုင်တယ်။ ယေဟောဝါ ဖန်ဆင်းပေးထားတဲ့ လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အလိုလိုပြုပြင်နိုင်စွမ်းကြောင့်လည်း သူတို့ ပြန်ကျန်းမာလာနိုင်တယ်။

၈။ ဆာလံ ၄၁:၄ အရ ယေဟောဝါဆီကနေ ဒါဝိဒ် ဘာတောင်းဆိုခဲ့သလဲ။

^၈ ဆာလံ ၄၁ မှာ ဒါဝိဒ်က သူ အသည်းအသန်ဖျားနာပြီး အားလျော့နေချိန်အကြောင်းလည်း ရေးသားခဲ့တယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ သားတော်အဗရှလုံ နန်းလုခဲ့တာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါဝိဒ်ခမျာ အသည်းအသန် ဖျားနာနေလို့ အဗရှလုံကို မတားဆီးနိုင်ခဲ့ဘူး။ ဒီလိုအိမ်တွင်းရေး ပြဿနာတွေဟာ ဗာသရှေဘနဲ့ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့အပြစ်ကြောင့်ပဲဆိုတာ ဒါဝိဒ်သိတယ်။ (၂ ရာ. ၁၂:၇-၁၄) ဒါကြောင့် ‘အို ယေဟောဝါဘုရား၊ ကျွန်တော့်ကို မျက်နှာသာပေးလှည့်ပါ။ ကုစားပေးလှည့်ပါ။ ကိုယ်တော့်ကို ပြစ်မှားမိပါပြီ’ လို့ ဆုတောင်းခဲ့တယ်။ (ဆာ. ၄၁:၄၊ ကဘ) သူ့အပြစ်ကို ယေဟောဝါ ခွင့်လွှတ်မှန်း ဒါဝိဒ် သိတယ်။ သူ ဖျားနာနေချိန်မှာ ဖေးမကူညီမယ်ဆိုတာလည်း စိတ်ချတယ်။ ဒါပေမဲ့ ယေဟောဝါဆီက အံ့ဖွယ်ကုသမှုကို ဒါဝိဒ် မျှော်လင့်နေတာလား။

၉။ (က) ဘုရင်ဟေဇကိကို ယေဟောဝါ ဘာလုပ်ပေးခဲ့သလဲ။ (ခ) ယေဟောဝါဆီကနေ ဒါဝိဒ် ဘာမျှော်လင့်ခဲ့သလဲ။

^၉ နှစ်တွေကြာပြီးနောက် ယေဟောဝါက “သေနာစွဲ” နေတဲ့ ဘုရင်ဟေဇကိကို ကုသပေးတယ်။ ဟေဇကိ ပြန်ကျန်းမာလာပြီး နောက်ထပ် ၁၅ နှစ် အသက်ရှင်ခဲ့တယ်။ (၄ ရာ. ၂၀:၁-၆) ဒါပေမဲ့ ဆာလံ ၄၁ မှာတော့ ဒါဝိဒ်ဟာ ဘုရားသခင်ဆီက အံ့ဖွယ်ကုသမှုကို မျှော်လင့်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ‘နိမ့်ကျသူကိုစာနာမှုပြသူ’ ကို ဘုရားသခင် ကူညီပေးမယ့်နည်းအတိုင်း သူ့ကိုလည်း ကူညီပေးဖို့ မျှော်လင့်နေတာ ဖြစ်တယ်။ ဒါဝိဒ်ဟာ ယေဟောဝါနဲ့ ဆက်ဆံရေးကောင်းရှိတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း သူဖျားနာချိန်မှာ သူ့ကို နှစ်သိမ့်ပေးဖို့၊ ဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနိုင်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ပြုပြင်နိုင်စွမ်းကြောင့် ပြန်ကျန်းမာလာနိုင်ပါစေလို့လည်း ဒါဝိဒ် ဆုတောင်းခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း အဲဒီလို ဆုတောင်းနိုင်ပါတယ်။—ဆာ. ၁၀၃:၃။

၁၀။ တရောဖိမ်နဲ့ ဧပဖြောဒိတ်ရဲ့ အဖြစ်အပျက်ကနေ ဘာကောက်ချက်ချနိုင်သလဲ။

^၁၀ ပထမရာစုတုန်းက တမန်တော်ပေါလုနဲ့ တခြားသူတွေဟာ လူနာတွေကို ကုသနိုင်စွမ်းရှိပေမဲ့ လူတိုင်း အံ့ဖွယ်နည်းနဲ့ ကုသခံခဲ့ရတာမဟုတ်ဘူး။ (တမန်တော် ၁၄:၈–၁၀ ကိုဖတ်ပါ။) “အဖျားရောဂါနှင့် ဝမ်းကိုက်ရောဂါ” ခံစားနေရတဲ့ ပုဗလိရဲ့အဖေကို ပေါလု ကုသပေးခဲ့တယ်။ “သူ့ထံဝင်၍ ဆုတောင်းပြီးမှ သူ့အပေါ် လက်ကိုတင်လျှင် ရောဂါပျောက်ကင်း” သွားတယ်။ (တ. ၂၈:၈) ဒါပေမဲ့ ပေါလုဟာ သူ့ရဲ့သာသနာပြုအဖော် တရောဖိမ် ဖျားနာတဲ့အခါ မကုသပေးခဲ့ဘူး။ (တ. ၂၀:၃-၅၊ ၂၂; ၂၁:၂၉) ဒါကြောင့် တရောဖိမ်ဟာ ပေါလုနဲ့အတူ ဆက်မလိုက်နိုင်တော့ဘဲ မိလက်မြို့မှာ နေရစ်ခဲ့ရတယ်။ (၂ တိ. ၄:၂၀) ပေါလုရဲ့ မိတ်ဆွေနောက်တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဧပဖြောဒိတ်လည်း သေလုနီးပါး ဖျားနာတဲ့အခါ သူ့ကို ပေါလု ကုသပေးတယ်လို့ ကျမ်းစာမှာ မဖော်ပြထားဘူး။—ဖိ. ၂:၂၅-၂၇၊ ၃၀။

၁၁၊ ၁၂။ လုကာအကြောင်း ဘာသိရသလဲ။ ပေါလုကို သူ ဘယ်လို ကူညီပေးနိုင်ခဲ့သလဲ။

^၁၁ ဆရာဝန်လုကာဟာ ပေါလုနဲ့အတူ ခရီးသွားခဲ့တယ်။ (တ. ၁၆:၁၀-၁၂; ၂၀:၅၊ ၆; ကော. ၄:၁၄) လမ်းခရီးမှာ ပေါလုနဲ့တခြားသူတွေ ဖျားနာတဲ့အခါ သူကူညီပေးခဲ့ပုံရတယ်။ (ဂလ. ၄:၁၃) ယေရှုပြောတဲ့အတိုင်း ‘ဖျားနာသူတွေပဲ’ ဆရာဝန်ကို လိုအပ်ကြတယ်။—လု. ၅:၃၁။

 ^၁၂ လုကာဟာ ကျန်းမာရေးအတိုင်ပင်ခံလောက်သာ မဟုတ်ဘဲ ဆရာဝန်တစ်ယောက်ဖြစ်တယ်။ ဘယ်နေရာနဲ့ ဘယ်အချိန်မှာ ဆေးပညာသင်ယူခဲ့တယ်ဆိုတာတော့ ကျမ်းစာမှာ မဖော်ပြထားဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကောလောသဲမြို့က ခရစ်ယာန်တွေကို ဆရာဝန်လုကာ နှုတ်ဆက်လိုက်ကြောင်း ပေါလု ရေးခဲ့တာကိုတော့ ဖော်ပြထားတယ်။ လုကာကို သူတို့ သိကျွမ်းလို့ ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် လုကာဟာ ကောလောသဲမြို့နားက လောဒိကိမြို့မှာရှိတဲ့ ဆေးကျောင်းမှာ ပညာသင်ယူခဲ့တာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ လုကာခရစ်ဝင်ကျမ်းနဲ့ တမန်တော်ကျမ်းကို ရေးသားတုန်းက သတ်သတ်မှတ်မှတ် ဆေးပညာအသုံးအနှုန်းတွေကို သူ သုံးနှုန်းခဲ့တယ်။ လူနာတွေကို ယေရှု ကုသပေးခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းများစွာကိုလည်း ဆရာဝန်ရှုထောင့်နဲ့ ရေးသားခဲ့တယ်။

၁၃။ ကျန်းမာရေး အကြံပေးစကားတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လို မျှတတဲ့အမြင်ရှိသင့်သလဲ။

^၁၃ ဒီနေ့ခေတ်မှာ ညီအစ်ကိုညီအစ်မတစ်ယောက်မှ အံ့ဖွယ်နည်းနဲ့ကုသနိုင်စွမ်း မရရှိထားဘူး။ ဒါပေမဲ့ တစ်ခါတလေ ကိုယ်အကူအညီမတောင်းတာတောင် စေတနာနဲ့ အကြံဉာဏ်လာပေးတာမျိုး ရှိနိုင်တယ်။ တချို့အကြံဉာဏ်တွေက အန္တရာယ်မရှိပါဘူး။ ဥပမာ၊ ပေါလုက တိမောသေကို ဝိုင်အနည်းငယ် သောက်ဖို့ အကြံပေးတယ်။ * တိမောသေဟာ မသန့်ရှင်းတဲ့ရေကြောင့် အစာအိမ်ဝေဒနာ ခံစားရတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ (၁ တိမောသေ ၅:၂၃ ကိုဖတ်ပါ။) ဒါပေမဲ့ အကြံပေးစကားတွေကို သတိထားဖို့ လိုတယ်။ ညီအစ်ကိုတစ်ယောက်က ဆေးဝါး ဒါမှမဟုတ် ဆေးမြီးတိုတစ်မျိုးမျိုးကို သောက်သုံးဖို့၊ ဓာတ်စာတစ်မျိုးမျိုးကို စားဖို့ ဒါမှမဟုတ် ရှောင်ဖို့ အယုံသွင်းတာမျိုး ဖြစ်နိုင်တယ်။ သူ့ရဲ့ မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ယောက်တောင် အဲဒီနည်းနဲ့ ရောဂါပျောက်သွားတယ်လို့ ပြောတာဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ တခြားသူ ရောဂါပျောက်လို့ ကျွန်တော်တို့လည်း ရောဂါပျောက်မယ်လို့ မပြောနိုင်ဘူး။ ဘယ်လောက်နာမည်ကြီးနေတဲ့ ဆေးနည်းဖြစ်ပါစေ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာ သိထားသင့်တယ်။—သုတ္တံ ၂၇:၁၂ ကိုဖတ်ပါ။

၁၄၊ ၁၅။ (က) ဘယ်လိုလူစားမျိုးတွေကို သတိထားသင့်သလဲ။ (ခ) သုတ္တံ ၁၄:၁၅ ကနေ ဘာသင်ယူနိုင်သလဲ။

^၁၄ ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် အသက်ရှင်နိုင်ဖို့၊ ဘုရားအမှုတော်မှာ အပြည့်အဝပါဝင်နိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေးကောင်းချင်ကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ မစုံလင်တဲ့အတွက် ဖျားနာမှုကို မရှောင်လွှဲနိုင်ဘူး။ အဖျားအနာကုသနည်း အမျိုးမျိုးရှိနိုင်တယ်။ ယောက်တိုင်း ကိုယ်တိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ရှိတယ်။ ဝမ်းနည်းစရာကတော့ လူတွေရဲ့ မကျန်းမာမှုကို အမြတ်ထုတ်ချင်တဲ့ လောဘသမားတွေ ရှိတယ်။ ရောဂါပျောက်စေနိုင်တဲ့ ဆေးနည်းတွေ သူတို့ဆီမှာရှိတယ်လို့ ပြောကြတယ်။ အဲဒီနည်းနဲ့ လူအတော်တော်များများ ရောဂါပျောက်သွားတယ်လို့တောင် ပြောနိုင်တယ်။ ကိုယ်နေမကောင်းဖြစ်တဲ့အခါ ရောဂါအမြန်ဆုံးပျောက်စေမယ့်၊ အသက်ရှည်ကျန်းမာစေမယ့် ဘယ်နည်းကိုမဆို စမ်းကြည့်ချင်မှာပဲ။ ဒါပေမဲ့ “ဉာဏ်တိမ်သောသူသည် သူတစ်ပါးပြောသမျှကို ယုံတတ်၏။ ပညာသတိရှိသောသူမူကား မိမိသွားရာလမ်းကို စေ့စေ့ကြည့်ရှုတတ်၏” ဆိုတဲ့ ကျမ်းစာအကြံဉာဏ်ကို ဘယ်တော့မှ မမေ့သင့်ဘူး။—သု. ၁၄:၁၅။

 ^၁၅ ပညာသတိရှိသူဟာ အကြံပေးစကားကို ယုံသင့်,မယုံသင့် သေချာစဉ်းစားပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့် သေချာ မလေ့လာ,မဆည်းပူးထားသူ အကြံပေးတဲ့အခါ ဖြစ်တယ်။ အခုလို စဉ်းစားနိုင်တယ်– ‘ဒီအားဆေး၊ ဒီဆေးမြီးတို၊ ဒီဓာတ်စာ ကောင်းတယ်လို့ သူ ပြောနေပေမဲ့ ငါ သေချာသိလို့လား။ တခြားသူနဲ့တည့်ပေမဲ့ ငါနဲ့တည့်ပါ့မလား။ အဲဒီအကြောင်း နောက်ထပ် ရှာဖွေလေ့လာသင့်သလား။ ကျွမ်းကျင်တဲ့ဆရာဝန်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်သလား။’—တရား. ၁၇:၆။

၁၆။ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချတဲ့အခါ ဘယ်အချက်တွေကို ထည့်စဉ်းစားသင့်သလဲ။

^၁၆ ‘လက်ရှိလောကစနစ်တွင် သမာသတိရှိ’ ဖို့၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ချင့်ချိန်နိုင်စွမ်းကို အသုံးပြုဖို့ ကျမ်းစာ တိုက်တွန်းထားတယ်။ (တိ. ၂:၁၂) အထူးသဖြင့် ရောဂါရှာနည်း ဒါမှမဟုတ် ဆေးကုသနည်းတစ်ခုခုက တစ်မူထူးခြားနေတဲ့အခါမှာ ဖြစ်တယ်။ ကိုယ့်ကို ဆေးကုပေးနေသူက အဲဒီရောဂါရှာနည်း ဒါမှမဟုတ် ဆေးကုသနည်းအကြောင်း သေချာရှင်းပြနိုင်သလား။ သူ့ရှင်းပြပုံက ထူးဆန်းနေသလား။ အဲဒီရောဂါရှာနည်း ဒါမှမဟုတ် ဆေးကုသနည်းကို ဆရာဝန်အများစု ထောက်ခံသလား။ (သု. ၂၂:၂၉) ဆေးကုသနည်းသစ်တစ်ခုကို ဟိုးရပ်ဝေးဒေသမှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိထားပြီး ဆရာဝန်တွေတောင် မသိသေးဘူးလို့ တချို့ ပြောကောင်းပြောမယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို ဆေးကုသနည်း ရှိတယ်ဆိုတဲ့ သက်သေအထောက်အထားတွေရှိသလား။ လူတချို့ကလည်း လျှို့ဝှက်ဆေးနည်း ဒါမှမဟုတ် စွမ်းအားတွေကို သုံးတဲ့ ကုသနည်းတွေကိုတောင် ကမ်းလှမ်းလာနိုင်တယ်။ အဲဒီနည်းတွေဟာ သိပ်အန္တရာယ် ရှိနိုင်တယ်။ သဘာဝလွန်စွမ်းအားတွေ၊ မှော်အစွမ်းတွေကို မသုံးဖို့ ဘုရားသခင် သတိပေးထားတာ အမှတ်ရပါ။—ဝတ်. ၁၉:၂၆; တရား. ၁၈:၁၀-၁၂။

၁၇။ ကျွန်တော်တို့မှာ ဘယ်ဆန္ဒရှိသလဲ။

^၁၇ ပထမရာစုအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဟာ အသင်းတော်တွေဆီ အရေးကြီးတဲ့စာတစ်စောင် ပို့ခဲ့တယ်။ ခရစ်ယာန်တွေ ရှောင်ရမယ့်အရာတွေကို ဖော်ပြပြီးနောက် “ထိုအရာများကို သတိနှင့်ကြဉ်ရှောင်လျှင် ကောင်းစားလိမ့်မည်။ ကျန်းမာကြပါစေ” ဆိုပြီး စာကို နိဂုံးချုပ်ထားတယ်။ (တ. ၁၅:၂၉) အဲဒီနိဂုံးစကားဟာ နှုတ်ဆက်စကားတစ်မျိုး ဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့အားလုံးမှာ ကျန်းမာရေးကောင်းချင်တဲ့ဆန္ဒရှိမှန်း အမှတ်ရစေတယ်။

၁၈၊ ၁၉။ ကမ္ဘာသစ်မှာ ဘာကို စောင့်မျှော်နိုင်သလဲ။

^၁၈ ကျွန်တော်တို့ မစုံလင်တဲ့အတွက် ဖျားနာမှုကို မရှောင်လွှဲနိုင်ဘူး။ အခုအချိန်မှာ ဖျားနာတဲ့အခါ ယေဟောဝါဆီက အံ့ဖွယ်ကုသမှုကို မမျှော်လင့်နိုင်ပေမဲ့ လူတွေကို ဘုရားသခင် အပြည့်အဝကုသပေးမယ့် အနာဂတ်ကို စောင့်မျှော်နိုင်ပါတယ်။ ဗျာဒိတ် ၂၂:၁၊ ၂ မှာ လူတိုင်းကို ကုသပေးမယ့် “အသက်ရေ” နဲ့ “အသက်ပင်” အကြောင်း တမန်တော်ယောဟန် ပြောခဲ့တယ်။ အဲဒါက အခု ဒါမှမဟုတ် ကမ္ဘာသစ်မှာ မှီဝဲနိုင်မယ့် ဆေးမြီးတို ကုသနည်းတစ်မျိုးမျိုးကို ဆိုလိုတာမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီအစား ကျွန်တော်တို့ ထာဝစဉ်အသက်ရှင်နိုင်အောင် ယေဟောဝါနဲ့ ယေရှု လုပ်ဆောင်ပေးမယ့်အရာအားလုံးကို ဆိုလိုတယ်။—ဟေရှာ. ၃၅:၅၊ ၆။

^၁၉ ကောင်းမွန်လှတဲ့ အဲဒီအချိန်ကို ကျွန်တော်တို့ စောင့်မျှော်နေကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တစ်ယောက်စီကို ယေဟောဝါချစ်မှန်း၊ ဖျားနာချိန်မှာ ကိုယ့်ဝေဒနာကို ဘုရားနားလည်မှန်း၊ ဖျားနာချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ကို ယေဟောဝါ ပစ်ထားမှာမဟုတ်မှန်း ဒါဝိဒ်လိုပဲ ယုံကြည်စိတ်ချနိုင်တယ်။ ယေဟောဝါဟာ မိမိအပေါ် သစ္စာစောင့်သိသူတွေကို အမြဲဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်ပါလိမ့်မယ်။—ဆာ. ၄၁:၁၂။