မဟုတ်မမှန် စွဲချက်​တွေ​နဲ့ ထောင်ကျ​တာ တစ်နှစ်ကျော်​ရှိပြီ​ဖြစ်တဲ့ တေ​မူ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်၊ အသက် ၆၁ နှစ်ကို ၂၀၁၈၊ ဧပြီ ၂ ရက်​နေ့မှာ ကာဇက်​စ​တန် သမ္မတ နာ​ဆူ​လ်​တန် နာ​ဇာ​ဘာ​ယာ​ဗ့်​က လွတ်ငြိမ်း​ချမ်းသာခွင့် ပေးခဲ့တယ်။ ပြစ်မှု​မှတ်တမ်း​ကိုလည်း ပယ်ဖျက်​ပေးခဲ့တယ်။ လွတ်ငြိမ်း​ချမ်းသာမှု​ရ​ကြောင်း ဧပြီ ၄ ရက်​နေ့မှာ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ် သိရှိ​ခဲ့​ပြီး ထောင်​ကနေ လွတ်​လာပေမဲ့ ခွဲစိတ်​ကုသမှု​ကနေ န​လ​န်​ထူ​ဖို့ ဆေးရုံမှာ နေ​ရတယ်။ အခု မိသားစုနဲ့ ပြန်ဆုံ​ဆည်း​ခွင့် ရ​ပါပြီ။ ကင်ဆာ​ရောဂါ​အတွက် အရေးပေါ် ဆေး​ကုသမှု​ကိုလည်း အလွယ်တကူ ပြုလုပ်​နိုင်​ပါပြီ။

ယေဟောဝါ​သက်သေ​တစ်ယောက်​ဖြစ်သူ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ဟာ ကိုယ့်ရဲ့​ယုံကြည်ချက်ကို တခြား​သူတွေကို ပြောပြ​ရုံ​နဲ့ ၂၀၁၇၊ ဇန်နဝါရီ​လမှာ အဖမ်း​ခံရပြီး ထောင်ဒဏ်​ချမှတ် ခံရတယ်။ အဖမ်း​မခံရ​ခင် လအနည်းငယ်​တုန်း​က ယေဟောဝါသက်သေတွေရဲ့ ယုံကြည်ချက်ကို စိတ်ဝင်စား​သ​ယောင် ဟန်ဆောင်​ကြ​တဲ့ အမျိုးသား​တချို့​နဲ့ ကျမ်းစာ ဆွေးနွေးခဲ့​တယ်။ အဲဒီ​အမျိုးသားတွေဟာ ကာဇက်​စ​တန် လျှို့ဝှက်​ရဲ၊ အမျိုးသား​လုံခြုံရေး ကော်မတီ (KNB) နဲ့ ပူးပေါင်းပြီး သူတို့ရဲ့ ဆွေးနွေးမှု​တွေကို လျှို့ဝှက် အသံသွင်း​ထား​ကြတယ်။ အဲဒီ​အသံသွင်းခွေ​ကို အခြေခံပြီး မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ဟာ “ဘာသာရေး သဘောထား​ကွဲလွဲမှုကို လှုံ့ဆော်​တယ်၊” ကာဇက်​စ​တန် ရာဇဝတ်မှု ဥပဒေ အပိုဒ် ၁၇၄(၂)အရ “[သူ့ရဲ့] ဘာသာရေး သာလွန်​မှု​ကို အားပေး​ထောက်ခံတယ်” လို့ KNB က စွပ်စွဲ​ခဲ့တယ်။

အဖမ်းခံရ​ပြီးနောက် ရဲတွေ​က မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ကို စစ်ဆေး​မေးမြန်း​ကြပြီး အမှု​မ​စစ်​ခင် သုံးလ အချုပ်ချ​ထား​လိုက်တယ်။ ၂၀၁၇၊ မေ ၂ ရက်​နေ့မှာ တရားရုံး​က သူ့ကို ထောင်ဒဏ်​ငါးနှစ် ပြစ်ဒဏ်ချ​ခဲ့​ပြီး ဘာသာရေး​လုပ်ဆောင်မှုတွေမှာ မပါဝင်ဖို့ သုံးနှစ် ပိတ်ပင်​လိုက်တယ်။

မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ရဲ့ ရှေ့နေ​တွေ​က အယူခံဝင်​ဖို့ အကြိမ်ကြိမ် တင်​ပေမဲ့ တရားရုံး​က အားလုံးကို ပယ်ချ​ခဲ့တယ်။ ကာဇက်​စ​တန် ဥပဒေ​အရ လုပ်ဆောင်​နိုင်တဲ့ နည်းလမ်း​အားလုံးကို ကြိုးစား​ပြီးနောက် မရတဲ့​အဆုံး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ခုံရုံး​ကို တင်ခဲ့တယ်။ မတရား ဖမ်းဆီး​ထိန်းသိမ်း​ခြင်း​ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လုပ်ငန်း​အဖွဲ့ (WGAD) နဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လူ့​အခွင့်အရေး ကော်မတီ​ဆီ တိုင်ကြား​စာ တင်​ခဲ့​ပါတယ်။

မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှု​ဟာ “လုံးလုံး အေးချမ်း​ငြိမ်သက်​တယ်၊ ဘာသာရေး​လွတ်လပ်ခွင့် ဘောင်​အတွင်းမှာပဲ လုပ်ဆောင်​သွားခြင်း” ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ကာဇက်​စ​တန်​အစိုးရ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ကို ထောင်ချ​ထားတာဟာ ပြစ်မှု​ကျူးလွန်​ရာ​ရောက်​ကြောင်း ၂၀၁၇၊ အောက်တိုဘာ​လမှာ WGAD က ဖော်ပြခဲ့​ပြီး ချက်ချင်း လွှတ်​ပေးဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့တယ်။ ၂၀၁၈၊ ဇန်နဝါရီ​လမှာ လူ့​အခွင့်အရေး ကော်မတီက မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ရဲ့ အရေးပေါ်​တိုင်ကြား​စာ​ကို လက်ခံခဲ့​ပြီး ကာဇက်​စ​တန် အစိုးရ​အနေနဲ့ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​အတွက် ကြားဖြတ်​ကာလ စီစဉ်​ပေးပြီး ခဏလွှတ်​ပေးဖို့​နဲ့ လိုအပ်တဲ့ ဆေး​ကုသမှု​ကို အမြန်ဆုံး​စီစဉ်​ပေးဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့တယ်။ လူ့​အခွင့်အရေး​ကော်မတီက မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ရဲ့ တိုင်ကြား​စာ​ကို အပြီးသတ် မဆုံးဖြတ်​ခင် ကာဇက်​စ​တန် အစိုးရ​အနေနဲ့ သူ့ကို လုံးလုံး​လွှတ်​ပေးဖို့ သုံးသပ်​ဖို့​လည်း တိုက်တွန်းခဲ့တယ်။

ထောင်ကျ​နေစဉ်​အတွင်း မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ရဲ့ ကျန်းမာရေး ဆုတ်ယုတ်လာ​တယ်။ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​မှာ အူမ​ကြီး​ကင်ဆာ​ရှိကြောင်း ဒီ​နှစ် အစောပိုင်း​တုန်း​က ဆရာဝန်တွေ အကြောင်းကြား​ထားတယ်။ အခု တဖြည်းဖြည်း ပို​ဆိုး​လာတယ်။ ကြားဖြတ်​ကာလ ပြင်ဆင်​ပေးပြီး ခဏလွှတ်​ပေးဖို့ လူ့​အခွင့်အရေး ကော်မတီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်​နဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တခြား​အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်​တွေ​ကြောင့် ကာဇက်​စ​တန် အာဏာပိုင်တွေ​ဟာ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ကို ခေါ်ပြီး လွတ်ငြိမ်း​ချမ်းသာခွင့်​ပေးဖို့ သမ္မတ နာ​ဆူ​လ်​တန် နာ​ဇာ​ဘာ​ယာ​ဗ့်​ဆီ အသနားခံ​စာ တင်​ခိုင်းတယ်။

၂၀၁၈၊ မတ် ၅ ရက်​နေ့မှာ အသနားခံ​စာ တင်​လိုက်တယ်။ ကင်ဆာ မ​ပျံ့​အောင် ချက်ချင်း ဆေး​ကုသမှု ခံယူဖို့ လို​တဲ့​အတွက် သူ့ရဲ့ အသနားခံ​စာ​ဟာ အရေးပေါ်​ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဖော်ပြခဲ့တယ်။ အဲဒီ​အတောအတွင်း ထောင်​အာဏာပိုင်တွေ​က မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ကို ကာဇက်​စ​တန်​နိုင်ငံ၊ အယ်​လ်​မ​တီ​မြို့ကို ပြောင်းရွှေ့​ထားပြီး ၂၀၁၈၊ မတ် ၂၇ ရက်​နေ့မှာ ခွဲစိတ်​ကုသမှု ခံယူ​ခဲ့တယ်။

ဇနီး မာ​ဖီ​ဇာ​နဲ့ သားတွေဟာ မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ် အမှု​ကနေ လွတ်မြောက်​လာလို့ ဝမ်းသာ​နေကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ ပြစ်မှု​မှတ်တမ်း​ကို ဖျက်​ပေးတဲ့​အတွက်လည်း သမ္မတ နာ​ဇာ​ဘာ​ယာ​ဗ့်​ကို ကျေးဇူး​တင်ကြပါ​တယ်။ သူ့ကို မတရား ပြစ်ဒဏ်​စီရင်​ပြီး အစိုးရက ဘဏ်​စာရင်းကို သိမ်း​လိုက်တဲ့​အတွက် သူ​ထောင်ကျ​နေစဉ်​အတွင်း ဇနီးသည်​ဟာ အတော် ဒုက္ခ​တွေ့ခဲ့တယ်။

မစ္စတာ အခါ​မေ​ဒေါ့ဗ်​ကို လွတ်ငြိမ်း​ချမ်းသာခွင့် ပေးတာ​က ကာဇက်​စ​တန် အာဏာပိုင်တွေ​ဟာ ယေဟောဝါသက်သေတွေရဲ့ ငြိမ်သက်​အေးချမ်း​တဲ့ ဝတ်ပြုရေးကို အနှောင့်အယှက်​မရှိ လုပ်ဆောင်​နိုင်​စေဖို့ လွတ်လပ်ခွင့် ပို​ပေးတော့မယ်​ဆိုတာ ဖော်ပြတယ်လို့ ကမ္ဘာ​တစ်ဝန်း​က ယေဟောဝါသက်သေတွေ မျှော်လင့်​နေကြပါတယ်။