ခရစ်ယာန်တွေ ဥပုသ်စောင့်ရမှာလား
ကျမ်းစာအဖြေ
ခရစ်ယာန်တွေက ပတ်စဉ်ဥပုသ်စောင့်စရာ မလိုပါဘူး။ ခရစ်ယာန်တွေက “ခရစ်တော်၏တရား” အောက်မှာပဲရှိပြီး အဲဒီတရားမှာ ဥပုသ်စောင့်တာ မပါတော့ဘူး။ (ဂလာတိ ၆:၂; ကောလောသဲ ၂:၁၆၊ ၁၇) ဥပုသ်စောင့်စရာမလိုဘူးလို့ ဘာကြောင့် အတိအကျပြောရတာလဲ။ အဖြေသိရအောင် ဥပုသ်ဇာစ်မြစ်အကြောင်း ဦးဆုံးသုံးသပ်ကြည့်ကြစို့။
ဥပုသ်ဆိုတာ ဘာလဲ
“ဥပုသ်” ဆိုတဲ့စကားလုံးက ဟီဘရူးစကားကနေ ဆင်းသက်လာတာဖြစ်ပြီး “အနားယူသည်၊ ရပ်စဲသည်” လို့ အဓိပ္ပာယ်ရှိပါတယ်။ ကျမ်းစာမှာ အဲဒီစကားလုံး ဦးဆုံးပါလာတာက ရှေးခေတ်အစ္စရေးလူမျိုးကိုပေးတဲ့ ပညတ်ထဲမှာဖြစ်တယ်။ (ထွက်မြောက်ရာ ၁၆:၂၃) ဥပမာ၊ ပညတ်တော်ဆယ်ပါးထဲက လေးခုမြောက်ပညတ်မှာ အခုလိုဆိုထားတယ်– “ဥပုသ်နေ့ကိုသန့်ရှင်းစေခြင်းငှာ၊ ထိုနေ့ရက်ကိုအောက်မေ့လော့။ ခြောက်ရက်ပတ်လုံး အလုပ်မျိုးကို ကြိုးစား၍လုပ်ဆောင်လော့။ သတ္တမနေ့ရက်သည် သင်၏ဘုရားသခင် ထာဝရဘုရား၏ဥပုသ်နေ့ဖြစ်၏။ ထိုနေ့၌ . . . အလုပ်မလုပ်ရ။” (ထွက်မြောက်ရာ ၂၀:၈–၁၀) ဥပုသ်နေ့က သောကြာနေ့နေဝင်ချိန်မှ စနေနေ့နေဝင်ချိန်အထိ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပုသ်နေ့မှာ အစ္စရေးတွေက ကိုယ့်နေရာမှာပဲနေကြရပြီး မီးမမွှေးရဘူး၊ ထင်းမခွေရဘူး၊ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးမသယ်ရဘူး။ (ထွက်မြောက်ရာ ၁၆:၂၉; ၃၅:၃; တောလည်ရာ ၁၅:၃၂–၃၆; ယေရမိ ၁၇:၂၁) ဥပုသ်ပညတ်ကိုချိုးဖောက်ရင် သေဒဏ်ပေးခံရမှာဖြစ်တယ်။—ထွက်မြောက်ရာ ၃၁:၁၅။
ဂျူးပြက္ခဒိန်မှာပါတဲ့ တချို့ရက်တွေအပါအဝင် ၇ နှစ်မြောက်နှစ်နဲ့ အနှစ် ၅၀ မြောက်နှစ်တို့ကိုလည်း ဥပုသ်လို့ ခေါ်ဆိုကြတယ်။ ဥပုသ်နှစ်အတွင်း လယ်မြေတွေမှာ မျိုးမကြဲရဘူး။ အစ္စရေးလူမျိုးအချင်းချင်း ချေးငှားထားတဲ့ အကြွေးတွေကိုလည်း လျှော်ပေးရတယ်။—ဝတ်ပြုရာ ၁၆:၂၉–၃၁; ၂၃:၆၊ ၇၊ ၃၂; ၂၅:၄၊ ၁၁–၁၄; တရားဟောရာ ၁၅:၁–၃။
ဥပုသ်ပညတ်က ခရစ်ယာန်တွေနဲ့ ဘာကြောင့် မသက်ဆိုင်တာလဲ
မောရှေကတစ်ဆင့်ပေးတဲ့ ပညတ်တွေကို လိုက်နာကြတဲ့သူတွေပဲ ဥပုသ်ပညတ်နဲ့သက်ဆိုင်တာပါ။ (တရားဟောရာ ၅:၂၊ ၃; ယေဇကျေလ ၂၀:၁၀–၁၂) ဥပုသ်စောင့်ဖို့ တခြားသူတွေကို ဘုရားသခင် ဘယ်တုန်းကမှ မတောင်းဆိုခဲ့ပါဘူး။ လူသားတွေအကျိုးအတွက် ယေရှုခရစ်အသေခံပေးခဲ့တာကြောင့် ပညတ်တော်ဆယ်ပါးအပါအဝင် မောရှေ “ပညတ်” အောက်ကနေ ဂျူးလူမျိုးတွေတောင် “လွတ်မြောက်” လာကြပါတယ်။ (ရောမ ၇:၆၊ ၇; ၁၀:၄; ဂလာတိ ၃:၂၄၊ ၂၅; ဧဖက် ၂:၁၅) ဒါကြောင့် ခရစ်ယာန်တွေက မောရှေပညတ်ကို လိုက်လျှောက်မယ့်အစား မေတ္တာအပေါ်အခြေပြုတဲ့ သာလွန်မြင့်မားတဲ့ပညတ်ကို လိုက်နာကြပါတယ်။—ရောမ ၁၃:၉၊ ၁၀; ဟေဗြဲ ၈:၁၃။
ဥပုသ်နေ့နဲ့ပတ်သက်ပြီး ယူဆချက်အမှားများ
အမှား– ဘုရားသခင် အနားယူရာအချိန်ဖြစ်တဲ့ ဖန်ဆင်းရာသတ္တမနေ့မှာ ဥပုသ်ကို ကိုယ်တော် အစပြုပေးခဲ့တယ်။
အမှန်– ကျမ်းစာမှာ အခုလိုဆိုထားပါတယ်- “ထိုသတ္တမနေ့ကို ဘုရားသခင်သည်ကောင်းချီးပေး၍ သန့်ရှင်းစေတော်မူ၏။ အကြောင်းမူကား ဖန်ဆင်းပြုပြင်တော်မူသော အမှုအရာအလုံးစုံတို့သည် ပြီးစီးသောကြောင့် ထိုနေ့ရက်၌ ငြိမ်ဝပ်စွာနေတော်မူ၏။” (ကမ္ဘာဦး ၂:၃) ဒီကျမ်းချက်က လူကိုပညတ်ပေးတဲ့အကြောင်းမဟုတ်ဘဲ ဖန်ဆင်းရာသတ္တမနေ့မှာ ဘုရားသခင် ဘာလုပ်သလဲဆိုတာကို ဖော်ပြတာဖြစ်တယ်။ မောရှေခေတ်မတိုင်ခင် ဘယ်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမှ ဥပုသ်စောင့်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း ကျမ်းစာမှာ မဖော်ပြထားပါဘူး။
အမှား– မောရှေပညတ်ကို အစ္စရေးလူမျိုး မရခင်ကတည်းက သူတို့မှာ ဥပုသ်ပညတ်ရှိနှင့်ပြီးသားပါ။
အမှန်– “ငါတို့ဘုရားသခင်ထာဝရဘုရားသည်” ဆိုင်းနိုင်း (သိနာ) တောင်နားက ‘ဟောရပ်အရပ်၌ ငါတို့နှင့် ပဋိညာဉ်ပြုတော်မူ၏’ ဆိုပြီး အစ္စရေးလူမျိုးကို မောရှေပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီပဋိညာဉ်ထဲမှာ ဥပုသ်ပညတ်လည်း ပါတယ်။ (ထွက်မြောက်ရာ ၅:၂၊ ၁၂) တကယ်လို့ အစ္စရေးလူမျိုးက အီဂျစ်ပြည်မှာ ကျွန်ခံနေစဉ်ကတည်းက ဥပုသ်ပညတ်ရှိခဲ့ပြီးသားဆိုရင် သူတို့ အီဂျစ်ပြည်ကနေ လွတ်မြောက်လာတာကို အောက်မေ့တဲ့အနေနဲ့ ဥပုသ်စောင့်ပါလို့ ဘုရားသခင်ပြောတာက ဘာအဓိပ္ပာယ်ရှိတော့မှာလဲ။ (တရားဟောရာ ၅:၁၅) ခုနစ်ရက်မြောက်နေ့ဖြစ်တဲ့ ဥပုသ်နေ့မှာ မန္နလို့ခေါ်တဲ့မုန့်ကို သူတို့မကောက်ဖို့ ဘုရား ဘာကြောင့်ပြောရတာလဲ။ (ထွက်မြောက်ရာ ၁၆:၂၅–၃၀) ပြီးတော့ ဥပုသ်ပညတ်ကို ပထမဦးဆုံးချိုးဖောက်သူတစ်ဦးကို ဘယ်လိုစီရင်ရမလဲဆိုတာ သူတို့ ဘာကြောင့်မသိတာလဲ။ (တောလည်ရာ ၁၅:၃၂–၃၆) အဲဒီအချက်တွေကြောင့် ဥပုသ်ပညတ်ဟာ အစ္စရေးလူမျိုးအတွက် အသစ်ဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားပါတယ်။
အမှား– ဥပုသ်ပညတ်က ထာဝရပဋိညာဉ်ဖြစ်တာကြောင့် ဆက်စောင့်ထိန်းရမယ်။
အမှန်– တချို့ဘာသာပြန်ကျမ်းတွေက ဥပုသ်ပညတ်ကို “ထာဝရပဋိညာဉ်” ဆိုပြီး ပြန်ဆိုကြတယ်။ (ထွက်မြောက်ရာ ၃၁:၁၆) ဒါပေမဲ့ အဲဒီကျမ်းချက်မှာသုံးထားတဲ့ ဟီဘရူးစကားလုံး “ထာဝရ” က အကန့်အသတ်မဲ့ကာလကို ဆိုလိုနေတာမဟုတ်ဘဲ “အတိအကျသတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိသော အနာဂတ်ကာလအထိ” ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဥပမာ၊ အစ္စရေးလူမျိုးရဲ့ ပုရောဟိတ်တာဝန်အကြောင်းကို အဲဒီစကားလုံးသုံးပြီး ကျမ်းစာမှာဖော်ပြထားတယ်။ အဲဒီတာဝန်ကို ဘုရားသခင်က လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂,၀၀၀ လောက်မှာ အဆုံးတိုင်စေခဲ့တယ်။—ထွက်မြောက်ရာ ၄၀:၁၅; ဟေဗြဲ ၇:၁၁၊ ၁၂။
အမှား– ယေရှုလည်းဥပုသ်စောင့်ခဲ့လို့ ခရစ်ယာန်တွေလည်း ဥပုသ်စောင့်ရမယ်။
အမှန်– ယေရှုဟာ ဂျူးလူမျိုးတစ်ဦးအနေနဲ့ မွေးဖွားခဲ့ပြီး မောရှေပညတ်အောက်မှာရှိတာကြောင့် ဥပုသ်စောင့်ခဲ့တာပါ။ (ဂလာတိ ၄:၄) ယေရှုသေဆုံးပြီးတဲ့နောက် ဥပုသ်ပညတ်အပါအဝင် မောရှေပညတ် ပယ်ပျက်သွားပါတယ်။—ကောလောသဲ ၂:၁၃၊ ၁၄။
အမှား– တမန်တော်ပေါလုလည်း ခရစ်ယာန်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဥပုသ်စောင့်ခဲ့တယ်။
အမှန်– ပေါလုက ဥပုသ်နေ့မှာ တရားဇရပ်ထဲဝင်တယ်ဆိုပေမဲ့ ဂျူးလူမျိုးတွေနဲ့အတူ ဥပုသ်မစောင့်ခဲ့ပါဘူး။ (တမန်တော် ၁၃:၁၄; ၁၇:၁–၃; ၁၈:၄) အဲဒီခေတ်တုန်းက တရားဇရပ်မှာ လာရောက်ဝတ်ပြုသူတွေအတွက် ဟောပြောပေးဖို့ နယ်လှည့်တရားဟောဆရာတွေကို ဖိတ်ခေါ်တတ်ကြတယ်။ အဲဒီထုံးစံအတိုင်း ပေါလုက တရားဇရပ်ထဲဝင်ပြီး သတင်းကောင်းဟောပြောခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။ (တမန်တော် ၁၃:၁၅၊ ၃၂) ပေါလုက ဥပုသ်နေ့မှာတင်မဟုတ်ဘဲ “နေ့တိုင်း” ဟောပြောခဲ့တာပါ။—တမန်တော် ၁၇:၁၇။
အမှား– ခရစ်ယာန်ဥပုသ်နေ့က တနင်္ဂနွေနေ့ ဖြစ်တယ်။
အမှန်– အနားယူဖို့၊ ဝတ်ပြုရေးကိစ္စတွေလုပ်ဖို့အတွက် ခရစ်ယာန်တွေက သီတင်းပတ်ရဲ့ ပထမနေ့ဖြစ်တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ကို သီးသန့်ဖယ်ထားရမယ်လို့ ကျမ်းစာရဲ့ ဘယ်နေရာမှာမှ ဖော်ပြထားခြင်းမရှိပါဘူး။ ပထမရာစုခရစ်ယာန်တွေအတွက် တနင်္ဂနွေနေ့က တခြားရက်တွေလိုပဲ အလုပ်လုပ်ရက်ဖြစ်တယ်။ “အယူမှားဝတ်ပြုကိုးကွယ်သူ ရောမဧကရာဇ် ကွန်စတင်တိုင်းက တနင်္ဂနွေနေ့မှာ တချို့အလုပ်တွေကို မလုပ်ရဘူးလို့ အမိန့်ထုတ်ပြန်ချိန်ဖြစ်တဲ့ အေဒီ ၄ ရာစုလောက်ကစပြီး တနင်္ဂနွေနေ့ဟာ ဥပုသ်နေ့ဓလေ့ထုံးစံတွေနဲ့ စတင်ဆက်နွှယ်ပတ်သက်လာတာပါ” a ဆိုပြီး (The International Standard Bible Encyclopedia ) မှာဖော်ပြထားတယ်။
ဒါဆို တနင်္ဂနွေနေ့က နေ့ထူးနေ့မြတ်ဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပုံရတဲ့ ကျမ်းချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ကော။ “သီတင်းပတ်တွင် ပထမနေ့ရက်” ဖြစ်တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ယုံကြည်သူ ညီအစ်ကိုညီအစ်မတွေနဲ့အတူ တမန်တော်ပေါလု စုဆုံစားခဲ့ကြောင်း ကျမ်းစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အဲဒီလို အတူတူစားရတဲ့အကြောင်းရင်းက နောက်တစ်နေ့မှာ ပေါလု ထွက်ခွာသွားတော့မှာမို့လို့ပါ။ (တမန်တော် ၂၀:၇) အလားတူပါပဲ၊ “သီတင်းပတ်တွင် ပထမနေ့” ဖြစ်တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ အလှူငွေတွေ သီးသန့်ဖယ်ထားဖို့ တချို့အသင်းတော်တွေကို မိန့်မှာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့၊ ဒါက လူတိုင်း အလှူငွေအတွက် ကိုယ်ပိုင်စုဆောင်းထားဖို့ လက်တွေ့ကျအကြံပြုချက်မျှသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အလှူငွေတွေကို ကိုယ့်အိမ်မှာပဲ စုဆောင်းထားခိုင်းတာဖြစ်ပြီး အသင်းတော်မှာ စုဆောင်းဖို့ ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။—၁ ကောရိန္သု ၁၆:၁၊ ၂။
အမှား– အနားယူဖို့၊ ဝတ်ပြုရေးကိစ္စတွေလုပ်ဖို့ ပတ်စဉ်ပတ်တိုင်း တစ်ပတ်မှာတစ်ရက် သီးသန့်ဖယ်ထားတာက မှားတယ်။
အမှန်– ဒီကိစ္စကို ခရစ်ယာန်တစ်ဦးချင်းစီက ကိုယ်တိုင်ဆုံးဖြတ်ရမယ်လို့ ကျမ်းစာမှာဆိုထားပါတယ်။—ရောမ ၁၄:၅။
a The New Catholic Encyclopedia, Second Edition အတွဲ ၁၃၊ စာမျက်နှာ ၆၀၈ ကို ကြည့်ပါ။