Niova ve ny Baiboly?

Niova ve ny Baiboly?

 Tsia. Rehefa ampitahaina ireo sora-tanana fahiny, dia hita fa tsy dia niova ny Baiboly na dia natao kopia imbetsaka nandritra ny an’arivony taona aza. Fitaovana mora simba koa anefa no nandikana azy.

Midika ve izany hoe tsy nisy diso mihitsy ireo kopia natao?

 An’arivony ny Baiboly sora-tanana fahiny efa hita. Rehefa ampitahaina izy ireo, dia misy zavatra tsy mitovy ny sasany. Nisy diso àry ireo kopia natao. Tsy dia lehibe anefa ireo tsy fitoviana ary tsy manova ny hevitr’ireo andininy. Misy tsy fitoviana lehibe ihany anefa hita, satria nisy olona taloha ninia nanova ny hevitra tian’ny Baiboly horesahina. Ireto misy ohatra roa:

  1.   Misy an’ireto teny ireto, ohatra, ao amin’ny 1 Jaona 5:7, ao amin’ny Baiboly sasany fahiny: “Any an-danitra, dia ny Ray sy ny Teny sy ny Fanahy Masina; ary izy telo ireo dia mifanaraka.” Tsy ireo anefa ny tany am-boalohany, rehefa jerena ny sora-tanana azo atokisana. Tatỳ aoriana ireo teny ireo vao nisy nampiditra tao amin’ny Baiboly. a Nesorina tao amin’ny dikan-teny azo atokisana tatỳ aoriana àry ireo teny ireo.

  2.   Miverimberina inarivony ao amin’ny Baiboly sora-tanana fahiny ny anaran’Andriamanitra. Betsaka anefa ny Baiboly manolo azy io amin’ny anaram-boninahitra hoe “Tompo” na “Andriamanitra.”

Ahoana anefa no ahazoantsika antoka fa tsy hisy zavatra diso be dia be ho hita intsony?

 Efa betsaka izao ny sora-tanana hita, ka lasa mora kokoa ny mahita raha misy diso any anatin’ny dikan-teny. b Rehefa ampitahaina àry ireny sora-tanana ireny, inona ny porofo fa marina tsara ny Baiboly ankehitriny?

  •   Izao no nolazain’ilay manam-pahaizana atao hoe William Green, momba ny Soratra Hebreo (fantatra amin’ny hoe “Testamenta Taloha”): “Tsy diso isika raha milaza fa tsy misy asa soratra tranainy nampitaina tamin’ny fomba marina toy izany.”

  •   Izao no nosoratan’ilay manam-pahaizana momba ny Baiboly antsoina hoe F. Bruce, momba ny Soratra Grika Kristianina na “Testamenta Vaovao”: ‘Maro ny porofo mampiseho fa tena mitovy amin’ny tany am-boalohany ny Testamenta Vaovao ananantsika ankehitriny. Tsy mba toy izany kosa ireo asa soratra hafa fahiny natao kopia. Tsy misy mitsikera anefa izy ireny.’

  •   Hoy koa Atoa Frederic Kenyon, manam-pahaizana momba ny Baiboly sora-tanana: ‘Tsy misalasala mihitsy isika na matahotra milaza hoe ny tena Tenin’Andriamanitra ny Baiboly manontolo. Tsy nisy nanalana mantsy izy io nandritra ny taranaka maro nifandimby.’

Nahoana koa isika no matoky fa marina tsara ny Baiboly rehefa natao kopia?

  •   Tsy nesorin’ireo Jiosy sy Kristianina mpanao kopia ny Soratra Masina ny fitantarana momba ny fahadisoana lehibe nataon’ny vahoakan’Andriamanitra. c (Nomery 20:12; 2 Samoela 11:2-4; Galatianina 2:11-14) Tsy nesoriny koa ireo andininy milaza hoe tsy nankatò ireo Jiosy, na milaza hoe diso ny fampianaran’olombelona sasany. (Hosea 4:2; Malakia 2:8, 9; Matio 23:8, 9; 1 Jaona 5:21) Hita amin’izany àry fa azo atokisana ireny mpanao kopia ireny, ary tena nanaja ny Tenin’Andriamanitra izy ireny.

  •   Andriamanitra no nampanoratra ny Baiboly. Tokony hahagaga àry ve raha narovany ny Teniny mba tsy hisy diso? d (Isaia 40:8; 1 Petera 1:24, 25) Tsy ny olona taloha ihany mantsy no tiany handray soa avy amin’izy io, fa isika amin’izao andro izao koa. (1 Korintianina 10:11) “Izay rehetra voasoratra taloha dia nosoratana ho fianarantsika, mba hananantsika fanantenana amin’ny alalan’ny fiaretantsika sy ny fampiononana avy ao amin’ny Soratra Masina.”—Romanina 15:4.

  •   Namerina ny teny sasany avy ao amin’ny Soratra Hebreo i Jesosy sy ny mpanara-dia azy, ary tsy nanahy izy ireo hoe sao misy diso ireny teny naveriny ireny.—Lioka 4:16-21; Asan’ny Apostoly 17:1-3.

a Tsy hita ao amin’ny Kôdeksa Sinaiticus, Kôdeksa Alexandrinus, Sora-tanana Vaticanus No. 1209, Vulgate latinina tany am-boalohany, dikan-teny syriàka nataon’i Philoxenius sy Harkel, na Peshitta syriàka ireo teny ireo.

b Maherin’ny 5000, ohatra, no efa hita amin’ny sora-tanana grika misy an’ilay antsoina hoe Testamenta Vaovao, na ny Soratra Grika Kristianina.

c Tsy milaza akory ny Baiboly hoe tsy mety diso mihitsy ireo olona nisolo tena an’Andriamanitra. Hoy kosa izy io: “Tsy misy olombelona tsy manota.”—1 Mpanjaka 8:46.

d Tsy milaza ny Baiboly hoe notononin’Andriamanitra tsirairay tamin’ireo mpanoratra Baiboly ny teny rehetra ao amin’izy io. Izy kosa anefa no nanome hevitra azy ireo ny amin’izay tokony hosoratan’izy ireo.—2 Timoty 3:16, 17; 2 Petera 1:21.