ǀApaǃaogowab mîs “Amen” di hâs ge ‘ǁnāsa as ī’ tamas ka io ‘ama a’ di ra ǂâibasen. Nēs ge Hebregowab mîs hîna “ǂhanu-aisiba dīsa” tamas ka io ‘ǂhauǃnâxa re’ di hâsa xu ra ǀkhī. Nēs ge ǁaen ai ǂhanub ǃnâs tsîna gere sîsen-ūhe. Mîǁguiba i ga dīs khaoǃgâ i ge khoe-e “amen” di gere mî, mî-i go xū i a amasa ǁguiǃgâs ǃaroma tsî i nēs ǃaroma nî ǃereamsa. (Num. 5:22) Nēsa dīs ǃnâ-ū i ge ǁî-i di mîs ai gere mâ.—Neh. 5:13.

Aiǁgaus nē mîs “amen” di hâs ra sîsen-ūhes ge Deuteronomium 27ǁî xoaǀgoras ǃnâ ra hō-e. Israelǁaes ge mîmâisa ǃhūb ǃnâ a ǂgâs khaoǃgân ge Ebali tsî Gerizimi ǃhomkha tawa nî ǀhaos ge ge i, în ǂhanub ǃgarise ra khomaihe ǀgauba ǁnâu. ǁÎn ge ǁnāpa ge hâ i nēsa ǁnâus ǃaroma ǀguis ose xawe nē mîden ra ūǃoasa ǁgaus ǃgao. Nēsan ge “amen” di mîs ǃnâ-ū ge ūǃoa ǁnâuǀnamoǃnâsib xa i gere khomai-e o. (Deu. 27:15-26) ǂÂi re ǂgui khoen ǀguiba hân ga ǀgui ǁaeb ai amen di ǃgarise a mî o nēs mati nî ǀōsa. (Jos. 8:30-35) ǁÎn ge ǁnā tsēs ain ge mî mîde ǀuru dide. Israelǁaes khoen ge ǁîn mîde ge ǃkhō ǀgara: “Tsî Israeli ge ǃKhūba gere ǃoaba Josuab di tsēdi hoadi kōse tsî ǁnā kaigu, ǂomxase Josuab khaoǃgâ ge ûigu, tsî ǃKhūb di sîsenni, Israelab ge dī-ūb hoaba a ǂangu di tsēdi hoadi kōse.”—Jos. 24:31.

Jesub tsîn ge “amen” di hâ mîsa ge sîsen-ū mî-e ge amaba ǃkhō-ams ǃaroma xaweb ge ǁîba kaise ǂoaǂamsa ǀgaub ǃnâ nēsa ge dī. Mî-e ra xū-i ǃoa-ai ‘amensa’ sîsen-ūs xab ge Jesuba nēsa xū-eb nî mîs aiǃâ gere mî nē xū-i di amaba  ǃkhō-ams ǃaroma. ǀNî ǁaegu aib ge nē mîsa gere ǁguiǃgâ “amen amen” di ra mîse. (Mat. 5:18; Johaneb 1:51) Nēs ǃnâ-ūb ge ǁîb ǃgâ-aona gere hui mûǂansa ǁîb mîdi a amasa. Jesub ge nēti i ǂgomǃgâsib ǀkha ge ǃhoa ǁkhā i Elob mîǁgui hâ xūn hoanab nî ama kaise ge i i amaga.—2Kor. 1:20; J.ǂHa. 3:14.

Israelǁaes ge “amen” di ǁguibanan gere dī os tsî ǀgoren gere ǁaeb ais tsîna gere mî. (Neh. 8:6; Psa. 41:13) Amen di ǀgores ǀams ai mîs ǃnâ-ūn ge ǃgâ-aona gere mî nē ǀgoresan ra ǁîn dis ase ūǃoasa. ǁNāpa ǀhaohân hoan ge nēsa nî mîse ge is ge ǂkhâǃnâgus ǃaroma. Nēsan ge gao-aob Davib ge arka Jerusalem ǃoa a sī-ū o, o ge dī. Nē ǁaxasib ǃnâb ge ǂoaǂamsa ǀgoresa ǁnaes ǃnâ-u ge dī hîna 1 Kroniks 16:8-36 ǃnâ a xoasasa. ǁNāpa ge hâ i khoen hoan ge nēsa gere ǃgôaǃgâ tsîs ge ‘ǁaes hoasa amen ti mî tsî Jehovaba ge koa.’ ǁÎn di ǀguiǃnâxa ǃkhō-ams ge ǁnā tsēs di ǃgâiaǂgaob ai ge ǀaro.

ǂGuro ǁaeb ǃoaba-aon tsîn ge “amen” di Jehovaba ǃoabas ǃnâ gere mî. Elobmîs xoa-aogu tsîn ge nēsa ǁîgu di sîǂkhanidi ǃnâ gere sîsen-ū. (Rom. 1:25; 16:27; 1Pet. 4:11) ǂHaiǂhais ge ra mî ǀhomǃgāgu tsîn Jehovaba ǃoabas ǃnâ: ‘amen koa re Jehovaba’ di ra mîsa. (J.ǂHa. 19:1, 4) ǂGuro ǁaeb Xristeǁîn tsîn ge hoaǁae ǁîn ǀhaodi tawa gere dī-e ǀgoredi ǃgao “amen” di gere mî. (1Kor. 14:16) Xawes ge nēsa ge mîs ǀguisa hî tama hâ i hînan hoaǁae nî mîse ge isa.

Tae-i ǃaromas nē mîsa Jehovab ǃoaba aon xa gere sîsen-ūhesa ôaǃnâ toas khaoǃgâ da ge ra mû “amens” tae-i ǃaroma ǀgores ǀams ai nî sîsen-ūhesa. Sadu di ǀgoredi ǀams ai du ga nēsa a sîsen-ū o, o du ge mî du go xūn a amasa ra ǂkhâǃnâ. Tsî da ga ǀhaohâb ǃnâ ra dī-e ǀgoredi ǃgao ǃnōsase  “amen” ti mî o, o da ge ra ǁgau mî-e ra xū-e da ra ǂkhâǃnâsa. ǂÂi re tae-i ǃaromas sada di ‘amensa’ noxoba a ǂhâǂhâsasa.

Sadu ǃoabas ǃnâ du ge ǀhape tsî a ǂkhaikari. Jehovaba du ge sadu di ǀgoredi ǃnâ-ūs tsîna ra ǃoaba, mî du ra xūn ǃnâ ǀguis ose xawe tanisen du ra ǀgaub ǃnâs tsîna. Sadu di turab hîna ǂaibasens ǀkha “amen” di mî ǂgaos dib ge nî hui du ǂhanu ǂâi ǀgauba ǀgoredi ǃoagu ūhâsa.

ǃOaba-aoda ase da ge ra ǀguiǀguihe. ǀHaohâb ǀgoredi ge ra hui da nau khoen ra ǁnâu xūn ai ǃgaoǃgâsa. (ǃNǃkh. 1:14; 12:5) Sada ǃgâsan ǀkha da ga ǀgui ǃkhō-amsa ūhâ o, o da ge ra ǀguiǃnâxa. Nēsi da ga ǀguiba ǃgarises tamas ka io ǂause “amen” di ga ra mî xawe i ge, nē ǂgansa Jehovab ǂgaoba a tsâǀkhā ǁkhā îb sada ǀgorede ǃeream.

Jehovaba da ge ra koa. Jehovab ge sada ǁîba ǃoabas ǃnâ ra dī ǂkhari xūron hoana ra ǃgaoǃgâ. (Luk. 21:2, 3) ǁÎb ge sada ǃaromadi ǁîba ǃoabas dide a ǂan tsî tae-i sada ǂgaogu ǃnâ hâs tsîna. ǁÂǁabagu ǃnâ-ūs tsîna da ga ǀhaode ǃgâ tsî ǀgoredi ǃgao “amen” di ga ra mî o, ob ge Jehovaba nēs tsîna ra ǁnâu. Nēs ge ǁîb ǃgao ra di-e koas ǃgao ra ǀaro.

Sadu di “amens” ge ǂkhari ǃgôasiba ūhâse a mûsen ǁkhā xawes ge nēsa ama tama hâ. “ǁÎb mîdi ǃna-ū” dis ge Elobmîs mîdi ǂkhanisa ra mî, Elob khoen ge ǁîn “ǂgaogu ǃnâ hâ ūǃoas tsî ǂhauǃnâsib tsîn xa a ǃhoa ǁkhā.” Mâ “amens” hoas hîna da Jehovab ǃoa-ai ra dīsa as ǁîba ǂkhîǂkhî.—Psa. 19:14.