Yehova ua haka seho ya kama ku ndzolela ya vangamba veni vose. Ua kala ha hiehi netu muntu ku muntu kaha ue ku monako nga tuli mu vusiua vua kama. (Visa. 145:18, 19) Tu hilulenu ha mana a tualele Yehova kuli kapolofeto keni Eliya. Uze yala mukua lutsilielo, ua yoyele ku ntsimbu ya ikalu mu Isaleli. Ku ntsimbu yaco, vangamba va Yehova va kele na ku va luisa na vukenia vua kama. Cikuma-kuma Eliya mueka va lihaleleleye vakua vukama vaze va kele na ku luisa ku lemesa ca vusunga. (1 Vam. 19:1, 2) Cikuavo naua, Eliya ua lisosomuene cikuma omo lia vulika, muomu ua muene ngue ikeye lika kapolofeto mukua ku pangela Yehova na lisupuko. (1 Vam. 19:10) Vunoni vuasi-vuasi, Njambi ua lingileko mumo mu ku kuasa Eliya. Ua tumine kangelo mu ku mu hana vusungangecize ka kele lika lieni, vunoni kua kele vaIsaleli veka vavengi va kele na ku tualelelaho ku pangela Njambi! (1 Vam. 19:5, 18) Ngeci Yesu na lizi lia ngozi, ua kulahesele vandongesi veni ngecize va ka uana vusoko vua kama cikuma vua mu lutsilielo. (Mako 10:29, 30) Kaha mutue ua vusoko vuaco Yehova, ua kulahesa ngecize a ka kuasa vose vaze va tonda ku mu pangela.—Visa. 9:10. w21.06 8-9 ¶3-4

Vavengi ve ku tu viana, muomu tue ku pangesa Mbimbiliya mu ku aneka ku mutana vilongesa via makuli via mu malombelo. Vakuluntu va malombelo ve ku longesa vantu nguavo, Njambi ue ku uemeka vakua vupi mu ngehena. Ve ku pangesa eci cilongesa, mu ku zuzuisa vantu linga va tualeleho ku vononoka. Vunoni etu Vakua Kilistu va vusunga, mu ku linga tue ku lemesa Njambi ua cilemo Yehova, tue ku aneka cilongesa caco ha mutana. Vakuluntu va malombelo ve ku longesa ngecize muono ka ue ku-tsa. Cilongesa caco nga ca puile ca vusunga, nga cisangukilo ka ci ka tondeka naua. Ngeci mukemuo, tue ku ci aneka ku mutana ngecize ca makuli. Kaha vutuhu vakua malombelo a engi ve ku longesa ngecize viuma viose vie ku soloka Njambi ua vi soneka laza. Vunoni etu tue ku longesa ngecize muntu ua kala na vuana vua ku lihanguila, kaha na ku pangela Njambi vene ca pua ci hangula ca muntu ku muntu. Vati evi vie ku vuisa vakuluntu va malombelo? Ve ku niengua cikuma! Nga tua lema vusunga, kaha tua pande ku tava na ku ononoka mezi a Njambi. (Yoa. 8:45, 46) Satana Ndiavu ua vianene vusunga. Vunoni etu na limo litangua liahi tu ka vu viana. Ka tue ku linga viuma vi liluisa na vize vi tua tsiliela. (Yoa. 8:44) Njambi ua tonda ngecize vantu veni ‘va zinde via vipi, na ku kakatela ku via cili’ ngue muze mua lingile Yesu.—Loma 12:9; VaHe. 1:9. w21.05 10 ¶10-11

Vika tua pande ku linga nga tu nongonona ngecize cimo ku lihalesa na lizangamena vi na kovela mu mutima uetu? Tua pande ku aluluka! Kaha citava ku lingamo. Kapostolo Paulu ua muesele ngecize uose ua tsa mu “ngandzo ya Satana” a hasa ku patukamo. (2 Tim. 2:26) Kati mu ka suve na limo litangua liahi ngecize Yehova ua hiana Satana. Ngeci mukemuo, nga tu tava vukuasi vua Yehova, tu hasa ku patuka ku nkala muheto ua Satana  Ndiavu. Ku liniunga ca hiana ku lisaka. Na vuno vene, ku liniunga ku miheto ya Satana ca hiana ku hitukila ha ku tu patulako. Vunoni tu hasa lika ku liniunga na vukuasi vua Yehova. Ngeci mukemuo, matangua ose, puenu na ku vundila Yehova a mi kuase ku nongonona nga evi vifua via ku vihia, vi na putuka laza ku mi kovela mu visinganieka na mu vilinga. (Visa. 139:23, 24) Kati mu vi tavese ku soka mizi mu mitima yenu! Mu miaka yose eyi, Satana ua pua ciyambi. Vunoni, tangua va ka mu kuata na ku mu kuta, kaha mu nima ya ntsimbu va ka mu nongesa. (Ku-So. 20:1-3, 10) Tua lavelela na ndzolela ya kama litangua liaco. Vunoni ntsimbu kanda li hete, tualelenuho ku liniunga ku miheto ya ku lihalesa na lizangamena. Kati mu tavese evi vifua viaco vi mi tengule. Lihakelenu kapandi ka ku viana Satana kaha “a ka mitina.” w21.06 19 ¶15-17

Yehova ue ku ivua ndzolela ya kama nga muntu a tava ku lilongesa Mbimbiliya na ku lekako vakuavo viuma vie ku lilongesa. (Visi. 23:15, 16) Cikuavo naua, Yehova ue ku ivua ndzolela ya ku hiana nga a mona vangamba veni va ambulula na ku longesa! Ca ku muenako, mu 2020 vutuhu kua kele musongo ua COVID-19, vakua ku ambulula vendesele vilongesa vi heta ku 7.705.765, na ku kuasa vantu va heta ku 241.994, va lihane kuli Yehova na ku va mbatiza. Kaha ava vandongesi va vaha navo, va kendesa vilongesa via Mbimbiliya na ku puisa vantu veka naua vandongesi. (Luka 6:40) Tuli na vusunga ngecize, tue ku vuisa Yehova ndzolela, mu tue ku linga cipanga ca ku puisa vantu vandongesi. Cipanga ca ku puisa vantu vandongesi ca tondeka ku lihakela kapandi ka kama. Vunoni na vukuasi vua Yehova, tu hasa ku lingako mutamba uetu, mu ku kuasa va vantu va tantekeye Tatetu ua muilu na ku mu lema. Vuno tua lihakela cizango ca ku putuka cilongesa ca Mbimbiliya ambe nga cimo lika ni? Mua vusunga, tu ka hasa komoka cikuma ha ku mona viuma vi kezamo, nga tu lihakela kapandi ka ku hula vantu vose va tue ku uana nga va kala na cizango ca ku lilongesa Mbimbiliya. w21.07 6-7 ¶14-16

Ndaviti ua hele milambu ya ingi cikuma mu ku kuasa cipanga ca ku tunga tembele. (1 Miz. 22:11-16) Nga ka tuesi naua na ndzili ya ku kala ku vipanga via ku tunga via lukungulukilo, kasi tu hasa ku tualelelaho ku kuasa vipanga viaco ku hitila mu milambu yetu, kuliya na muze mu tu hasela. Kaha tu hasa naua ku longesa vakuendze viuma via vingi vi tua lilongesa mu muono. Ku tuala hali evi, tu hilulenu lungano lua sile kapostolo Paulu. Ua laniene Timoteo a lipandakane neni mu cipanga ca vumisionaliu, kaha ua mu longesele vutongue vua ku ambulula na ku longesa. (Vili. 16:1-3) Vilongesa viaco, via kuasele Timoteo ku kala na vutongue mu ku ambulula muzimbu ua cili. (1 Kol. 4:17) Kaha Timoteo ua longeseleko vakuavo vutongue vua lilongesele kuli Paulu. w21.09 12 ¶14-15

Vika tu hasa ku lilongesa ku lungano lua ndongesi Apolo na kapostolo  Paulu? Ava Vakua Kilistu vavali, va kele na vifua vimo lika vize vie ku va lingisile ku lituala ha matunta. Vose va tantekeyele vuino Visoneka via ku Lela. Vose va tsimanene kaha va puile valongisi va vutongue. Cikuavo naua, vose va kuasele vantu vavengi ku pua vandongesi va Yesu. Vunoni viose evi, ka via va lingisile ku pua vakua nkole kuli umo na mukuavo. (Vili. 18:24) Kaha Apolo mua tundile ku Kolintu, Paulu ua mu vundilile linga a hilukeko. (1 Kol. 16:12) Mua vusunga, Apolo ua pangesele vuana vueni mu njila ya cili, ni nguetu mu ku tuala ku lutue muzimbu ua cili na ku kaniamesa vamuanaye. Kaha tuli naua na vusunga ngecize Apolo ua puile muntu ua ku likehesa. Ca ku muenako, vutuhu ua puile mukua vutongue, Mbimbiliya ka ya muesele ngecize ua vuile matoto omo Pilisila na Akuila “va mu languluilile njila ya Njambi” na ku mu sungamesa. (Vili. 18:24-28) Kapostolo Paulu, ua tantekeyele vilinga via cili via lingile Apolo. Vunoni ka lisosomuene ngecize Apolo a mu nieka cihela. Cimamuna ca hele Paulu kuli vakua Kolintu, ca muesele ngecize ua puile ua ku likehesa, ua konkama kaha ua ku votsika.—1 Kol. 3:4-6. w21.07 18-19 ¶15-17

VaAndama na Eva, va muesele lisino ku cizango, ngeci mukemuo va pandele ku va viana ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Amba vana vavo co? Ku cilemo ceni, Yehova ua sokolola njila linga vana va Andama va ku ononoka va hase naua ku hiluka ku vusoko vueni. Ua lingilemo ku hitila mu nkombelo ya muaneni umo lika. (Yoa. 3:16) Omo lia cikombelo caco, ca tavele ku hangula vantu va ku pua 144.000, vakua ku ononoka linga va ka pue mpundu vana va Njambi. (Loma 8:15-17; Ku-So. 14:1) Mu ku vueza hali ava, kuli naua makulukazi na makulukazi a vantu va ku ononoka ve ku linga cizango ca Njambi. Kaha va lavelela ku ka pua mutamba ua vusoko vua Njambi, mu nima ya ceseko ca ku manusuila ku ntsongo ya likulukazi lia miaka. (Visa. 25:14; Loma 8:20, 21) Cipue mu ntsimbu ino, va putuka laza ku sana Sakatanga uavo nguavo, “Tatetu.” (Mat. 6:9) Vaze va ka sanguka navo va ka va hana vukovelelo vua ku lilongesa via tonda Yehova kuli vakevo. Kaha vaze va ka hangula ku ononoka ku ku tuamenena ca Yehova, navo va ka va tava ku pua mutamba ua vusoko vueni. w21.08 5 ¶10-11

Kapostolo Paulu ua tantekeyele ngecize va mu kundika cipanga ca ku ambulula. Kaha mu miaka yose ya ambuluile, ua tuamekele cipanga caco ku lutue lua viose. Ua ambuluile “ku meso a vose na ku ndzivo ku ndzivo.” (Vili. 20:20) Ua kele na ku pangesa nkala vukovelelo vua mu solokelele mu ku ambulula! Ca ku muenako, mua kele na ku vandamena vakuavo ku Atena, ua ambuluile muzimbu ua cili ku cimo civunga ca vakua lutsimo kaha vamo ha kati kavo va tavele. (Vili. 17:16, 17, 34) Kaha cipue mua kele mu “malenge,” Paulu ua ambuluilile vose va mu solokelele. (Filp. 1:13, 14; Vili. 28:16-24) Paulu ua pangesele vuino ntsimbu yeni. Kaha vintsimbu via vingi ua kele na ku lania vakuavo linga va ambulule neni. Ca ku muenako, mu vungendzi vueni vua vumisionaliu, ua laniene Yoano Mako kaha mu vungendzi vua mu civali ua laniene Timoteo. (Vili. 12:25; 16:1-4) Mua vusunga, Paulu ua lihakelele kapandi ka ku longesa ava vamala vati va hasa ku viukisa cikungulukilo, ku kaniamesa vampanga na  ku pua valongisi va vutongue.—1 Kol. 4:17. w22.03 27 ¶5-6

Vamo ka va tsilielele muli Sakatanga, muomu ve ku handeka nguavo, ange nje ku tsiliela lika vize vi nje ku mona. Vutuhu ngoco, kua kala vimo vi va tsiliela vunoni ka ve ku vimona na meso, ngeci mua luhundzi. Lutsilielo lu va tumbula mu Mbimbiliya lua ambatesela kumo naua na ku tsiliela mu viuma vikuavo “vize vintsa kanda tu mona.” (VaHe. 11:1) Ku lilongesa vukaleho na ku vu hilula, ce ku tondeka ntsimbu na ku lihakela kapandi ka kama. Vunoni vantu vavengi va kala na vulenda vua ku lihakela kapandi kaco. Muntu ke ku hilula vukaleho, a hasa ku singanieka ngueni Njambi ka keleko. Mu nima ya ku hilula vukaleho, vamo vakua siensia va tava ngecize Njambi ikeye ua tangele melu na mavu. Vamo ve ku tava ngoco nguavo ka kua kele Sakatanga muomu ka ve ku vi longesa ku vi universidade. Vunoni, va heta ha ku tantekeya Yehova na ku mu lema. Ngeci mukemuo, tu vose tua pande ku kaniamesa lutsilielo luetu muli Njambi, ambe nga va tu longesele vieka ku vunike. w21.08 14 ¶1; 15-16 ¶6-7

Yesu ua pangesele cisimo ca muana ua ku zimbala, a muese vukama vua cilemo ca kala naco Yehova mu ku muesa cikeketima. Muana uaco, ua tundile ha ndzivo kaha ua ka “sanduuele vufuko vueni na vilinga via vuhuke.” (Luka 15:13) Mu nima ya ntsimbu, ua aluluile muono ueni ua vuhuke, ua likehesele na ku hiluka kuimbo. Yesu ngueni: “Vunoni te [muana] a ci li ku laako, ise ua mu muene, kaha ua mu vuililile cikeketima, ua tuntilileko, ua ka mu vumbatelele ku ntsingo, ua mu tsembele cikuma.” Uze cisemi ka sahuile muaneni. Vunoni ua mu ecelele na cikeketima cose na ku mu tambula lueka naua ku vusoko, na mavoko a vali. Uze muana ua ku zimbala ua lingile vupi vua kama, vunoni omo lia ku aluluka ceni, ise ua mu ecelele. Cisemi ua cikeketima ua mu cisimo eci, uemanena Yehova. Mu njila eyi i kuata ku mutima, Yesu ua muesele cizango ca kala naco Ise mu ku ecela vakua vupi vaze ve ku aluluka mu vusunga.—Luka 15:17-24. w21.10 8 ¶4; 9 ¶6

Lelo lino, cingi ca vakuluntu va malombelo ve ku linga viose vi va hasa, mu ku sueka lizina lia Njambi. Va tundisa lizina liaco mu viMbimbiliya viavo kaha na ku vindika ku pangesa lizina liaco mu vitembele viavo. Na umo uahi a hasa ku viana ngecize Vakaleho va Yehova vakevo lika ve ku singimika lizina lia Yehova, ngue mu lia pande. Tue ku tsimanesa lizina lia Njambi, ku hiana malombelo ose! Mu njila eyi, tue ku linga cose mu ku puisamo vi lia lomboloka lizina li tua liluka, Vakaleho va Yehova! (Isa. 43:10-12) Tua tuhula viMbimbiliya via Tradução do Novo Mundo, vi tuvakana 240 milhões. Kaha viMbimbiliya viaco via pangesa lizina lia Yehova ha vihela vize vi va lizima mu viMbimbiliya vieka. Kaha tue ku tuhula mikanda ya lombolola Mbimbiliya na ku tsimanesa lizina lia Njambi mu malimi a tuvakana 1000! w21.10 20-21 ¶9-10

Ku kuasa vamuanetu va ku kalekeya capua ku lemesa Yehova. Yehova ua kulahesele ku lunguisa vaIsaleli va kuasele vakua ku kalekeya. (Ndeu. 15:10) Cili vene, nkala ntsimbu i tue ku kuasa umo muanetu na kalekeya, Yehova ue ku mona ngue tuli na ku hana vuana kuli Ikeye. (Visi. 19:17) Ca ku muenako, omo Vakua Kilistu va ku Filipu va tumine vuana kuli Paulu tele ali mu kamenga, Paulu ua muene vuana vuaco ku pua “cikombelo ca ku viuka, ca mu ya Njambi ku mutima.” (Filp. 4:18) Ngeci mukemuo, puenu na ku tala mu cikungulukilo cenu na ku lihula nguenu: Vuno muli umo u nji hasa ku kuasa ni? Yehova ue ku ivua ndzolela ya kama, mue ku mona tu pangesa ndzili yetu, vutongue vuetu na vikuata vietu mu ku kuasa vakua ku kalekeya. Ngeci ua vi puisa ku pua mutamba ua ku lemesa cetu kuli ikeye. (Tia. 1:27) Ku lemesa mu vusunga, ca tondeka ntsimbu na ku lihakela kapandi ka kama. Vunoni ka ca puile citeli. (1 Yoa. 5:3) Omo lia vika? Muomu tue ku lemesa Yehova omo lia cilemo ci tua kala naco hali ikeye kaha na vamuanetu. w22.03 24 ¶14-15

Linga tu hase ku muesa ngozi kuli vamuanetu na vandumbuetu, ha katete tua pande ku tantekeya visoti vika mpundu vali na ku pinda navio. Ca ku muenako, umo ndumbuetu a hasa ku kala na vuvezi vua kama. Kaha vutuhu ke ku tatuoka via musongo uaco ku vakuavo, vunoni a hasa ku santsela mua kama nga ku kala umo a mu kuasa. Nga mukemuo, halumo a hasa ku santsela mua kama nga ku kala umo a mu kuasa ku teleka ni ku komba mu ndzivo. Aci singaniekenu naua hali muanetu u va tundisa ha vipanga. Halumo a tondeka kamo kambongo ka ku likuasa nako ntsimbu a tonda vipanga vieka. Kaha tu hasa ku mu hanako kamo kambongo ca ku hona ikeye ku tantekeya mpundu kuiko ka na tundu. Ka tua pandele ku lavelela noho vamuanetu va na tu vundila vumo vukuasi amba tu va muese ngozi. Vunoni ngeci mua Yehova, tu hasa ku lisinganiekelamo etu vavene. Tangua na tangua ue ku tu tuila ceke ca litangua vutuhu ka tue ku mu vundila co! Kaha ceke caco ce ku tu kuasa tu vose, kati lika vaze ve ku muesa ku santsela. Mu ku mona cenu, nkuma evi vie ku tu lingila Yehova tangua na tangua ka via puile ku tu muesa cilemo ni? Mua vusunga, tua lema cikuma Yehova omo lia ngozi na vuhuanga vueni! w21.09 22-23 ¶12-13

Cilemo ca ya-ye ca kala naco Njambi, ce ku mu lingisa ku pua mukua ku ecela. Yehova mue ku mona umo mukua vupi na aluluka, kaha na likela ku linga vupi, cilemo ceni ca ya-ye ce ku mu lingisa ku ecela muntu uaco. Mukua visamo Ndaviti, ua handekele ku tuala hali Yehova ngueni: “Ke ku linga netu ngue ku vipi vietu. Cipue ka tu lunguisile ngue ku milonga yetu.” (Visa. 103:8-11) Ndaviti, ua livuililile vulemu vua kala ha ku kala na citakutaku, vunoni ua tantekeyele naua ngecize Yehova ua kala “na vuasi mu ku ecela milonga.” Vika vie ku lingisa Yehova ku pua mukua ku ecela? Cikumbululo tu ci uana ku mukanda ua lelo. Mua vusunga, ngue mua vundilile Ndaviti, Yehova ue ku ecela muomu ua lana ngozi  kuli vose ve ku mu tambakana. Nga tua vulumuna, ca pua ca cili ku livua mulonga, kaha ca tondeka vene. Muomu ci hasa ku tu kuasa ku ivua cizango ca ku lomba ku ecela, kaha na ku lihakela kapandi ka ku viana ku uila naua mu cisevuka caco. w21.11 5 ¶11-12

Yehova ua lema cikuma lizina lieni kaha ua tonda vantu vose va li singimike. (Isa. 42:8) Vunoni tunde imo miaka 6.000 ku nima, lizina lia Njambi kasi ve ku lizualesa. (Visa. 74:10, 18, 23) Kasahuntu kaco ka putukile mu citungu ca Endene omo Ndiavu (ni nguetu “Mukua Visaki”) ua vangeyele Njambi ngecize ua vingilikile viuma via cili vi va tondekele vaAndama na Eva. (Njen. 3:1-5) Kaha tunde tangua lize, Yehova ve ku mu vangeya ngecize ue ku vingilika vantu viuma via cili vi va tondeka. Yesu ua lisosomuene na kasahuntu ka va kele na ku muesa vantu ku lizina lia Ise. Yehova ikeye ua kala na mpoko ya ku sika melu na mavu, kaha ku sika ceni cikeco ca cili. (Ku-So. 4:11) Vunoni Satana ua hungumuine tungelo na vantu, mu ku va lingisa ku singanieka ngecize Njambi ka kele na mpoko yaco. Vuovuno, cimpande caco va ka ci manusulako mu vutuntu. Yehova a ka hakuila lizina lieni kaha vantu vose va ka tantekeya ngecize Vuangana vueni vukevuo lika vu ka neha ciyulo ca vusunga na ku lembama hano ha mavu. w21.07 9 ¶5-6

Uose mutue ua ndzivo ua kala na cizango ca ku tondela vusoko vueni via kulia, vuzalo na ndzivo. Vuno muli mu vuhutu vua vimbongo ni? Nga mukemuo, muli na ku hita ha hakalu cikuma. Vutuhu muli na ku pinda na visoti via vikalu, vunoni mu hasa ku pangesa ntsimbu yaco mu ku kaniamesa lutsilielo luenu. Vundilenu kuli Yehova na ku tanda mezi a Yesu, a ku Mateo 6:25-34, kaha a hilulenu na civando. Hilulenu naua ha mizimbu ya lelo lino, ize ya muesa vati Yehova ue ku niunga vaze ve ku lihaka mu vutuntu mu vipanga vieni. (1 Kol. 15:58) Nga mu lingamo, mu ka kaniamesa lutsilielo luenu ngecize ngue omo tatetu ua muilu ua kuasa vamuanetu vakuavo, nenu a ka mi kuasa. Yehova a tantekeya vi mua tondeka, kaha naua a tantekeya mua ku mi hanenavio. Omo mu ka limuena vukuasi vua Yehova mu muono uenu, lutsilielo luenu muli Ikeye lu ka kaniama kaha mu ka hasa ku kolesa mu vieseko via kama vili na ku iza ku lutue. w21.11 20 ¶3; 21 ¶6

Cilongesa ca nkombelo ce ku kaniamesa lutsilielo lua Vakua Kilistu vavengi. Ca ku muenako, ve ku tualelelaho ku ambulula vutuhu ve ku va luisa cikuma, kaha ve ku kolesa mu vieseko via ku liseza-seza na ku vusinakazi. Tu hilulenu ha lungano lua kapostolo Yoano. Ou kapostolo citava ua ambuluile vusunga ku tuala hali Kilistu na nkombelo, mu miaka i tuvakana 60. Mua lingile tele ali ku miaka 90, vakua Nguvulu ya Loma va mu tualele ku vundzinda ha nkundu ya Patemose. Omo lia vika? “Omo lizi lia Njambi na vukaleho vua Yesu.” (Ku-So. 1:9) Mua vusunga, Yoano ua sile lungano lua cili ku tuala ha ku tsiliela na ku kolesa. Yoano ua muesele vukama vua cilemo ceni kuli Yesu na seho ua hakele ku nkombelo mu mavulu a sonekele. Ua tumbula via nkombelo na vukuasi vue ku izamo vintsimbu vi tuvakana 100. (1 Yoa. 2:2) Evi via muesa ha toma ngecize Yoano ua hakele seho ya kama ku nkombelo. w21.04 17 ¶9-10

Yehova ua tonda vantu veni va muese seho kuli vaze va kala na vumo vulema ha muvila. Ca ku muenako, Yehova ua lekele vaIsaleli linga kati va singe tusindamatuitui. Ku singa, ca pua ku zuzuisa muntu ni ku mu sunguiya ngecize viuma via ku vihia vi mu solokele. Mua vusunga, ku singa kasindamatuitui ca pua vuhenge vua kama na ku honoua ngozi! Muomu mu ku linga ikeye kevu vize vi va na mu handeka, nomu mua hasa ku lihakuila muahi. Cikuavo naua, Levitiku 19:14 ca muesa ngecize vangamba va Njambi ka va pandele “ku haka coua ku lutue lua kapuputa.” Limo livulu lia handeka ku tuala ha tusindamatuitui ngualio: “Mu cifuti ca ku cihela caco, tusindamatuitui va kele na ku va pakesa na ku va yandesa mua kama.” Vamo va kele na ku tela tusindamatuitui vioua omo lia indzi ni linga va uane ha ku zolela. Mua vusunga, ku lingamo ca puile vukenia vua kama! Ku hitila mu lisiko eli, Yehova ua kuasele vangamba veni va mone seho ya ku vuila cikeketima kuli vaze va puile vilema. w21.12 8-9 ¶3-4

Yakomba ua vuile liova cikuma-kuma na ku zuzuka ngueni, yayeni kasi ua mu tulikila nkulundundu. Ngeci ua vundilile kuli Yehova ku tuala ha cimpande caco. Mu nima yaco, ua tumine vumo vuana vua kama kuli Esau. (Njen. 32:9-15) Mu va liuanene citona meso, Yakomba ua livangele ku muesa kasingimiko kuli Esau. Ua tsikamene, kati lumo lika ni luvali, vunoni lutanu na luvali! Omo lia ku likehesa na ku muesa kasingimiko, Yakomba ua hasele ku lihamba na muanaye. (Njen. 33:3, 4) Tu lilongesa vimo ku cifua ca livuaheselelemo Yakomba, linga a ka liuane na muanaye kaha na ku viuma via lingile mua liuanene neni. Yakomba ua likehesele na ku vundila vukuasi kuli Yehova. Kaha ua lingile viuma via litombuele na civundilo ceni, mu ku linga cose mangana ku liuana ceni na Esau kati ci ka pue ca mbuanja. Mu va liuanene, Yakomba ka setekele ku lihoya na Esau ku tuala hali iya ua sevukile. Muomu vutumbe vueni vua puile ku lihamba na muanaye. Vika mu lilongesa ku lungano lua Yakomba?—Mat. 5:23, 24. w21.12 25 ¶11-12

Mu tue ku singanieka ha viuma via lingile Yesu mu ku tu tsila, tu hasa ku livua nguetu ka nja fuililile ku nji lingila viuma via ku pua oho. Omo lia vika mu hasa ku livua ngoco? Muomu mitima yetu ya ku hona ku tantuluka ye ku tuonga ngecize tu vilinge via ngoco ni ka citava ku tu lema. (1 Yoa. 3:19) Ha vintsimbu viaco tua pande ku vuluka ngecize “Njambi ua hiana mitima yetu.” Tua pande ku litavesa etu vavene nguetu Tatetu ua muilu ua tu lema cikuma kaha ua tonda ku tu konekela. Linga tu ivuisise vuino cifua ce ku tu muenamo Yehova, tua pande ku lilongesa Lizi lieni ku sua kumo, ku tualelelaho ku vundila kuli ikeye, kaha na ku likata ntsimbu yose na vangamba veni. Omo lia vika ku linga evi ca pua ca seho? Mu kevuisisa vuino vuntu vua ku komouesa vua Yehova. Mu ka nongonona vukama vua cilemo ca kala naco kuli yenu. Ku hilula Lizi lia Njambi nkala litangua, ci ka mi kuasa ku sungamesa visinganieka na vizango vienu.—2 Tim. 3:16. w21.04 23-24 ¶12-13

Ku kaniamesa lutsilielo, ka ca lengelele lika ha ku lilongesa. Tua tondeka ku hilula ha viuma vi tue ku lilongesa. Tu hilulenu ha muzimbu ua mukua ku soneka Visamo 77. Mukua visamo uaco ua lisosomuene, muomu ua livuile ngecize neni na vakuavo vaIsaleli Yehova ua va talekesele nima. Ku lisosomua caco ca kele na ku mu lingisa ku kosa cilavu-lavu. (Vinimbu 2-8) Vati ua lingile? Ua lekele Yehova ngueni: “Nji ka yongola naua vipanga viove viose, na ku singanieka vilinga viove.” (Cinimbu 12) Vutuhu uze mukua visamo ua tantekeyele vuino viuma via lingilile Yehova vangamba veni ku nima, vunoni kasi ua lisosomuene na ku lihula ngueni: “Njambi na suvu ku linga na kavumbi ni? Mu ku tenuka na sokoko vikeketima vieni vivotsi ni?” (Cinimbu 9) Uze mukua visamo ua hiluile ha vipanga via Yehova na ha cikeketima ca muesele ku nima. (Cinimbu 11) Vika viezilemo? Mukua visamo ua hetele ha ku kala na vusunga ngecize Yehova ka ka mbila kuti vantu veni. (Cinimbu 15) w22.01 30-31 ¶17-18

Vati Yehova ue ku livua ku mutima ku tuala ha vavusamba veni vakua lutsilielo va tsa? (Yombi 14:15) Vuno mua singaniekaho laza ha vusona vue ku ivua Yehova ku tuala hali kavusamba keni Avilahama ni? (Tia. 2:23) Ni vusona vue ku vuila Mosesa uze ya handekele neni “cihanga ku cihanga”? (Ezu. 33:11) Kaha naua ue ku ivua vusona vua miaso ya ku sangaziala ya kele na kuimba Ndaviti na vakuavo vakua visamo! (Visa. 104:33) Vutuhu ava vavusamba veni va kosa mu tulo tua ku tsa, Yehova ka va suvile. (Isa. 49:15) Kaha naua ue ku vuluka viose ku tuala hali vakevo. Tangua, Yehova a ka va sangula na ku halakana naua ku vivundilo viavo, kaha na ku tava naua ku lemesa cavo. Nga mua tsisa muntu u mua lema, ku vuluka viuma viose evi, ci hasa ku mi lembezieka na ku mi kaniamesa cikuma. Omo lisino lia putukile mu citungu, Yehova ua tantekeyele ngecize viuma vi ka tualelelaho ku vihia noho ha aka vi sungamesela. Yehova ua zinda ku mona mavu a ku sula na vilinga via ku vihia, vuhenge na vukenia. w21.07 10 ¶11; 12 ¶12

Ku lema vamuanetu, ca pua naua ku muesa seho ku nkombelo. Omo lia vika? Muomu Yesu ka hele lika muono ueni omo lietu, vunoni nomo lia vamuanetu naua. Muomu nga navo Yesu ua tavele ku va tsila, kaha va kala na seho ya kama kuli ikeye. (1 Yoa. 3:16-18) Tue ku muesa cilemo ku vamuanetu, mu cifua ci tue ku yoyelamo navo. (Efe. 4:29, 31–5:2) Ca ku muenako, tue ku va kuasa nga vali na ku vavala ni nga vali na ku hita mu vieseko via kama, hamo lika na viyovo via mavu. Vunoni vika tua pande ku linga nga umo muanetu na tu handeka amo mezi a akalu ni na tu vulumuina mu njila yeka? Vuno ce ku mi puila ca cikalu ku ecela ni? (Levi. 19:18) Nga mukemuo, kavenu eci cimamuna: “Liyandelienu umo na mukuavo, kaha liecelienu ha kati kenu ku milonga, nga umosi a li nevi via liniengele mukuavo; ngue Muangana ua mi ecelele enu, ngecize naua lingenu enu.” (Kolo. 3:13) Ntsimbu yose i tue ku ecela vamuanetu, tue ku muesa kuli Yehova ngecize tua haka seho ya kama ku nkombelo. w21.04 18 ¶12-13

Vika tu lilongesa ku lungano lua Apolo na Paulu? Halumo tue ku fuitangana  mu cipanga ca Yehova na ku kuasa vantu vavengi va hete ku mbatizimu. Vunoni tue ku nongonona ngecize, viose tue ku vi puisamo lika na vukuasi vua Yehova. Ku lungano lua Apolo na kapostolo Paulu, tu lilongesako naua ngecize ku kala na viteli via kama mu cikungulukilo, ce ku tu hana naua vukovelelo vua kama vua ku sambeya ciyulo. Tue ku santsela cikuma, mu ku kala na vakuluntu na vakua ku kuasa vipanga vaze ve ku tu kuasa ku sambeya ciyulo ha kati ketu. Kaha ve ku lingamo, mu ku tundisa vimamuna viavo mu Lizi lia Njambi. Ka ve ku lipuisa ngue va seho cikuma, vunoni ve ku kuasa vose mu cikungulukilo vononoke Yesu na ku kava lungano lueni! (1 Kol. 4:6, 7) Tu vose muntu ku muntu, tua kala na vumo vuana vua tu hana Njambi. Vintsimbu vimo, tu hasa ku livua ngecize vi tue ku linga ka via kele na seho. Vunoni vulukenu ngecize viondzi vie ku soloka ngue ka via kele na seho, vunoni vie ku kuatesa ciluli. Na vuno vene, viose-ovio vi mu hasa ku linga cipue nga via vindende, vie ku kuasa cikungulukilo ku likuata kumo. Ngeci mukemuo, tu vose tu lihakelenu kapandi ka ku litundisa nkala cimbembesi ca ku livula-vula ci hasa ku kala mu mitima yetu. Tu puenu na ku linga cose mu ku sambeya ciyulo na ku likata mu cikungulukilo.—Efe. 4:3. w21.07 19 ¶18-19

Nenu mu hasa ku kala na vusunga ngecize vose va mua lema va tsa, tangua va ka sanguka. Ku lila ca Yesu mua kele na ku lembezieka vavusamba veni, ca muesa ha toma ngecize a tonda ku sangula vatsi! (Yoa. 11:35) Mu hasa ku kuasa vaze vali mu vusiua. Yesu ka lilile lika hamo na Mata na Maliya, vunoni ua va halakanene na ku va lembezieka. (Yoa. 11:25-27) Netu tu hasa ku lingamo na vaze va na tsisa. Dan, umo mukuluntu mu cikungulukilo ua ku Australia ngueni: “Mu nima ya ku tsisa mpueyange, nja tondekele vukuasi. Vamuanetu vavengi na vampuevo vavo, va lihanene mu ku nji halakana mutana na vutsiki. Ka va nji vindikile ku linienga kaha naua ka va vuile ntsoni mu nja kele na ku lila. Kaha naua va kele na ku nji kuasa ku viuma ngeci mua ku kusa likalu, ku nji landela via-ku-lia, kaha na ku nji telekela vene ha vintsimbu vize ka nja hasele ku lingamo. Cikuavo naua, va kele na ku vundila nange ku-sua kumo. Va puile mpundu vavusamba va vusunga na vamuanetu va “semuuila mu ku kuasa ku lamba.”—Visi. 17:17. w22.01 16 ¶8-9

Yehova ua tonda tu pue vantu va ku vezika mu muono. (Visi. 4:20-22) Ngeci mukemuo, mue ku tu mamuna ku hitila mu Lizi lieni Mbimbiliya, mu mikanda yetu ni muli umo muanetu ua ku hia, ue ku tu muesa cilemo. (VaHe. 12:9, 10)Tualenu mana ku muzimbu mpundu, kati ku cifua ci va na u handekelamo. Vintsimbu vimo, tue ku livua ngecize mukua ku tu mamuna ka handekele vuino. Nkala muntu a tonda ku handekela mukuavo, na pande ku handeka mu cifua cize ci asiuila uze mukuavo ku tava cimamuna ceni. (Ngal. 6:1) Vutuhu ngoco, ce ku pua ca cili nga etu va vali na ku mamuna tu tuala mana etu ku muzimbu mpundu, kati ku cifua ci va na tu mamuinamo. Tu hasa ku lihula nguetu: ‘Ambe nga ka nja lemene cifua ci va na nji mamuinamo, vuno na handeka vusunga ni? Vuno citava nji hake ku mukulo visevuka via mukua ku mamuna na ku tuala mana ku muzimbu mpundu ni?’ Mua vusunga, ku linga cose mangana mu ku nonaho vimo ha nkala cimamuna ci tue ku tambula, ca pua ku muesa mana. w22.02 12 ¶13-14

Yehova a tantekeya ngecize tu ka tondeka ntsimbu na ku lihakela kapandi ka kama linga tu hase ku viana visinganieka na vilinga via ku viha. (Visa. 103:13, 14) Ngeci ue ku tu hana mana, ngolo na vukuasi vukuavo vua tondeka linga tu hase ku alulula vuntu vuetu ku hitila mu Lizi lieni, sipilitu yeni na lukungulukilo lueni. Pangesenu Mbimbiliya mu ku lihilula enu vavene na civando. Lizi lia Njambi lia pua ngue katalelo, li hasa ku mi kuasa ku hilula cifua ci mue ku singaniekelamo, vihandeka vienu kaha na vilinga vienu. (Tia. 1:22-25) Kaha Yehova ua liviukisila mu ku mi kuasa ha ntsimbu yose i mu tonda vukuasi. A tantekeya vuino mua ku mi kuasela kaha naua tantekeya vuino mutima uenu. (Visi. 14:10; 15:11) Ngeci mukemuo, lihakelenu kapandi ka ku vundila kuli ikeye na ku lilongesa Lizi lieni matangua ose. Kalenu na vusunga ngecize vitume via Yehova vikevio via hiana seho. Viose vie ku tu vundila Yehova, vie ku tu kuasa etu vavene. Vaze ve ku yoya muaya vitume vieni, ve ku livua ku pua va seho, ve ku kala na vutumbe mu muono kaha na ndzolela ya vusunga.—Visa. 19:8-11. w22.03 4 ¶8-10

Ku tunga vindzivo via ku lemesela na ku vi niunga capua ku lemesa Yehova. Mbimbiliya nguayo, ku tunga tavenakulu na ku panga vitenga viayo via puile “vipanga via ku lela.” (Ezu. 36:1, 4) Na lelo lino, Yehova ue ku mona cipanga ca ku tunga Vindzivo via Vuangana na vindzivo vikuavo via lukungulukilo ku pua ca ku lela. Vamo vamuanetu na vandumbuetu ve ku pangesa ntsimbu ya kama mu ku panga cipanga caco. Mua vusunga, tue ku santsela cikuma ku vipanga via seho vi ve ku linga mu ku tuameka Vuangana. Vunoni navo ve ku ambulula. Vamo halumo ve ku tonda vene ku pua vapioneiro. Kaha vakuluntu mu cikungulukilo, va hasa ku muesa ngecize ve ku kuasa evi vipanga via ku tunga mu ku hangula ava vandumbuetu na vamuanetu ku pua vapioneiro nga vana puisamo via tondeka. Ambe nga tua kala na vutongue vua ku tunga ni kuahi, tu vose tu hasa ku lihakela kapandi ka ku niunga vindzivo via lukungulukilo linga vi pue via cili ntsimbu yose. w22.03 22 ¶11-12