Ku cilemo ceni, Yehova ua haka mu Lizi lieni Mbimbiliya, mavulu auana a Muzimbu ua Cili ni nguetu, Mateo, Mako, Luka na Yoano. Kaha ua a hakamo, linga a tu kuase ku tantekeya vuino Muaneni. Mavulu aco, a handeka via muono na ku ambulula ca Yesu. A muesa via handekele Yesu, via lingile kaha na cifua ca kele na ku livuilamo ku mutima. Aa mavulu auana a tu kuasa ku hilula vuino lungano lua Yesu. Tua hasa vene ku handeka nguetu, mu mavulu aco, mukemuo mua kala mingano ya tu sila Yesu. Ngeci mukemuo, ku hilula mu mavulu aco, ci ka tu kuasa ku tualelelaho ku tantekeya vuino Yesu. Mu ku lingamo, tu ka hasa ku tambuluisa vuino lungano lueni. Linga tu uane vukuasi vua vuingi mu mavulu Muzimbu ua Cili, ka tua pandele ku lengela lika ha ku a tanda. Vunoni tua pande ku uana ntsimbu ya ku puamo ya ku lilongesa vuino mavulu aco, na ku hilula vi tu lilongesamo. (Setekesenu na Yehosua 1:8) Hilulenu vuino ha mizimbu ya mu mavulu auana a Muzimbu ua Cili. Singaniekenu ha vati via fuile viuma, setekenu kuivua na lizimba na vati viuma via solokele. Tondesesenu via vingi ku tuala ha muzimbu uaco mu ku pangesa vikuata via lukungulukilo lua Yehova. w21.04 4-5 ¶11-13

Vihita via miaka ku nima, ntsimbu kanda Yesu eze ha mavu, Yehova ua muesele ku hitila mu Lizi lieni ngecize Mesiya tangua va ka muenda vungungu na vimbongo 30 via palata. (Zak. 11:12, 13) Kaha cingungu uaco a ka pua mpundu umo ua vaze va ka likata neni. (Visa. 41:9) Kapolofeto Zakaliya ua sonekele naua ngueni: “Veta kaniungi, kaha vampanga va ka sanduoka.” (Zak. 13:7) Mu cihela ca ku viana Yesu omo lievi viuma, ku mona vupolofeto vuaco vu lipuisamo, tele nga ce ku kaniamesele lutsilielo lua vakua mitima ya cili. Vuno citanga caco na lelo tue ku ci mona ni? Eyo. Mu miaka ino vamo Vakaleho va vandende va ku tsimana, va seza vusunga, ku alulukila Njambi, kaha na ku songangeya vakuavo va lingemo. Ve ku sanduola manguavo, mizimbu ya ku hona ntsongo na ntsina, kaha vene na makuli ku tuala ha Vakaleho va Yehova ku hitila ha mapapelo a mizimbu, ku visandzi, ku vitelevizau, na mu internete. Vunoni vakua mitima ya cili, ka ve ku suntsuka. Muomu va tantekeya ngecize, Mbimbiliya ya polofetele nguayo, viuma via cifua eci tangua vi ka soloka.—Mat. 24:24; 2 Pet. 2:18-22. w21.05 11 ¶12; 12-13 ¶18-19

Vunoni evi ka via pandele ku tu komouesa. Muomu visoneka via muesa ha toma ngecize, vusunga vue kuya na ku lomboloka kamandende-kamandende mu ku hita ca ntsimbu. (Kolo. 1:9, 10) Yehova, ue ku solola vusunga kamandende-kamandende, kaha tua pande ku kala na lukakatela omo vilongesa via vusunga vi ya na ku tavuluka. Vakua Civunga ca Vantuamena, mu ve ku mona ngecize kuli cimo ku ivuisisa ci tondeka ku ci alulula, ka ve ku tala ku nima, ve ku lingamo vene. Vakua malombelo a engi ve ku alulula vilongesa viavo linga vi tovale ku matuitui a vantu ni linga vi litombole na visinganieka via vakua mavu. Vunoni lukungulukilo lua Yehova, lue ku alulula vilongesa linga vi tu kuase ku suena mu hiehi na Njambi na ku litombola na cifua ca ku lemesa ca sile Yesu. (Tia. 4:4) Tue ku alulula vilongesa vietu kati mu ku vi tombuesa ku ku aluluka ca cifua ci ve ku muenamo viuma vakua mavu, vunoni ku cifua ca ciha ci tuli na ku  ivuisisilamo Mbimbiliya. Tua lema cikuma Mbimbiliya!—1 Tes. 2:3, 4. w21.10 22 ¶12

Vika mu hasa ku linga nga mu livua vulika? Tualenu mana ku cifua ca ali na ku mi kuaselamo Yehova. (Visa. 55:22) Ku lingamo, ci ka mi kuasa ku mona ngecize ka muesi lika lienu mu cisoti caco. Cikuavo naua, puenu na ku singanieka ha cifua ca ali na ku kuaselamo Yehova vamuanoko mu lutsilielo vaze ve ku livua vulika. (1 Pet. 5:9, 10) Muanetu Hiroshi uze ua kala miaka ya ingi mu vusunga ca ku hona vavusoko veni ngueni: “Ku tantekeya ngecize vutuhu tua kala mu visoti, vunoni tu vose tue ku lihakela kapandi ka ku pangela Yehova, ci hasa ku kaniamesa vaze ve ku livua vulika omo lia ku honoua vavusoko mu vusunga.” Tualelenuho ku vundila, ku tanda Mbimbiliya na ku kunguluka. Kaha puenu na ku leka Yehova vati mue ku livua mpundu ku mutima. Ca pua ca seho ku pua na ku tanda Lizi lia Njambi ku sua kumo na ku hilula ha mizimbu ize ya muesa mpundu cilemo ca kala naco Yehova kuli yenu. Vamo vamuanetu, ve ku patekela vimo vinimbu via mu Mbimbiliya vize vie ku va kaniamesa cikuma, ngeci mua Visamo 27:10 na Isaya 41:10. Vamo vamuanetu nguavo, ku halakana ku mezi a ku ngalavala a viuano na Mbimbiliya ce ku va kuasa linga kati va livue vulika nga vali na ku livuahesela viuano ni ku tanda Mbimbiliya. w21.06 9-10 ¶5-8

Vuno mua tsisa umo muntu i mua lema ni? puenu na ku uana ntsimbu ya ku kaniamesa lutsilielo luenu mu cisangukilo, mu ku tanda mizimbu ya mu Mbimbiliya ya vantu va va sanguile. Vuno kuli umo kavusoko kenu nau mu cikungulukilo ni? Puenu na ku lilongesa cimpande caco, linga mu lihane vusunga enu vavene ngecize cifua ce ku sungameselamo Yehova ca pua ca cili ntsimbu yose. Ku tsiha mpanga, nkala ceseko ci muli na ku lihita naco, ci pangesenu ku pua vukovelelo vua ku kaniamesa lutsilielo luenu. Puenu na ku leka Yehova viose vili ku mutima uenu, kati mu sondoloke ku vamuanoko, vunoni likatenu navo. (Visi. 18:1) Puenu na ku linga vipanga vize vi mi kuasa ku kolesa, cipue nga ku vi linga ce ku mi vuluisa visoti vienu na misozi. (Visa. 126:5, 6) Tualelelenuho ku linga viuma via mu lutsilielo ngeci mua ku kunguluka, ku ambulula na ku tanda Mbimbiliya. Kaha tualenu mana ku vivezikiso via ku komouesa via na mi tulikila Yehova ku lutue. Kaha omo mu ka mona cifua ca ali na ku mi kuaselemo Yehova, lutsilielo luenu muli ikeye lu ka livuezelela. w21.11 23 ¶11; 24 ¶17

Mu njila ika vandongesi va Yesu va pua ngue “va vandende”? Linga tu kumbulule eci cihula, tu singaniekenu hali veya va pua va seho ku meso a vakua mavu. Kuli vakevo, vampite, vakua lutsimo, na vakua vu kama, vakevo va pua va seho. Kaha vandongesi va Yesu ka va fuilemo, ngeci ve ku va mona ku pua va ku hona seho, ni nguetu, “va vandende.” (1 Kol. 1:26-29) Vutuhu ngoco, eci kati cikeco cifua ce ku va muenamo Yehova. Vika via lingisile Yesu ku tumbula vandongesi veni ngueni, “ava va vandende”? Vandongesi veni va mu ihuile nguavo: “Iyandzo na hiana mu vuangana vua muilu?” (Mat. 18:1) Cingi ca vaYundeya va hakele seho ya kama ku vituamo na mazina a vukama. Umo mulongisi ua Mbimbiliya ngueni: “Ku ntsimbu ize, vantu mueka va kele na ku tuameka vumpahu, lutsimo, visangala  na kasingimiko.” Yesu ua tantekeyele ngecize vandongesi veni, va ka tondeka ku lihakela kapandi ka kama ka ku litundisa cimbembesi ca ku livula-vula cize ca satele ku cisemua ca vaYundeya. w21.06 20 ¶2; 21 ¶6, 8; 22 ¶9

Kapostolo Paulu ua sila vakuluntu lungano lua cili. Ca ku muenako, mu ku pua mukuluntu mu cikungulukilo, Paulu mua muene ngecize vamuanaye va ku Tesalonika va tondekele ku va mamuna, ka likanuuelele ku lingamo. Vunoni mu mikanda ya va sonekelele, Paulu ua livangele ku handeka via lutsilielo luavo, cilemo cavo mu ku pangela Njambi, na lukakatela luavo. Kaha naua, ua tualele mana ku visoti viavo, mu ku handeka ngueni, va kele na ku hita mu visoti kaha va kele na ku va luisa. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Kaha ua hetele vene na ku leka vamuanetu vaco ngueni, va puile lungano lua cili ku vakuavo Vakua Kilistu. (1 Tes. 1:8, 9) Mua vusunga, visangala via Paulu via va vuisile ndzolela ya kama! Ngeci ka ha kele vimpata ngecize Paulu ua va lemene cikuma. Ngeci vimamuna via va hele mu mikanda yose ivali, via hasele ku va kuasa cikuma.—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12. w22.02 15 ¶6

Satana ue ku pangesa vakuluntu va malombelo, mu ku vangeya Yehova ngecize ua pua cikenia kaha naua ikeye ue ku koka lamba. Nga ku tsa umo kanike, vamo ve ku handeka nguavo Njambi ikeye na mu sana linga a ka pue kangelo muilu. Mua vusunga aka ka pua kasahuntu ka kama! Muomu tu tantekeya ngecize Yehova ua pua Tata ua cilemo. Ngeci mukemuo, cipue nga tu pinda na cimo cisoti ca cihindu ni tua tsisa muntu u tua lema, na limo litangua liahi tu ka vangeya Njambi ngecize ikeye kavikoka. Vunoni tua tsiliela nguetu Njambi tangua a ka manusulako mavezi na ku-tsa. Cikuavo naua, tu hasa ku lekako vose vaze ve ku tu halakana ngecize Yehova ua pua Njambi ua cilemo. Mu tue ku lingamo, tue ku kuasa Yehova ku kumbulula uze ue ku mu tsopa, Satana. (Visi. 27:11) Yehova ua pua Njambi mukua cikeketima. Ka lemene ku mona vangamba veni va yanda omo lia ku va luisa, ku vavala, ni vene omo lia ku hona ku tantuluka. (Visa. 22:23, 24) Yehova ue ku ivua ku vavala ku mutima nga a tu mona tu yanda. Ngeci mukemuo, a ka manusulako lamba yose.—Setekesenu na Ezundu 3:7, 8; Isaya 63:9. w21.07 9-10 ¶9-10

Vuovuno, vantu va ku ononoka va ka tambula kavumbi ka hiana viose, ni nguetu, civezikiso ca ku lema Yehova na ku mu pangela ku miaka yose! Yesu a ka sungamesa viose vi va vihisile vaAndama na Eva, mu va vianene ku pua mutamba ua vusoko vua Njambi. Yehova a ka sangula makulukazi na makulukazi a vantu na ku va hana vukovelelo vua ku yoya miaka yose na cihindu ca ku tantuluka mu citungu ha mavu. (Luka 23:42, 43) Mu ku pua mutamba ua vusoko vua Yehova ha mavu, muntu ku muntu a ka pua ua ku tantuluka na ku muesa “vumpahu na kasingimiko” vi va tumbula mu Mbimbiliya. Nga mua pua mutamba ua vakua “civunga ca kama,” mua kala na lulavelelo lua cili. (Ku-So. 7:9) Njambi ua mi lema, kaha a tonda mu pue mutamba ua vusoko vueni. Ngeci mukemuo, lihakelenu kapandi kose ka ku muya ku mutima. Nkala litangua, kati mu suve vikulaheso via Njambi. Santselenu ku civezikiso ca ku  lemesa Isuenu ua muilu kaha muesenu seho ku lulavelelo lua ku ka mu sangaziala ku miaka yose! w21.08 7 ¶18-19

Kapolofeto Yelemiya ua ambuluilile kampe mu miaka 40, vutuhu vantu va muesele sembulule na ku mu luisa. “Kasahuntu na kayengu” ka va mu muesele vantu, ka mu singaniekesele vene na ha ku likela. (Yele. 20:8, 9) Vunoni ka likelele! Vika via mu kuasele ku vula visinganieka viaco na ku ivua ndzolela mu cipanga ca ku ambulula? Ua tualele mana ku viuma vivali via seho. Ca katete, muzimbu ua Njambi ua a kele na ku ambulula Yelemiya, ua kele na vutumbe vua ku hana “lulavelelo” ku vantu. (Yele. 29:11) Ca mu civali, ua tantekeyele ngecize Yehova ikeye na mu hangula mu ku pua muluua ueni, ku vantu. (Yele. 15:16) Netu naua, tue ku ambulula muzimbu ua lulavelelo mu mavu ano a ku vihia, na ku imanena Yehova Njambi. Ngeci mukemuo, nga tu pua na ku tuala mana ku vusunga ovu vuvali, tu kevua ndzolela ya ku ambulula ambe nga vantu va tava ni kuahi. Ngeci mukemuo, kati mu zeye ni ku likela ku ambulula nga ndongesi yenu ua Mbimbiliya ali na ku simbula ku kola mu lutsilielo ku hiana na muze mu mua lavelele. Ku puisa vantu vandongesi, ca tondeka lukakatela.—Tia. 5:7, 8. w21.10 27 ¶12-13

Ambe nga laza tua sua ku pangela Yehova, tua pande ku tualelelaho ku kaniamesa na ku niunga lutsilielo luetu. Omo lia vika? Muomu nga ka tua zangamene, lutsilielo luetu lu hasa ku zeya. Vulukenu ngecize lutsilielo lua ambatesela kumo na vukaleho vua viuma kanda tu mona. Kaha viuma ka tue ku mona ca casi ku vi suva. Ngeci kapostolo Paulu ua lukile ku hona lutsilielo ngueni “vupi vuze vue ku tu satela ntsimbu yose.” Vati honi tu hasa ku liniunga ku ngandzo yaco? ( 2 Tes. 1:3) Ha katete, puenu na ku vundila sipilitu santu ya Yehova, na ku lingamo ku sua kumo. Omo lia vika? Muomu lutsilielo lua pua muhako ua sipilitu santu. (Ngal. 5:22, 23) Ka citava tu kale na lutsilielo cipue ku lu kaniamesa ca ku hona vukuasi vua sipilitu santu. Kaha nga tu tualelelaho ku vundila Yehova linga a tu hane sipilitu santu yeni, a ka lingamo. (Luka 11:13) Tu hasa mpundu ku vundila nguetu: “Tu vuezeleko ku-tsiliela cetu.” (Luka 17:5) Cikuavo naua, puenu na ku lilongesa Lizi lia Njambi mu vulika kusua kumo.—Visa. 1:2, 3. w21.08 18-19 ¶16-18

Kua kala via vingi vi va hasa ku linga vakulupe mu lukungulukilo. Vutuhu ka vesi na ngolo i va kele nayo laza, vunoni va kala na vutongue vua seho vu va lilongesa mu ku hita ca miaka. Ngeci mukemuo, Yehova ue ku tualelelaho ku va pangesa mu vinjila via ku liseza-seza. Ca ku muenako, Mbimbiliya ya handeka via vantu va tualeleleho ku pangela Yehova na ku vukulupe. Ca ku muenako, Mosesa mua puile kapolofeto ka Yehova na ntuamena ua cifuti ca Isaleli, tele ali na miaka 80. Kaha vutuhu Ndaniele tele na tuvakana miaka 90, Yehova kasi ua mu pangesele ku pua muluua ueni. Cikuavo naua, kapostolo Yoano mu va mu huiminine ku soneka mukanda ua Ku-solola, tele halumo na tuvakana miaka 90. Kaha “mukua vuviuke mukua ku lemesa Njambi” Simione, Mbimbiliya ka ya handekele via vingi ku tuala hali ikeye. Vunoni Yehova ua mu tantekeyele na ku mu hana civezikiso ca ku mona kakeke Yesu. Kaha kati ovio lika, Simione ua handekele vumo vupolofeto ku tuala hali Yesu na naye.—Luka 2:22, 25-35. w21.09 3-4 ¶5-7

Visemi va na pande ku linga cose mangana kati va setekese vana vavo, umo na mukuavo. Cipue ku lavelela va linge vize ka va hasa ku puisamo. Muomu ku lingamo, ci hasa ku vuisa vana vusiua. (Efe. 6:4) Umo ndumbuetu ua lizina Sachiko ngueni: “Vanana va nji songangeyele linga nji hiane vakuetu vose.Ha vieseko via ku sikola vanana ka va tondele nji sevukeho na cimo cahi, vunoni ca pua ca cikalu ku hona ku sevukaho vimo. Vutuhu laza nja manusuile sikola, vunoni kasi nje ku singanieka ngecize viuma vi nje ku linga mu cipanga ca Yehova ka via puilemo mu ku muya ku mutima.” Muangana Ndaviti ua handekele ngueni ka kele na “ku eseka viuma via kama” cipue viuma via ku mu hiana. Ku likehesa na ku konkama ceni via ‘lembamesele na ku holuesa’ muono ueni. (Visa. 131:2) Vika visemi va hasa ku lilongesa ku lungano lua Ndaviti? Visemi va hasa ku muesa ku likehesa na ku konkama, mu ku hona ku hianesamo ku tuala ha viuma vi ve ku lavelela kuli vakevo vavene na kuli vana vavo. Visemi va hasa ku kuasa vana vavo va livue ngecize va kala na seho mu ku muesa ngecize va tantekeya vuhasi na vuzeye vua kala navuo nkala muana, omo va mu kuasa ku lihakela vizango mu muono. w21.07 21-22 ¶5-6

Yehova ua hana muntu ku muntu, vuana vua ku lihanguila viuma. Cipue vene, ku tuala ha ku ononoka Njambi ni kuahi, muntu ku muntu na pande ku lihanguila. Vamo vanike, vutuhu ka va va lelele vuino, ve ku hangula ku pangela Yehova na ku tualelelaho ku lingamo. Vakuavo co, vutuhu visemi vavo va lihakelele kapandi ka kama ka ku va longesa vitume via mu Mbimbiliya, mu ve ku kola ve ku seza vusunga. Ku tsiha mpanga, muntu ku muntu na pande ku lihanguila nga a pangela Yehova. (Yeho. 24:15) Ngeci mukemuo, enu visemi nga muana na seza vusunga, kati mu tave ku uila mu ngandzo ya ku singanieka ngecize mulonga uenu! Vamo visemi ve ku seza vusunga kaha halumo vene na ku seza vusoko ni nguetu, ku vu taveka. (Visa. 27:10) Evi, vie ku pua vitanga via kama cikuma kuli vana, muomu ve ku mona cisemi ku pua lungano. Vanike, nga umo cisemi cenu ua ua mu cikungulukilo, kalenu na vusunga ngecize Yehova neni a tantekeya ku vavala ci muli na ku ivua. Ua mi lema na ku haka seho ya kama ku lukakatela luenu. Vulukenu naua ngecize nga cisemi na seza vusunga mulonga kati uenu. w21.09 27 ¶5-7

Nga Mukua Kilistu a ua mu cikungulukilo, citava ku mu setekesa na mpanga ua ku vavala a hasa ku tambuisako vuvezi vueni ku vampanga vakuavo. Vunoni ku vavala ceni ca mu lutsilielo. (Tia. 5:14) Misongo ya mu lutsilielo nayo ye ku sambukila, ngue vene imo misongo ya ku muvila. Ngeci mukemuo, vintsimbu vimo ce ku tondeka uze ali na ku vavala mu lutsilielo ku mu tepesa ku cikungulukilo. Eci ku sungamesa caco, ce ku muesa cilemo ca Yehova kuli Vakua Kilistu va na lisupu mu cikungulukilo. Kaha ci hasa ku kuata uze mukua vupi ku mutima na ku mu lingisa aluluke. Vunoni muntu ua ku ua, citava a tualeleleho ku kunguluka linga a hase ku kaniama na ku tambula via kulia via mu lutsilielo via tondeka. Citava naua a tambule mikanda ya ku tanda na ku lilongesa na ku tala Broadcasting^®. Kaha omo vakuluntu va mona kapandi ka ali na ku lihakela, vintsimbu vimo va hasa ku mu hana vimamuna na ku  tuamenena ca a tondeka linga a hase ku kanguka mu lutsilielo. Kaha eci, ci hasa ku mu lingisa ku hiluka mu cikungulukilo, mu ku pua Mukaleho ua Yehova. w21.10 10 ¶9, 11

Lelo lino, tue ku kava cifua ca ku lemesa ca Vakua Kilistu va ku livanga. Ca ku muenako, tua tumbika lukungulukilo luetu ngue muze vene mu va lingile Vakua Kilistu va ku livanga. Ngeci muavo, netu tua kala na tuniungi va ku zinguluka, vakuluntu na vakua ku kuasa vipanga. (Filp. 1:1; Tito 1:5) Kaha naua, tue ku singimika masiko a Yehova ku tuala ha ku limona ku mivila na vulo, ha ku lela ca maninga na ku niunga cikungulukilo mu ku uisa vaze ka ve ku aluluka ngue muze vene mu va lingile vakevo. (Vili. 15:28, 29; 1 Kol. 5:11-13; 6:9, 10; VaHe. 13:4) Mbimbiliya ya muesa ha toma ngecize kua kala “ku-tsiliela cimo lika” ce kuya Njambi ku mutima. (Efe. 4:4-6) Mua vusunga, ca pua civezikiso ca kama ku pua umo ua vangamba va Yehova na ku tantekeya vusunga ku tuala hali ikeye na vutumbe vueni! Ngeci mukemuo, tu lihakelenu kapandi ka ku kakatela ku vusunga na mutima uose. w21.10 22-23 ¶15-17

Muangana ua hitile mu cimo citanga ca kama. Civunga ca kama ca masualale, vakua Amone, Moave, na mincinda ya Seile, va hakele ikeye, vusoko vueni, kaha na cifuti cose mu vusonde. (2 Miz. 20:1, 2) Vika ua lingile Yehosafate? Ua kulahelele mu vukuasi na ngolo ya Yehova. Civundilo ca ku likehesa ca Yehosafate ci va soneka ku 2 Mizimbu 20:5-12, ca muesa vukama vua lutsilielo lueni muli Yehova. Yehova ua handekele na Yehosafate ku hitila muli umo kaLevi ua lizina Yahaziele, mezi a ku mukanda ua lelo. Ngeci ua kulahelele muli Njambi na mutima uose, na ku ononoka mezi aco. Omo Yehosafate ua katukile na vantu veni mu ku ka liuana na citozi, ka tuamekele masualale vakua vutongue ku lutue, vunoni ua hakeleko vakua kuimba vaze ka va kele na vitua. Kaha Yehova ua puisilemo cikulaheso ceni ca ku mu niunga na ku vula uze citozi.—2 Miz. 20:18-23. w21.11 15-16 ¶6-7

Nga tuli na ku hita mu ceseko, tu kalenu na vusunga ngecize Yehova a ka tu hana vukuasi vu tua tondeka, linga tu tualeleleho ku pua vakua vuoloke kuli ikeye. (2 Kol. 4:7-9) Tu kalenu na vusunga ngecize cili vene cilemo ca ya-ye ca Yehova ci ka kala hali yetu, muomu ngue mua handekele mukua visamo, “liso lia Yehova li li kuli vaze va mu vuila vuoma, Kuli vaze va lavelela ku ngozi yeni.” (Visa. 33:18-22) Ka tu tondo ku suva ngecize tele kanda tu putuke ku mu pangela, Yehova ua tu muesele cilemo ce ku muesa ku vantu vose. Vunoni, mu nima ya ku putuka ku mu pangela, ue ku tu muesa cilemo ca ya-ye. Cilemo caco, ce ku lingisa Yehova linga a tu vumbatele, mu ku tu niunga. Ntsimbu yose, a ka tu niungila ku hiehi neni na ku puisamo vutumbe vueni, ku tuala hali yetu. Muomu ua tonda tu pue vantu va ku vezika! (Visa. 46:1, 2, 7) Ngeci mukemuo, ambe tu hite mu vieseko via ku fua vati, Yehova a ka tu hana ngolo i tua tondeka linga tu niunge vuoloke vuetu kuli ikeye. w21.11 7 ¶17-18

Cingi cetu, tu tantekeya vamo vantu va tulikila nkulundundu umo mukuavo ku vipanga, ku sikola, ni umo kavusoko halumo mu miaka ya ingi vene! Vulukenu ngecize Yosefe, va kele na ku mu vuila nkulundundu kuli vamuanaye likumi, kaha nkulundundu yaco ya va lingisile ku mu linga vumo vupi vua kama. (Njen. 37:2-8, 25-28) Vunoni Yosefe ka linguile! Ambe mua kele na ngolo ya ku lingula honi ku tuvakana na vize vi va lingile vakevo, vutuhu ngoco ua va muesele cikeketima. Muomu ka kele na nkulundundu. Vunoni ua lingile viuma via litombola na lisiko liezile mu nima ya ntsimbu ku Levitiku 19:18. (Njen. 50:19-21) Vakua Kilistu va tonda kuya Njambi ku mutima, va pande ku tambuluisa lungano lua Yosefe uze ua kele na mutima ua ku ecela, kati ua ku tulika nkulundundu ni ku lingula. Yesu ua tu mamuine ku ecela vaze va tu vulumuina. (Mat. 6:9, 12) Kaha kapostolo Paulu, ua mamuine Vakua Kilistu ngueni: “Vakua cilemo cange, kati mu lilinguile enu vavene.”—Loma 12:19. w21.12 11 ¶13-14

Ku cinguezi ca vutsiki ca 14 ya Nisane ca 33 T.K.N, Yesu ua ile ku citungu ca Ngetesemane. Mua ka heteleko, ua ka vundilile kuli Yehova na mutima uose. (Luka 22:39-44) Ku vutsiki vuaco, ku kekuo kua vundilile Yesu “na ku lambelela na mitambi ya kama na masozi.” (VaHe. 5:7) Vika ua vundilile Yesu ku vutsiki vua ku manusuila tele kanda va mu tsihe? Ua vundilile ngolo ya ku tualelelaho ku kakatela kuli Yehova na ku linga cizango ceni. Yehova ua vuile ku lambelela ca Muaneni, ngeci ua tumine kangelo ku mu kaniamesa. Yesu ua tantekeyele kapandi ka kama ka kele nako ka ku lelesa lizina lia Ise. Yehova ua halakanene vivundilo via Yesu. Omo li vika? Muomu cuma ca kama comisile Yesu mutima ca puile ku tualelelaho ku pua mukua vuoloke kuli Ise na ku lelesa Lizina lieni. Nga netu vukevuo vua pua vutumbe vuetu vua kama, Yehova a ka kumbulula vivundilo vietu.—Visa. 145:18. w22.01 18 ¶15-17

Lelo lino, vavengi ve ku viana muzimbu uetu, muomu ka tue ku lihaka mu via pulitika. Ve ku tonda netu tu lihake mu lihangulo lia vantuamena. Vunoni etu tu tantekeya ngecize kuli Yehova nga tu hangula muntu ueka linga a tu sike, tuli na ku mu viana Ikeye ku pua Muangana uetu. (1 Sam. 8:4-7) Vakuavo co, ve ku tonda tu tunge visikola, visipitali na ku linga vipanga vieka via ku kuasa vantu mu membo. Vantu vaco ve ku suntsuka, muomu etu tue ku tuameka cipanga ca ku ambulula, kati ku manusula visoti via vantu mu vuasi-vuasi. Vati tu hasa ku liniunga ku ku suntsuka? (Mat. 7:21-23) Tua pande ku tuameka cipanga ca tu sikile Yesu. Ka tua pandele ku tanguka cipue kamandende na vimpande via pulitika ni ku seteka ku manusula visoti via vantu mu mavu ano. Tua lema vantu kaha tua haka seho ku visoti viavo, vunoni tu tantekeya ngecize njila ya kama cikuma i tu hasa ku va kuaselamo, ya pua mu ku va longesa via Vuangana vua Njambi na ku va kuasa va likuate vusamba na Yehova. w21.05 7 ¶19-20

Vutuhu cingi ca vamiangana va vifuti viaco, ve ku litumbula nguavo va pua  vakua ku pangela Njambi, vunoni ka ve ku tava ku tunda ha vuangana. Ngeci mu va lingile vamiangana va ku matangua a Yesu, vamiangana lelo lino, ve ku viana uze ya hangula Yehova mu ku pua Muangana, mu ku yandesa vangamba veni. (Vili. 4:25-28) Vati ue ku linga Yehova? Visamo 2:10-12, ya kumbulula nguayo: “Vuno ngoco vene zangamenu, enu vamiangana: Nangukenu, enu vangazi va ha mavu. Pangelenu Yehova na vuoma, kaha mu ku viukilila zazenu. Tsuembenu muana, ku tina a tenuke, nenu mu nonge mu njila, muomu vutenu vueni vu ka suama na kavuasi. Va vezika vose vaze va tinina muli ikeye.” (Visa. 2:10-12) Ku cilemo ceni, Yehova ua hana vukovelelo kuli ava vitozi. Na va hana ntsimbu ya ku aluluka na ku hakuila Vuangana vueni, vunoni ntsimbu yaco ili na ku hua vuasi. (Isa. 61:2) Ngeci mukemuo, vantu va na pandele ku tambula vuasi-vuasi muzimbu ua cili na ku hangula ku pangela Yehova. w21.09 15-16 ¶8-9

Paulu ua handekele ngueni tua pande ku viukilila na vikuata viose-ovio vi tuli navio. (Filp. 4:12) Eli likelio “lihungu” lia mu kuasele ikeye. Vupite vua seho cikuma vu tua kala navuo, vua pua vusamba vuetu na Yehova, kati vikuata. (VaHe. 3:17, 18) Hilulenu via lekele Mosesa ku vaIsaleli mu nima ya ku endangana miaka 40 mu zindinda. Ua va lekele ngueni: “Yehova Njambi yove na ku vezikisa ku vipanga viose via livoko liove; . . . miaka eyi makumi auana Yehova Njambi yove na kala nove; ka ua zelele na kamo kahi.” (Ndeu. 2:7) Yehova ua hele manna ku vaIsaleli mu miaka yose 40. Kaha vuzalo vuavo, vuze vene vu va tundile navuo ku Ingito, ka vua kulile. (Ndeu. 8:3, 4) Yehova a kevua ndzolela ya kama nga tu lihakela kapandi ka ku viukilila na vize vi tuli navio, ku vi haka seho, ku vi mona ku pua vivezikiso kaha na ku mu santsela omo lia ku tu kuasa ku vi uana. w22.01 4-5 ¶10-11

Enu vamala mua ambata, mua kala na kapandi ka ku niunga vusoko vuenu ku vusonde. Ngeci mue ku fuitangana mu ku vu niunga na ku vu yakela. Nga muli na ku pinda na cimo citanga, halumo mu hasa ku livua ngecize mu hasa ku ci manusula enu vavene. Vunoni kati mu tave ku uila mu cisevuka ca ku kulahela mu ngolo yenu vavene. Puenu na ku vundila vukuasi vua Yehova kua lika lienu. Kaha naua hamo lika na mpueyenu, puenu na ku lambelela kuli Yehova. Puenu na ku tonda ku tuamenena ca Yehova, mu ku lilongesa Mbimbiliya na mikanda i lue ku tuhula lukungulukilo lua Yehova kaha puenu na ku kava vimamuna viaco. Citava vamo va ka viana vihangula via litombola na Mbimbiliya vi mu ka linga, va hasa vene na ku handeka nguavo, ka kuesi vieka vi hasa ku niunga vuino vusoko vuenu, ku hiana vimbongo na vupite. Vunoni vulukenu lungano lua Muangana Yehosafate. (2 Miz. 20:1-30) Ua kulahelele muli Yehova kaha ua muesele lukulahelo luaco mu vilinga. Yehova ka sile uze yala ua lukakatela, kaha nenu ka ka mi seza.—Visa. 37:28; VaHe. 13:5. w21.11 15 ¶6; 16 ¶8

Njambi ua tu tanga mu cifua ceni, ngeci tua lema ku mona vantu vose va va muesa vuoloke. (Njen. 1:26) Vunoni mu ku linga ka tua tantulukile, tu hasa ku sevuka mu ku linga vuoloke cipue vene nga tu tantekeya mizimbu yose. ca ku muenako, aci singaniekenu ha vusiua vua vuile Yona mua muene Yehova a muesa cikeketima kuli vakua Ninivayi.  (Yona 3:10–4:1) Vunoni aci singaniekenu vati ci hangula ca Yehova ca kuasele vantu vaco. Vakua Ninivayi va ku pua 120.000 vaze va alulukile, ka va tsile. Kaha ku ntsongo ya viose, Yona ikeye ua tondekele ku mu sungamesa kati Yehova. Yehova ka kele na kapandi ka ku lomboluela vantu vihangula vieni. Ku laza, Yehova ua tavesele vangamba veni va handeke visinganieka viavo ku tuala ha vimo vihangula via lingile ni via tondele ku linga. (Njen. 18:25; Yona 4:2, 3) Kaha vintsimbu vimo, ua lomboluele vutumbe vua vimo vihangula vieni. (Yona 4:10, 11) Vunoni Yehova ke ku tondeka ku vundila lisesa kuli yetu ntsimbu kanda a linge vimo viuma ni mu nima yaco.—Isa. 40:13, 14; 55:9. w22.02 3-4 ¶5-6

Tue ku lipuisa ngue tua pua vantsongo va vamuanetu, mu tue ku va mona ku pua ‘vakua ku tu hiana.’ (Filp. 2:3) Nga tu lihakela kapandi ka ku limona ku pua va vandende, ci ka pua ca cikalu ku suntsuisa vakuetu. Vamuanetu na vandumbuetu vose, va tu hiana ku vimo viuma. Ce ku pua ca casi ku limuena ovu vusunga, nga tu tuala mana ku vifua viavo via cili. Tua pande ku niunga cimamuna ca hele kapostolo Paulu ku Vakua Kilistu ku Kolintu, ngueni: “Iya na ku hianesa? neci cu li naco, ka ua ci tambuile, cika? vunoni nga ua ci tambuile, vikandzo u lipambela naco ngue ka ua ci tambuile?” (1 Kol. 4:7) Tua pande ku zangama na ceseko ca ku lihalesa ni ca ku singanieka ngecize tua hiana vakuetu. Ca ku muenako, nga umo muanetu ue ku hana vimpande via cili, ni umo ndumbuetu ua kala na vuhasi vua ku putuka vilongesa via Mbimbiliya, na pande ku linga cose mu ku hana vumpahu kuli Yehova. w21.06 22 ¶9-10

Vamo vamuanetu kasi ci li na ku va kaluuila ku uana vantu ha vindzivo. Vamo vakua ku ambulula va kala ku vihela via ku linga, vantu va kala na tuniungi ha vindzivo, vikamera ni vene va kala mu vipatanga. Kaha ku vipatanga viaco ka ve ku tavesa muntu a koveleko nga na umo ua mu kati na mu lania uahi. Kaha ku vihela vimo co, vakua ku ambulula ce ku va kaluuila ku uana vantu ha vindzivo ni. ku vihela ku ve ku ambuluila ka kua kele vantu vavengi. Vamo vakua ku ambulula ve ku enda lintunda lia kama mu ku ka tonda muntu umo lika, ku ka hetako naua uahiho ha ndzivo. Nga tue ku hita mu visoti ngeci muevi, kati tu likele. Setekenu ku tonda vantu ha vintsimbu via ku liseza-seza. Tu ka hasa ku simutuila na vavengi, nga tu hangula ntsimbu i ve ku kala cikuma vantu ha membo. Vulukenu ngecize, muntu uose ue ku hiluka hembo. Vamo vamuanetu nguavo ku ambulula ku vinguezi, ce ku tovala muomu ve ku hasa ku uana vantu vavengi ha membo. Cikuavo naua, ha vintsimbu viaco vantu ka ve ku kala na via vingi via ku linga, kaha ve ku tonda ku simutuila. w21.05 15 ¶5, 7

Vuno citanga caco na lelo tue ku ci mona ni? Eyo. Vavengi ve ku niengua, nga Vakaleho va Yehova ka va likuatasana navo mu ku linga vilika ka via tundile mu Mbimbiliya, ngeci mua cilika ca litangua lia ku semuka na Natale. Vakuavo co ve ku niengua omo Vakaleho va Yehova ve ku viana ku lipandakana navo mu ku linga vilika via cifuti na vilika vikuavo ka via litombuele na Mbimbiliya vi ve ku linga  vantu nga ku na tsi muntu. Vaze ve ku suntsuka omo lievi, va hasa ku tsiliela ngecize ve ku lemesa Njambi mu njila ya muya ku mutima. Vunoni uose ue ku sembulula vi ya longesa Mbimbiliya na ku kava vilika via vakua mavu, ke kuya Njambi ku mutima. (Mako 7:7-9) Vika tua pande ku linga mangana kati tu suntsuke? Tua pande ku lema masiko na vitume via Yehova, na ku kolesa cilemo caco. (Visa. 119:97, 113, 163-165) Ku lema Yehova, ce ku tu kuasa ku viana nkala cisemua ka ce ku muya ku mutima. Muomu ka tue ku tonda cuma na cimo cahi ci tanganese cilemo cetu kuli Ikeye. w21.05 6 ¶15-16

Vati tu hasa ku kava cimamuna ca kapostolo Paulu? Tua pande ku tualelelaho ku kaniamesa lutsilielo luetu mu ku lilongesa Mbimbiliya kusua kumo, ku vundila kaha na ku tualelelaho ku fuitangana mu cipanga ca tu kundika Yehova. (2 Tim. 4:4) Nga tua kala na lutsilielo, ka tu ka lisosomua mu tu kevua mizimbu ya makuli. (Isa. 28:16) Ku lema Yehova, Lizi lieni, kaha na vamuanetu, vi ka tu kuasa linga kati va ka tu suntsuise kuli vaze va seza vusunga. Ku sekulu ya ku livanga, vavengi va suntsukile na ku viana Yesu. Vunoni kua kele vakuavo vavengi va mu tavele. Umo uavo ua puile mukua mpunga ya vaYundeya, na mbunga ya kama ya vasasendote. (Vili. 6:7; Mat. 27:57-60; Mako 15:43) Na lelo lino, makulukazi na makulukazi a Vakaleho ka ve ku suntsuka, muomu va tantekeya vusunga kaha va vu lema cikuma. Lizi lia Njambi ngualio: “Ciyulo ca kama vali naco vaze va lema lisiko liove; kaha ka vesi na vukovelelo vua ku va suntsuisa.”—Visa. 119:165. w21.05 13 ¶20-21

Kapostolo Paulu ua tantekeyele ngecize viose via hasele ku puisamo mu vipanga via Yehova, ka vi puisilemo ku ngolo yeni, vunoni Njambi ikeye ua mu kuasele. Ku hitila mu sipilitu santu, Yehova ua hanene ngolo kuli Paulu linga a puisemo mu vutuntu cipanga ceni ca ku ambulula, vutuhu ua hitile mu ku mu luisa, mu tumenga na mu visoti vikuavo.Mukuendze Timoteo, uze ua puile kavusamba ka Paulu, neni ua hitukilile ha ngolo ya Njambi linga a hase ku puisamo cipanga ceni ca ku ambulula. Timoteo ua kele na ku enda na Paulu mu mangendzi a laha a vumisionaliu. Cikuavo naua, Paulu ua kele na ku mu tuma-tuma mu mangendzi akuavo linga a ka meneke na ku kaniamesa vikungulukilo. (1 Kol. 4:17) Vunoni Timoteo ua kele na ku pinda na vimo visoti. Ca ku muenako, citava ua kele na ku livua ngecize nevi via hasa ku puisamo viahi. Kaha halumo vikevio via lingisile Paulu a mu mamune ngueni: “Na umo uahi a yengule vukuendze vuove.” (1 Tim. 4:12) Cikuavo naua, ha ntsimbu yaco, Timoteo neni ua kele na lumo lumbimbo mu muvila ni nguetu ua kele na “ku vavala ntsimbu yose.” (1 Tim. 5:23) Vunoni Timoteo ua tantekeyele ngecize Yehova a ka mu hana ngolo yeni, sipilitu santu linga a kale na ndzili ya tondekele mu ku ambulula na ku kuasa vamuanaye.—2 Tim. 1:7. w21.05 21 ¶6-7

Mua vusunga, citume ca ku Tiango 1:19, ca kuata ku vose ve ku hana vimamuna. Citume caco nguaco: “vantu vose va zangule mu ku ivua, va livandeke mu ku handeka, va livandeke ku vutenu.” Umo mukuluntu a hasa ku singanieka ngueni a tantekeya visoti  viose via muanetu, vuno a vi tantekeya vene ni? Visimo 18:13 ya tu vuluisa nguayo: “Uze a kuania te kanda evua, cikeco vuheve na ntsoni kuli ikeye.” Cili ku lutue ku tambula muzimbu kuli muntu uaco mpundu. kaha eci, ca tondeka ku livanga ku halakana ntsimbu kanda mu hane cimamuna. Mukuluntu a hasa ku hula ngueni: “Vitanga vika mue ku pinda navio? Vati nji hasa ku mi kuasa?” Nga vakuluntu va pua na ku lihakela kapandi ka ku tantekeya mizimbu yose, kaha ci ka va puila ca casi ku kuasa na ku kaniamesa vamuanaye. Ku hana cimamuna ca cili ka ca lengelele lika ha ku tanda vimo vinimbu via mu Mbimbiliya ni ku handeka vimo vi hasa ku kuasa houe. Vamuanetu va na pande ku nongonona ngecize tua va haka seho, tue ku vevuisisa kaha tu tonda ku va kuasa. w22.02 17 ¶14-15