“Vampanga” va va tumbula mu cisimo ca ku Mateo 25:31-36, vemanena vakua vuviuke va ku matangua a ku kotokela vaze va lavelela ku ka yoyela hano ha mavu ni nguetu vampanga veka. Ve ku kuasa Vakua Kilistu va ku vuavesa va lisupa ha mavu, va puisemo kapandi ka va tambula ka ku ambulula muzimbu ua cili mu mavu ose na ku puisa vantu va ndongesi. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Nkala muaka, mu kue ku lisupa visimano via vindende ku Mulalelo, vampanga veka ve ku kuasa vamuanaye ya Kilistu mu ku lania vantu mu mavu ose va keze ku Mulalelo. Cikuavo naua, ve ku linga cose mangana Mulalelo u ka hite mu vikungulukilo viose ha mavu. Vampanga veka ve ku ivua ndzolela ya kama mu ku kuasa vamuanaye ya Kilistu mu vifua evi. Vampanga vaco, va tantekeya ngecize Yesu ue ku mona vukuasi vu ve ku hana kuli vamuanaye va ku vuavesa ngue vali na ku vu hana mpundu kuli ikeye.—Mat. 25:37-40. w22.01 22 ¶11-12

Ku tambuluisa vifua via Yesu na cifua ca yoyelelemo na vantu, ca pua ku tambuluisa Yehova. Ca ku muenako, tu hasa ku tambuluisa ngozi ya muesele kuli mukua mbumba, cikeketima ca muesele kuli uze mpuevo ua kele na musongo ua kama, kaha naua na cikeketima ca vuililile vaze va tsisile. (Mako 1:40, 41; 5:25-34; Yoa. 11:33-35) Mua vusunga, omo tu lihakela kapandi ka ku tambuluisa Yehova, vusamba vuetu neni navuo vu ka tualelelaho ku kaniama. Ku kava lungano lua Yesu ce ku tu kuasa linga kati tu tanguke na ano mavu a ku vihia. Ku vutsiki vua ku manusuila vua kele hano ha mavu, Yesu ua handekele ngueni: “Nji na hiana via ha mavu.” (Yoa. 16:33) Vika a lomboloka aa mezi a Yesu? Mu mezi akuavo, Yesu ua handekele ngueni, ka liecelelele linga visinganieka, vutumbe, na vilinga via vakua mavu vi mu tanganese ku pangela Yehova. Cili vene, Yesu ka tavesele ku mu tanganesa ku vutumbe vua kama vu va mu tuminine ha mavu. Vutumbe vuka? Ku hakuila Yehova. Netu, mu mavu ano mua kala via vingi vi hasa ku tu tanganesa. Vunoni, nga tu tualelelaho ku tuala mana ku ku linga cizango ca Yehova ngeci mua lingile Yesu, netu tu ka “hiana via ha mavu.”—1 Yoa. 5:5. w21.04 3-4 ¶7-8

Kaha naua, ua tantekeyele cikulaheso ca Yesu ngecize “uose a tsiliela muli [Yesu] kati a ka nonge, vunoni a kale na muono ka ue kuhua ua ya-ye.” (Yoa. 3:16; Loma 6:23) Cili vene, Paulu ua muesele lutsilielo mu nkombelo ya Yesu. Ua kele na vusunga ngecize Yehova ue ku ecela cipue vaze vene va vulumuine milonga ya kama nga va aluluka. (Visa. 86:5) Paulu ua tsilielele naua ngecize Njambi ua mu lema cikuma muomu ua tumine muaneni Yesu mu ku mu tsila. Talenu mezi a ku lembezieka a tumbuile Paulu ku ntsongo ya mukanda ua Ngalata 2:20. Ua handekele ngueni: “Muana Njambi . . . ikeye ua nji lemene, kaha ua liecele ivene omo yange.” Paulu ka tepuluile ku vukama vua cilemo ca Njambi ni nguetu ku handeka ngueni, ‘Nja mono honi via lingisa Yehova ku lema vamuanetu, ange kuahi houe.’ Vunoni ua vuluisile vakua Kilistu mu Loma ngueni: “Muze te tu vakua vipi, Kilistu ua tu tsilile.” (Loma 5:8) Na vimo viahi vi hasa ku imika cilemo ca kala naco Njambi kuli yetu! Paulu ua tantekeyele ngolo i ca kala naco cilemo ca Njambi. Paulu ua tantekeyele vukama vua lukakatela lua muesele Njambi ku vaIsaleli. w21.04 22 ¶8-10

Nga muendesa cilongesa ca Mbimbiliya, kuasenu ndongesi yenu a hete ha ku lema Yehova. Vati mu hasa ku lingamo? Mu ku tonda vukovelelo vua ku pua na ku tsindika ha vifua via Yehova. Puenu na ku kuasa ndongesi yenu a mone Yehova ku pua Njambi ua ndzolela, uze ue ku kuasa vaze va mu lema. (1 Tim. 1:11; VaHe. 11:6) Mu lekenu nguenu, mu ku niunga vize via na lilongesa a ka uanamo vukuasi vua kama, kaha na ku mu lomboluela nguenu, vukuasi vuaco vua pua vukaleho vua muesa ngecize Yehova ua mu lema. (Isa. 48:17, 18) Nga cilemo ca ndongesi yenu kuli Yehova ci kola, na cizango ca ku alulula muono ueni linga aye Yehova ku mutima ci ka kola. Linga a kole mu lutsilielo na ku heta ku mbatizimu, ndongesi ua Mbimbiliya a ka tondeka ku likela  ni ku seza vimo ku nima. Vamo vandongesi halumo ve ku tondeka ku likela ku lengeya vupite. Vavengi ve ku tondeka ku seza vavusamba ka va lemene Yehova. Vamo co ve ku va mbila kuti kuli vavusoko ka va lemene Vakaleho va Yehova. Vunoni Yesu ua kulahesele ngecize vose va mu kava, ka va ka liveye. Va ka tambula civezikiso ca ku kala na vusoko vua mu lutsilielo vuze vu ka va muesa cilemo ca kama.—Mako 10:29, 30. w21.06 4 ¶8-9

Paulu ua setekesele cipanga ca ku puisa vantu vandongesi na cipanga ca ku lima. Ua muesele ngecize tua tondeka ku linga vikuavo naua, kati ku lengela lika ha ku kuna vimbuto. Ua sonekelele vakua Kolintu ngueni: “Yange vene nja kunine, Apolo ua tukumuinine” kaha naua ngueni “yenu mu mehia a Njambi.” (1 Kolintu 3:6-9) Mu ku pua vakua ku panga mu “mehia a Njambi,” ka tue ku lengela lika ha ku kuna na ku tukumuina, vunoni tue ku lihakele kapandi ka ku umba-umba liso ha vimbuto linga vi kole vuino. Cikuavo naua, tua tantekeya nguetu Njambi ikeye ue ku kolesa mbuto. Ca pua ku vezika ca kama ku ambuluila vakuetu na ku va longesa vusunga. Kaha cipanga caco ce ku tu vuisa ndzolela ya vusunga. Kapostolo Paulu ua kuasele vakua Tesalonika vavengi ku pua vandongesi, kaha ua lomboluele cifua ca kele na ku livuilamo ngueni: “Muomu ku-lavelela cetu cikandzo, cipue ndzolela yetu, cipue cilongo cetu ca ku lipamba naco? Kati yenu vene, ku meso a Muangana uetu Yesu omo a ku iza? Muomu enu mu na pu vumpahu vuetu na ndzolela yetu.”—1 Tes. 2:19, 20; Vili. 17:1-4. w21.07 3 ¶5; 7 ¶17

Yehova ua tu lania muntu ku muntu ku iza kuli ikeye. (Yoa. 6:44) Ku tantekeya evi, ce ku tu kaniamesa cikuma. Muomu ca lomboloka ngecize Yehova ua hiluile makulukazi na makulukazi a vantu va kala hano ha mavu kaha ua muene cimo cuma ca seho muli yenu, ni nguetu, mutima ua vusunga uze ua mu lema. (1 Miz. 28:9) Eci ca lomboloka ngecize Yehova a mi tantekeya, ue ku mi ivuisisa kaha ua mi lema! Yehova ua mi haka seho ya kama kaha naua, ua haka seho yaco ku vamuanoko vose va mu lutsilielo. Mu ku tu kuasa ku ivuisisa eci cimpande, Yesu ua pangesele cimo cimueso. Ua setekesele Yehova na kaniungi ka vampanga. Nga kaniungi ali na vampanga 100, kaha ha na zimbala umo, vati ue ku linga? Ue ku “seza vaze makumi atanu na auana na vatanu na vauana,” kaha ue ku ya “ku mincinda ku ka lengeya uze na zimbala.” Kaha mue ku uana mpanga uaco ke ku mu vuila matoto omo lia ku zimbala. Vunoni ue ku viukilila. Evi vi tu longesa ngecize nkala mpanga, ua kala na seho kuli Yehova. Ngeci mukemuo Yesu ua handekele ngueni: “Kati cizango ca Isuenu [ali] muilu, ngecize umo ua ava va vandende a ka nonge.”—Mat. 18:12-14. w21.06 20 ¶1-2

Ku singanieka ha cilemo ca ya-ye ce ku tu muesa Njambi, ce ku vueza cilemo cetu kuli Yehova na ku kaniamesa vusamba vuetu neni. (Loma 8:38, 39) Tue ku ivua cizango ca ku tambuluisa lungano lua Yesu. (1 Pet. 2:21) Mu tue ku suena ku hiehi na litangua lia Mulalelo, tue ku tanda cikuma mizimbu ya simano ya ku manusuila ya Yesu hano ha mavu. Tue ku tanda naua cikuma via ku-tsa ceni na ku sanguka ceni. Kaha cimpande ca Mulalelo  co, ce ku tu vuluisa cilemo ca Yesu hali yetu. (Efe. 5:2; 1 Yoa. 3:16) Mu tue ku tanda na ku hilula ha lungano lua ku lihana ca Yesu, tue ku ivua cizango ca “ku enda-enda ngue omo ikeye naua uendele.” (1 Yoa. 2:6) Tue ku vueza ku kapandi ketu ka ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi. (Yun. 20, 21) Tue ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi, mu ku lihakela kapandi ka ku linga cose mu ku mu ononoka, ku lelesa lizina lieni, na ku mu vuisa ndzolela ku mutima. (Visi. 27:11; Mat. 6:9; 1 Yoa. 5:3) Ku kunguluka ku Mulalelo, ce ku tu vuisa cizango ca ku vueza ku kapandi ketu ka ku yoya nkala litangua mu cifua cize ci lekesa Yehova ngecize tu tonda ku tualelelaho ku kala mu cilemo eni! w22.01 23 ¶17; 25 ¶18-19

Yehova ua tu hana vuana vua ku lihanguila viuma. Tu hasa ku lihanguila cifua ca muono u tu tonda. Njambi yetu ua cilemo, ue ku ivua ndzolela nga tu lihanguila ku mu pangela ku cizango cetu. (Visa. 84:11; Visi. 27:11) Tu hasa ku pangesa vuino vuana vuetu vua ku lihanguila viuma mu vinjila via vingi. Mu ku tambuluisa lungano lua Yesu, tu hasa ku hangula ku tuameka vizango via vakuetu ku lutue lua vietu. Ntsimbu imo, omo Yesu na vapostolo veni va katalele cikuma, va tondele cimo cihela ca ku holoka cikuma linga va ka huimeko. Vunoni mu va ka heteleko, vutumbe vuavo talu-talu. Cimo civunga ca kama ca vantu ca va uanene kaha va tondele ku va longesa kuli Yesu. Vutuhu ngoco, Yesu ka vuile matoto. Vunoni ua va vuililile ngozi. Vika ua lingile mu ku va kuasa? “Ua sangumukile ku va longesa viuma via vingi.” (Mako 6:30-34) Mu tue ku tambuluisa Yesu mu ku pangesa ntsimbu na ngolo yetu linga tu kuase vakuetu, tue ku hana vumpahu kuli Tatetu ua muilu.—Mat. 5:14-16. w21.08 3 ¶7-8

Yehova ua lema ku liseza-seza ca viuma. Tu tantekeya ngoco muomu ua tangele miti, tusitu na vantu va ku liseza-seza. Muntu ku muntu ua lifuila, ngeci mukemuo Yehova ke ku tu setekesa ku vakuetu. Ikeye ue ku hilula mutima uenu, ni nguetu, vuntu vuenu mpundu. (1 Sam. 16:7) Kaha a tantekeya vize vi mu hasa ku puisamo, vuzeye vuenu, na cifua ci mua kolelamo. Ke ku mi vundila vize ka mu hasa ku puisamo. Tua pande ku tambuluisa Yehova mu ku limona mu cifua ce ku mi muenamo ikeye. Nga tu lingamo tu ka pua va “ku silikinia,” ni nguetu ka tu ka limono ngue tu va seho cikuma ni ku lipopolola naua cikuma. (Loma 12:3) Tu hasa ku lilongesa via vingi ku vakuetu. Ca ku muenako, tu hasa ku lilongesa via vingi kuli umo muanetu ni ndumbuetu ua kala na vutongue mu ku ambulula. (VaHe. 13:7) Kaha nga tu mu tambuluisa, tu ka vueza ku vutongue vuetu. Vunoni ha kala ku litepa ha ku tambuluisa lungano lua cili lua muntu na ku lisetekesa neni. (Filp. 3:17) Muomu ku lisetekesa na vakuetu ci hasa ku tu lingisa ku ivua cipululu, ku ivua vusiua, kaha na ku limona ngue ka tua kele na seho. w21.07 20 ¶1-2

Mu hasa ku kaniamesa lutsilielo luenu muli Sakatanga mu ku hilula vuino tusitu, miti na vintangantanga. (Visa. 19:1) Nga mu vuezelela ku kapandi kenu ka ku lilongesa viuma ngeci muevi, na lutsilielo luenu ngecize Yehova ikeye Sakatanga lu ka livuezelela. Omo mu lilongesa vimo viuma via  ku tanga, puenu na ku tuala mana ku viuma via muesa ngecize kua kala Sakatanga. (Loma 1:20) Ca ku muenako, litangua lie ku tua ceke na ku tuhula ntuima ize ya tondeka linga ha mavu ha kale muono. Vunoni kue ku tunda naua misa ye ku liana. Kaha etu vantu, va tondeka ku tu niunga ku misa yaco. Ku ndzili yetu lika, ka tu hasa ku liniunga. Vunoni kua kala vimo vie ku tu niunga, vika? Mavu a kala na ntelo yao, i va luka nguavo camada de ozono, kaha ntelo yaco ye ku zikiliya misa ya litangua i va luka nguavo raios ultravioleta, linga kati i hete ha mavu. Nga misa i livuezelela na camada de ozono ye ku livuezelela. Nkuma evi vi tua hilula ka via mi hanene vusunga ngecize noho ku kale umo mukua mana kaha mukua cilemo ua vi tangele ni? w21.08 17 ¶9-10

Nga muntu va na mu mbatiza, tua pande ku tualelelaho ku mu lema na ku mu singimika. (1 Yoa. 4:20) Vati tu hasa ku lingamo? Imo njila i tu hasa ku lingamo, ya pua mu ku kulahela ngecize viose via na lingi muanetu uaco na vilingi na vutumbe vua cili. Ca ku muenako, nga ka tuevuisisile omo lia vika na lingi vimo viuma mu cifua ca na vi lingilamo, ka tu ka mu singaniekela via ku vihia. Vunoni, tu ka muesa kavumbi kuli muanetu mu ku mu tuameka ku lutue. (Loma 12:10; Filp. 2:3) Ngeci mukemuo, tua pande ku muesa cikeketima na ngozi ku vantu vose. Nga tu tonda ku tualelelaho ku kala ha kati ka vaze ve ku tumbula Yehova ku pua Iseavo, tua pande ku tualelelaho ku ononoka Lizi lia Njambi. Ca ku muenako, Yesu ua tu longesele ngecize tua pande ku muesa cikeketima na ngozi ku vantu vose, cipue vene ku vitozi. (Luka 6:32-36) Ku lingamo, ci hasa ku pua ca cikalu vintsimbu vimo. Ha vintsimbu viaco, tua pande ku lihakela kapandi ka ku singanieka na ku linga viuma ngue mua lingile Yesu. Mu tue ku lihakela kapandi ka ku ononoka Yehova na ku tambuluisa Yesu, tue ku muesa kuli Tatetu ua muilu ngecize tu tonda ku pua mutamba ua vusoko vueni ku miaka yose. w21.08 6 ¶14-15

Lilongesenu ku kulahela muli Yehova. Yehova ua kulahesa ku tu zukuila vivezikiso nga tu mu kulahela na ku mu pangela na ndzili yetu yose. Mu Mbimbiliya mua sula mizimbu ya vantu va fuitanganene cikuma mu vipanga via Yehova. Kaha mu cingi cavo va putukile ku hana cinanga ca katete amba vuose Yehova a va vezikise. Ca ku muenako, Yehova ua vezikisile lika Avilahama, mu nima ya Avilahama ku katuka vungendzi vutuhu “ka tantekeyele kulihi a ya.” (VaHe. 11:8) Kaha Yakomba ua tambuile lika civezikiso ca ku lifuila, mu nima ya ku lua na kangelo. (Njen. 32:24-30) Cikuavo naua vaIsaleli mu va lingilile ku zavuka ndonga Yondau, vantu va hasele lika ku zuvuka ndonga yaco, mu nima ya vasasendote ku liata mu mema, vutuhu mema aco a kele na ku lua mua kama. (Yeho. 3:14-16) Mu hasa naua ku lilongesa ku malungano a Vakaleho va Yehova va ku matangua ano, vaze va kulahela muli Yehova na ku vueza ku vipanga viavo via ku ambulula. w21.08 29-30 ¶12-14

Vamuanetu na vandumbuetu va ku kola mu tantekeya vati lukungulukilo lua kele na ku linga viuma laza, vunoni mue ku mona naua ngecize ca tondeka ku litombuesa ku ku aluluka ca viuma. Kaha enu vamuanetu va ku kola va va mbatiza mu vukuluntu, nenu mua kala  na via vingi via ku linga. Vakuendze na vahumbe va ka viukilila cikuma ku lilongesa via vingi ku vutongue na mana enu. Nga mu pua na ku hanako vakuenu, vupite vua mu cisete cenu ca vutongue, Yehova a ka mi vezikisa cikuma. (Luka 6:38) Nga enu vamuanetu va ku kola mu pua na ku likata na vakuendze, mu ka hasa ku likuasa umo na mukuavo. (Loma 1:12) Muomu nkala civunga cili na vize ka viesi navio vakua civunga cikuavo. Vaze va na kolo, va kala na mana, na vutongue vu va lilongesa mu ku hita ca miaka. Vakuendze na vahumbe co va kala na ngolo. Nga vaze va na kolo na vakuendze va likuata vusamba, ve ku zumbangeya lizina lia Tatetu ua cilemo na ku pua civezikiso ku cikungulukilo cose. w21.09 8 ¶3; 13 ¶17-18

Omo lia vika vaYundeya vavengi va suntsukile ku tuala ha cifua ca tsilililemo Yesu? Kuli vakevo Yesu ka puile Mesiya, muomu va mu sukikile ha citi ngue mbanditu ni mukua vupi, ngeci va mu vianene. (Ndeu. 21:22, 23) Vaze va suntsukile omo lia cifua ca tsilililemo Yesu, va vianene ku tava ngecize Yesu ka kele na mulonga, va mu vangeyele, kaha naua va mu sompesele mu vuhenge. Vangazi va sompesele Yesu, ka va tualele mana mu ku sompesa mu vuoloke. Vakua mpunga ya vaYundeya va likunguluile vuasi-vuasi linga va sompese Yesu kaha ka va kavele masiko a cifuti ku tuala ha cifua ca ku sompeselamo. (Luka 22:54; Yoa. 18:24) Vangazi tele nga va pandele ku halakana na matuitui a ku hona kahangu ku viuma vi va kele na ku vangeya vantu Yesu. Vunoni vakevo mpundu “va lengeyele vukaleho vua ku vangela navuo Yesu, linga va mu tsihe.” (Mat. 26:59; Mako 14:55-64) Kaha cipue vene mua sangukile Yesu, vaze vangazi vakua vuhenge va fuetele “zimbongo zia zingi” kuli masualale va kele na ku niunga cihilo ca Yesu, linga va sanduole mizimbu ya makuli ku tuala ha ku zimangana ca muvila ueni mu mbumbo.—Mat. 28:11-15. w21.05 11 ¶12-13

Yehova nga ua nongesa laza ano mavu a ku vihia. Vunoni ali na ku tualelelaho ku muesa lukakatela, kaha eci ca pua civezikiso ca kama kuli etu! Vana vose va Andama na Eva ve ku semuka na ku hona ku tantuluka. Vutuhu ngoco, Yehova kasi ua va lema na ku va haka seho, kaha ua kulahesa ku ka nongesa ano mavu a ku vihia. (1 Yoa. 4:19) Yehova a hasa ku sungamesa visoti vi ve ku mona vana veni. Kaha ua hangula ntsimbu ya ka fumisako mu vutuntu visoti viose vi tue ku lihita navio. Ku handeka vusunga, eci cilemo ca Yehova ce ku tu vuisa cizango ca ku mu tambuluisa mu ku muesa lukakatela ambe nga tu hita mu visoti. Yehova ua pua lungano lua ku tantuluka ku tuala ha ku muesa lukakatela. Yesu ua tambuluisile mua cili Ise mu ku muesa lukakatela. Yesu mua kele hano ha mavu, ua kolesele na lukakatela omo va mu tsopele, ku mu vuisa ntsoni, kaha na ku mu sukika ha citi ca kayando. (VaHe. 12:2, 3) Lungano lua Yehova ku tuala ha ku muesa lukakatela, lua kuasele Yesu ku kolesa mu visoti. Kaha netu lu hasa ku tu kuasa. w21.07 12-13 ¶15-17

Tatetu ua muilu, ue ku tu ecela tangua na tangua. (Visa. 103:10-14) Yesu neni ua muesele cikeketima ku vandongesi veni va ku hona ku tantuluka, mu ku vecela. Kaha ua tavele ku hana muono ueni linga va hase ku tu ecela ku vipi vietu. (1 Yoa. 2:1, 2) Cilemo ci tue ku livuila umo na mukuavo mu vusoko  vuetu vua mu lutsilielo, ce ku kaniama nga tu pua vakua ku ‘ecela milonga’ (Efe. 4:32) Vunoni ku handeka vusunga, ku ecela vakuetu vintsimbu vimo ce ku pua ca cikalu, vutuhu ngoco tua pande ku lihakela kapandi ka ku lingamo. Umo ndumbuetu ngueni: “Vumo Vutala vua handekele via ku ecela, vua mu kuasele cikuma ku lingamo.” Kaha ua sonekele ngueni: “[Vutala vuaco] vua lomboluele nguavuo ku ecela vakuetu ka ca lombolokele ku tava vupi vu va na tu lingi, ni ku tava ngecize cisevuka caco ka ca tu vuisile ku mutima ku vihia, houe. Vunoni ku ecela ca lomboloka ku litundisa nkulundundu ya cisevuka caco mu mutima, linga tu hase naua ku lembama.” Ku ecela vamuanetu na mutima uose, ca pua ku muesa ngecize tua va lema, kaha ca pua naua ku tambuluisa Tatetu Yehova. w21.09 23-24 ¶15-16

Yesu ua lemene vusunga, ni nguetu vusunga ku tuala hali Njambi na matumbe eni. Yesu ua yoyele mu cifua ca litombuele na vusunga kaha ua ambuluile vusunga vuaco ku vantu. (Yoa. 18:37) Vakua Kilistu va vusunga, navo mueka va lemene vusunga. (Yoa. 4:23) Ngeci kapostolo Petulu ua tumbuile Vukua Kilistu ngueni, “njila ya vusunga.” (2 Pet. 2:2) Omo lia ku lema cikuma vusunga, Vakua Kilistu va ku livanga va vianene vilongesa via vakua malombelo, visemua na vilinga via vantu vize ka via litombuele na vusunga. (Kolo. 2:8) Ngeci Vakua Kilistu va vusunga lelo lino, ve ku lihakela kapandi “ku enda-enda mu vusunga.” Mu ku tundisa vilongesa viavo viose mu Lizi lia Yehova na ku yoya muaya vitume vieni. (3 Yoa. 3, 4) Vangamba va Yehova lelo lino ka ve ku lipamba ngecize va tantekeya vusunga mu vutantuluke houe. Vintsimbu vimo, ve ku sevuka ku tuala ha cifua ci ve ku lomboluelamo vimo vilongesa via mu Mbimbiliya, na cifua ci ve ku tuamenenamo lukungulukilo. Ngeci mukemuo, mu nima ya kuivuisisa vuino cimo cimpande, ve ku sungamesa vize vi tondeka. w21.10 21-22 ¶11-12

Ku laza, vimbonge va kele na ku vi zingilika na vivumbe, kaha eci ca niungile vantu ku vitozi. Na vuno vene, cilemo ca ya-ye ca Yehova ca pua ngue civumbe, muomu ce ku tu niunga ku vusonde vuze vu hasa ku tsiha vusamba vuetu neni. Cikuavo naua, cilemo ceni ca ya-ye ce ku mu lingisa a tu lanie tu ize kuli ikeye. (Yele. 31:3) Mukua visamo Ndaviti, ua pangesele cisetekeso cikuavo, mu ku muesa cifua ce ku niungilamo Njambi vangamba veni. Ngueni: “Njambi ikeye cimpaka cange ca ku tuntuka, Njambi ya cikeketima cange.” Ndaviti ua vuezeleko naua mezi akuavo ku tuala hali Yehova ngueni: “Ngozi yange, na mbonge yange, Ndzivo yange ya ku tuntuka, muovole uange; Ntelo yange, no uze kuli ikeye nji tinina.” (Visa. 59:17; 144:2) Omo lia vika Ndaviti ua setekesele cilemo ca ya-ye ca Yehova, na vutinino kaha na cimpaka? Muomu kuose-oko ku tua kala ha mavu, Yehova a ka tualelelaho ku tu niunga, linga vusamba vuetu neni kati vu-tse, muomu tu vangamba veni. w21.11 6 ¶14-15

Tangua limo, Yesu na vandongesi veni va kele na ku zavuka mu vuato, kaha kua katukile luhundzi lua kama cikuma. Ngeci Yesu ua pangesele citanga caco mu ku kuasa vandongesi veni va mone haka va na pande ku pangela mu ku kaniamesa lutsilielo luavo. (Mat. 8:23-26) Omo luhundzi lua livuezelelele, kaha mancimba a putukile ku kumbuangeya vuato, Yesu ua kosele na mutima umo lika. Vunoni vandongesi omo lia liova, va ka mu niangumuine  na ku mu vundika a vohiele. Vunoni ikeye ua va payele na civuovuo ngueni: “Vikandzo mu li na vuoma, enu mu vakua ku tsiliela ca cindende?” Vuno muli na ku hita mu lumo “luhundzi lua kama” mu muono ni? Halumo muli na ku hita mu vuhutu vu ca mi sezela cimo ciyovo ca mavu. Ni lumo luhundzi lua mu lutsilielo ngeci mua citanga ca kama ca cihindu, cize ce ku mi vuisa vusiua vua kama na ku mi manusula mana. Visoti ngeci muevi vi hasa ku mi umisa mutima, vunoni kati mu vi ecelele vi tsihe lukulahelo luenu muli Yehova. Puenu na ku vundila kuli Yehova na ku mu lambelela. Kaniamesenu lutsilielo luenu, mu ku hilula ha vintsimbu via ku nima via mi kuasele Yehova. (Visa. 77:11) Kalenu na vusunga ngecize Yehova ka ka mi mbila kuti na limo litangua liahi, cipue mu ntsimbu ino, ni ku lutue. w21.11 22 ¶7, 10

Vamo halumo va singaniekele nguavo, ca kama lika nga ka va nonene via mbala vali na ku ononoka lisiko liaco. Vunoni, halumo vakele na ku punda mu vinjila vieka. Ca ku muenako, mukua mingoso ua pangesele vipeseleso via vuhenge linga a hase ku zangamena vantu, ca puile vene ngue ali na ku va punda viavo. Livulu lia Levitiku 19:13 lia tokakana vuizi na lizangamena lia ku mingoso, nguaco: “Kati u ka yandese [ku zangamena] mukuenu.” Ngeci mukemuo, ku linga mingoso ya lizangamena ca pua ku punda. Lisiko 8, lia vindikile lika ku punda, vunoni mizimbu i va lombolola ku Levitiku, ye ku tu kuasa ku ivuisisa vati tu hasa ku niunga lisiko liaco. Tu hasa ku lilongesa via vingi mu ku hilula ha cifua ce ku muenamo Yehova lizangamena na vuizi. Ca ku muenako, tu hasa ku lihula nguetu: ‘Kuliya na mizimbu Levitiku 19:11-13, kuli vimo vi nja pande ku sungamesa mu muono uange ni? Vuno nja pande ku alulula vimo ku tuala ha cifua ci nje ku lingilamo mingoso ni vipanga ni?’ w21.12 9-10 ¶6-8

Omo mu vundila puenu na ku vuluka mpundu visevuka vi mu na lingi kuli Yehova mu ku hita ca tangua kaha na ku vundila linga a mi ecele. Vunoni nga mu na lingi vupi vua kama, kati mu suve ngecize ca tondeka naua ku handeka na vakuluntu. Nga mu lingamo, va ka mi halakana vuino na ku mi mamuna na cilemo ku hitila mu Lizi lia Njambi. Va ka vundila nenu na ku lambelela Yehova a mi ecele ku hitila mu nkombelo ya Yesu na ku mi kanguisa mu lutsilielo. (Tia. 5:14-16) Cikuavo naua, ku hilula ha nkombelo ce ku kuasa. Halumo nenu mu hasa ku ivua ku vavala ku mutima nga mu singanieka ha lamba ya hitile muana Njambi hano ha mavu. Kaha omo mu ka hilula ha nkombelo ya lingile, mua vusunga, cilemo ceni kuli ikeye na kuli Ise ci ka livuezelela. Nkala muaka, tue ku vueza ku seho i tua haka ku nkombelo, mu ku kunguluka ku Mulalelo ua ku-tsa ca Yesu, kaha na ku lania vakuetu na ntuima, veze ku ciuano caco. Mua vusunga, Yehova ua tu hana civezikiso ca kama ca ku longesa vakuetu via Muaneni. w21.04 18-19 ¶13-16

Aci singaniekenu omo civunga ca vantu vezile kuli Yesu ku muncinda. Oho Yesu tele na hono cikuma, muomu ua hitila vutsiki vuose mu ku vundila. Vutuhu ngoco, Yesu omo ua muene civunga caco ua va vuilile cikeketima, ngeci ua putukile ku va kanguisa. Kaha kati vikevio lika via lingile, vunoni va lingile cimo cimpande ca seho ya kama, ci tue ku tumbula nguetu Cimpande ca ha Muncinda. (Luka 6:12-20) Yesu ua pangesele naua ntsimbu yeni mu ku kuasa vakuavo. Mua singaniekeleho laza vati Yesu ua livuile mua  tantekeyele ngecize kavusamba keni Yoano mukua ku mbatiza va na mu tsihi ni? Mbimbiliya nguayo: “Omo Yesu” [ua vuile ngecize Yoano mukua ku mbatiza va na mu tsihi] “ua fumine kuze, ua ile mu vuato ku mpambo kua lika lieni.” (Mat. 14:10-13) Vutuhu ngoco, civunga ca kama ca tantekeyele kulihi ali na kuya Yesu, va livangele ku heta ku cihela caco. (Mako 6:31-33) Yesu ua nongonuene ngecize vantu vaco va tondekele vukuasi vua mu lutsilielo.—Luka 9:10, 11. w22.02 21 ¶4, 6

Vati tua pande ku linga nga tu nongonona ngecize tu na vulumuina umo muanetu? Tua pande ku vundila kuli Yehova linga a vezikise kapandi ketu ka ku lihamba na muanetu. Tua pande naua ku tonda ntsimbu ya ku lihilula etu vavene. Tua pande ku linga vihula ngeci mua: ‘Vuno njili na cizango ca ku tava ngecize nji na sevuka na ku likehesa linga nji lihambe na muanetu ni? Nga nji lihana mu ku lihamba na muanetu ni ndumbuetu, vati nji ka vuisa Yehova na Yesu ku mitima?’ Cifua ci tu kumbuluilamo evi vihula, cihasa ku tu vuisa cizango ca ku halakana kuli Yesu, ku likehesa, kaha na kuya kuli muanetu linga tu ka lihambe neni. Mu ku linga evi, tu hasa ku tambuluisa lungano lua Yakomba. Ngeci mukemuo nga tuya mu ku lihamba na muanetu, tua pande kuyako na mutima ua ku likehesa. (Efe. 4:2, 3) Nga tu ya na ku lihamba na muntu, vutumbe vuetu vua pande ku pua ku mu tundisa nkala vusase vu ali navuo ku mutima. Vulukenu ngecize ku lihamba na muanoko ca hiana ku tantekeya iya ali na mulonga neya kesi nauo.—1 Kol. 6:7. w21.12 26 ¶13-16

Yesu ua vuile ku vavala ku mutima, muomu ua tantekeyele ngecize cingi ca vandambo va Yelusalema va muesele laza ngecize va ka viana muzimbu ua Vuangana. Omo liaco, Yelusalema ve ku i nongesele kaha uose ue ku ovokele ve ku mu tualele mu vundzinda. (Luka 21:20-24) Ca vusiua ku handeka ngecize cingi ca vantu va vianene Yesu ngue muze mua handekele. Vati veku muenamo vantu vavengi muzimbu ua Vuangana mu cihela ci mua kala? Kampe va vandende lika ve ku tava muzimbu ua Vuangana. Vika mu hasa ku lilongesa ku ku lila ca Yesu? Yehova ua haka seho ku vantu. Ku lila ca Yesu, ci tu vuluisa seho ya haka Yehova ku vantu. Yehova “ka hianga ngecize umosi a ka nonge, vunoni ngecize vose va hete ku ku-aluluka.” (2 Pet. 3:9) Lelo lino, tue ku muesa ngecize tua lema vantu mu ku tualelelaho ku lihakela kapandi ka ku va ambuluila muzimbu ua cili.—Mat. 22:39. w22.01 16 ¶10-12

Lutsilielo luenu luka kola na ku pua lua ku kaniama, omo mu ka hilula ha viuma via lingila Yehova vangamba veni kaha na viuma via mi lingila yenu mpundu.Kaha ca seho ya kama, cilemo cenu kuli Yehova ci ka livuezelela. Cilemo ku hiana vifua vikuavo viose, ci ka mi vuisa cizango ca ku ononoka Yehova, ca ku linga viose vize vi mu ya ku mutima, kaha na ku kolesa mu nkala ceseko. (Mat. 22:37-39; 1 Kol. 13:4, 7; 1 Yoa. 5:3) Ka kuesi na vimo viahi via hiana ku likuata vusamba na Yehova! (Visa. 63:1-7) Vulukenu ngecize ku vundila, ku lilongesa na ku hilula via pua mutamba ua ku lemesa cetu. Ngeci mua Yesu, puenu na ku tonda vihela via ku holoka via ku sikamena na Yehova. Sondoluelenu ku laako viuma viose vi hasa ku mi tanganesa. Vundilenu kuli Yehova a mi kuase ku tuala-tuala mana ku viuma via mu lutsilielo. Nga mu lihakela kapandi ka ku pangesa vuino ntsimbu yenu vuovuno, Yehova a ka mi lunguisa ku hiana  na kapandi ka mue ku lihakela kaha na ku lutue, mu ka yoyela ku miaka yose mu mavu a aha a Njambi.—Mako 4:24. w22.01 31 ¶18-20

Viuma vi tue ku singanieka, vikevio vie ku tuamenena vilinga vietu. Ngeci mukemuo, Yesu ua tu longesele ku viana visinganieka vize vi hasa ku tu lingisa vupi vua kama. (Mat. 5:21, 22, 28, 29) Tu vose, tua tonda kuya ku mutima ua Tatetu ua muilu, ni vati? Ngeci mukemuo, capua ca seho ku viana mu ntsimbu oyo vene, nkala visinganieka via ku viha vi tu iza mu mutue! Yesu ua handekele ngueni: “Viose vi tuhuka mu kanua vie ku fuma ku mutima.” (Mat. 15:18) Cili vene, vihandeka vietu vie ku muesa vuntu vuetu vua mu kati. Ngeci mukemuo, lihulenu nguenu: ‘Vuno nje ku viana ku handeka makuli cipue ku handeka vusunga ci nji kokela visoti ni? Nga nja ambata ni nja somboka, vuno nje ku liniunga via ku lisakalala via masungu na vakua vilio vieka ni? Vuno nje ku liniunga mu vutuntu ku handekesi via mazilo ni? Vuno nje ku kumbulula na civuovuo nga kuli umo na nji nienguesa ni?’ Ku hilula ha vihula evi, ci hasa ku mi kuasa cikuma. Vihandeka vienu via pua ngue vimbutau via ha cizalo. Na vuno vene, nga mu lihakela kapandi ka ku viana handekesi ya kasahuntu, ya visaki na ya mazilo, ci ka mi puila ca casi ku zula vuntu vua laza. w22.03 5 ¶12-14

Vaze ve ku tonda vimamuna ve ku kola vuasi mu lutsilielo ku hiana vaze ve ku linga via ku lavelela lika. Ngeci mukemuo, kalenu na vukatuisi vua ku vundila vimamuna. Ha vintsimbu vika tua pande ku vundila vimamuna? Tu hilulenu vimo vintsimbu. (1) Umo ndumbuetu ua laza mu cipanga ca ku ambulula, a hasa ku vundila ndumbuetu ua muha, linga a mu kave ku cilongesa ca kendesa. Kaha mu nima yaco, uze ndumbuetu ua muha a hasa ku vundila uze ua laza vimamuna via vati a hasa ku pua mutongue. (2) Umo ndumbuetu ua pua muzike a tonda ku landa vimo vizalo, a hasa ku vundila umo ndumbuetu ua kuhia a mu leke mu vusunga nga cizalo ca tonda ku hangula ca cili ni kuahi. (3) Umo muanetu a ka hana cimpande ca mbunga lua katete. Kaha a vundila umo muanetu mukuavo ua pua mutongue linga a mu halakane vuino omo a hita mu cimpande ceni na ku mu mamuna. Vunoni ambe muanetu ua sua laza ku hana vimpande, ci ka pua ca cili nga a pua na ku vundila vakuavo va sua laza va mu mamuine kaha na ku kava vimamuna vi va mu leka.—Visi. 19:20. w22.02 13 ¶15-17

Yehova ua tu lema na ku tu niunga, ngue mua lemene Yesu na ku mu niunga, mu ntsimbu ya kele na ku puisamo cipanga ca cikalu ca mu tumine hano ha mavu. (Yoa. 5:20) Ua mu hele viose via mu kambelele mu lutsilielo, mu visinganieka na ku muvila. Kaha Yehova ka likanuuelele ku leka Muaneni ngecize ua mu lema kaha ue ku muya ku mutima. (Mat. 3:16, 17) Mu ku linga Ise ua muilu ua kele neni ntsimbu yose, Yesu ka livuile vulika na limo litangua liahi. Ngeci mua Yesu, tu vose tua limuenaho laza vifua via vingi vie ku tu mueselamo Yehova cilemo. Ca ku muenako: Yehova ua tu lania tu ize kuli ikeye kaha ua tu hana vusoko vua cilemo, vuze vua likuata kumo mu mavu ose. Evi vie ku tu vuisa ndzolela na ku tu kaniamesa nga tuli mu vusiua. (Yoa. 6:44) Cikuavo naua, Yehova ue ku tu hana via kulia viose vi tue ku tondeka mu lutsilielo linga tu tualeleleho ku kaniama. Kaha ue tu kuasa ku uana viuma vi tue ku tondeka ku muvila nkala litangua. (Mat. 6:31, 32) Mua vusunga, ku singanieka ha  cilemo ce ku tu muesa Yehova, ce ku tu lingisa netu tu vueze ku cilemo cetu kuli ikeye. w21.09 22 ¶8-9

Vati ua fuile muono uenu tele kanda mu putuke ku lilongesa Mbimbiliya na Vakaleho va Yehova? Cingi cetu ka tua lemene ku vuluka muono uaco. Citava cifua ci tue ku muenamo viuma na vuntu vuetu, ni nguetu, tua kele na ku kava viuma via mavu ku tuala ha via cili na via vipi. Nga ngoco, kaha ka tua kele “na ku-lavelela cahi, na Njambi uahi kuli enu hano ha mavu.” (Efe. 2:12) Vunoni, mua kele na ku lilongesa Mbimbiliya, mua putukile ku nongonona ngecize mua kala na Isuenu ua muilu ua mi lema cikuma. Mua nongonuene ngecize nga mu tonda kuya ku mutima ua Yehova na ku pua mutamba ua vusoko vueni, mua pande ku alulula viuma via kama mu muono uenu, mu cifua ci mue ku muenamo viuma na mu visinganieka. Kaha ce ku tondekele naua ku lilongesa ku yoya muaya vitume vieni via ku hiana. (Efe. 5:3-5) Sakatanga na Tatetu ua muilu Yehova, ua kala na mpoko ya ku hangula vati vantu va ku vusoko vueni va na pande ku yoya. Kaha ua tonda ngecize ntsimbu kanda va tu mbatize, tua pande ku lihakela kapandi ka ku ‘zula vuntu vua laza na vilinga viavuo.’ w22.03 2 ¶1-3

Vampanga veka ve ku ivua ndzolela ya ku kala ku ciuano ca Mulalelo mu ku pua vakua ku tala lika ve ku singanieka ha lulavelelo luavo. Va lavelela na ndzolela cimpande ca Mulalelo, muomu mutamba ua kama ua cimpande caco ua tsindika ha viuma via ka linga Yesu Kilistu na va 144.000 mu ku kuasa vantu mu Likulukazi lia Miaka. Mu ku kava ntuamena yavo Yesu Kilistu, ava Vamiangana va muilu va ka alulula ano mavu ku pua citungu na ku hetesa vantu ku vutantuluke. Mua vusunga, vaze ve kuya ku Mulalelo mu ku tala, ve ku ivua ndzolela ya kama mu ku singanieka ha ku lipuisamo vupolofeto vua mu Mbimbiliya ngeci mua, Isa. 35:5, 6; 65:21-23; na Ku-So. 21:3, 4. Ku lisinganieka ngue vali mu mavu a aha hamo lika na vantu va va lema, ce ku kaniamesa lulavelelo luavo na kapandi kavo ka ku tualelelaho ku pangela Yehova ku miaka yose.—Mat. 24:13; Ngal. 6:9. w22.01 21 ¶5-7

Nkombelo ya pua vika? Ndando ya fuetele Yesu mu ku hiluisa vize via zimbalesele Andama. (1 Kol. 15:22) Omo lia vika tua tondeka ku tu patula? Muomu Yehova ua pua mukua vuoloke, kaha ngue mu a muesa Masiko a hanene ku vaIsaleli, muono va pandele ku u fueta naua na muono. (Ezu. 21:23, 24) Ni nguetu, mu ku linga Andama ua zimbalesele muono ua ku tantuluka, ca tondekele naua Yesu a fuete muono ueni ua ku tantuluka linga a puisemo vuoloke vua Yehova. (Loma 5:17) Ku lingamo, ca puisile Yesu “Ise ya Miaka Yose,” kuli vaze va muesa lutsilielo. (Isa. 9:6; Loma 3:23, 24) Yesu ua hele muono ueni ku cizango omo lia cilemo ceni kuli Ise ua muilu na kuli yetu. (Yoa. 14:31; 15:13) Cilemo caco, ca mu lingisile ku pua mukua vuoloke mu muono ueni uose na ku puisamo cizango ca Ise. Yesu ua muesele vuoloke vuaco na ku ku-tsa ceni. Omo liaco, vutumbe vua Yehova ku tuala ha vantu na ano mavu vu ka lipuisamo. w21.04 14 ¶2-3