1, 2. Vika via tu lingisa ku lema Yehova Njambi?

MUA LEMA Njambi ni? Nga mua lihana laza kuli Yehova Njambi ku pua kavusamba keni, mua vusunga mua tava ngueni eyo—Kaha mukemuo vene! Tu vose tua lema Yehova fumeko. Tua lema Njambi omo lia cilemo ca tu muesa ikeye. Ngeci Mbimbiliya nguayo: “Etu tu lema, muomu ikeye ua livangele ku tu lema.”—1 Yoano 4:19.

² Yehova ikeye ua livangele ku tu lema. Ua tu hana limbo lia ku vuaha ano mavu. Ue ku tu niunga na ku tu hana viose vi tu tonda. (Mateo 5:43-48) Cikuma-kuma ue ku tu hana vitondeka mu lutsilielo. Ua tu hana Lizi lieni Mbimbiliya. Cikuavo naua ua tu lania tu pue na ku mu vundila, kaha ua likuminia ku tu halakana na ku tu kuasa ku hitila mu sipilitu santu yeni. (Visamo 65:2; Luka 11:13) Ku vueza kuli evi, kasi ua tumine muaneni mu ku tu kula linga tu patuke ku vupi na kutsa. Mua vusunga Yehova ua tu lema mpundu!—Tandenu Yoano 3:16; Loma 5:8.

3. (a) Vika tua pande ku linga mangana tu kale mu cilemo ca Njambi? (b) Cihula cika ca seho tua pande ku hilula, kaha kulihi tu hasa ku uana cikumbululo?

³ Yehova ua tonda tu kale mu cilemo ceni miaka yose  linga tu vezike. Vunoni ci nai kuli etu vavene nga tu ka vezika ni kuahi. Muomu lizi lia Njambi ngualio: “Kalenu mu cilemo ca Njambi na ku lavelela . . . muono ka ue ku hua.” (Yunda 21) Aa mezi “kalenu mu cilemo ca Njambi” a muesa ngecize linga tu kale mu cilemo ca Njambi tua pande ku lingako mumo. Vilinga vietu via pande ku muesa ngecize tua lema Njambi. Ngeci mukemuo, tua pande ku hilula ha cihula eci: ‘Vati nji hasa ku muesa cilemo kuli Njambi?’ Cikumbululo tu ci uana mu mezi a sonekele kapostolo Yoano: ‘Eci cikeco ca lomboloka ku lema Njambi, tu niunge masiko eni. Muomu masiko eni kati a akalu.’ (1 Yoano 5:3) Tua pande ku hilula vuino vi  a lomboloka ano mezi muomu tu tonda ku muesa cilemo cetu kuli Njambi.

4, 5. (a) Vika a lomboloka mezi ‘ku lema Njambi’? (b) Lombololenu vati mua putukile ku lema Yehova.

⁴ ‘Ku lema Njambi’—Vika ua singaniekele kapostolo Yoano mua sonekele aa mezi? Mezi aco ka a lombolokele cilemo ca Njambi kuli etu houe, vunoni cilemo cetu kuli ikeye. Mu vuluka ntsimbu i mua putukile ku lema Yehova ni?

⁵ Mu vuluka ntsimbu i mua lilongesele vusunga ku tuala hali Yehova na vutumbe vueni, kaha mua putukile ku muesa lutsilielo mu vikulaheso vieni ni? Mua lilongesele ngecize vutuhu mua semukila mu vupi kaha mua lihangununa na Njambi, vunoni ikeye na sokolola njila ku hitila muli Kilistu linga mu ka pue va ku tantuluka cize ca zimbalesele Andama na ku hasa ku ka tambula muono ua ya-ye. (Mateo 20:28; Loma 5:12, 18) Mua putukile ku ivuisisa vukama vua cikombelo ca hanene Yehova mu ku tuma muaneni ua seho ya kama a ku mi tsile. Mutima uenu ua sulile na ndzolela, ngeci mua putukile ku lema Njambi omo lia cilemo ca kama ca muesele kuli enu.—Tandenu 1 Yoano 4:9, 10.

6. Vati ve ku muesa cilemo ca vusunga, kaha ku lema Njambi ca mi lingisile ku linga vika?

⁶ Vunoni cilemo ci mua vuile ca puile lika vuputukilo vua ku lema mpundu Yehova. Ku lema Njambi ka ca puile lika ca mu kanua. Ngeci mua ku handeka lika nguetu “Ange nja lema Yehova” houe. Cilemo ca pua ngue lutsilielo, ca pande ku ci muesa mu vilinga. (Tiango 2:26) Tue ku muesa cilemo nga tu linga viuma via zanga muntu u tua lema. Omo mua putukile ku  lema Yehova, mua vuile cizango ca ku tonda ku yoya mu njila ya lema Isuenu ua muilu. Mua pua Mukaleho ua ku mbatiza ni? Nga mukemuo kaha ku lema Njambi ca mi lingisile ku hangula cuma ca seho ya kama cikuma mu muono. Mua lihanene kuli Yehova mu ku linga cizango ceni, mua muesele ku lihana cenu mu ku mi mbatiza. (Tandenu Loma 14:7, 8.) Kapostolo Yoano ua muesele vi ca lomboloka ku puisamo nkuminio ya ku lihana kuli Yehova, mu mezi a na hatako.

7. Tumbulenu amo masiko a Njambi, na vika ca lomboloka ku a niunga?

⁷ Yoano ua lombolola vi ca lomboloka ku lema Njambi: ‘Tu niunge masiko eni.’ Masiko a Njambi a pua aka? Yehova ua tu hana masiko a engi ku hitila mu Lizi lieni Mbimbiliya. Ca ku muenako, ua vindika vilinga ngeci mua ku penda, vupangala, ku lemesa mahamba, ku punda na makuli. (1 Kolintu 5:11; 6:18; 10:14; Efeso 4:28; Kolose 3:9) Ku niunga masiko a Njambi ca ambatela kumo na ku yoya mua ya vitume vieni via kala mu Mbimbiliya.

8, 9. Vati tu hasa ku nongonona via ya Yehova ku mutima, ambe nga ka kuesi lisiko lia mu Mbimbiliya? Hanenu cimueso.

⁸ Linga tu ye Yehova ku mutima, tua pande ku linga mumo kati ku niunga lika masiko a va soneka. Yehova ka tu lundikile masiko a tua pande ku niunga mu viuma viose vi tu linga mu muono. Vunoni, mu ku yoya cetu ca tangua na tangua tue ku pinda na viuma vimo ka va sonekele mu Mbimbiliya. Nga tu pinda na viuma via cifua eci, vati tu hasa ku tantekeya via ya Yehova ku mutima? Mu Mbimbiliya mua kala visoneka via vingi vie ku solola vati ue ku singanieka Njambi. Omo tu lilongesayo tu ka tantekeya via lema Yehova na viuma via zinda.  (Tandenu Visamo 97:10; Visimo 6:16-19) Tu ka heta ha ku tantekeya yoyesi na vilinga via lema. Omo tu tualelelaho ku lilongesa via vuntu vua Yehova na vinjila vieni, ci ka tu asiuila naua ku tava visinganieka vieni vi tu tuamenene na ku kala na ntsindo mu vilinga vietu. Kaha ambe nga kua soloka viuma vimo ka va vi sonekele mu Mbimbiliya tu ka hasa ku ‘tantekeya cizango ca Muangana.’—Efeso 5:17.

⁹ Mbimbiliya ka ya muesele mpundu nga citava, ku tala vifilme na viprograma via muesa vukenia na vupangala ku TV ni kuahi. Nkuma noho ku kale lisiko lia vindika viuma viaco amba tu vi viane ni? Tua tantekeya vati ue ku ivua Yehova ku tuala ha viuma viaco. Mbimbiliya ya handeka mpundu nguayo: “Mukua vupi no uze a lema luozi mutima ueni [ua Yehova] u mu zinda.” (Visamo 11:5) Kaha naua nguayo: ‘Vakua vupangala na vakua vukoyi Njambi a ka va hisa.’ (VaHevelu 13:4) Mu ku hilula evi vinimbu, tu hasa ku nongonona cika cizango ca Yehova. Kaha omo liaco tue ku viana ku tala viuma via zinda Njambi. Tua tantekeya nguetu Yehova ue ku viukilila mu ku mona tu viana viuma via vipi vi ve ku halesa vakua mavu nguavo via cili. *

10, 11. Vika tue ku hanguila ku ononoka Yehova, kaha mu cifua cika tua pande ku mu ononoka?

¹⁰ Vutumbe vuka tue ku niungila masiko a Njambi? Vika tue ku tondela ku yoya matangua ose muaya cizango ca Njambi? Ka tue ku ononoka lika omo lia ku tina ku tu yandesa ni luvinda lue ku solokela vaze ve ku sembulula cizango ca Njambi houe. (Ngalata 6:7) Vunoni tue ku mona ku ononoka Yehova ku pua vukovelelo vua ku muesa cilemo cetu kuli ikeye. Ngeci mua muana ua  tonda ku vuisa ise ndzolela, netu tu tonda ku vuisa Yehova ndzolela. (Visamo 5:12) Ua pua Tatetu, kaha tua mu lema. Ka kuesi vieka vie ku tu vuisa ndzolela ngue ku tantekeya ngecize tuli na ku yoya mu njila i tu kuasa ku “uana kavumbi kuli Yehova.”—Visimo 12:2.

¹¹ Ngeci mukemuo, ku ononoka cetu ka ca puile ca ntsindiye; ni ku ononokako vimo vikuavo kuahi, houe. * Ka tua pandele ku ononoka lika nga viuma vili vuino ni nga ka tuesi mu visoti. Vunoni tua pande ku “mu ononoka na ku mutima.” (Loma 6:17) Tue ku livua ngue mukua visamo, ua sonekele ngueni: “Kaha nji ka viukilila mu vizilika viove, vikevio vi nji na leme.” (Visamo119:47) Mua vusunga, tua lema ku ononoka Yehova. Tua hete ha ku tantekeya ngecize ikeye u tua pande ku ononoka mpundu na mutima uetu uose. (Ndeutelonomi 12:32) Tu tonda Yehova a tu sangale ngue mua sangalele Noa omo lia ku ononoka miaka ya yingi. Mbimbiliya ya mu sangala nguayo: ‘Noa ua lingile muose mua mu sikile Njambi.’—Njenesisi 6: 22.

12. Ku ononoka cika ce ku vuisa Yehova ndzolela?

¹² Vati ue ku ivua Yehova nga tu mu ononoka ku cizango? Lizi lieni ngualio mu ku lingamo tue ‘ku zolesa mutima ueni.’ (Visimo 27:11) Vuno Sakatanga ua melu na mavu ue ku zolela mpundu nga tu mu ononoka ni? Eyo muomu Yehova ua tu tangele na vuana vua ku lihanguila viuma. Eci ca lomboloka ngecize tua kala na mpoko ya ku hangula nga tu ononoka Njambi ni kuahi. (Ndeutelonomi 30:15, 16, 19, 20) Nga tu hangula ku ononoka Yehova ku cizango kaha tu lingamo omo lia ku  mu lema na mutima uose, tue ku vuisa ndzolela kuli Tatetu ua muilu. (Visimo 11:20) Ku mu ononoka ca pua naua ku hangula muono ua cili.

13, 14. Vika tu hasa ku handekela nguetu “mezi a lisiko” a Njambi kati a akalu? Hanenu cimueso.

¹³ Kapostolo Yoano a tu leka vimo vi tu simpisa cikuma ku tuala ha viuma via tonda Yehova ngueni: “Mezi a lisiko eni kati a akalu” mezi “a akalu” a va langulula ku 1 Yoano 5: 3, a lomboloka “a ku lema”  *mu ciNgelengu. Mu viMbimbiliya vikuavo ano mezi va a langulula nguavo: “Masiko a Njambi ka a lemene cikuma,” Vitume via Yehova via viehu ka vie ku tu pakesa. Njambi ka tu hanene masiko aze ka tu hasa ku a niunga muomu ka tua tantulukile.

¹⁴ Aci singaniekenu nga kavusamba kenu a tonda ku nungulukila mu ndzivo yeka kaha a mi vundila vukuasi. Ali na vitenga via vingi vimo via vindende vikuavo via kama, muntu umo ka vi hasa. Kaha a mi lekesa vitenga vi mu kakula yenu. Muli na vusunga nguenu a mi hanguila vitenga vize ka mu hasa ku ambata lika lienu ni? Houe. Ka mi ecelela mu pinde navio lika lienu, muomu vi hasa ku mi vulumuna. Na vuno vene, Njambi mukua ngozi na cilemo, ka hasa ku tu hana masiko a akalu cikuma ku a puisamo. (Ndeutelonomi 30:11-14) Njambi ka ka tu hana vitenga via ku lema cikuma, na limo litangua liahi. Yehova a tantekeya ha lengela ngolo yetu,  “muomu a tantekeya muvila uetu; a vuluka ngecize etu tu mpumputa.”—Visamo 103:14.

15. Omo lia vika tu hasa ku tsiliela nguetu Yehova ua tu hana masiko mu ku tu vezikisa?

¹⁵ Masiko a Yehova ka a puile a ku lema, vunoni eku tu vezikisa cikumakuma. (Tandenu Isaya 48:17.) Ngeci Mosesa ua lekele vaIsaleli ngueni: “Yehova ua tu sikile ku linga vitume evi viose, ku vuila Yehova Njambi yetu vuoma, mu ku lingisa ku vezika cetu ntsimbu yose, linga a tu niunge na muono, ngue ku litangua lia lelo.” (Ndeutelonomi 6:24) Netu tu hasa ku kulahela nguetu, Yehova a tonda tu yoye vuino ku miaka yose ngeci ua tu hana masiko eni. Na limo litangua liahi a ka tu hana masiko a ku tu yandesa, muomu mana a Yehova Njambi ka a kele na vumanusuilo. (Loma 11:33) Kaha a tantekeya vika via cili kuli etu. Cikuavo naua Yehova ikeye cilemo. (1 Yoano 4:8) Viose vie ku handeka na ku linga, ue ku vi linga omo lia cilemo muomu ca pua cifua ceni. Cilemo ca pua luvula lua masiko ose eku hana Yehova ku vangamba veni.

16. Vati tu hasa ku ononoka Yehova, vutuhu tu vakua mivila ya ku hona ku tantuluka kaha tua kala mu mavu a api?

¹⁶ Vunoni eci ka ca lombolokele ngecize ca pua ca casi ku ononoka Njambi houe. Tua pande ku lua mu ku viana viuma via vipi via mu mavu ano “a kundama kuli mukua vupi.” (1 Yoano 5:19) Tua pande naua ku lua na muvila ua ntsitu, muomu ue ku tu kokueya ku ku tsiha masiko a Njambi. (Loma 7:21-25) Vunoni cilemo cetu kuli Njambi ci hasa ku vula. Yehova ue ku vezikisa vaze ve ku muesa ngecize va mu lema na ku mu ononoka. Ue ku hana sipilitu santu yeni “kuli vaze va mu ononoka.” (Vilinga 5:32) Kaha sipilitu yeni ye ku ima mihako ya cili muli etu—vifua via seho vize vi hasa ku tu kuasa ku mu ononoka.—Ngalata 5:22, 23.

17, 18. (a) Vika tu ka hilula mu livulu lino, na vika tua pande ku vuluka omo tu lingamo? (b) Vika tu ka lilongesa mu kapitulu ka na hatako?

 ¹⁷ Mu livulu lino, tu ka hilula vitume na vinjila via Yehova kaha na viuma vikuavo vi tu kuasa ku tantekeya cizango ceni. Vunoni omo tu lilongesavio tua pande ku vuluka vimo viuma via seho. Tua pande ku vuluka ngecize Yehova ke ku tu sindiya ku niunga masiko na vitume vieni; a tonda tu mu ononoke ku cizango ni nguetu na mutima uose. Kati tu suve nguetu Yehova ue ku tu leka tu yoye mu cifua ci tu vezikisa cikuma mu ntsimbu ino na ku tu tuala ku muono ka ue ku hua ku lutue. Tua pande ku mona ku ononoka Yehova na mutima uose, ku pua njila ya ku muesa ha ka capua cilemo cetu kuli Yehova.

¹⁸ Linga a tu kuase ku tepesa via cili ku via vipi, Yehova ku cilemo ceni ua tu hana mutima. Vunoni linga mutima uetu u tu tuamenene vuino, tua pande ku u longesa. Vati tu hasa ku lingamo? Vikevio vi tu ka lilongesa mu Kapitulu ka hatako.