KAPITULU 15
Lilongesenu ku Lema Vipanga vi mue ku Linga
“Muntu uose na pande . . . ku viukilila, na . . . vipanga vieni viose.”—EKELESIASTE 3:13.
1-3. (a) Vati ve ku livua vantu vavengi ku tuala ha vipanga viavo? (b) Vihula vika tu ka lilongesa mu kapitulu kano?
KUOSE-OKUO ku mu ila, vantu ve ku fuitangana linga va uane via ku lisuka navio na ku suka vavusoko vuavo. Vunoni vantu vavengi ka va lemene vipanga viavo, vamo ve ku ivua vuoma vua ku ya ku vipanga nkala litangua. Nga nenu mue ku ivuamo, vika mu hasa ku linga mangana cipanga cenu ci mi ye ku mutima? Vati mu hasa ku lema cipanga cenu?
2 Yehova ngueni: “Muntu uose na pande ku lia na ku nua, na ku viukilila, na ku linga via cili ku vipanga vieni viose, cikeco vuana vua Njambi.” (Ekelesiaste 3:13) Yehova ua tu tangele na cizango ca ku tonda ku panga. Ngeci ua tonda tu ivue ndzolela mu vipanga vi tue ku linga.—Tandenu Ekelesiaste 2:24; 5:18.
3 Vika honi vi hasa ku tu kuasa ku lema vipanga vietu? Vipanga vika va pande ku viana Vakua Kilistu? Vati tu hasa ku puisamo via mu lutsilielo na vipanga ha ntsimbu imo lika? Kaha cipanga cika ca hiana vipanga vikuavo viose?
YEHOVA NA YESU VA HIANA VOSE KU KU FUITANGANA
4, 5. Vati Yehova ue ku mona vipanga?
4 Yehova ua lema ku panga. Njenisisi 1:1, nguayo: “Ha katete Njambi ua tangele melu na mavu.” Njambi mua manusuile ku tanga mavu na viose via kalaho, ua handekele ngueni viose via tangele “via viukile cikuma.” (Njenisisi 1:31) Mua vusunga viose via tangele Sakatanga uetu via mu ile ku mutima.—1 Timoteo 1:11, NW.
5 Yehova ke ku likela ku panga. Yesu ua handekele ngueni: ‘Tata ali na ku panga na ntsimbu ino.’ (Yoano 5:17) Vutuhu ka tu tantekeya vipanga viose via ku komouesa vie ku linga Yehova, vunoni tu tantekeyako vimo. Ue ku hangula vaze va ka sika na Muaneni, Yesu Kilistu, mu Vuangana vua muilu. (2 Kolintu 5:17) Kaha naua Yehova ue ku tuamenena na ku niunga vantu. Omo lia cipanga ca ku ambulula mu mavu ose, makulukazi a vantu va li na ku tantekeya Yehova na ku kala na lulavelelo lua ku ka yoyela miaka yose mu citungu.—Yoano 6:44; Loma 6:23.
6, 7. Vati Yesu ua kele na ku panga?
6 Ngeci mua Ise, Yesu neni ua lema ku fuitangana. Tele kanda eze hano ha mavu, Yesu ua puile “mesele ua ku hiana” ua Njambi, mu ku kuasa Ise ku tanga viose via muilu na hano ha mavu. (Visimo 8:22-31; Kolose 1:15-17) Ambe muezile ha mavu, Yesu ua tualeleleho ku fuitangana. Mua puile mukuendze, ua lilongesele vukalupindelo, kaha citava naua ua tantekeyele ku tunga vindzivo. Yesu ua kele na vutongue vua kama ngeci ua tsimanene ku pua “mesele.”—Mako 6:3.
7 Vunoni cipanga ca seho ya kama ca lingile Yesu, ca puile ku ambulula muzimbu ua cili na ku longesa vantu via Yehova. Ua pandele ku puisamo cipanga ceni ca ku ambulula mu miaka itatu lika na mutamba, ngeci ua fuitanganene tunde cimenemene na ku vutsiki. (Luka 21:37, 38; Yoano 3:2) Yesu uendele vintunda via kama mu vitapalo via mpumputa, linga a hase ku ambulula muzimbu ku vantu vavengi cikuma.—Luka 8:1.
8, 9. Omo lia vika Yesu ua lemene vipanga vieni?
8 Kuli Yesu, ku linga cizango ca Ise ca puile ngue via-ku-lia. Cipanga caco ca mu takamesele na ku mu hana ngolo. (Yoano 4:31-38) Ua pangesele vukovelelo vuose vua uanene mu ku kuasa vakuavo va lilongese via Ise. Ngeci ua hasele ku leka Ise ngueni: “Nji na ku zumbangeya ha mavu, nji na manusula vipanga vize viu na nji hie ku linga.”—Yoano 17:4.
9 Mua vusunga Yehova na Yesu vose va lema ku fuitangana kaha ve ku ivua ndzolela mu vipanga viavo. Netu tu tonda ku pua “vakua ku tambuluisa Njambi” kaha tua tonda naua ku kava ‘lungano lua Yesu.’ (Efeso 5:1; 1 Petulu 2:21) Ngeci mukemuo tue ku lihakela kapandi ka ku fuitangana na ku panga na ndzili yetu yose mu nkala viuma vi tu linga.
VATI TUA PANDE KU MUENAMO VIPANGA VIETU?
10, 11. Vika vi hasa ku tu kuasa ku mona vipanga mu njila ya cili?
10 Etu vangamba va Yehova, tue ku fuitangana linga tu uane via ku lisuka etu vavene na vusoko vuetu. Tua tonda vipanga vietu vi tuye ku mutima, vunoni eci cihasa ku pua ca cikalu. Vati honi tu hasa ku linga nga ka tua lemene vipanga vietu?
11 Puenu na ku mona vipanga mu njila ya cili. Citava halumo ka tu hasa ku alulula vipanga vietu ni ku alulula kuiko tue lingila vipanga viaco, vunoni tu hasa ku alulula cifua ci tue ku vi muenamo. Ku tantekeya via lavelela Yehova kuli Yetu ci hasa ku tu kuasa. Ca ku muenako: Yehova ua lavelela nkala mutue ua ndzivo a pange na ndzili yose mu ku tonda vize via kambela vusoko 1 Timoteo 5:8) Nga mua pua mutue ua ndzivo mue ku linga cose mu tondele vize via kambela vusoko vuenu. Cikuavo naua, ambe nga mua lema vipanga vi mue ku linga ni kuahi, mu tantekeya ngecize mu ku tonda vize via kambela vusoko vuenu, muli na kuya Yehova ku mutima.
vueni. Mbimbiliya nguayo uze ke ku tondela vusoko vueni vize via va kambela “mu ku pihia na hiana uze ka tsililielele.” (12. Vati ku pua mukua fuitangana na mukua vusunga ce ku tu kuasa?
12 Puenu mukua ku fuitangana ni ku likolesa na mukua vusunga. Evi vi hasa ku mi kuasa ku lema vipanga vienu. (Visimo 12:24; 22:29) Ca ku livanga, mukuluntu uenu ku vipanga a ka mi kulahela. Vakuluntu va vipanga va lema vantu vakua vusunga, muomu va tantekeya ngecize ka va pundu vimbongo, cipue viuma vieka ni ntsimbu. (Efeso 4:28) Kaha ca seho ya kama, Yehova a ka mi tantekeya ku pua mukua ku fuitangana na mukua vusunga. Ngeci mukemuo, mu hasa ku kala na ‘mutima ua ku lela’ muomu mua tantekeya ngecize muli na kuya Njambi ku mutima.—VaHevelu 13:18; Kolose 3:22-24.
13. Vika vikuavo vi hasa ku izamo nga tu pua vakua vusunga ku vipanga?
13 Tantekeyenu ngecize vilinga vienu ku vipanga vi hasa ku zumbangeya Yehova. Ovu vua pua vusunga vukuavo vu hasa ku tu lingisa ku lema vipanga vietu. (Tito 2:9, 10) Cili vene, vilinga vienu via cili vi hasa ku lingisa vakuenu ku vipanga ku tonda ku lilongesa Mbimbiliya.—Tandenu Visimo 27:11; 1 Petulu 2:12.
VIPANGA VIKA NJA PANDE KU HANGULA?
14-16. Vika tua pande ku hilula nga tu tonda vipanga?
14 Mbimbiliya ka ya kele na mukana ua vipanga viose Visimo 2:6) Mu ku hilula ha vitume via mu Mbimbiliya tu hasa ku lihula nguetu:
via na pande ku linga ni ka pandele ku linga Mukua Kilistu. Vunoni mua kala vitume vize vi hasa ku tu kuasa ku linga vihangula via cili ku tuala ha vipanga. (15 Vuno eci cipanga ci ka nji lingisa ku linga viuma via vindika Yehova ni? Tua lilongesa laza vilinga via zinda Yehova ngeci mua ku punda na visaki. (Ezundu 20:4; Vilinga 15:29; Efeso 4:28; Ku-Solola 21:8) Ngeci tue ku linga cose mu ku liniunga ku nkala vipanga vie ku tsiha masiko a Yehova.—Tandenu 1 Yoano 5:3.
Ku-Solola 18:4.
16 Vuno eci cipanga ce ku linga ni ku tuala ku lutue viuma via vindika Yehova ni? Ca ku muenako, citava ku panga ku cipanga ca ku tunga igreja ni kuahi? Ku pua mukua ku tunga ka ca puile vupi. Vunoni mu tantekeya ngecize Yehova ua zinda vilongesa via makuli vi ve ku longesa mu viIgreja. Ngeci mukemuo vutuhu kati yenu mpundu mu ka longesa makuli aco, ka mu ka liivu ngecize nenu Yehova a mi hakamo mu mulonga uaco ni?—17. Vika vi hasa ku tu kuasa ku linga vihangula vi kaya Njambi ku mutima?
17 Nga tu pangesa vitume via Njambi tu ka pua vantu va ya tumbula Mbimbiliya ku vaHevelu 5:14 nguayo, “vaze va na kolo, vaze vene omo va na pange-pange nao va li na mavuilo avo a ku zangama, va hasa ku hangununa via cili ku via vipi.” Lihulenu nguenu: ‘Nga nji tava eci cipanga, vakuetu va ka suntsuka ni? Vunoni eci cipanga ci ka nji lingisa ku seza mukua ndzivo yange na vana, nji ka pangele ku cifuti ceka ni? Vati ku aluka caco ci ka kuata ku vusoko vuange?’
“VIUMA VIZE VIA HIANA KU VIUKA”
18. Vika ci hasa ku puila ca cikalu ku tuameka via mu lutsilielo?
18 Kuno ku ‘matangua a ku kotokela’ ci hasa ku pua ca cikalu ku haka ku lemesa mu cihela ca ku livanga. (2 Timoteo 3:1) Ca cikalu ku uana cipanga na ku kalako ntsimbu ya kama. Vutuhu tua pande ku niunga vusoko vuetu, vunoni ku lemesa cetu ca pande ku kala ku lutue lua viose. Ka tua pandele ku tavesa vupite vu kale na seho ya kama mu muono uetu. (1 Timoteo 6:9, 10) Ngeci mukemuo vati tu hasa ku puisamo “viuma vize via hiana ku viuka” kaha na ku tonda vize via kambela vusoko vuetu?—Filipu 1:10.
19. Vati ku kulahela muli Yehova ci hasa ku tu kuasa ku mona vipanga mu njila ya cili?
Visimo 3:5, 6.) Tu tantekeya ngecize Njambi a tantekeya mpundu vi ka via tu kambela kaha ua tu haka seho ya kama. (Visamo 37:25; 1 Petulu 5:7) Lizi lieni ngualio “Sambuenu ku cilemo ca zimbongo; viukililenu na vize vi muli navio: Muomu [Njambi] na handeka, ngueni, ‘Na hamo hahi ha nji ka ku ecelela, cipue na hamo hahi ha nji ka ku sila.’” (VaHevelu 13:5) Yehova ka tondele tu lisosomue ntsimbu yose mu ku tondela vize via kambela vusoko vuetu. Mu vinjila via vingi, Yehova ua muesa ngecize a hasa ku hana vantu veni vize via va kambela. (Mateo 6:25-32) Ambe nga vipanga vietu via vikalu, tua pande ku lilongesa Lizi lia Njambi ntsimbu yose, ku ambulula muzimbu ua cili na ku kunguluka.—Mateo 24:14; VaHevelu 10:24, 25.
19 Tsilielenu Yehova na mutima uose. (Tandenu20. Vati tu hasa ku tualelelaho ku asiuisa muono uetu?
20 Puenu na ku tala meso enu ha cuma cimo lika. (Tandenu Mateo 6:22, 23.) Ku tala meso ha cuma cimo lika ca lomboloka ku asiuisa muono uenu linga mu tale lika ha ku pangela Yehova. Tu tantekeya ngecize ci ka pua vuheve, ku ecelela vimbongo, muono ua cili, ni vitenga vi kale na seho ya kama ku hiana vusamba vuetu na Yehova. Vika honi vi hasa ku tu kuasa ku haka viuma via ku lutue, ku lutue mpundu? Tua pande ku linga cose tu liniunge ku makongo. Vunoni nga mua kongola ni nguetu ku levala viuma via mbala, tondenu mana a ku tepulula ni ku manusuilamo makongo aco. Muomu nga ka tua zangamene viuma via ku ntsitu vi hasa ku tu lia ntsimbu na ndzili, kaha ka tu ka uana na ntsimbu ya ku vundila, ku lilongesa Mbimbiliya ni ku ambulula. Ka tua pandele ku ecelela vupite vu kaluuise muono uetu, vunoni tua pande ku lilongesa ku viukilila na vize vi tuli navio ngeci mua “via ku lia na vuzalo.” (1 Timoteo 6:8) Kaha ambe nga tue ku limona ngue viose vili vuino, tu puenu na ku lihilula tu mone nga kuli vimo vili na ku tu tanganesa ku pangela Yehova mu vutuntu.
21. Omo lia vika tua pande ku hangula viuma vi tua pande ku tuameka mu muono?
21 Hakenu nkala cuma mu cihela caco. Tua pande ku pangesa ntsimbu, ndzili na vikuata vietu na mana. Nga ka tua zangamene viuma via seho ya indende ngeci mua kuya ku visikola via kama ni vimbongo vi ka Mateo 6:33) Vihangula vietu, vilinga vietu, muono uetu ua tangua na tangua na mavutumbe etu vie ku muesa vika tua tuameka mu mitima yetu.
tu manusula ntsimbu. Yesu ua handekele ngueni: “Ha katete lengeyenu vuangana vua Njambi.” (CIPANGA CA SEHO YA KAMA CI TUA PANDE KU LINGA
22, 23. (a) Cipanga cika ca pua ca seho ya kama kuli Vakua Kilistu? (b) Vika vi ka tu kuasa ku lema vipanga vietu?
22 Cipanga ca seho ya kama ci tua kala naco ca pua ku pangela Yehova. Imo ya vinjila via kama vi tue ku pangelamo Yehova ya pua ku ambulula muzimbu ua cili. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Ngeci mua Yesu tue ku linga cose mu ku puisamo cipanga caco. Vamo va nungulukila ku vihela via tondeka cikuma vakua ku ambulula. Vakuavo va li na ku lilongesa malimi eka linga va ambuluile vantu ve ku a handeka. Simutuilenu na vaze va linga evi, va ka mi leka ndzolela na vutumbe vu va uana mu muono omo lia ku lingamo.—Tandenu Visimo 10:22.
23 Lelo lino cingi cetu tue ku kala viola via vingi ku cipanga ni tua kala na vipanga via vingi mu ku tondela vavusoko vuetu vize via va kambela. Yehova a tantekeya viose evi, kaha ua haka seho ku viose vi tue ku linga mu ku niunga vusoko. Ngeci mukemuo tu tualelenuho ku tambuluisa Yehova na Yesu mu ku fuitangana, ambe vipanga vietu via cili ni kuahi. Kaha kati tu suve ngecize vipanga via seho ya kama vi tua kala navio via pua ku pangela Yehova na ku ambulula muzimbu ua cili ua Vuangana vua Njambi. Evi vika tu vuisa ndzolela ya vusunga.