Skip to content

Skip to table of contents

KAPITULU 19

Tualelenuho ku Kala mu Cilemo ca Njambi

Tualelenuho ku Kala mu Cilemo ca Njambi
  • Ku lema Njambi ca lomboloka vika?

  • Vati mu hasa ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi?

  • Vati Yehova a ka lunguisa vaze va tualelelaho ku kala mu cilemo ceni?

Vuno mu puisa Yehova vutinino vuenu mu miaka ino ya ikalu ni?

1, 2. Kulihi tu hasa ku uana vutinino ku matangua ano?

ACI singaniekenu nga mu li na ku enda mu njila kaha kuli luhundzi lua kama. Kuilu kuose vui. Mihiato i putuka ku hiatula na miziviliko kaha niondzi i putuka ku noka. Kaha mu tina, linga mu uane kua ku vanda. Kaha mu mona civandelo. Mua cili kaha mua ku uma. Mu viukilila cikuma ku uana cihela caco!

2 Tu li na ku yoya mu ntsimbu ya ku pihia cikuma ngue ntsimbu ya niondzi. Viuma ha mavu vi li na ku pihia cikumakuma. Vunoni kuli civandelo ni nguetu vutinino vua cili, vuze vu ka tu niunga ku viose vi liana. Civandelo caco cika? Mbimbiliya ya longesa nguayo: “Nji ka tumbula Yehova nguange, ‘Ikeye vutinino vuange na mbonge yange; Njambi yange, i nja tsiliela.’”—Visamo 91:2.

3. Vati tu hasa ku puisa Yehova vutinino vuetu?

3 Aci singaniekenuho! Yehova, Sakatanga na Muangana ua melu na mavu, a hasa ku pua vutinino vuetu. A hasa ku tu niunga, muomu ikeye mukua ngolo ku tuvakana nkala muntu ni nkala cuma ci tu katukila. Cipue va tu vulumune, Yehova a hasa ku tu kanguisa. Vati tu hasa ku puisa Yehova vutinino vuetu? Tua pande ku mu kulahela. Cikuavo naua Lizi lia Njambi ngualio: “Kalenu mu cilemo ca Njambi.” (Yunda 21) Cili vene, tua pande ku kala mu cilemo ca Njambi, ni nguetu ku likata na Tatetu ua muilu ntsimbu yose. Kaha tu hasa ku kala na vusunga ngecize ikeye ua pua vutinino vuetu. Vati tu hasa ku likata neni?

TANTEKEYENU CILEMO CA NJAMBI NA KU CI TAVA

4, 5. Vinjila vika vimo vie ku mueselamo Yehova cilemo ceni kuli etu?

4 Linga tu tualeleleho ku kala mu cilemo ca Njambi, tua pande ku tantekeya vati Yehova na muesa cilemo ceni kuli etu. Aci singaniekenu ha vimo vilongesa via Mbimbiliya vi mua lilongesa ku hitila mu livulu lino. Mu ku pua Sakatanga, Yehova ua tu hana mavu linga a pue limbo lietu lia cili. Ua sulisaho na via-ku-lia na mema, vupite, tusitu na vihela via cili. Ua tu lekesa naua lizina lieni na vifua vieni ku hitila mu Lizi lieni Mbimbiliya. Cikuavo naua, Lizi lieni lia tu lekesa naua ngecize ua tumine Muaneni umo lika ya lema ha mavu, a ku tu yandele na ku tu tsila. (Yoano 3:16) Ovu vuana vua lomboloka vika kuli etu? Vua tu hana lulavelelo lua cili lua ku lutue.

5 Lulavelelo luetu lua ku lutue lua mana ha cuma cikuavo ca linga Njambi. Yehova ua tumbika nguvulu ya muilu, ni nguetu Vuangana vua Mesiya. Vuovuno vu ka manusula tuyando tua vantu tuose na ku puisa mavu palandaizi. Aci singaniekenu! Tu hasa ku ka yoyelaho miaka yose mu ciyulo na ndzolela. (Visamo 37:29) Vunoni mu ntsimbu ino Njambi ua tu muesa vati tu hasa ku yoya mua cili. Ua tu hana vuana vua civundilo, tu hasa ku handeka neni ku nkala cihela na ntsimbu, na vimo vi tu vindika viahi. Evi via pua lika vimo vinjila vie ku mueselamo Yehova cilemo ku vantu vose na kuli enu.

6. Vati mu hasa ku kumbulula ku cilemo ca muesa Yehova kuli yenu?

6 Ca pua ca seho mu lihule nguenu: Vika nja pande ku linga ku tuala ha cilemo ca na nji muesa Yehova? Vavengi ve ku handeka nguavo: “Nange nja pande ku mu lema ngue mua nji lema ikeye”. Nenu mukemuo mu mue ku ivua ni? Yesu ua handekele ngueni lisiko lia kama ku hiana ose eli: “U ka lema [Yehova] Njambi yove na mutima uove uose, na muono uove uose, na mana ove ose.” (Mateo 22:37) Mua vusunga, ku li viuma via vingi via pande ku mi lingisa ku lema Yehova Njambi. Vunoni ku ivua cilemo caco cikeco lika ci tondeka mu ku lema Yehova na mutima uenu uose, na muono uenu uose kaha na mana enu ose ni?

7. Vuno ku singanieka ngecize tua lema Njambi cikeco lika ci tondeka ni kuli vikuavo? Lombololenu.

7 Ngue mu va muesa mu Mbimbiliya, ka tua pandele lika ku singanieka ngecize tua lema Njambi houe. Vutuhu, mue ku ivua ngecize mua lema Yehova, cilemo caco ca pua lika vuputukilo vua cilemo ca vusunga. Miti ya ku ima mihako ye ku soka ha minkandi i ve ku kuna. Vunoni nga mu tonda ku lia vusuka vuaco, mu ka viukilila nga muntu a mi hana munkandi lika, ni? Ca cikalu! Na vuno vene ku singanieka ngecize tua lema Yehova Njambi ca pua lika vuputukilo. Mbimbiliya ya longesa nguayo: “Eci cikeco cilemo ca Njambi ngecize tu niunge mezi a lisiko eni, na mezi a lisiko eni kati a akalu.” (1 Yoano 5:3) Linga cilemo cenu kuli Njambi ci pue ca vusunga, ci na pande ku ima mihako. Mua pande ku ci muesa mu vilinga.—Tandenu Mateo 7:16-20.

8, 9. Vati tu hasa ku muesa cilemo na ku santsela cetu kuli Njambi?

8 Tu hasa ku muesa nguetu tua lema Njambi nga tu niunga masiko a Njambi na ku a kavangeya. Ka ca kaluuile ku linga ngoco. Muomu masiko a Yehova kati akalu kaha ua a tumbikila ku kuasa vantu va yoye mu ndzolela. (Isaya 48:17, 18) Nga tu yoya mua ya masiko a Tatetu ua muilu tu ka muesa ngecize tua santsela ku viose via tu lingila. Vunoni ce ku vuisa vusiua, ku tantekeya ngecize cingi ca vantu ka ve ku muesa ku santsela caco. Ka tu tondo ku pua vaze ka ve ku santsela, ngue vamo vantu va yoyele mu ntsimbu ya kele Yesu ha mavu. Yesu ua kanguisile vakua mbumba likumi, vunoni umo lika ua hilukile mu ku santsela. (Luka 17:12-17) Mua vusunga, tu tonda ku pua ngue uze umo lika, kati ngue vaze vatanu na vauana ka va santselele!

9 Masiko aka a Yehova tua pande ku niunga? Mu livulu lino, tu na lilongesamo masiko eni a engi, vunoni tu ci hitulukenu amo. Muomu ku niunga masiko a Njambi ci ka tu kuasa ku tualelelaho ku kala mu cilemo Ceni.

SUENENU KU HIEHI CIKUMA NA YEHOVA

10. Lombololenu vika ca puila ca seho ku tualelelaho ku lilongesa via Yehova Njambi.

10 Cinanga ca seho mu ku suena kuli Yehova ca pua ku lilongesa vieni. Ka tua pandele ku likela ku linga ngoco. Nga vumo vutsiki ku li lisika lia kama kaha muli na ku ota tuhia ha mbandza, mu kecelela milengi i kokoloke noho tuhia tu lizimine, ni? Houe. Vunoni mu ka tualelelaho ku tu sambeya linga kati tu zime. Citava muono uenu u ka kovela mu vusonde nga mu likela ku sambeya! Ngeci mua vikuni vie ku sambeya tuhia, “mana a ku tantekeya Njambi” a ka kolesa cilemo cetu kuli Ikeye.—Visimo 2:1-5.

Ngeci mua tuhia, cilemo cenu kuli Yehova ca pande ku ci sambeya linga ci tualeleleho ku sukuma

11. Vati va vuile vandongesi va Yesu omo lia viuma via va longesele?

11 Yesu ua tondele vandongesi veni va tualeleleho ku sambeya cilemo cavo kuli Yehova na Lizi Lieni lia vusunga, linga ci tualeleleho ku kola na ku sukuma. Mu nima ya ku sanguka ceni, Yesu ua longesele vandongesi veni vavali via vumo vupolofeto vua mu Visoneka via ciHevelu vua lipuisilemo hali ikeye. Vati vevuile ku mitima ha mezi a va lekele? Kaha va handekele nguavo: “Ka tua vuile ku mutima vo, omo ua handekiele netu mu njila, omo ua tu languluilile visoneka?”—Luka 24:32.

12, 13. (a) Vika vi na soloka ku cilemo ca vantu matangua ano, ku tuala hali Njambi na Mbimbiliya? (b) Vika tua pande ku linga mangana cilemo cetu kati ci tontole?

12 Litangua li mua putuka ku lilongesa vi ya longesa mpundu Mbimbiliya, mua vuile ngecize mutima uenu ua putukile kuenia na ndzolela, na ntuima, kaha na ku lema Njambi ni? Mukemuo vene. Va vengi ve ku ivuamo. Vunoni cuma ca cikalu ca pua ku niunga eci cilemo linga kati ci tontole kaha na ku ci kolesa. Ka tu tondo ku kava cifua ca vakua mavu. Yesu ua handekele laza ngueni: “Cilemo ca va vengi ci ka tontola.” (Mateo 24:12) Vati mu hasa ku niunga cilemo cenu kuli Yehova na vusunga vua mu Mbimbiliya linga kati vi tontole?

13 Tualelelenuho ku lilongesa via Yehova Njambi na Yesu Kilistu. (Yoano 17:3) Hilulenu, ni nguetu singaniekenu cikuma ha viuma vi mua lilongesa mu Lizi lia Njambi, mu ku lihula nguenu: ‘Vika eci cimpande ci nji longesa hali Yehova Njambi? Vusunga vuka vukuavo vu nja uanaho vu nji lingisa ku lema Yehova na mutima uange uose, na mana ange ose na muono uange uose?’ (Tandenu 1 Timoteo 4:15.) Eci ku lihilula ci ka tu kuasa ku niunga cilemo cetu kuli Yehova linga ci tualeleleho ku sukuma.

14. Vati ku vundila ci hasa ku lingisa cilemo cetu kuli Yehova ku sukuma ntsimbu yose?

14 Ku vundila ntsimbu yose ca pua cuma cikuavo ci mua pande ku linga mangana cilemo cenu hali Yehova ci tualeleleho ku sukuma. (1 Tesalonika 5:17) Mu Kapitulu  17 ka lino livulu, tua lilongesa nguetu civundilo ca pua vuana vua ku fuma kuli Njambi. Ngeci mua nkala vusamba linga vu kole vantu va na pande ku lihandekesa ntsimbu yose, na vusamba vuetu na Yehova vu ka sukuma ntsimbu yose nga tu mu vundila ntsimbu yose. Vunoni vivundilo vietu via pande ku fuma ku mutima—ka via pandele ku pua via ku hilukila mezi amo ntsimbu yose a ku hona nevi vi a na lomboloka. Tua pande ku zituka nga tu handeka na Yehova ngue mue ku linga muana nga a handeka na Ise ua mu lema. Vunoni tua pande ku handeka na kasingimiko na vusunga ku fuminina mpundu ku mutima. (Visamo 62:8) Mua vusunga, ku lilongesa Mbimbiliya mu vulika na ku vundila na mutima uose via kala na seho ya kama cikuma, muomu vie ku tu kuasa ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi.

UANENU NDZOLELA MU KU LEMESA CENU

15, 16. Omo lia vika tua pande ku mona cipanga ca ku ambulula Vuangana ku pua ku vezika na vufuko?

15 Ku lilongesa Mbimbiliya mu vulika na ku vundila via pua vifua via ku lemesa vi tu hasa ku lingila kua lika lietu. Vunoni tu ci simutuilenu ha cifua cimo ca ku lemesa ci tue ku lingila ha mbunga: ku lekako vakuetu viuma vi tua lilongesa. Kuli vumo vusunga vua mu Mbimbiliya vu mua lekako laza vakuenu ni? Nga mua lingamo, mu na vezika cikuma. (Luka 1:74) Mu tue ku ambulula vusunga vu tua lilongesa hali Yehova Njambi, tue ku linga cipanga ci va kundika kuli vose Vakua Kilistu va vusunga—ca ku ambulula muzimbu ua cili ua Vuangana vua Njambi.—Tandenu Mateo 24:14; 28:19, 20.

16 Kapostolo Paulu ua hekele seho ku cipanga ca ku ambulula, ua ci tumbuile ngueni vufuko. (2 Kolintu 4:7) Ku lekako vantu via Yehova Njambi na vutumbe vueni ca pua cipanga ca seho ya kama ci mua pande ku linga. Muomu ca pua ku pangela Muata ua cili cikuma, kaha fueto yeni ka mu hasa ku i uana ku ueka. Omo mu linga eci cipanga muli na ku kuasa vantu va mitima ya cili ku suena kuli Tatetu ua muilu na ku endela mu njila i tuala ku muono ka ue ku hua! Kuli cipanga cikuavo ci neha ndzolela ku tuvakana eci, ni? Cikuavo naua, ku ambulula vukaleho hali Yehova na Lizi lieni ci vueza lutsilielo luenu na ku kolesa cilemo cenu kuli ikeye. Kaha Yehova ua haka seho ya kama ku ndzili yenu. (VaHevelu 6:10) Ku fuitangana mu cipanga eci ci ka mi kuasa ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi.—Tandenu 1 Kolintu 15:58.

17. Omo lia vika cipanga ca Vakua Kilistu ca ku ambulula ci na pu ca vuasi-vuasi matangua ano?

17 Ca pua ca seho ku vuluka ngecize ku ambulula Vuangana ca pua cipanga ca vuasi-vuasi. Mbimbiliya nguayo: “Zimbula lizi; kala na vuasi.” (2 Timoteo 4:2) Omo lia vika ku ambulula, ca pua ca vuasi-vuasi cikuma? Lizi lia Njambi ngualio: “Litangua lia kama lia Yehova li li ha hiehi, li li ha hiehi, li zangula cikuma.” (Zefania 1:14) Mua vusunga, ntsimbu ya ka nongesa Yehova ano mavu ili na ku iza vuasi-vuasi. Ngeci mukemuo, tua pande ku mamuna vantu! Va na pande ku tantekeya ngecize ino ikeyo ntsimbu ya ku hangula Yehova ku pua Muangana uavo. Ku-hua “ka ci ka simbula.”—Havakuke 2:3.

18. Omo lia vika tua pande ku lemesa Yehova hamo lika na mbunga ya Vakua Kilistu va vusunga?

18 Yehova ua tonda linga tu mu lemese hamo lika na Vakua Kilistu va vusunga. Ngeci mukemuo Lizi lieni ngualio: “Kaha tu liyongolienu ha kati ketu linga tu sangumuke cilemo na vipanga via ku viuka; Kati tu likele ku likunguluila hamo, ngue cilika ca vamosi, vunoni ku limamuna vene; na ku hiana cikuma omo mu mona litangua lize li li na ku suena ku hiehi.” (VaHevelu 10:24, 25) Ku likungulula na vamuanetu mu lutsilielo, ya pua ntsimbu ya cili cikuma ya ku sangaziala na ku lemesa Njambi yetu u tua lema. Kaha naua, tue ku lilembezieka na ku likaniamesa umo na mukuavo.

19. Vika tua pande ku linga mu ku kolesa lizitiko lia cilemo mu cikungulukilo?

19 Omo tu likuatasiana na vakuetu vakua ku lemesa Yehova, tue ku kaniamesa lizitiko lia cilemo na vusamba mu cikungulukilo. Ca pua ca seho ku tala vifua via cili via vakuetu, ngue Yehova mue ku tala vifua vietu via cili. Kati mu singanieke nguenu vamuanoko mu ku tsiliela va pua va ku tantuluka. Vulukenu ngecize tu vose tuli na ku endela ha vinanga via ku liseza-seza mu vusunga, kaha naua tue ku sevuka. (Tandenu Kolose 3:13.) Lingenu cose linga mu likuate vusamba na vaze va lema cikuma Yehova, kaha mu ka kola mu lutsilielo. Mua vusunga, ku lemesa Yehova hamo na vamuanoko mu lutsilielo ci ka mi kuasa ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi. Vati Yehova ue ku lunguisa vaze va mu lemesa na lukakatela, na ku tualelelaho ku kala mu cilemo ceni?

LINGENU COSE LINGA MU KA TAMBULE ‘MUONO UA VUSUNGA’

20, 21. ‘Muono ua vusunga’ uka, kaha omo lia vika lua pua lulavelelo lua cili?

20 Yehova ue ku hana vuana vua muono ku vangamba veni va ku ononoka. Muono ua cifua cika? Mue ku ivua nguenu muli na ku yoya mpundu ni? Cingi cetu, tu hasa ku tava nguetu eyo. Muomu tue ku huima, tue ku lia na ku nua. Mukemuo vene, tuli na ku yoya. Ha vintsimbu via ndzolela, halumo tue ku handeka nguetu, “Ou ukeuo muono mpundu!” Vunoni, Mbimbiliya ya muesa ngecize mu cifua cimo ca seho, na umo muntu ali na ku yoya mpundu uahi.

Yehova a tonda mu ka tambule ‘muono ua vusunga.’ Mu ka u tambula ni?

21 Lizi lia Njambi lia tu mamuna tu ‘kuate ku muono ua vusunga.’ (1 Timoteo 6:19) Aa mezi a muesa ngecize ‘muono ua vusunga’ tua lavelela ku ka u tambula ku lutue. Mua vusunga vene, mu tu ka pua va ku tantuluka, mukemuo honi mu tu ka yoya mpundu, muomu tu ka yoya ngue mua tumbile Njambi. Mu tu ka yoyela mu palandaizi na cihindu, ciyulo na ndzolela ya vutuntu, amba vuose tu ka yoya ‘muono ua vusunga’—muono ka ue ku hua. (1 Timoteo 6:12) Olu lulavelelo lua cili, ni vati?

22. Vati mu hasa ku ka tambula ‘muono ua vusunga’?

22 Vati tu hasa ku ka tambula ‘muono ua vusunga’? Paulu ua mamuine Vakua Kilistu mu cimpande eci vene ngueni “va linge mua ngozi” na ku kala na “vilinga via ku viuka.” (1 Timoteo 6:18) Ngue mu tua mono, nkuma tua pande ku linga viuma vi tu na lilongesa mu Mbimbiliya. Vunoni Paulu ua lomboluele ngecize ‘muono ua vusunga’ ua pua fueto i va ka tu hana omo lia ku kala na vilinga via cili ni? Houe, muono uaco tu ka u tambula omo lia “kavumbi ka Njambi.” (Loma 5:15) Vutuhu ngoco, Yehova ua lema ku lunguisa vaze va mu pangela na lutsilielo. A tonda ku mi mona muli na ku yoya ‘muono ua vusunga.’ Ou muono ka ue ku hua ua ndzolela na ciyulo, ua lavelela vaze va tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi.

23. Vika ca puila ca seho ku tualelelaho ku kala mu cilemo ca Njambi?

23 Muntu ku muntu ha kati ketu na pande ku lihula ngueni, ‘Vuno nji li na ku lemesa Njambi mu njila ya muesa mu Mbimbiliya ni?’ Nga tangua na tangua tu kumbulula eci cihula nguetu eyo, kaha tuli mpundu na ku endela mu njila yaco. Tu hasa ku kulahela ngecize Yehova ikeye vutinino vuetu. A ka niunga vantu veni va ku ononoka mu matangua a akalu a ku manusuila a ano mavu a laza. Kaha Yehova a ka tu kovelesa naua mu mavu a aha a vumpahu ali mu hiehi. Tu kevua ndzolela ya kama mu tu ka yoyela mu mavu aco! Kaha tu ka viukilila cikuma naua mu ku mona nguetu tua hanguile ku linga viuma via cili ku matangua ano a ku kotokela! Nga mu hangula ku linga viuma viaco vuovuno, mu kevua ku tovala ca ‘muono ua vusunga,’ ku miaka yose, ngue mua tondele Yehova Njambi tunde ha katete!