Skip to content

Skip to table of contents

VIMPANDE VIA KU VUEZAKO

Tua Pande ku Linga Vilika via Matangua a ku Huima ni?

Tua Pande ku Linga Vilika via Matangua a ku Huima ni?

MATANGUA a ku huima a ve ku niunga vantu na ku a lemesa kuli vakua malombelo lelo lino kati mu Mbimbiliya a tunda. Amba kulihi a tunda matangua aco? Nga mu tondesesa mua cili ku visete via mavulu mu ka komoka, omo mu ka mona vi a handeka mavulu aco ku tuala ha matangua a ku huima ku cihela ci mua kala. Aci talenu ha lungano olu.

Páscoa. Livulu Encyclopædia Britannica lia handeka ngualio: “Mu Testamentu ya Iha na hamo hahi ha va muesa ngecize ku laza va kele na ku niunga páscoa.” Vati ca putukile cilika ca Páscoa? Ca fuma ku vulombelo vua vakua mavu. Vutuhu eli litangua liaco va litumbuila nguavo lia ku vuluka ku sanguka ca Yesu, vilika viendela hamo na cilika ca páscoa kati via Vakua Kilistu. Ca ku muenako, ve ku tsimanesa cikuma via “kalumba ua Páscoa,” Livulu lia Catholic Encyclopedia ngualio: “vakua mavu ve ku pangesa kalumba ku pua citantekeyeso ca lusemo.”

Muaka ua Uha. Cilika ca Muaka ua Uha ve ku ci linga mu vinjila via ku liseza-seza ku liya na cifuti. Livulu lia World Book Encyclopedia lia tumbula ku ca fuma cilika caco ngualio: “Muangana ua Loma, Júlio César ua tumbikile 1 ya Janeiro ya 46 EC, ku pua litangua lia cilika ca Muaka ua Uha. Vakua Loma va kele na ku lemesa Janus njambi ua vimbelo, vikolo na ku putuka ca viuma. Lizina lia ngonde ya Janeiro lia fuma kuli ou njambi yaco Janus ua kele na vihanga vivali—cimo ca tala ku lutue cikuavo ku nima.” Eci ci muesa ngecize ku lemesa Muaka ua Uha ca fuma ku vilika via vakua mavu.

Litangua lia Vatsi. Limo livulu lia handeka ngualio: “Cilika ca Litangua lia vatsi ca fuma ku vulombelo vua Katolika mu ku vuluka vatsi . . . . Viuma vi va tsiliela vantu ku tuala ha cilika caco via vakua mavu. Ku vifuti kua kala vakua katolika vavengi, vantu va tsiliela ngecize vatsi ve ku hiluka ku vindzivo viavo via laza. Mu litangua liaco ve ku lia na ku nuina hamo na vatoni. Cilika ca litangua lia vatsi kati ca Vakua Kilistu, va linga ca ku vuezako lika.”

Matangua Akuavo a ku Huima. Ka tu hasa ku simutuila via matangua ose a ku huima a ve ku niunga vantu mu mavu ose. Vunoni Yehova ua vindika vilika via matangua a ku huima aze e ku lemesa vantu ni vikota via vantu. (Yelemiya 17:5-7; Vilinga 10:25, 26) Vulukenu naua ngecize, vilika via mu vulombelo vi hasa ku vuisa Yehova ku viuka ni ku pihia ku mutima, ku liya na kuze ku via fuma. (Isaya 52:11; Ku-Solola 18:4) Vitume via Mbimbiliya vi va tumbula mu Kapitulu 16 ka lino livulu vi ka mi kuasa ku tantekeya vati Njambi ue ku ivua ku mutima ku tuala ha matangua a ku huima a vakua mavu.