VATI va soneka mezi a ku Visamo 83:18 mu Mbimbiliya yenu? Mu Mbimbiliya ya Luchazi eci cinimbu va soneka ngecize: “Linga Vantu va tantekeye ngecize yove, lizina liove Yehova, yove Mukua ku Hiana viose hose ha mavu.” Kuli viMbimbiliya vikuavo via langulula aa mezi muze vene. Vunoni mu viMbimbiliya via vingi lizina Yehova va li fumisamo, na ku hingisamo vinkumbu ngeci mua “Sukulu” ni “Njambi.” Vika via pande ku kala ha cinimbu eci? Nkumbu ni lizina Yehova?

Eci cinimbu ca handeka via lizina. Mu va sonekele Mbimbiliya mu lilimi lia ciHevelu, ha cinimbu eci va sonekeleho lizina mpundu lia ku lifuila. Mu masona a ciHevelu eli lizina va li soneka ngecize: יהוה (YHWH). Vunoni mu Ngangela ve ku litumbula nguavo “Yehova.” Vuno eli lizina lia kala lika mu cinimbu cimo ca mu Mbimbiliya ni? Houe. Mu Visoneka via ku livanga via ciHevelu lia solokamo lua ku pua 7.000!

Seho ika ya kala ha lizina lia Njambi? Aci talenu ha civundilo ca lungano ca lingile Yesu Kilistu. Ca putuka ngecize: “Tatetu u li muilu va lelese lizina liove.” (Mateo 6:9, NW) Ntsimbu ikuavo, Yesu ua vundilile kuli Njambi ngueni: “Tata zumbangeya lizina liove.” Njambi ua mu kumbuluile fume muilu ngueni: “Nji na lizumbangeya, nji ka lizumbangeya naua.” (Yoano 12:28) Eci ca muesa ha toma ngecize lizina lia Njambi lia kala na seho ya kama. Kaha co, vika vakua ku langulula va vengi va fumisa eli lizina mu viMbimbiliya viavo na ku sintsisaho vinkumbu?

Ca soloka ngecize kuli viuma vivali via lingisa ngoco. Ca ku livanga, va vengi ve ku handeka nguavo ka citava ku pangesa lizina liaco muomu matangua ano na umo uahi a tantekeya mpundu vati va kele na ku litumbula laza. Muomu mu ciHevelu ca ku ntsenkulu ka va pangesele aa masona: a, e, i, o,  u. Ngeci mu ntsimbu ino, na umo uahi a tantekeya mpundu vati va kele na ku tumbula lizina YHWH. Vunoni eci ca pande ku tu honouesa ku pangesa lizina lia Njambi ni? Mu ntsimbu i va sonekele Mbimbiliya, lizina lia Yesu halumo va kele na ku litumbula nguavo Yeshua ni Yehoshua, muomu na umo ua tantekeya mua cili uahi. Vunoni vantu mu mavu ose, lizina lia Yesu ve ku litumbula mua ku liseza-seza, ku liya na lilimi liavo. Ka ve ku likela ku pangesa eli lizina muomu ka va tantekeya vati va litumbuile ku ntsimbu ya Yesu. Na vuno vene, nga mu ya mu cifuti ceka, citava mu ka uana lizina lienu va litumbula mueka mu malimi avo. Ngue mu tua mono, ku honoua ku tantekeya vati va tumbuile lizina lia Njambi laza ka vua puile vusunga vu vindika ku lipangesa.

Cuma ca mu civali, ce ku lingisa vakua ku langulula ku fumisa lizina lia Njambi mu Mbimbiliya ca pua cizila ca laza ca vaYundeya. Cingi cavo ve ku handeka nguavo cizila ku tumbula lizina lia Njambi. Ci moneka ngecize va zilika ku tumbula lizina liaco omo lia ku hona ku ivuisisa mua cili lisiko lia mu Mbimbiliya, lia handeka ngualio: “Kati u tumbule ngoco lizina lia Yehova Njambi yove; muomu Yehova ka li ka mu sambuesa uze a tumbula lizina lieni ngoco.”​—Ezundu 20:7.

Eli lisiko lia vindika ku tumbula lizina lia Njambi mua kasahuntu. Vuno lisiko liaco lia vindika ku litumbula na kasingimiko ni? Houe. Vose va sonekele Mbimbiliya ya ciHevelu (“Testamentu ya laza”), va puile vamala va lutsilielo kaha va niungile Masiko a hanene Njambi ku vaIsaleli va ku laza. Vunoni, vintsimbu via vingi va kele na ku tumbula lizina lia Njambi. Ca ku muenako, va lihakele mu visamo via vingi vi vembile vivunga via vakua ku lemesa na lizi lia kama. Na ivene Yehova Njambi ua sikile vangamba veni ku pua na ku tumbula lizina lieni, kaha vakua lutsilielo vononokele. (Yoele 2:32; Vilinga 2:21) Ngeci mukemuo, Vakua Kilistu matangua ano ka ve ku ivua vuoma vua ku tumbula lizina lia Njambi na kasingimiko, ngue mua lingile Yesu.​—Yoano 17:26.

Vakua ku langulula Mbimbiliya va vulumuine mulonga ua kama cikuma mu ku haka vinkumbu haze ha kele lizina lia  Njambi. Ve ku lingisa Njambi ku soloka ngue ua kala ku laako ni ngue ka keleko, vutuhu Mbimbiliya ya mamuna vantu ku likuata “vusamba na Yehova.” (Visamo 25:14) Aci singaniekenu ha kavusamba kenu ua kama. Nga ka mua tantekeyele lizina lieni nga mua mu lema ni? Na vuno vene, nga vantu ka va tantekeya lizina lia Njambi, Yehova, vati va hasa ku likuata neni vusamba? Cikuavo naua, nga vantu ka va pangesa lizina lia Njambi, kaha nevi vi lia lomboloka ka va vi tantekeya. Vika lia lomboloka lizina lia Njambi?

Ivene Njambi ua lomboluele lizina lieni kuli ngamba yeni ua ku ononoka Mosesa. Omo Mosesa ua hulile via lizina lia Njambi, Yehova ua mu kumbuluile ngueni: “Nja pua uze nja pua.” (Ezundu 3:14) Mbimbiliya ya Rotherham ya langulula aa mezi nguayo: “Nji ka lipuisa viose-ovio vi nji tonda.” Yehova a hasa ku lipuisa viose-ovio vi tondeka linga a puisemo vutumbe vueni, kaha a hasa ku pangesa viuma via tanga mu nkala njila i tondeka linga a puisemo vutumbe vueni.

Aci singaniekenu nga ku mua hasa ku lipuisa viose-ovio vi mu tonda. Vika mu ne ku lingila vavusamba vuenu? Nga umo ha kati kavo a vavala cikuma, nga mu na lipuisa ndotolo linga mu mu sake. Cipue nga mukuavo a kovela mu vuhutu, nga mu na lipuisa mpite ua ngozi na ku mu kuasa. Vunoni enu ka mu hasa ku lipuisa viose-ovio vi mu tonda. Kati yenu lika, tu vose ka tu hasa. Omo mu lilongesa Mbimbiliya, mu ka komoka omo mu ka mona vati Yehova ue ku lipuisa viose-ovio linga a puisemo vikulaheso vieni. Kaha ua lema ku pangesa ngolo yeni mu ku kuasa vaze va mu lema. (2 Mizimbu 16:9) Vaze ka va tantekeya lizina lieni ka va tantekeya evi vifua via ku viuka via Yehova.

Tua mono ha toma, ngecize lizina lia Yehova lia pande ku kala mu Mbimbiliya. Ku tantekeya vi lia lomboloka na ku li pangesa m ku lemesa cetu, vi hasa ku tu kuasa cikuma ku suena kuli Tatetu ua muilu, Yehova. *