KAPITULU 18
Vuno nja Pande ku Lihana Kuli Njambi na ku nji Mbatiza ni?
1. Vika mu hasa ku singanieka mu nima ya ku lilongesa lino livulu?
MU NA lilongesa vusunga vua vuingi vua mu Mbimbiliya mu livulu lino, ngeci mua cikulaheso ca Njambi ca muono ka ue ku hua, cifua ca vatsi na lulavelelo lua cisangukilo. (Ekelesiaste 9:5; Luka 23:43; Yoano 5:28, 29; Ku-Solola 21:3, 4) Halumo mu na putuka laza ku likungulula na Vakaleho va Yehova kaha muli na vusunga nguenu ve ku lemesa mu vusunga. (Yoano 13:35) Halumo naua mu na putuka ku likuata vusamba na Yehova, kaha mu na hangula ku mu pangela. Vunoni halumo muli na ku lihula nguenu ‘Vika honi nja pande ku linga vuovuno linga nji pangele Njambi?’
2. Omo lia vika umo yala ua ku Etiopia ua tondele ku mu mbatiza?
2 Vikevio via singaniekele umo yala ua ku Etiopia ua yoyele ku ntsimbu ya Yesu. Filipu ua kuasele uze yala ku tantekeya ngecize Yesu ikeye Mesiya. Via lilongesele uze yala via mu kuatele cikuma ku mutima ngeci haze vene ua handekele ngueni: “Tala, kuno ku li mema; vika vi ku nji vindika ku nji mbatiza?”—Vilinga 8:26-36.
3. (a) Lisiko lika Yesu ua hele ku vandongesi veni? (b) Vati ve ku mbatiza muntu?
3 Mbimbiliya i longesa ngecize nga mu tonda ku pangela Yehova, va na pande ku mi mbatiza. Yesu ua lekele vandongesi veni ngueni: “Puisenu vantu vose vandongesi vange na ku va mbatiza.” (Mateo 28:19) Yesu ua sile naua lungano muomu neni va mu mbatizile. Ka va mu sampuilile tumema ha mutue, vunoni va mu mbuitikile uose mu mema. (Mateo 3:16) Na lelo lino nkala Mukua Kilistu u va mbatiza, na pande ku mu mbuitika muvila uose mu mema.
4. Vika mu ka muesa ku vakuenu nga va mi mbatiza?
4 Nga va mi mbatiza mu ka muesa ku vakuenu nguenu mu tonda mpundu ku pua kavusamba ka Njambi na ku mu pangela. (Visamo 40:7, 8) Vunoni halumo muli na ku lihula nguenu ‘Vika nja pande ku panga linga va nji mbatize?’
VUSUNGA NA LUTSILIELO
5. (a) Vika mua pande ku linga ntsimbu kanda va mi mbatize? (b) Vika ca puila ca seho ku kunguluka ntsimbu yose?
5 Ntsimbu kanda va mi mbatize mua pande ku tantekeya Yoano 17: 3.) Vunoni kuli vikuavo naua vi mua pande ku linga. Mbimbiliya nguayo mua pande ku ‘sula na ku tantekeya cizango’ ca Yehova. (Kolose 1:9) Ku likungulula na Vakaleho va Yehova ci ka mi kuasa ku likuata vusamba vua kama na Yehova. Eci cikeco cimo ca viuma via seho via pande ku mi lingisa ku kunguluka ntsimbu yose.—VaHevelu 10:24, 25.
Yehova na Yesu. Kaha mu na putuka laza ku lingamo mu ku lilongesa Mbimbiliya. (Tandenu6. Viuma vingahi mua pande ku tantekeya mu Mbimbiliya ntsimbu kanda va mi mbatize?
6 Vutumbe vua Yehova kati ku mi kakateya ku tantekeya viose vi va soneka mu Mbimbiliya linga va mi mbatize houe. Vulukenu uze yala ua ku Etiopia, Yehova ka mu kakateyele ku tantekeya viose amba va mu mbatize. (Vilinga 8:30, 31) Muomu ku lilongesa via Njambi ka ca kele na ntsongo. (Ekelesiaste 3:11) Vunoni linga va mi mbatize, ha katete mua pande ku tantekeya na ku tava vilongesa via ku putukila via mu Mbimbiliya.—VaHevelu 5:12.
7. Vukuasi vuka mu na uana mu ku lilongesa Mbimbiliya?
7 Mbimbiliya nguayo: “Nga ku tsiliela cahi ka tu hasa ku mu ya [Njambi] ku mutima.” (VaHevelu 11:6) Ngeci mukemuo, ntsimbu kanda va mi mbatize mua pande ku kala na lutsilielo. Mbimbiliya nguayo vamo vantu va kele mu mbonge ya laza ya Kolintu, vevuile muzimbu u va ambuluile vandongesi va Yesu ngeci ‘va tsilielele, kaha va va mbatizile.’ (Vilinga 18:8) Nenu naua, ku lilongesa Mbimbiliya ci na mi kuasa ku tsiliela mu vikulaheso via Njambi na mu ngolo ya cikombelo ca Yesu, cize ci hasa ku tu kula ku vupi na ku ku-tsa.—Yehosua 23:14; Vilinga 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17.
LEKENUKO VAKUENU VIA VUSUNGA VUA MU MBIMBILIYA
8. Vika vi ka mi sindiya ku lekako vakuenu viuma vi muli na ku lilongesa?
8 Omo mu tualelelaho ku lilongesa Mbimbiliya na ku mona vukuasi vu i mi hana mu muono, lutsilielo luenu lu ka kola. Kaha mu ka tonda ku lekako vakuenu viuma vi muli na ku lilongesa. (Yelemiya 20:9; 2 Kolintu 4: 13) Vunoni iya mua pande ku lekako?
9, 10. (a) Veya mu hasa ku putukila ku leka vi muli na ku lilongesa? (b) Vika mua pande ku linga nga mu tonda ku ambuluila hamo na cikungulukilo?
9 Halumo mu tonda ku lekako vi muli na ku lilongesa ku vavusoko vuenu, vavusamba, vaze va mua lihata navo na vakuenu ku vipanga. Vutuhu ca cili ku lingamo, vunoni mua pande ku handeka navo na ngozi na cilemo. Mu nima ya ntsimbu mu ka hasa ku ambuluila hamo lika na cikungulukilo. Nga mu tonda ku lingamo, citava mu handeke na Mukaleho ue ku mi longesa Mbimbiliya nguenu mu tonda ku ambulula na cikungulukilo. Kaha nga ikeye a mona ngecize mu na puisamo kaha mu li na ku kava vitume via Mbimbiliya mu ku yoya cenu, nenu na mulongisi uenu mu ka kala na cimo ciuano na vakuluntu vavali va mu cikungulukilo.
10 Vati ci ka fua ciuano caco? Vakuluntu va ka simutuila nenu linga va mone nga mu nevuisisa vilongesa via ku putukila via mu Mbimbiliya kaha mua vi tsiliela. Cikuavo naua na ku mona nga mue ku ononoka vi ya handeka Mbimbiliya mu muono kaha nga mu tonda ku pua mpundu Mukaleho ua Yehova. (Vilinga 20:28; 1 Petulu 5:2, 3) Mu nima yeci ciuano, vakuluntu va ka mi leka nga citava mu putuke ku ambulula hamo lika na cikungulukilo.
11. Vika ca puila ca seho ku sungamesa muono uenu ntsimbu kanda mu putuke ku ambuluila hamo lika na cikungulukilo?
1 Kolintu 6:9, 10; Ngalata 5:19-21.
11 Halumo vakuluntu va ka mi leka nguavo kuli vimo vi mua pande ku alulula mu ku yoya cenu ntsimbu kanda mu putuke ku ambuluila hamo lika na cikungulukilo. Vika ca puila ca seho ku sungamesa muono uenu? Muomu mu tue ku lekako vakuetu via Mbimbiliya, tue ku imanena Njambi, ngeci mukemuo tua pande ku yoya mu cifua ce ku muesa kavumbi kuli ikeye.—KU ALULUKA NA KU HILUKA
12. Omo lia vika vantu vose va na pande ku liveya?
12 Kuli vikuavo vi mua pande ku puisamo ntsimbu kanda va mi mbatize. Kapostolo Petulu ua handekele ngueni: “Alulukenu . . . hilukenu naua, linga va zimangane vipi vienu.” (Vilinga 3:19) Ku aluluka ca lomboloka vika? Ca lomboloka ku liveya omo lia viuma via vipi vi tua lingile ku nima. Ca ku muenako nga laza mua kele na ku linga vukoyi ni vupangala, mua pande ku liveya. Ambe nga mu muono uenu uose mua lihakela kapandi ka ku linga vize via cili, kasi mua pande ku aluluka muomu tu vose tue ku vulumuna kuli Njambi kaha tua pande ku mu vundila linga a tu ecele.—Loma 3:23; 5:12.
13. ‘Ku hiluka’ ca lomboloka vika?
13 Vuno ku aluluka ni nguetu ku liveya cikeco lika ca tondeka ni? Houe. Petulu ua handekele ngueni mua pande naua ‘ku hiluka.’ Eci ca lomboloka ngecize mua pande ku likela nkala vilinga via ku pihia vi mua kele na ku linga, na ku putuka ku linga via cili. Ca ku muenako, a ci singaniekenu nga muya vungendzi ku cihela ka mu tantekeya. Kaha mu nima ya ntsimbu mu mona ngecize
mu na ila mu njila yeka. Vati mu linga? Mua vusunga mu ka mana, ku tenguluka na ku hiluka linga muye mu njila ya cili. Na vuno vene, omo mu lilongesa Mbimbiliya mu hasa ku mona ngecize kuli vimo viuma vi mua pande ku likela. Ngeci mukemuo, kalenu na cizango ca ku ‘hiluka’ ni nguetu ku sungamesa muono uenu na ku putuka ku linga via cili.LIHANENU KULI YEHOVA
14. Vati ve ku lihana kuli Yehova?
14 Cinanga cikuavo ci mua pande ku puisamo ntsimbu kanda va mi mbatize ca pua ku lihana kuli Yehova. Ku lihana kuli Yehova, ca pua ku vundila kuli ikeye linga mu mu leke nguenu mu na likuminia ku lemesa lika ikeye kaha mu tuameka cizango ceni ku lutue lua viose mu muono uenu.—Ndeutelonomi 6:15.
15, 16. Vika vie ku sindiya muntu ku lihana kuli Njambi?
15 Ku likuminia ku pangela lika Yehova ca pua ngue likuminia ku yoya na muntu u mua lema. A ci singaniekenu nga umo yala na mpuevo va li na ku litantekeya. Omo yala a putuka ku tantekeya vuino mpuevo, ue ku putuka ku mu lema kaha amba vuose a mu ambate. Vutuhu ku ambata ca pua citeli ca kama, vunoni yala a litavelaco muomu na leme mpuevo uaco.
16 Omo mu lilongesa via Yehova, mu ka putuka ku mu lema na ku tonda ku mu pangela na ngolo yenu yose. Eci ci ka mi lingisa ku vundila kuli Yehova linga mu likuminie ku mu pangela. Mbimbiliya nguayo uose a tonda ku kava Yesu na pande “a liviane ivene.” (Mako 8:34) Vika ca lomboloka? Ca lomboloka ku ononoka Yehova mu viuma viose. Via tonda Yehova via pande ku kala na seho ya kama kuli yenu ku hiana vizango vienu na vutumbe vuenu vuose.—Tandenu 1 Petulu 4:2.
KATI MU KALE NA VUOMA VUA KU SEVUKA
17. Omo lia vika vamo ka ve ku lihana kuli Yehova?
17 Vamo ka ve ku lihana kuli Yehova muomu ve ku ivua vuoma vua ku hona ku puisamo ku mu pangela. Ka va tondo ku vuisa Yehova vusiua, ni ve ku singanieka nguavo nga ka va lihana kuli Yehova, kaha ikeye ka ka va sompesa omo lia viuma vi ve ku linga.
18. Vika vi mi kuasa ku tundisa nkala vuoma vua ku vuisa Yehova vusiua?
18 Ku lema Yehova ci ka mi lingisa ku tundisa nkala vuoma vua ku mu vuisa vusiua. Kaha omo lia ku mu lema mu ka lihakela kapandi ka ku puisamo ku mu pangela. (Ekelesiaste 5: 4; Kolose 1:10) Ka mu ka singanieka nguenu ca cikalu cikuma ku linga cizango ca Yehova. Kapostolo Yoano ua handekele ngueni: “Muomu eci cikeco cilemo ca Njambi ngecize tu niunge mezi a lisiko eni. Na mezi a lisiko eni kati a akalu.”—1 Yoano 5:3.
19. Vika ka mua pandele ku vuila vuoma vua ku lihana kuli Yehova?
19 Ka ci tondeka mu pue va ku tantuluka amba vuose mu lihane kuli Yehova. Kaha na limo litangua liahi Yehova a ka tu vundila ku linga vize ka tu hasa. (Visamo 103:14) A ka mi kuasa ku linga via cili. (Isaya 41:10) Tsilielenu Yehova na mutima uenu uose kaha a mi ‘inikila zinjila zienu.’—Visimo 3:5, 6.
KU LITAVELA KU LIHANA CENU HA MBUNGA
20. Mu nima ya ku lihana kuli Njambi, cinanga cika ci na hatako?
20 Vati ku tala, mu na puho ha ku lihana kuli Yehova ni? Mu nima ya ku lihana kuli Yehova, citava muye mu cinanga cikuavo ni na hatako. Va na pande ku mi mbatiza.
21, 22. Vati mu hasa ku “tava na kanua” lutsilielo luenu?
ciuano ca kama ca Vakaleho va Yehova ci hatako. Ku ciuano caco ku ka kala cimpande ca lombolola mbatizimu. Kaha mukua ku hana cimpande caco a ka hula vose va na puisamo ku va mbatiza vihula vivali via viasi. Ku kumbulula vihula viaco, cikeco ku “tava na kanua” lutsilielo luenu.—Loma 10:10.
21 Handekenu na ntuama ua civunga ca vakuluntu va cikungulukilo nguenu mu na lihana laza kuli Yehova kaha mu tonda ku mi mbatiza. Kaha ikeye a ka vundila vamo vakuluntu va cikungulukilo linga va ka hituluke nenu mu vilongesa via katete via Mbimbiliya. Nga ha kati kavo va ka mona nguavo mu na puisamo, va ka mi leka nguavo citava va ka mi mbatize mu22 Kaha va ka mi mbatiza. Va ka mi mbuitika muvila uose mu mema. Mbatizimu yenu i ka muesa ku mbunga
ngecize mua lihana kuli Yehova kaha mu na pu Mukaleho ua Yehova.VI YA LOMBOLOKA MBATIZIMU YENU
23. Vika ca lomboloka ku mbatiza muntu “mu lizina lia Ise na Muana na sipilitu santu”?
23 Yesu ua handekele ngueni vandongesi veni va ka va mbatiza “mu lizina lia Ise na Muana na sipilitu santu.” (Tandenu Mateo 28:19.) Vika ca lomboloka? Ca lomboloka ngecize mua tantekeya vukama vua Yehova na vipanga via kala navio Yesu mu vutumbe vua Njambi, na vati Yehova ue pangesa sipilitu santu yeni mu ku puisamo cizango ceni.—Visamo 83:18; Mateo 28:18; Ngalata 5:22, 23; 2 Petulu 1: 21.
24, 25. (a) Vika yemanena Mbatizimu? (b) Vika tu ka lilongesa mu kapitulu ka ku manusuila?
24 Vunoni, mbatizimu yemanena cuma ca seho ya kama. Ku mi mbuitika ca lomboloka ngecize mu na tsi ku ku yoya cenu ca laza. Kaha omo mu zavuluka mu mema, mu ka putuka muono ua uha ua ku linga cizango ca Njambi. Ca pua ku muesa naua ngecize mu ka pangela Yehova tunde ha ntsimbu yaco. Vulukenu ngecize ka mua lihanene ku muntu, ku civunga ni ku vipanga vimo. Vunoni mua lihana kuli Yehova Njambi.
25 Ku lihana ci ka mi kuasa ku kolesa vusamba vuenu na Njambi. (Visamo 25:14) Eci ka ca lombolokele ngecize muntu a kovoka lika omo lia ku mu mbatiza houe. Kapostolo Paulu ua sonekele ngueni, ‘Pangelenu ku vuovoke vuenu na vuoma na ku zaza.’ (Filipu 2:12) Mbatizimu ya pua lika vuputukilo. Vunoni vati mu hasa ku tualelelaho ku pua kavusamba ka Yehova? Eci cihula va ka ci kumbulula mu kapitulu ka ku manusuila ka lino livulu.