1, 2. Vika ve ku lihula vantu vavengi?

MANCIMBA a mu kalunga a nongesa limbo liose to. Muntu a kovela mu tembele na vuta kaha a piluila vantu, vamo va vulumuka vakuavo va tsa. Cisemi ua mpuevo a tsa ku vuvezi vua kama na ku seza vana vatanu.

² Nga kua soloka mponde ni visoti ngeci muevi, vantu vavengi ve ku lihula nguavo, “Omo lia vika?” Ve ku komoka vika mavu a na sulila na vizindo na lamba yose eyi. Nenu mua singaniekaho laza ha viuma evi ni?

3, 4. (a) Vihula vika ua lingile Havakuke? (b) Vati Yehova ua mu kumbuluile?

³ Mbimbiliya ya muesa ngecize ambe vantu va kele na lutsilielo lua kama muli Njambi navo va lingile vihula via cifua eci. Ca ku muenako, kapolofeto Havakuke uehuile Yehova ngueni: “Vika u nji muesa vupi, na ku tala vupuye? Muomu ku-enieka na luozi vi li ku meso ange: kaha kua kala ku lizunga, na ku likandula zimpata ca katuka.”​—Havakuke 1:3.

⁴ Havakuke 2:2, 3, ya muesa cikumbululo ca Njambi ku vihula via lingile Havakuke kaha ua mu kulahesele ku vi sungamesa. Yehova ua lema cikuma vantu. Mbimbiliya nguayo “Ikeye a mi lela.” (1 Petulu 5:7) Cili vene, Njambi ua zinda ku mona tuyando ku hiana vantu vose. (Isaya 55:8, 9) Ngeci mukemuo, tu kumbululenu eci cihula: Vika tuyando tu na lanena ngeci ha mavu?

5. Vika ve ku handeka cingi ca valongisi va malombelo ku tuala ha tuyando? Vika ya longesa Mbimbiliya?

⁵ Vintsimbu via vingi vapastole, vapatele na valongisi vakuavo va malombelo, ve ku handeka nguavo tuyando tua pua cizango ca Njambi. Vamo ve ku handeka nguavo viose vie ku solokela muntu ngeci mua, vimponde, Njambi ua mu sonekelavio, kaha etu vantu ka vi tu lomboloka. Vakuavo ve ku handeka nguavo vantu, ambe vanike ve ku tsa linga va ka kale na Njambi muilu. Vunoni makuliavo. Yehova ke ku kokela vantu viuma via ku pihia. Mbimbiliya nguayo: “Ci li ku laako na Njambi, amba a linge vupi, na Mukua ngolo yose, mangana a linge vipi!”—Yombi 34:10.

6. Omo lia vika vantu vavengi ve ku vangeya Njambi nguavo ikeye ua neha tuyando ha mavu?

⁶ Vantu vavengi ve ku tuika Njambi mulonga ua lamba i ve ku mona hano ha mavu, muomu ve ku singanieka nguavo ikeye ali na ku sika mavu. Vunoni ngue mu tua lilongesele mu Kapitulu 3, Satana Ndiavu ikeye ali na ku sika ano mavu.

7, 8. Vika ha mavu ha sulila tuyando?

⁷ Mbimbiliya nguayo, “mavu ose a kundama kuli uze mukua vupi.” (1 Yoano 5:19) Muangana ua ano mavu Satana, ua pua cikenia ua kama cikuma. Kaha a li na “ku onga mavu ose.” (Ku-Solola 12:9) Ngeci vantu vavengi ve ku mu tambuluisa. Eci cikeco cuma ca ku livanga ca lingisa mavu ku sula na makuli, vizindo na vukenia.

⁸ Kuli naua viuma vikuavo via lingisa tuyando tu lane cikuma ha mavu. Va Andama na Eva mu va vulumuine, va tambuisile vupi ku vana vavo. Kaha omo lia vupi, vantu ve ku yandesa vakuavo. Vintsimbu via vingi, ve  ku tonda ku zangamena vakuavo. Ve ku litingula, ku lua ndzita na ku pakesa vakuavo. (Ekelesiaste 4:1; 8:9) Vintsimbu vikuavo vantu ve ku yanda muomu ‘ntsimbu na luvinda’ vie ku solokela vose. (Ekelesiaste 9:11) Mponde na visoti vikuavo vi hasa ku solokela vantu, omo lia ku kala ku cihela ca ku pihia ha ntsimbu ya ku pihia.

9. Vika tu hasa ku handekela nguetu kuli cuma ca kama ca lingisa Yehova ku ecelela tuyando?

⁹ Yehova ke ku koka tuyando, na limo litangua liahi. Kati ikeye ua koka vindzita, vumbanditu na mapakeso. Ni mandunduma, vimpuendza, na mavazi. Vunoni mu hasa ku lihula nguenu, ‘Nga Yehova ikeye Mukua Ngolo yose, vika kesi na ku manusuila evi viuma via vipi?’ Tua tantekeya nguetu Njambi ua tu haka seho ya kama cikuma, ngeci mukemuo, kuli cuma ca kama ca mu lingisa ku ecelela tuyando.​—1 Yoano 4:8.

10. Vati Satana ua alulukilile Njambi?

¹⁰ Mu lihia lia Endene, Satana uongele va Andama na Eva. Ua vangeyele Njambi ku pua Muangana ua ku pihia, muomu ua vingilikile viuma via cili kuli va Andama na Eva. Satana ua tondele va tave nguavo ikeye muangana ua cili ku hiana Yehova kaha Yehova ka kele na seho mu muono uavo.—Njenisisi 3:2-5; talenu Litota 27 ku ntsongo ya livulu.

11. Cihula cika ca pande ku ci kumbulula?

¹¹ Andama na Eva va alulukilile Yehova na ku muesa lisino. Va singaniekele nguavo va kele na mpoko ya ku lihanguila via cili na via vipi. Vati Yehova ua muesele ngecize vaze vakua lisino va puile vakua makuli kaha ikeye lika a tantekeya viuma via cili via tu pande?

12, 13. (a) Vika Yehova ka nongeselele vakua lisino haze vene? (b) Omo lia vika Yehova necelela Satana a sike mavu kaha na vantu va lisike vavene?

 ¹² Yehova ka nongesele va Andama na Eva ha litangua lize vene. Vunoni, ua vecelele va yoye na ku sema vana. Kaha Yehova ua tavesele vana vavo va lihanguile iya a pua muangana uavo. Vutumbe vua Yehova vua puile ku sulisa mavu na vantu va ku tantuluka, kaha vutumbe vuaco vua pandele ku lipuisamo ambe nkala muose mue ku lingile Satana.​—Njenisisi 1:28; Isaya 55:10, 11.

¹³ Satana ua alulukilile Yehova ku meso a makulukazi na makulukazi a tungelo. (Yombi 38:7; Ndaniele 7:10) Ngeci Yehova ua hanene ntsimbu kuli Satana linga a muese vusunga vua viuma via handekele. Kaha ua hanene naua ntsimbu ku vantu linga va pange mavuangana aco ku ngolo ya Satana linga va mone nga va hasa ku vi puisamo ca ku hona vukuasi vua Njambi.

14. Vusunga vuka vua soloka mu ku hita ca ntsimbu?

¹⁴ Vantu va seteka ku lisika vakevo vavene mu makulukazi na makulukazi a miaka vunoni va honoua ku sungamesa viuma. Tu na limuena nguetu nkuma cili vene Satana mukua makuli. Vantu va tondeka vukuasi vua Njambi. Kapolofeto Yelemiya ua handekele nguavo: “A Yehova, nja tantekeya ngecize njila ya muntu ka ya hitukilile ivene; ka muesi muli muntu mukua ku enda ku liinikila vinanga vieni.”​—Yelemiya 10:23.

15, 16. (a) Vika via lingisa Yehova ku ecelela tuyando mu ntsimbu yose eyi? (b) Vika Yehova ka sungameselele viuma via pihisa Satana?

¹⁵ Vika via lingisa Yehova ku ecelelela tuyando ku tualelelaho ntsimbu yose eyi? Vika ke ku vindikila viuma via vipi linga kati vi soloke? Ku muesa ngecize vuangana vua Satana vu na honoua, ci na ambata  ntsimbu ya kama. Vantu va na seteka ku lisika vavene ku hitila mu vinguvulu vieka na vieka, vunoni navo va na honoua. Vutuhu va na lilongesa via vingi ngeci mua siensia na tekinologia, kasi vupi, vuhutu, vukenia na vindzita vi na livuezelela cikuma. Ka tu hasa ku lisika vuino etu vavene ca ku hona vukuasi vua Njambi.

¹⁶ Vunoni Yehova ke ku kuasa Satana ku manusula visoti. Muomu nga a lingamo a ka muesa ngecize ua lema vuangana vua Satana. Vunoni Yehova na limo litangua liahi a ka lema vuangana vua Satana. Kaha naua ku lingamo, ci ka lingisa vantu ku singanieka nguavo va hasa ku lisika vavene. Vunoni a pua makuli, ngeci Yehova ke ku va kuasa, muomu ka puile mukua makuli.—VaHevelu 6:18.

17, 18. Vika a ka linga Yehova ku tuala ha visoti viose via koka Satana?

¹⁷ Vuno Yehova a hasa ku sungamesa visoti via koka Satana na vantu vakua lisino ni? Eyo. Muomu kuli Njambi viuma viose vi tava. Yehova a tantekeya ntsimbu ika a ka kumbulula vihula viose via katuile Satana. Kaha a ka alulula mavu ku pua citungu, ngue mua tondele tunde ha katete. “Vose va li mu vihilo” va ka sanguka. (Yoano 5:28, 29) Vantu ka va ka vavala naua ni ku tsa. Yehova a ka tuma Yesu linga a ka “enieke vipanga via Satana.” (1 Yoano 3:8) Tue ku santsela cikuma Yehova ku lukakatela lueni muomu ua tu hana ntsimbu ya ku mu tantekeya na ku muesa ngecize tu tonda a pue Muangana uetu. (Tandenu 2 Petulu. 3:9, 10.) Ambe mu tue ku hita mu lamba, ue ku tu kuasa ku kolesa.—Yoano 4:23; tandenu 1 Kolintu 10:13.

¹⁸ Yehova ke ku tu kakateya ku mu hangula ku pua Muangana uetu. Muomu ua hana vantu vuana vua ku  lihanguila viuma. Tu talenu vika vua lomboloka ovu vuana.

19. Vuana vuka ua tu hana Yehova? Omo lia vika tua pande ku mu santsela ku vuana vuaco?

¹⁹ Vuana vua ku lihanguila viuma vua tu hana Yehova vua tu tepesa ku tusitu. Tusitu ve ku linga viuma ngoco muomu ka va hasa ku singanieka, vunoni etu tue ku hangula vati tu tonda ku yoya na ku hangula nga tu tonda ku linga viuma via cili ku meso a Yehova ni kuahi. (Visimo 30:24) Cikuavo naua, ka va tu tangele ngue makina eku linga lika vize vi va a pangela. Tu hasa ku lihanguila vuntu vu tua tonda, ku lihanguila vavusamba, na viuma vi tu tonda ku linga mu muono. Mua vusunga Yehova ua tonda muono u tu tovale.

20, 21. Cuma cika ca hiana viose mu hasa ku hangula vuovuno?

²⁰ Yehova ua tonda tu mu leme. (Mateo 22:37,38) Vunoni ua pua ngeci mua cisemi ue ku viukilila nga muaneni a mu leka na mutima uose ngueni “nja mi lema tata” kati muomu va na mu sindiya. Yehova ua tu hana lisesa lia ku lihanguila nga tu mu lemesa ni kuahi. Satana, Andama na Eva va hanguile ku alulukila Yehova. Va vianene Yehova Njambi. Amba enu vati mu pangesa vuana vuenu vua ku lihanguila viuma?

²¹ Pangesenu ovu vuana vuenu mu ku pangela Yehova. Kaha nga mu lingamo kati lika lienu, kua kala makulukazi a vantu va viana Satana na ku lihanguila ku linga via lema Yehova. (Visimo 27:11) Vika mu hasa ku panga linga mu ka kale mu mavu a aha omo Njambi a ka tundisako tuyando tuose? Cikumbululo tu ka ci uana mu kapitulu ka na hatako.