Skip to content

Skip to table of contents

TUALELENUHO KU VINGILA!

Mavu Vali na ku a Pihisa—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

Mavu Vali na ku a Pihisa—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

 “Kuliya na cifua ci vali na ku pihisilamo mavu, vuovuno vimbonge vi ka zalela. Ntuima ya ku livuezelela, niondzi ya ku hianesamo, mema a cili a ka kaluua mu mavu ose, vamo tusitu na miti via kuhua. Evi ka via puile visimo via ngoco. Vunoni vikevio vi ya handeka siensia omo lia cifua ci ve ku pangeselamo tuhia tua vunengu lelo lino.”— António Guterres, ua pua secretário-geral das Nações Unidas, ikeye ua handekele aa mezi lia 4 ya Abril ya 2022 mu muzimbu ua vakua Painel Intergovernamental para as Alterações Climáticas.

 “Vakua siensia nguavo, mu miaka i na hatako, ntuima i ka nongesa kampe vitungu viose via ku pua 423 via mu [Estados Unidos], cikumakuma muomu ku vihela viaco, via totoka ku tuima. Eyi mizimbu ya ku zuzuisa ya ku vakua siensia ya litombola na vi ya handeka Mbimbiliya, ngeci mua tuhia, niondzi, niondzi ya civue, ku livuezelela ca mema mu kalunga-ndonga, mankimba a kama na ntuima ya ku hianesamo.”—“Flooding Chaos in Yellowstone, a Sign of Crises to Come, The New York Times, 15 ya Junho ya 2022.

 Vuno vitanga via ku aluluka ca mavu tangua vi kahua ni? Nga mukemuo, iya honi a ka manusula vitanga viaco? Talenu vi ya handeka Mbimbiliya.

Citanga ca ku aluluka ca mavu va ci polofetele laza

 Mbimbiliya nguayo Njambi a ka “enieka vaze venieka mavu.” (Ku-Solola 11:18) Tu hasa ku lilongesa viuma vitatu mu cinimbu eci:

  1.  1. Vilinga via vantu vi ka koka vitanga ha mavu.

  2.  2. Vantu ka va ka pihisa naua mavu.

  3.  3. Njambi ikeye a ka manusulako vitanga viose via ku aluluka ca mavu, kati vantu houe.

Ku lutue mavu a ka pua a cili

 Mbimbiliya nguayo: “Mavu a kala ku miaka na miaka.” (Ekelesiaste 1:4) Vantu va ka tualelelaho ku yoyela ha mavu.

  •   “Vakua vuviuke va ka suana cifuti, kaha va ka kalamo ku miaka na miaka ya ya-ye.”—Visamo 37:29.

 Mavu va ka a lelesa mu vutuntu.

  •   “Zindinda na mpambo vi ka zolela; na makango a ka viukilila, na ku tema ntsani ngue loza.”—Isaya 35:1.