Skip to content

Skip to table of contents

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

TUALELENUHO KU VINGILA!

Vuno nga Vakua Vifuti Vose va Pangela Hamo, va Hasa ku Ohiela Mavu ku ku Aluluka ca Vintsimbu Ni?—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

Vuno nga Vakua Vifuti Vose va Pangela Hamo, va Hasa ku Ohiela Mavu ku ku Aluluka ca Vintsimbu Ni?—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

 Lia Calumingu, 20 ya Novembro ya 2022, vakua COP27 ni nguetu vifuti via likuminia mu ku pangela hamo ku tuala ha ku aluluka ca vintsimbu via likunguluile. Vutuhu kua kele nkuminio ya ku lifuila ya ku kuasa vifuti vize vi na zeye, linga vi hase ku lua na ku aluluka ca vintsimbu. Vavengi va na nongonona nguavo, citanga caco kasi vene ci ka tualelelaho.

  •   Lia 19 ya Novembro ya 2022 António Guterres, secretário-geral das Nações Unidas ua handekele ngueni: “Nji na leme cihangula ca ku tulika kamo kambongo linga ka hase ku kuase vifuti vize vi na zeye mu ku pinda na ku aluluka ca vintsimbu.” Vunoni ua vuezeleko ngueni: “Nji mona ka tu puisamo. . . Muomu ano mavu a tondeka ku lingako mumo mu vuasi-vuasi.”

  •   Lia 20 ya Novembro ya 2022 Mary Robinson ua puile presidente ku Irlanda na kumisaliu ua kama, ua tala via ku zituka ca vantu, ua handekele ngueni: “Ano mavu a na tala ku kua aluluka ca ntsimbu ya ku komouesa cikuma kaha ci ka kuata ku nkala muntu.”

 Vakuendze na vahumbe va nomu cikuma mutima ku tuala ha vati ano mavu a ka fua. Vuno ku tala, citava vakua vifuti va puisemo nkuminio yavo ya ku alulula vintsimbu ni? Vika Mbimbiliya ya handekaho?

Vuno vakua vifuti nga va pangela hamo va vi puisamo ni?

 Mbimbiliya ya muesa ngecize, vantu ambe va lihondolole vati na vutumbe vua cili, na vimo viahi va hasa ku linga mangana va kuase ku ku aluluka ca vintsimbu. Talenu vusunga vuvali vua muesa omo lia vika:

  •   “Cize ca henga ka ci tava ku ci sungamesa.”—Ekelesiaste 1:15.

     Vi ca lumbunuka: Vanguvulu va vantu va li na ha va lengela ku viuma vi va hasa ku puisamo. (Yelemiya 10:2) Cipue vakua vifuti va lipandakane mu ku pangela hamo lika kasi vene, ka va hasa ku manusulako visoti via ano mavu ambe va lihondolole vati.

  •   “Muomu vantu va ka pua vakua ku lilema vavene, vakua ku lema zimbongo, . . . ka ci tava ku va kanda.”—2 Timoteo 3:2, 3.

     Vi ca lumbunuka: Mbimbiliya ya handekele laza nguayo, vantu vavengi ve ku puile vakua ku tuameka lika vizango viavo, kaha ka ve ku tava ku pangela hamo na vakuavo mu ku puisamo viuma via cili.

Vusunga vu tu hana lulavelelo

 Ku kalako ca ano mavu, ka ca hitukilile ha vikulaheso via vamiangana va vantu. Muomu Njambi ua hangula laza Yesu Kilistu ku pua Muangana kaha ikeye a ka sika mavu ose. Mbimbiliya ya muesa vusunga vuaco nguayo:

  •   “Na vunguvulu vu ka kala ha citsizi ceni: kaha va ka mu luka lizina lieni: Mukua Ku Komouesa, Mukua Zinguli, Njambi Mukua Ngolo, Ise Ya Miaka Yose, Muata Ua Ciyulo.”—Isaya 9:6.

 Ikeye Muangana ua Vuangana vua Njambi, ni nguetu, nguvulu i ka sika muilu. (Mateo 6:10) Ua kala na ngolo na mana, kaha na cizango ca ku niunga ano mavu ose. (Visamo 72:12, 16) Mu i ka sika nguvulu ya muilu i ka fumisako vose vaze “venieka mavu” na ku kanguisa mavu ku visoti viose. —Ku-Solola 11:18; Isaya 35:1, 7.

 Linga mu tantekeye vati vintsimbu hano ha mavu vi ka aluluka na kupua mua cili, talenu cimpande “Mudanças climáticas e o futuro da humanidade — O que a Bíblia diz?