Skip to content

Skip to table of contents

NGUVULU I KA PUISAMO LIHUNGU LIACO

‘Vunguvulu Vueni na Ciyulo ka vi ka Hua’

‘Vunguvulu Vueni na Ciyulo ka vi ka Hua’

Vakua Nações Unidas va li na ku sindiya vantu vose hano ha mavu, va likuatasane umo na mukuavo, va niunge masiko a singimika mpoko ya vantu, na ku niunga mavu ose.” Omo lia vika? Maher Nasser ua handekele mu mukanda ua UN Chronicle ngueni: “Viuma ngeci mua ku yukuma cikuma ni ku tontola cikuma, vivunga via vambanditu, ku livuezelela ca vuhutu, mbuanja, ku sanduola membo, ku luisa vinguvulu, mavezi a ku litambuisa na vusonde vukuavo vili na ku livuezelela mu vifuti viose.”

Vakuavo ve ku sambeya vene cisinganieka ca ku kala na nguvulu imo lika ha mavu hose. Vamo vavo va puile Dante ua ku Italia uze ua yoyele tunde mu muaka ua 1265 ku tuala mu 1321. Dante ua puile mukua ku lilongesa visinganieka via vantu, na mukua ku soneka visimo na mukua pulitika. Mukuavo ua puile Albert Einstein, mukua siensia ua yoyele tunde mu muaka 1879 ku tuala 1955. Dante ngueni nga vifuti ka vi likuata kumo vunoni vi tualelelaho ku kala na vinguvulu viavo, kaha mu mavu ose ka mu ka kala ku lembama na limo litangua liahi. Yesu ua handekele ngueni “Vuangana vuose vua ku lihangunuka vu ka nonga.”—Luka 11:17.

Mu nima ya Ndzita ya mu Civali ya Mavu Ose, muze mu va piluile vimbomba atomica vivali, Albert Einstein ua sonekelele mukanda kuli vakua Assembleia Geral das Nações Unidas mu umo mukanda ua mizimbu ngueni: “Vakua Nações Unidas va na pande ku panga vuasi-vuasi mu ku tumbika nguvulu imo lika mu mavu ose, linga va hase ku neha ku lembama ca vusunga ha mavu.”

Vunoni ha katuka cihula: Vuno tu hasa ku kulahela nguetu vakua pulitika va ka kala mu nguvulu yaco, na limo litangua liahi va ka pakesa vantu, cipue ku tava ntsambuelo, ni ku honoua ku puisamo vize via tondeka kuli vakuavo ni? Ni navo va ka uila vene mu vifua vi tua tantekeya laza, vi ve ku muesa vamiangana va ntsimbu ino? Evi vihula vi tu vuluisa mezi a umo mukua mizimbu ua lizina Lord Action, uze ua handekele ngueni: “Vantu nga va va hana mpoko ya ku sika vakuavo ve ku i pangesa mua ku pihia, cipue nga mpoko i va na va hana ya indende ni ya kama, kasi ve ku i pangesa mua ku vihia.”

Vutuhu ngoco, linga tu vose ha mavu tu yoye mu ciyulo na ku lembama, noho tu likuate kumo. Vunoni, vati tu hasa ku vi puisamo? Vuno citava vene ku vi puisamo ni? Mbimbiliya ya kumbulula nguayo citava. Citava ku vi puisamo kaha vi ka lipuisamo vene. Vunoni mu njila ika? Kati ku hitila mu nguvulu ya mavu ose ya vakua pulitika, vaze va hasa ku aluluka na ku linga vuhenge, houe. Vi ka lipuisamo lika ku hitila mu ku sika ca nguvulu ya Njambi. Cikuavo naua, nguvulu yaco i ka muesa ngecize Njambi ikeye ua kala na mpoko ya ku sika viuma via tangele. Vuno nguvulu yaco ya pua ika? Mbimbiliya ya luka nguvulu yaco, nguayo “Vuangana vua Njambi.”—Luka 4:43.

“VUANGANA VUOVE VU IZE”

Yesu Kilistu ua kele na ku tumbula via Vuangana vua Njambi mua handekele mu civundilo ceni ca tsimana cikuma, ngueni: “Vuangana vuove vu ize. Cizango cove va ci linge, . . . ha mavu.” (Mateo 6:9, 10) Cili vene, Vuangana vua Njambi vu ka lingisa cizango ca Njambi va ci linge ha mavu, kati va linge cizango ca vantu vakua lizangamena na vukuse.

Vuangana vua Njambi va vu luka naua nguavo, “Vuangana vua muilu.” (Mateo 5:3) Omo lia vika? Muomu vutuhu vu ka sika ha mavu, vunoni vua kala muilu. Eci ca lomboloka ngecize nguvulu yaco ka i ka tondeka vukuasi vua vantu ngeci mua ku va fuetesa lisimu na vikuavo houe. Mua vusunga vantu vose va i ka sika nguvulu yaco va ka vezika cikuma!

Lizi “vuangana” lia muesa ngecize Vuangana vua Njambi, navuo vua kala na muangana. Muangana uavuo Yesu Kilistu, kaha Njambi ikeye ua mu hangula. Kaha ku tuala hali Yesu, Mbimbiliya nguayo:

  • “Vunguvulu vu ka kala ha citsizi ceni . . . Ku-vuezelela ca vunguvulu vueni na ca ciyulo ka ci ka hua.”—Isaya 9:6, 7.

  • “Kaha kuli ikeye va hanene vusuana, Na vumpahu, na vuangana, mangana vose vantu, na miyati na malimi va mu pangele. Vusuana vueni . . . ka vu ka nonga.”​—Ndaniele 7:14.

  • “Vuangana vua mavu vu na himpuka vuangana vua Muangana uetu [Njambi] na vua Kilistu yenu.”​—Ku-Solola 11:15.

Mu ku puisamo civundilo ca Yesu, Vuangana vua Njambi vu ka puisamo mu vutuntu cizango ca Njambi ha mavu. Mu ku sika ca Vuangana vuaco vantu vose va ka lilongesa ku niunga mavu linga a pue naua a cili na ku sula na vifua via ku liseza-seza via muono.

Helu lia viose evi, Vuangana vua Njambi vu ka longesa vantu va vu ka sika. Vose va ka va longesa vitume vimo lika. Ka mu ka kala hoi-hoi cipue matepeso. Isaya 11:9 nguayo: “ka va ka vavalesa cipue ku pihisa ku muncinda uange uose ua ku lela; Muomu mavu a ka sula na mana a ku tantekeya Yehova, Ngue mema a zalela kalunga.”

Vantu ha mavu va ka pua vakua ku lema ciyulo ngue mu ve ku tonda vakua Nações Unidas. Visamo 37:11 nguayo: “Vunoni vakua ku konkama va ka suana cifuti, kaha va ka viukilila mu ku-lana ca ciyulo.” Mu nima ya ntsimbu, ka tu ka simutuila naua ha viuma ngeci mua “vumbanditu” “vuhutu” na “vindzita.” Vuno tangua lika honi vika lipuisamo? Ni nguetu tangua lika Vuangana vua Njambi vu ka putuka ku sika? Vati vu ka vi puisamo? Kaha vati mu hasa ku ka vezika ku ku sika cavuo? Tu simutuilenu honi ha vihula evi.