1, 2. Viuma vika vangamba va Yehova ve ku lua navio?

VANGAMBA va Njambi va vuoloke vose va likolesele fumeko, ku putukila hali mukua vusunga Avele na ku vangamba va vuoloke va tsimbu ino. Kapostolo Paulu ua lekele Vakua Kilistu va vaHevelu ngueni “mua yandele na ndzita ya kama na tuyando” omo lia ku tonda ku ya Yehova ku mutima na ku tambula viveziso vieni. (VaHevelu 10:32-34) Paulu ua setekesele ku lua ca Vakua Kilistu ku vueho vu va kele na ku linga vaNgelengu vua ku livula-vula ngeci mua ku satuka, ku lua na ku liveta. (VaHevelu 12:1, 4) Lelo lino, tu li mu ku satukila ku muono kaha tu li na vitozi va tonda ku tu tangula na ku tu lingisa tu livue vusiua ntsimbu ino linga kati tu tambule vivezikiso ku lutue.

² Ku lua cetu ca kama, ni “ndzita” yetu, tu li na ku i lua na Satana na mavu eni. (Efeso 6:12) Tua pande ku zangama linga tu viane vilongesa via mavu ano, ngeci mua Filosofiya, na ku linga viuma via vipi, ngeci mua vupangala, ku sipa, ku nua vuala, na  vidroga. Tua pande naua ku tualelaho ku lua linga kati tu hilukile mu nima ni cipue ku ecelela vuzeye vuetu.—2 Kolintu 10:3-6; Kolose 3:5-9.

3. Vati Njambi ue ku tu longesa ku lua na vitozi vietu?

³ Vuno citava mpundu ku vula ndzita ya ku lua na vitozi va ngolo ngeci ni? Eyo, vunoni kati ca casi! Paulu ua lisetekesele na mukua ku liveta mua handekele ngueni: “Nji lua cili, kati ngue ku veta ku luhundzi.” (1 Kolintu 9:26) Ngeci mua mukua ku liveta ue ku luisa mukuavo, netu tua pande ku lua na vitozi vietu. Yehova ue ku tu kuasa na ku tu longesa linga tu puisemo. Ue ku tu longesa ku hitila mu Mbimbiliya. Kaha ue ku tu longesa naua ku hitila mu mikanda yemana ha Mbimbiliya, mu ku likungulula ca Vakua Kilistu, viauano via limbo, na viuano via muhato. Nenu mue ku pangesa vilongesa vi mue ku tambula ni? Nga ka mue ku lingamo, kaha ka muesi na ku luisa vuino citozi cenu, mue ku linga ngue mukua ku liveta a veta mu ngoco.

4. Vati tue ku viana vupi linga kati vu tu vule?

⁴ Tua pande ku zangama ntsimbu yose. Omo lia vika? Muomu vitozi vietu va hasa ku tu luisa ha ntsimbu ka tu tantekeya ni nga tua zeye. Mbimbiliya ya tu hana cimamuna na ku tu kaniamesa nguayo: “Eci ca cipi kati ci ku vule, vunoni eci ca cipi ci vule neci ca viuka.” (Loma 12:21) Nga tu tualelelaho ku luisa vupi, tu hasa ku vula! Vunoni nga tu hiluka munima na ku likela ku lua, Satana, na mavu eni, na vuzeye vuetu vi ka tu vula. Kati mu hone. Kati mu hilukile mu nima na ku uisa mavoko enu!—1 Petulu 5:9.

5. (a) Viuma vika tua pande ku vuluka nga tu tonda ku ya Njambi ku mutima na ku tambula vivezikiso vieni? (b) Veya va va soneka mu Mbimbiliya tu ka lilongesa ku lungano luavo?

⁵ Nga tu tonda ku vula, tua pande ku vuluka omo lia vika tue ku luila. Etu tua tonda ku ya Njambi ku mutima linga a tu vezikise. VaHevelu 11:6 nguayo: “Uze eza kuli Njambi na pande ku tsiliela ngecize ikeye ku a li, kaha ngecize ikeye mukua ku lunguisa vaze ve ku mu lengeya.” Ku lengeya Yehova ca lomboloka ngecize tua pande ku lihakela kapandi ka ku tonda ku mu ya ku mutima. (Vilinga 15:17) Mu Mbimbiliya mua kala malungano a engi a vamala na vampuevo va ile Yehova ku mutima. Yakomba, Lakele, Yosefe, na Paulu vose va hitile mu visoti via kama via mu visinganieka na ku muvila. Vunoni va hasele ku vula. Lungano luavo, lu tu hana vusunga ngecize nga tu likolesa netu tu hasa ku tambula vivezikiso via Yehova. Tu ci talenu.

6. Viuma vika via kuasele Yakomba ku kolesa, kaha vati ua vezikile? (Talenu cikupulo ku vuputukilo.)

⁶ Yakomba yala ua vuoloke, ua kolesele na ku lua muomu ua lemene Yehova kaha ua hakele seho ku vusamba vueni na Njambi. Yakomba ua tsilielele mpundu mu cikulaheso ca Yehova ca ku vezikisa mbuto yeni. (Njenisisi 28:3, 4) Omo Yakomba ua lingilile ku puisa miaka 100, ua luile na kangelo ka Njambi linga a tambule vivezikiso via Njambi. (Tandenu Njenisisi 32:24-28.) Vuno Yakomba ua kele mpundu na ngolo ya ku lua na uze kangelo ua ngolo ya kama ku ndzili yeni ni? Houe! Vunoni ua lihakelele kapandi, kaha ua muesele ngecize a ka panga na ndzili yose linga a tambule civezikiso. Yehova ua vezikisile Yakomba omo lia ku kolesa ceni ngeci ua mu lukile lizina lia Isaleli, lia lomboloka “Mukua Ku lua, ni Mukua ku Kolesa Na Njambi.” Yakomba ua tambuile cilunguiso ci tue ku tonda netu, ni nguetu tu tonda ku ya Yehova ku mutima tu uane vivezikiso.

7. (a) Cisoti cika ca kama Lakele ua lihitile naco? (b) Viuma vika ua lingile Lakele kaha vati ua vezikile?

 ⁷ Mpuevo ya Yakomba, Lakele, neni ua tondele ku mona vati Yehova ue ku puisilemo cikulaheso ceni kuli yalieni. Vunoni ua kele na vitanga. Lakele tele ka kele na vana, ku hona ku sema, ca vuisile vusiua vua kama ha mutima ku vampuevo va ku matangua aze. Vati Lakele ua tualeleleho ku lua, vutuhu ua kele na cisoti ca ku hona ku sema? Ikeye ka honene. Vunoni, ua tualeleho ku lua ku hitila mu vivundilo kuli Yehova. Kaha Yehova ua vuile vivundilo vieni via ku mutima, ngeci Lakele ua livuile ku vezika omo ua putukile ku sema vana. Kaha ua handekele ngueni: “Na ku-liuisa ca kama nja liuisa . . . kaha nji na hiana.”—Njenisisi 30:8, 20-24.

8. Visoti vika Yosefe ua lihitile navio, kaha vati lungano lueni lu hasa ku tu kuasa?

⁸ Mua vusunga, lungano lua Yakomba na Lakele lua kaniamesele muanavo Yosefe kaha lua mu kuasele mua hitile mu visoti mu muono ueni. Muono ua Yosefe ua alulukile omo ua puisile miaka 17. Vamuanaye omo lia ku mu vuila cipululu va mu landesele a ka pue ndungo. Kaha ku lutue lua ntsimbu, ua ka kele miaka ya yingi mu kamenga ku Ingito ca ku hona mulonga. (Njenisisi 37:23-28; 39:7-9, 20, 21) Vunoni Yosefe ka likelele cipue ku kala na nkulundundu ni ku tonda ku  lingula. Omo lia vika? Muomu Yosefe ua hakele seho ku vusamba vueni na Yehova kaha evi vikevio via sulile mu mutima ueni. (Levitiku 19:18; Loma 12:17-21) Lungano lua Yosefe lu hasa ku tu kuasa. Cipue nga tua hita mu visoti via vingi ku vunike ni halumo muono uetu ntsimbu ino u moneka ngue ka tuesi na lulavelelo, tua pande ku tualelelaho ku kolesa. Nga tu lingamo, tu ka kala na vusunga nguetu Yehova a ka tu vezikisa.—Tandenu Njenisisi 39:21-23.

9. Vati tu hasa ku temunuina Yakomba, Lakele, na Yosefe?

⁹ Matangua ano, netu tua pande ku kolesa mu vitanga via vingi. Halumo mu li na ku hita mu vimo visoti omo lia vuhenge, kahangu, ni ku mi sembulula ni halumo ku mi zinda kuli umo omo lia cipululu. Kati mu hilukile mu nima, vulukenu via kolesele Yakomba, Lakele, na Yosefe ku tualelelaho ku pangela Yehova na ndzolela. Njambi ua va kaniamesele na ku va vezikisa muomu va hakele seho ku vusamba vuavo neni. Va tualeleleho ku lua na ku yoya mu cifua ca litombuele na vivundilo viavo. Mu ku linga tu li na ku yoya ku matangua a ku kotokela, ca pua ca seho ya kama tu tualeleleho ku kaniamesa lulavelelo luetu lua ku lutue! Nenu mua kala na cizango ca ku lua ni nguetu ku panga na ndzili yose linga mu tambule vivezikiso via Yehova ni?

10, 11. (a) Omo lia vika tua pande ku luila vivezikiso via Njambi? (b) Viuma vika vi ka tu kuasa ku hangula via cili?

¹⁰ Omo lia vika ca tondeka tu luile vivezikiso via Njambi? Muomu ka tua tantulukile, halumo tu hasa ku lua na vimo vizango via vipi. Vamo ve ku lua linga va hake seho ku via ku ambulula, kaha vamo ve ku lua omo lia visoti via cihindu ni ku livua vulika. Kasi ku li vamo ve ku lua muomu ca cikalu ku ecela muntu na va vulumuina. Cipue nga vuovuno ni laza tua sua ku pangela Yehova, tu vose tua pande luisa viuma vize vi hasa ku tangula ku pangela Njambi yetu mukua ku lunguisa vakua vuviuke.

¹¹ Mua vusunga, ci hasa ku pua ca cikalu ku pua Mukua Kilistu na ku hangula viuma via cili, cikumakuma nga tu li na ku lua na masungu a ku pihia. (Yelemiya 17:9) Nga nenu mue ku livua ngoco, vundilenu Yehova a mi hie sipilitu santu yeni. Vivundilo na sipilitu santu vi hasa ku mi kuasa ku kaniama na ku linga via cili, kaha mu ka tambula vivezikiso via Njambi. Lihakelenu kapandi ka ku yoya muaya vivundilo vienu. Setekenu ku tanda Mbimbiliya tangua na tangua, kaha uanenu ntsimbu ya ku lilongesa mu vulika na ku lemesa mu vusoko.​—Tandenu Visamo 119:32.

12, 13. Vati vamo Vakua Kilistu vavali va tambuile vukuasi vua ku lua na masungu a ku pihia?

¹² Kua kala malungano a engi a muesa vati Lizi lia Njambi, sipilitu santu na mikanda yetu ye mana ha Mbimbiliya vie ku kuasa vamuanetu ku vula masungu a ku pihia. Umo muanetu ua mukuendze ua tandele cimpande “Vati mu Hasa ku Lua na Masungu a ku Pihia?” ci va tuhuile mu Despertai! Ya 8 ya Dezembro 2003 (mu Putu). Vati ua lingile? Ua handekele ngueni “Nje ku lua linga nji niunge visinganieka viange. Mu nja tandele eci cimpande ha na muesa ngecize ‘ku vantu vavengi, ca pua ndzita ya kama ku vula masungu a ku pihia,’ ca nji lingisile ku livua mutamba ua vamuanetu. Nja livuile ngecize nkuma kati lika liange.” Ou muanetu ua uanene naua vukuasi mu cilongesa “Vuno  Njambi ua Tava Muntu ku Yoya mua Tondela ni?” Ca tuhukile mu Despertai! Ya 8 ya Outubro 2003 (mu Putu). Mua tandele cimpande caco, ua lilongesele ngecize visoti vimo via pua ngue “lumbimbo mu muvila.” (2 Kolintu 12:7) Vunoni omo ua tualelelaho ku lua linga a kale na vilinga via ku lela, a li na lulavelelo lua cili ku lutue. Ngeci mukemuo, ua handekele ngueni: “Omo lia vusunga vuaco, nje ku singanieka ngecize nkala litangua lie ku hita citava nji pue mukua vuviuke. Nja santsela cikuma kuli Yehova mu ku pangesa lukungulukilo lueni linga lu tu kuase ku ovoka nkala litangua mu mavu ano a api.”

¹³ Singaniekenu naua hali umo ndumbuetu ua ku Estados Unidos. Ngueni: “Nji tonda ku mi santsela omo lia ku tu lisa ntsimbu yose ku ntsimbu i tondeka. Nje ku ivua ngecize evi vilongesa ve ku vi sonekela yange mpundu. Vuno mua hiti miaka, kasi nje ku lua na limo lisungo lia zinda Yehova. Ntsimbu imo nje ku tonda ku likela ku lua. Nja tantekeyamo nguange Yehova mukua ngozi kaha ue ku konekela, vunoni mu ku linga nja kala na limo lisungu mu kati kange, ka nja li zindile, kaha nje ku ivua ngue ka nji hasa ku tambula vukuasi vua Njambi. Eyi ndzita yaco ya kuata ku muono uange uose. . . . Mu nima ya ku tanda cimpande, ‘Enu Mua kala na “Mutima ua ku tantekeya” Yehova ni?’ mu Vutala vua Kaniungi vua 15 ya Março, 2013, nja vuile ngecize Yehova a tonda ku nji kuasa mpundu.”

14. (a) Vati Paulu ua livuile ku tuala ha ndzita yeni? (b) Vati tu hasa ku vula ndzita ya ku lua na vuzeye vuetu?

¹⁴ Tandenu Loma 7:21-25. Paulu ua tantekeyele ku kaluua ca kele ha ku lua na vizango via vipi na vuzeye. Vunoni, ua kele na vusunga ngecize ua hasele ku vula ndzita yaco nga a vundila kuli Yehova, ku tsiliela mu vukuasi vueni, na ku muesa lutsilielo lueni mu cikombelo ca Yesu Kilistu. Amba yetu co? Netu tu hasa ku vula vuzeye vuetu ni? Eyo, nga tu temunuina Paulu na ku tsiliela muli Yehova, kati mu ngolo yetu, kaha na ku tsiliela mu cikombelo.

15. Vati Yehova a hasa ku tu kuasa linga tu kolese mu vieseko?

¹⁵ Ntsimbu imo Njambi a hasa ku tu ecela tu muese ku tsiliela cetu muli ikeye ha cimo cisoti. Ca ku muenako, nga yetu ni umo mu vusoko vuetu a vavala cikuma ni va mu muesa vuhenge, vati tu linga? Nga tua tsiliela Yehova na mutima uetu uose, tu ka mu vundila a tu hane ngolo i tondeka tu mu ononoke na ku kala na ndzolela, kaha vusamba vuetu neni vu ka kaniama. (Filipu 4:13) Lungano lua Vakua Kilistu vavengi, va ku laza na va ntsimbu ino, lua muesa ngecize vivundilo vi hasa ku tu kaniamesa na ku tu simpisa linga tu kolese.

16, 17. Kapandi ka ka mu na lihakela?

¹⁶ Satana a tonda ku mi mona mu hilukila mu nima na ku likela ni ku uisa mavoko. Luenu na ndzili yenu yose, “kakatelenu vize via viuka.” (1 Tesalonika 5:21) Mu hasa ku vula ndzita na Satana, na mavu eni, na masungu a ku piha! Nga mu tualelelaho ku kaniamesa vusamba vuenu na Njambi na ku tsiliela mu vukuasi vueni na mutima uenu uose.—2 Kolintu 4:7-9; Ngalata 6:9.

¹⁷ Tualelenuho ku lua. Likolesenu. Kaniamenu. Kakatelenu. Kalenu na vusunga ngecize Yehova a ka mi “muaniena civezikiso, ca ku linga ka mu ka kala na muhela ha ku ci tambuila.”—Malakiya 3:10.