1. Cuma cika ca tu lingisa ku hiana tusitu?

YEHOVA ua hana vantu vuana vua ku lifuila. Vuana vuaco mutima ua ku hasa ku tepesa via cili ku via vipi. Mutima uaco ukeuo ua tu lingisa tu hiane tusitu. Vuno va Andama na Eva navo va kele na mitima ngue ou u tua tumbula ni? Eyo. Vati tua tantekeyamo? Muomu mu nima ya ku vulumuna kuli Njambi, va vandele. Vika va vandelele? Mitima yavo ya va payele.

2. Haka mitima yetu ya lifuila na mbusula? (Talenu cikupulo ca ku vuputukilo.)

² Mutima uetu ua pua ngue ngazi ue ku tu kuasa ku tantekeya via cili na via vipi. Kaha u hasa ku tuamenena muono uetu. Muntu ka kele na mutima ua ku longesa vuino ua pua ngue mbapolo ya kala na mbusula ya ku pihia. * Mahundzi na mancimba a mu kalunga a hasa ku talekesa kueka na ku zimbalesa vakua ku yendesa. Vunoni nga mbusula yavo ili vuino, ka ve ku zimbala. Na vuno vene, nga tu longesa vuino mutima uetu, u ka hasa ku tu tuamenena.

3. Vika vi hasa ku tu solokela nga ka tu longesa vuino mutima uetu?

 ³ Nga mutima uetu ka tua u longesele vuino, ka u ka tu lungula nga tu tonda ku linga vupi. (1 Timoteo 4:1, 2) Kaha u hasa vene ku ka tu lingisa ku mona ‘via vipi ngue via cili.’ (Isaya 5:20) Yesu ua lekele vakua ku mu kava ngueni, ola i “ku iza omo uose a mi tsiha a ka singanieka ngecize a panga vipanga via Njambi.” (Yoano 16:2) Evi vikevio vi va singaniekele vaze va tsihile ndongesi Setefanu. (Vilinga 6:8, 12; 7:54-60) Mu ku hita ca miaka, vakua malombelo vavengi ve ku linga vupi vua kama cikuma, ngeci mua ku tsiha vantu, na ku handeka nguavo ve ku vi lingila Njambi. Vunoni vi ve ku linga ka via litombuele cipue kamandende na masiko a Njambi. (Ezundu 20:13) Mua vusunga, eci ca muesa ngecize mitima yavo ka ya va sungamesele ni ku va paya!

4. Vika tu hasa ku linga tu kale na vusunga nguetu mutima uetu u li na ku tu tuamenena vuino?

⁴ Vati honi tu hasa ku kala na vusunga nguetu mutima uetu u li na ku panga vuino? Mu ku kava masiko na vitume via mu Mbimbiliya muomu “vi silivila ku longesa, ku handekela, ku sungamesa, ku longesa vize via vuviuke.” (2 Timoteo 3:16) Ngeci mukemuo, tua pande ku lilongesa Mbimbiliya ku sua kumo, ku hilula vi ya handeka, kaha na ku vi pangesa mu muono uetu. Nga tu lingamo, tu ka lilongesa ku singanieka ngue mue ku singanieka Yehova. Amba vuose tu ka kale na vusunga ngecize mutima uetu u tu tuamenena vuino. Tu ci talenu honi vati tu hasa ku pangesa masiko na vitume via Yehova mu ku longesa mitima yetu.

5, 6. Vati masiko a Njambi eku tu kuasa?

⁵ Nga tu tonda nguetu masiko a Njambi a tu kuase, ka tua pandele lika ku a tanda ni ku a tantekeya houe. Tua pande ku a lema na ku a singimika. Mbimbiliya nguayo: “Zindenu vize via vipi, lemenu vize via viuka.” (Amose 5:15) Vunoni vati tu hasa ku lingamo? Tua pande ku lilongesa ku mona viuma ngue mue ku vi muenamo Yehova. Aci singaniekenu nga vutsiki ka mue ku hasa ku ya mu tulo, kaha ndotolo a mi leka via-ku-lia vi mua pande ku lia, vueho vu mua pande ku linga mu ku hondolola muvila, na vikuavo via ku liseza-seza. Kaha mu kava cimamuna ceni, mu nima yaco mu putuka ku kosa vuino! Vati mu kevua ku mutima ku tuala ha vimamuna via ndotolo?

⁶ Na vuno vene, Sakatanga uetu ua tu hana masiko mu ku tu niunga ku visoti vi vue ku koka vupi na ku tu kuasa ku yoya muono ua cili. Ca ku muenako, Mbimbiliya ya tu longesa ngecize ka tua pandele ku handeka makuli, ku punda, ku linga vupangala, ku linga luozi, ni ku lihaka mu via vulozi. (Tandenu Visimo 6:16-19; Ku-Solola 21:8) Mu tue ku mona vukuasi vu tue ku tambula mu ku ononoka evi vimamuna via Yehova, mua vusunga, cilemo cetu kuli ikeye na ku masiko eni ce ku kola.

7. Vati mizimbu ya mu Mbimbiliya ye ku tu kuasa?

⁷ Ka ci tondeka tu hite mu luvinda lue ku iza mu ku tsiha masiko a Njambi amba vuose tu lilongese via cili na via vipi. Tu hasa ku lilongesela ku visevuka via vakuetu. Vimueso viaco via kala mu Mbimbiliya. Visimo 1:5 ya muesa ngecize ‘Mukua mangana ue ku ivuilila na ku likulisa mu mana.’ Mana aco eku fuminina kuli Njambi kaha a hiana cikuma seho! Ca ku muenako, aci singaniekenu luvinda lua hitile Ndaviti mua vulumuine kuli Yehova mu ku linga vupangala na Mbate-seva. (2 Samuele 12:7-14) Omo mu tanda muzimbu uaco, lihulenu nguenu: ‘Vati Ndaviti ue ku  hasele ku litenga ku visoti viaco? Nga nange nji ka hita mu ceseko ngeci mueci, vati nji ka linga? Nga nji ka hita mu ceseko ca ku linga vupangala nji ka tambuluisa Ndaviti ni Yosefe?’ (Njenisisi 39:11-15) Ngeci mukemuo nga tu hilula vuino ha lamba i vue ku koka vupi, mua vusunga tu ka ‘zinda vize via vipi’ cikuma-kuma.

8, 9. (a) Mutima uetu ue ku tu kuasa ku linga vika? (b) Vati mutima uetu ue ku panga na vitume via Yehova?

⁸ Tue ku kala ku laako na viuma via zinda Njambi. Vunoni vati tua pande ku linga nga tu li mu cisoti ka cesi na lisiko mpundu lia mu Mbimbiliya? Vati tu hasa ku tantekeya via tonda Njambi kuli yetu mu cisoti caco? Nga tua tavesa Mbimbiliya i longese mutima uetu, kaha tu ka linga cihangula ca mana.

⁹ Mu ku linga Yehova ua tu lema, ua tu hana vitume mu ku tuamenena mutima uetu. Kaha ivene ua tu leka ngueni: “Ange nji Yehova Njambi yove, Uze a ku longesa vize vi silivila, Uze a ku tuamena mu njila ize ya ku pande.” (Isaya 48:17, 18) Ngeci mukemuo nga tu hilula vuino ha vitume via mu Mbimbiliya na ku vi tavesa vi kuate ku mutima, mua vusunga tu ka sungamesa mutima uetu. Kaha ku lingamo ci ka tu kuasa ku linga vihangula na mana.

10. Vitume via pua vika, kaha vati Yesu ua vi pangesele mu vilongesa vieni?

¹⁰ Vitume via pua vusunga vue ku tuamenena visinganieka vietu, na ku tu kuasa ku linga  vihangula via cili. Ku tantekeya vitume via Yehova ce ku tu kuasa ku ivuisisa visinganieka vieni kaha na vusunga vua mu lingisa ku tu hana masiko. Yesu ua pangesele vitume mu ku longesa vandongesi veni ngecize viose vie ku linga muntu mue ku iza vimo. Ca ku muenako, ua va longesele ngueni vutenu vue ku koka luozi, kaha ku singanieka via masungu ce ku tuala ku vupangala. (Mateo 5:21, 22, 27, 28) Ngeci mukemuo nga tu tavesa vitume via Njambi vi tu tuamenene, mua vusunga mutima uetu u ka panga vuino, kaha tu ka linga vihangula vi hana vumpahu kuli Njambi.​—1 Kolintu 10:31.

11. Vutuhu tu vose tu Vakua Kilistu mu njila ika tu hasa ku linga vihangula via ku liseza?

¹¹ Vutuhu Vakua Kilistu vose ve ku longesa mitima yavo na Mbimbiliya, kasi va hasa ku linga vihangula via ku liseza ku tuala ha vimo viuma. Ca ku muenako, va hasa ku linga vihangula via ku liseza ku tuala ha vuala. Mbimbiliya ka ya vindikile ku nua vuala, vunoni ya tu mamuna ngecize ka tua pandele ku vu nua cikuma ni ku penda. (Visimo 20:1; 1 Timoteo 3:8) Vuno eci ca lomboloka ngecize nga Mukua Kilistu ke ku nua cikuma, kaha ka ca tondekele naua ku hilula ha viuma vikuavo via likuata na cihangula caco ni? Houe. Muomu cipue nga mutima ueni ue ku mu tavesa ku nua, na pande ku singanieka ha mitima ya vakuavo.

12. Vati Loma 14:21 ye ku tu kuasa ku singimika mitima ya vamuanetu?

¹² Mu ku muesa ngecize tua pande ku singimika mitima ya vakuetu, Paulu ua sonekele ngueni: “Mua cili nga ka u li naua ntsitu, cipue ku nua viniu, cipue ku linga naua cimo ceka ca ku suntsuisa muanoko.” (Loma 14:21) Ngeci mukemuo vutuhu tua kala na mpoko ya ku lihanguila nga tu nua vuala ni kuahi, vunoni tue ku likela nga tu mona nguetu cihangula cetu ci suntsuisa umo muanetu. Halumo umo muanetu ntsimbu kanda a lilongese vusunga ua tengukile ku vuala vunoni ua lihakela kapandi ka ku likelavuo. Netu tu ka linga cose mu ku litenga ku nkala cuma ci hasa ku mu hiluisila mu citanga caco. (1 Kolintu 6:9, 10) Ca ku muenako, nga muanetu uaco neza mu ku tu meneka ku ndzivo, vuno tu ka mu zumbula vuala, ambe nga ivene na viana ni? Mua vusunga ka tu ka lingamo!

13. Vati Timoteo ua singimikile mitima ya vantu linga a va kuase ku tava muzimbu ua cili?

¹³ Omo Timoteo ua puile mukuendze, ua tavele ku mu lovola vutuhu ua vuile ku vavala. Ua tantekeyele ngecize ku lingamo ca kele na seho ya kama ku vaYundeya ve ku ile mu ku ambuluila. Ngeci mua Paulu, Timoteo, ka tondele ku suntsuisa na umo uahi. (Vilinga 16:3; 1 Kolintu 9:19-23) Nenu mua kala na cizango ca ku likela vimo vi mua kala na mpoko ya ku linga, mangana mu kuase vakuenu ni?

14, 15. (a) Vati tue ku hia mu lutsilielo? (b) Vati Vakua Kilistu va ku hia ve ku yoya na vakuavo?

¹⁴ Tu vose tua pande ku “seza luhande luze lua viuma via ku livanga via Kilistu” na ku  ‘suena ku ku-tantuluka.’ (VaHevelu 6:1) Ka tue ku pua Vakua Kilistu va ku hia omo lia ku kala lika miaka ya yingi mu vusunga houe. Ku hia mu lutsilielo ca tondeka ku lihakela kapandi ka kama. Tua pande ku tualelelaho ku vueza ku mana na ku ivuisisa cetu. Ngeci mukemuo tua pande ku tanda Mbimbiliya matangua ose. (Visamo 1:1-3) Omo mu pua na ku tanda Mbimbiliya matangua ose, mu kevuisisa vuino masiko na vitume via Yehova.

¹⁵ Lisiko lika lia hiana seho ku Vakua Kilistu? Lia pua lisiko lia cilemo. Yesu ua lekele vandongesi veni ngueni: “Hakeho vose va ka tantekeya ngecize mu vandongesi vange, nga mu lilema umo na mukuavo.” (Yoano 13:35) Mbimbiliya ya luka cilemo nguayo “lizi lia lisiko lia vuangana” kaha naua nguayo “cilemo ci puisamo mezi a lisiko.” (Tiango 2:8; Loma 13:10) Kaha ka ci tu komouesa ku tantekeya ngecize cilemo ca pua cifua ca seho ya kama, muomu Mbimbiliya nguayo “Njambi ikeye cilemo.” (1 Yoano 4:8) Kuli Njambi, cilemo ka ca puile lika cifua houe, ue ku ci muesa ku hitila mu vilinga. Yoano ua sonekele ngueni: “Mukemuo cilemo ca Njambi ca solokele muli etu, omo Njambi na tumu Muaneni umo lika ha mavu linga tu yoye hali ikeye.” (1 Yoano 4:9) Ngeci mukemuo ku muesa cilemo cetu kuli Yehova, kuli Yesu, ku vamuanetu, kaha na ku vantu veka, vukevuo vukaleho vue ku muesa ngecize tu Vakua Kilistu va ku hia.​—Mateo 22:37-39.

16. Nga tuli na ku hia mu lutsilielo, omo lia vika seho i tua haka ku vitume via Yehova ye ku livuezelela?

¹⁶ Omo tu ya na ku hia mu lutsilielo, seho i tua haka ku vitume via Yehova ye ku tualelelaho ku livuezelela. Masiko ve ku a tumbikila mpundu vimo viuma, vunoni vitume vie ku panga mu viuma via ku liseza-seza. Ca ku muenako, muana ua mundende ke ku ivuisisa vusonde vua kala ha ku likuata vusamba na  vantu va vapi, ngeci visemi va pande ku tumbika masiko mu ku mu niunga. (1 Kolintu 15:33) Vunoni omo a ya mu ku kola, a ka tantekeya mua ku hiluila ha vitume via mu Mbimbiliya. Kaha vitume viaco vi ka mu kuasa ku hangula vavusamba va cili. (Tandenu 1 Kolintu 13:11; 14:20.) Nga tu tualelelaho ku hilula ha vitume via mu Mbimbiliya mu muono, mutima uetu u kezilila ku hilula ha vitume kaha u ka tu kuasa ku linga vihangula via cili. Tu kevuisisa vuino vika vi ya Njambi ku mutima mu nkala viuma vi tu linga mu muono.

17. Omo lia vika tu hasa ku handeka nguetu tua kala na viose via tondeka mu ku linga vihangula via mana?

¹⁷ Yehova ua tu hana viose vi tua tondeka mangana tu linge vihangula vize vi mu ya ku mutima. Mu Mbimbiliya, mua kala masiko na vitume vie ku tu kuasa ku pua va “mutuntu, na vuino [mu] ku panga vipanga viose via ku viuka.” (2 Timoteo 3:16, 17) Vitume via mu Mbimbiliya vie ku tu kuasa ku ivuisisa cifua ce ku singaniekelamo Yehova. Vunoni ku vi uana ca tondeka ku lihakela kapandi. (Efeso 5:17) Ngeci mu ku tu kuasa, tua kala na Índice das Publicações, Guia de Pesquisa para Testemunhas de Jeová, Biblioteca da Torre de Vigia, CISETE CA MIKANDA ca mu Internete, kaha na Aplikativu JW Library. Nga tu pangesa evi vikuata mu cilongesa cetu ca mu vulika ni ca mu vusoko, tu ka uana vukuasi vua vingi.

18. Vika vie ku iza mu ku niunga masiko na vitume via Yehova mu muono uetu?

¹⁸ Muono uetu ue ku viuka cikuma nga tu pangesa masiko na vitume via Yehova! Visamo 119:97-100 nguayo: “A! nji lema lisiko liove, houe vene! Likelio ciyongola cange litangua liose. Vizilika viove vi nji puisa mukua mangana ku hiana vitozi vange; Muomu vi li nange ntsimbu yose. Nji li na mana a ku hiana valongisi vange vose; Muomu vukaleho vuove vukevuo ciyongola cange. Nji tantekeya via ku hiana vakuluntu, muomu nji na niunga zinguli ziove.” Nga tu ambata ntsimbu mu ku hilula vuino ha masiko na vitume via Njambi, mana etu mu ku linga viuma a ka livuezelela. Kaha nga tu pangesa masiko na vitume vieni mu ku longesa mitima yetu tu ka heta “ku ciseteko ca citso ca ku-sula ca Kilistu.”​—Efeso 4:13.