Skip to content

Skip to table of contents

Vilongesa Via Mbimbiliya—Mana ka e ku Hua

Vilongesa Via Mbimbiliya—Mana ka e ku Hua

ACI SINGANIEKENU HALI EVI: Mu li na ku hitangana mu ndzivo i va tulika vitenga via ku laza. Cingi ca viuma viaco vi li na ku sukuua, vi li na ku liua ku vantakuizi, ni via pundzuoka. Kaha mu uana cimo kasi ca mutuntu; viose vi va sonekaho ha vi li. Mu hasa ku hula mukua ku mi endesa nguenu: “Eci vuovuno va na ci nehamo ni?” Kaha a mi kumbulula ngueni: “Houe, eci cikeco ca laza ku hiana viose kaha ka ve ku ci viukisa ni ku ci tungulula.” Kaha nguenu: “Naana, mpano ve ku linga ca ku fuikilila, ni vati? Vunoni ikeye ngueni: “Houe, eci ca nokoua na ku hita mu mahundzi a kama. Kaha vakua vuhuke va vengi va seteka ku ci pihisa.” Omo mu ivua ngoco mu hasa ku komoka nguenu: ‘Va ci panga na vika?’

Na vuno vene, tu hasa ku handeka nguetu Mbimbiliya ya pua ngue citenga ca ku songa ca laza. Ya pua livulu lia laza cikuma—ku hiana cingi ca akuavo. Muomu kua kala mavulu akuavo a laza. Vunoni ngeci mua vize vitenga vikuavo via ku sukuua, cingi ca mavulu a laza a na pihia mu ku hita ca ntsimbu. Ca ku muenako, aze mavulu a handeka via siensia, mizimbu yao va i viana na ku i alulula muomu vantu va tantekeya honi vusunga ku tuala ha vimpande viaco, kaha va uana vukaleho. Aze a handeka via ku saka, lelo lino ku saka caco ka ce ku kuasa vunoni ku vulumuna. Kaha cingi ca mavulu a laza, a salela lika vipundzu. Vimo via zimbala vikuavo via pihia.

Mbimbiliya ka ya lifuile na mavulu akuavo. Va putukile ku i soneka miaka 3.500 ku nima, vunoni kasi i li mu vutuntu. Vutuhu mu ku hita ca vihita via miaka va i luisa ku sua kumo​—mu ku i tsimika, ku i vindika, na ku i sembulula​—vunoni mezi ayo kasi emana. Mbimbiliya ka ya samukile omo lia ku lana ca mizimbu ya iha, ize ya kalako matangua ano, vunoni ya muesa viuma via ku komouesa via ku lutue.​—Talenu mu cikasa “Ya hua Seho ni ya Handeka ya ku Lutue?

VITUME VI TUA TONDEKA LELO LINO

Halumo mu hasa ku lihula, nguenu, ‘Vuno vilongesa via Mbimbiliya vie ku kuasa mpundu ku matangua ano ni?’ Linga mu kumbulule, lihulenu naua nguenu: ‘Vitanga vika via vikalu cikuma vi va li na ku pinda navio vantu matangua ano? Vitanga vika vie ku vuisa vuoma cikuma?’ Halumo mu li na ku singanieka ha vindzita, mazilo, vumbanditu, ni ntsambuelo. Kaha hilulenu vimo vimamuna vi ya longesa Mbimbiliya. Omo mu lingamo, lihulenu nguenu: ‘Nga vantu va kavele evi vimamuna, mavu kati nga a pua cihela ca cili ni?’

KU LEMA CIYULO

“Va vezika vakua ciyulo: muomu va ka va tumbula vana va Njambi.” (Mateo 5:9) “Nga ci tava, ngue na cizango cenu cose, kalenu na ciyulo na vantu vose.”—Loma 12:18.

CIKEKETIMA NA KU ECELA

“Va vezika vakua cikeketima: muomu va ka uana cikeketima.” (Mateo 5:7) “Liyandelienu umo na mukuavo, kaha liecelienu ha kati kenu ku milonga, nga umosi a li nevi via liniengele mukuavo; ngue Muangana [Yehova]  * ua mi ecelele enu, ngecize naua lingenu enu.”​—Kolose 3:13.

KU HONA KAHANGU

Njambi “na tange na maninga amo lika miyati yose ya vantu ku kala hose ha mavu.” (Vilinga 17:26) “Njambi ka hangula ku vantu: vunoni ku miyati yose, ou uose a mu vuila vuoma, kaha a linga vuviuke, ikeye ya na tava.”​—Vilinga 10:34, 35.

KU SINGIMIKA MAVU

“Yehova Njambi ua nonene yala uze, kaha ua mu hakele mu lihia lia Endene ku li viukisa na ku li niunga.” (Njenisisi 2:15) Njambi a ka nongesa ‘vaze ve ku enieka mavu.’​—Ku-Solola 11:18.

KU ZINDA CIPULULU NA VUPANGALA

“Liniungienu ku cipululu cose: muomu muono ua muntu ka ua kundamene ku ku-lana ca vize via na fuku.” (Luka 12:15) “Vupangala, na mazilo ose, cipue cipululu, kati mu vi tumbule ha kati kenu, mukemuo mu na pande vakua ku lela.”—Efeso 5:3.

VUSUNGA NA KU FUITANGANA

“Tu hianga ku yoya na vusunga mu viuma viose.” (VaHevelu 13:18) “Ou uevile laza kati eve naua: vunoni mua cili a pange na mavoko eni vize via cili.”​—Efeso 4:28.

SEHO YA KU KUASA VAZE VA TONDEKA VUKUASI

“Nangulenu vaze ka ve ku enda vuino, simpisa vakua vuyeye, kolesa vakua ku zeya, kalenu na lukakatela lua ngozi ku vose.” (1 Tesalonika 5:14) Ku niunga “vantuluue na vana va ntsiua ku tuyando tuavo.”​—Tiango 1:27.

Mbimbiliya ka ya tumbuile lika evi vifua via cili. Vunoni, ya tu longesa mua ku pangesela vifua viaco na ku muesa vati tu hasa ku vi pangesa mu muono ua tangua na tangua. Nga vantu va vengi va kavele evi vilongesa vi tu na tumbula helu, nga visoti via tepuluka ha mavu, ni vati? Ngeci mukemuo, vitume via Mbimbiliya via kala na seho lelo ku hiana na ku laza! Vunoni vukuasi vuka mu hasa ku uana mu vilongesa via Mbimbiliya mu ntsimbu ino?

VATI VILONGESA VIA MBIMBILIYA VI HASA KU MI KUASA VUOVUNO?

Yala ua hianene vantu vose ku mana ua handekele ngueni: “Mangana a sambua ha vipanga viao.” (Mateo 11:19) Nenu mua tava aa mezi ni? Njila ya cili ya ku seteka seho ya mana, ya pua ku a pangesa linga muntu a mone vi kezamo. Ngeci mukemuo, mu hasa ku lihula: ‘Nga Mbimbiliya ya kala na seho matangua ano, kati nga nji li na mihako ya cili mu muono uange ni? Vukuasi vuka nji hasa ku uanamo ku tuala ha visoti vi nji li na ku pinda navio mu ntsimbu ino vene?’ Tu hilulenu lumo lungano.

Umo mpuevo ua lizina Delphine, * ua yoyele muono ua ndzolela, ua kele na via vingi via ku linga kaha ua tambuile vivezikiso via vingi. Vunoni mu ntsimbu ya indende ua zimbalesele viose, cimo ku cimo. Ha katete muaneni ua mpuevo ua tsile, kaha na vulo vueni. Mu nima yaco, ua uilile mu vuhutu vua kama. Ua handekele ngueni: “Nja vuile ngue kati nji muntu—muana uahi, yala uahi, ndzivo yahi. Nja hitile mu lamba ya ku linga na ha meso vui—nja salele vene muze, na ndzili yahi cipue vutumbe vua ku lutue vuahi.”

Delphine ua muene ha toma ku lipuisamo ca mezi ano: “Matangua a miaka yetu a na pu miaka makumi atanu na avali, cipue omo zindzili miaka makumi atanu na atatu; kasi ku-lihalesa cayo ci na pu ku fuitangana na vusiua lika; Muomu ci hita vuasi, kaha tu pululuka kueka.”—Visamo 90:10.

Delphine ua tondele vukuasi vua Mbimbiliya mu ntsimbu ya ikalu. Vukuasi vua uanenemo vua mu komouesele. Kati ikeye lika ua uanene vukuasi vuaco. Vunoni ngue mu vi ka muesa vimpande vi na hatako, cingi ca vakuavo navo va uanene vukuasi vua ku komouesa mu Mbimbiliya, mu va kavele vimamuna viayo mu visoti vi va lihitile navio. Va na mono ngecize Mbimbiliya ya pua ngue cize citenga ci tu na tumbuile ku vuputukilo. Ka ya lifuile na mikanda ikuavo ize ye ku kulupa kaha mizimbu yaco ye ku samuka. Omo lia vika honi? Vuno Mbimbiliya va i panga mu cifua ceka ni? Citava mua kala visinganieka via Njambi—kati via vantu, ni vati?​—1 Tesalonika 2:13.

Halumo nenu mua mona laza ngecize matangua a miono yetu a andende cikuma kaha a sula na visoti. Nga visoti vi tonda ku mi vula, kulihi mue ku talekesela mu ku tonda ku lembezieka, vukuasi, na vimamuna via cili?

Tu hilulenu vinjila vitatu vi i hasa ku mi kuaselamo Mbimbiliya mu muono. Mbimbiliya i hasa ku mi longesa

  1. ku lihenga ku visoti via ku likokela.

  2. ku manusula visoti nga vi soloka.

  3. mua ku luila na visoti vize vintsa ka mu hasa ku alulula.

Vimpande vi na hatako vi ka lombolola evi vinjila vitatu.

^ cin. 10 Yehova lia pua lizina lia Njambi ngue mu ya muesa Mbimbiliya​—Visamo 83:18.

^ cin. 24 u cimpande cino na vikuavo vitatu vi na hatako, mazina amo va a alulula.