Vanike—Mua Liviukisila ku mi Mbatiza Ni?
“Iyandzo ha kati kenu, nga a ku hianga ku tunga ndzivo ya ku laha, ka li ku livanga ku tumama na ku tanda fueto ya ku i tungisa, nga a li nazio ezi zia ku i manusuila?”—LUKA 14:28.
MIASO: 120, 64
Eci cilongesa na cilongesa cikuavo ci na hatako va visonekela vanike va tonda ku va mbatiza
1, 2. (a) Viuma vika vie ku vuisa ndzolela vantu va Njambi matangua ano? (b) Vati visemi Vakua Kilistu na vakuluntu va hasa ku kuasa vanike ku tantekeya vi ya lomboloka mbatizimu?
UMO MUKULUNTU ua cikungulukilo ua lekele Christopher ua miaka 12 ngueni: “Ange nji ku tantekeya fume ha ku semuka cove, nja viukilila ku ivua ngecize u tonda va ku mbatize. Vunoni nji tonda ku ku hula vimo,‘Vika u tondela ku ku mbatiza?’” Mukuluntu uze ua kele na vusunga vua ku linga cize cihula. Ce ku tu vuisa ndzolela ya kama ku mona makulukazi a vanike va ve ku mbatiza muaka ku muaka. (Ekelesiaste 12:1) Vunoni visemi Vakua Kilistu na vakuluntu mu cikungulukilo ve ku tonda ku kala na vusunga, ngecize vanike va tantekeya mpundu vi ca lomboloka ku ya ku mbatizimu.
2 Mbimbiliya ya muesa ngecize, ku lihana na mbatizimu ca pua vuputukilo vua muono ua uha ku Mukua Kilistu. Ou muono uaco ue ku neha vivezikiso via Yehova via vingi, vunoni na ku tu luisa kuli Satana. (Visimo 10:22; 1 Petulu 5:8) Ngeci mukemuo, visemi
Vakua Kilistu va pande ku kala na ntsimbu ya ku longesa vana linga va tantekeye vi ca lomboloka ku pua ndongesi ya Kilistu. Nga vanike ka va kele na visemi Vakua Kilistu mu cikungulukilo, vakuluntu mu cikungulukilo va ka va kuasa na cilemo va tantekeye vika ca lomboloka ku lihana na mbatizimu. (Tandenu Luka 14:27-30.) Ngue mu ca tondeka ku liviukisila ntsimbu kanda muntu a tunge ndzivo, vanike va pande ku liviukisila ntsimbu kanda va vambatize, linga va pangele Yehova, na ku “ku kotoka.” (Mateo 24:13) Viuma vika vi hasa ku kuasa vanike va pangele Yehova miaka yose? Tu ci talenu vimo.3. (a) Mezi a Yesu na Petulu a tu longesa vika ku tuala ha seho ya mbatizimu? (Mateo 28:19, 20; 1 Petulu 3:21) (b) Vihula vika tu ka lilongesa, kaha omo lia vika?
3 Nenu mua pua umo ua vanike va tonda ku va mbatiza ni? Nga mukemuo, ovu vua pua vutumbe vua cili! Ca pua ku vezika ca kama ku limbatiza na ku pua Mukaleho ua Yehova. Ca pua naua cinanga ca seho ya kama ca na pande ku linga Mukua Kilistu, kaha ca tondeka cikuma linga muntu a kovoke ku lamba ya kama. (Mateo 28:19, 20; 1 Petulu 3:21) Omo va ka mi mbatiza, ci ka muesa ngecize mua likuminia ku pangela Yehova miaka yose. Mu tonda mpundu ku puisamo vi mua likuminia. Kaha vihula vi na hatako vi ka mi kuasa ku mona nga mua liviukisila ku ka mi mbatiza: (1) Vuno nja kolo mu lutsilielo linga nji va mbatize ni? (2) Vuno nji li na cizango mpundu ca ku lingamo ni? (3) Vuno nja tantekeya vika ca lomboloka ku lihana kuli Yehova ni? Tu ci hilulenu ha vihula viaco.
KU KOLA MU LUTSILIELO
4, 5. (a) Omo lia vika mbatizimu ka ya puile lika ya vantu va na kolo mu citso? (b) Vika ca lomboloka ku Mukua Kilistu ku kola mu lutsilielo?
4 Mbimbiliya ka ya handekele citso cika muntu va na pande ku mu mbatiza naco. Muomu ku Visimo 20:11 nguayo: “Cipue kanike a lisolola ha vilinga vieni, nga vipanga vieni via lele, kaha nga via ku viuka.” Nkuma cipue kanike a hasa ku ivuisisa vika ca lomboloka ku panga via cili na ku lihana kuli Sakatanga ueni. Ngeci mukemuo, mbatizimu ca pua cinanga ca seho ya kama, ca pande ku linga kanike a muese ngecize na kolo mu lutsilielo, na ku lihana kuli Yehova.—Visimo 20:7.
5 Vika ca lomboloka ku kola mu lutsilielo? Ku kola mu lutsilielo ka ve ku ci setekesa na ku kola ca muvila ni ca miaka. Mbimbiliya nguayo vantu va na kolo “va li na mavuilo avo a ku zangama” va hasa ku tepesa via cili ku via vipi. (VaHevelu 5:14) Muntu ua ku kola a tantekeya vika via cili kaha a lihanguila mu mutima ueni ku vi linga. Ke ku tava ku mu hungumuna a linge via vipi. Kaha ka ci tondeka ntsimbu yose ku kale muntu a mu leka ku panga via cili. Mua vusunga, tua tsiliela nguetu kanike a tonda ku mu mbatiza a ka panga via cili ca ku hona ku mu sindiya ku visemi veni ni nkala mukuluntu.—Talenu Filipu 2:12.
6, 7. (a) Lombololenu vitanga via muene Ndaniele mua kele ku Mbambilone. (b) Vati Ndaniele ua muesele ku kola mu lutsilielo?
6 Vuno citava kanike a muese ku kola caco ni? Aci singaniekenu ha lungano lua Ndaniele. Mu va mu tualele ku Mbambilone citava halumo tele a ci li kanike ua mukuendze. Ndaniele
ua ka yoyele ha kati ka vantu ka va kele na ku niunga masiko a Njambi. Vunoni tu ci hilulenu vuino ha cifua ca muono ua Ndaniele. Va mu hanguile ku pua umo ua vantu va seho ku Mbambilone. Ua puile umo ua vakuendze va vanike va va hanguile va ka pangele muangana. (Ndaniele 1:3-5, 13) Cimoneka ngecize Ndaniele va mu hakele ku vukama ku Mbambilone vua ku linga cipue ku Isaleli nga ka kele navuo.7 Vati Ndaniele ua livuile? Vuno ua tavesele vakua Mbambilone ku mu alulula ni ku mu zeyesa mu lutsilielo? Na limo litangua liahi! Mbimbiliya nguayo, omo Ndaniele ua kele ku Mbambilone ua vianene “mu mutima ueni ngecize kati a lizualese,” ua sondolokele ku nkala viuma via likuatele na ku lemesa ca makuli. (Ndaniele 1:8) Ua muesele ku kola mu lutsilielo!
8. Vika mu hasa ku lilongesa ku lungano lua Ndaniele?
8 Vika mu hasa ku lilongesa ku lungano lua Ndaniele? Kanike ua ku hia mu lutsilielo ue ku hakuila viuma via tsiliela, cipue nga a hita mu visoti. Ke ku pua ngue congono, ue ku lihimpula. Ke ku limuesa ngue kavusamba ka Njambi ku Ndzivo ya Vuangana, kaha ku sikola ua pua kavusamba ka mavu. Vunoni, ue ku pua mukua vusunga nga a hita mu vieseko.—Tandenu Efeso 4:14, 15.
Eci cilongesa na cilongesa cikuavo ci na hatako va visonekela vanike va tonda ku va mbatiza
9, 10. (a) Vukuasi vuka kanike a hasa ku uana nga a singanieka vati na lingile mua hitile mu vieseko? (b) Mbatizimu ya lomboloka vika?
9 Mua vusunga tu vose ka tua tantulukile. Vakuluntu na vanike vintsimbu vimo tue ku sevuka. (Ekelesiaste 7:20) Vunoni nga mu tonda ku mi mbatiza, ci ka pua ca seho ku hilula, vati mue ku muenamo ku ononoka masiko a Yehova. Mu hasa ku lihula nguenu, ‘Vuno nje ku ononoka Yehova ntsimbu ya ingi ni?’ Mu vuluka vati mua lingile mu va mi esekele mu lutsilielo. Mua hasele ku hangula viuma via cili vi mua pande ku linga ni? Ngeci mua Ndaniele nenu va mi lekaho laza ku pangesa vuana vuenu ku via mavu a Satana ni? Mu mue ku hita mu vieseko via cifua eci, mue ku nongonona cika cizango ca Yehova ni?—Efeso 5:17.
10 Omo lia vika ca pua ca seho ku tantekeya vikumbululo via vihula evi? Muomu vi ka mi kuasa ku mona vukama vua cinanga ca mbatizimu. Mbatizimu ye ku solola ku vantu vose ngecize mu na kulahesa cuma ca seho ya kama kuli Yehova. Mua likuminia ngueni mu ka mu lema na ku mu pangela miaka yose na mutima uenu uose. (Mako 12:30) Muntu uose ue ku ya ku mbatizimu na pandele ku lihakela kapandi ka ku puisamo via likuminia kuli Yehova.—Tandenu Ekelesiaste 5:4, 5.
CA PUA CIZANGO CENU MPUNDU NI?
11, 12. (a) Vusunga vuka na pande ku kala navuo muntu a singanieka ku ya ku mbatizimu? (b) Vika vi hasa ku mi kuasa ku mona mbatizimu ngue mua i tumbika Yehova?
11 Mbimbiliya nguayo vantu va Yehova vose hamo na vanike, va ka mu pangela “ku cizango cavo.” (Visamo 110:3) Ngeci mukemuo, uose muntu a tonda ku mu mbatiza na pande ku kala na vusunga ngecize ci na pu cizango ceni mpundu. Eci ci ka tondeka ku hilula vuino ha cizango cenu, cikumakuma nga mua kolela mu vusunga.
12 Mu ku kola cenu, mua monaho laza vantu va vengi va va mbatiza, halumo vavusamba na vavusoko vuenu. Vunoni mua pande ku zangama muomu ka mua pandele ku ivua ngue mu tonda va mi mbatize omo lia citso, ni omo lia ku mona vakuenu vose va va mbatiza. Vati mu hasa ku kala na vusunga nga mue ku mona mbatizimu ngue mue ku i muena Yehova? Aci singaniekenu omo lia vika mbatizimu ya kala na seho ya kama. Mu ka tantekeya vusunga vua vuingi mu cilongesa cino neci ci na hatako.
13. Vati mu hasa ku tantekeya nga vutumbe vuenu vua ku mi mbatiza vua tundu mpundu ku mutima?
13 Nga mu tonda ku tantekeya nga vutumbe vu mi tuala ku mbatizimu vua tundu mpundu ku mutima, ha katete hilulenu ha vivundilo vienu. Lungahi mue ku vundila? Vika mue ku tsindika mu vivundilo vienu? Vikumbululo via vihula evi vi ka solola haka vuendela vusamba vuenu na Yehova. (Visamo 25:4) Yehova ue ku tava vivundilo vietu vintsimbu via vingi ku hitila mu Mbimbiliya. Ngeci njila ikuavo i mu hasa ku tantekeya nga mu tonda ku suena kuli Yehova na ku mu pangela na mutima ueni, ya pua ku hilula ha vati mue ku lilongesa. (Yehosua 1:8) Aci lihulenu nguenu: ‘Vati ci li na ku enda cilongesa cange ca Mbimbiliya mu vulika? Nje ku kala mu ku lemesa ca mu vusoko ku cizango ni?’ Vikumbululo vienu ku vihula evi, vi ka mi kuasa ku mona nga vutumbe vuenu vua ku mi mbatiza vu na pu vua ku cizango.
VI CA LOMBOLOKA KU LIHANA
14. Lombololenu ku litepa ca kala ha ku lihana na mbatizimu.
14 Cingi ca vanike ka va tantekeya mpundu ku litepa ca kala ha ku lihana na mbatizimu. Vamo va hasa ku handeka nguavo, va lihana laza kuli Yehova vunoni ka va liviukisilile ku va mbatiza. Vuno ovu vua pua vusunga ni? Ku lihana ca pua civundilo ce ku linga muntu mu ku leka Yehova ngueni na likuminia ku mu pangela miaka yose. Omo va mi mbatiza, mu ka muesa vakuenu ngecize mua lihana laza kuli Yehova. Kaha ntsimbu kanda va mi mbatize, mua pande ku ivuisisa vika ca lomboloka ku lihana kuli Njambi.
15. Vika ca lomboloka ku lihana?
15 Ku hana muono uenu kuli Yehova, ca pua ku mu lekesa ngecize mu pua veni. Mua likuminia ngueni, ku pangela ikeye ci ka pua cuma ca seho ya kama mu muono uenu. (Mateo 16:24.) Ku kulahesa Njambi ca pua cuma ca seho ya kama, ka tua pandele ku ci sembulula! (Mateo 5:33) Vati mu hasa ku muesa ngecize ka muesi na ku liyoyela enu vavene vunoni kuli Yehova?—Loma 14:8.
16, 17. (a) Lombololenu vika ca lomboloka ku liviana etu vavene. (b) Vika vie ku handeka muntu mpundu nga a lihana kuli Njambi?
16 Aci singaniekenu ha lungano luno. Nga umo kavusamba kenu a mi hana vuana vua likalu. Kaha a mi hanena kumo na mikanda yalio yose na ku mi leka ngueni: “Nja ku hana eli likalu.” Vunoni a mi leka naua ngueni: “Sapi i kala kuli yange. Yange nji pua na ku endesa likalu liaco kati yove.” Vati mu kevua ku mutima ku tuala ha vuana vuaco? Vati mu ka muenamo ou kavusamba keni na mi hana likalu?
17 Na vuno vene, muntu mue ku lihana kuli Yehova, ue ku leka Njambi ngueni: “Nji hana muono uange kuli yove. Nji na pu uove.” Yehova ali na vusunga vua ku lavelela ngecize muntu a ka puisamo via likuminia. Vati co nga muntu uaco a putuka ku muesa lisino kuli Yehova, ngeci mua ku lihandekeya mu vusueke na umo kati ngamba ya Njambi? Ni vati co nga a kovela ha cipanga ci mu lia ntsimbu ya na pande ku ya mu ku ambulula ni ci mu lingisa ku hona ku kunguluka? Kaha muntu uaco kesi na ku puisamo via kulahesa kuli Yehova. Ci ka pua ngue ku niunga sapi ya likalu. Mu tue ku lihana kuli Yehova tue ku mu leka nguetu, “Nja hana muono uange kuli yove, kati uange naua.” Kaha tu ka linga vize via tonda Yehova tu vi pange, cipue nga kati vikevio vi tu tonda. Tu tambuluisenu Yesu,uze ua handekele ngueni: “Nja fumine muilu kati mu ku linga cizango cange, vunoni ngecize nji ka linge cizango ca uze ua nji tumine.”—Yoano 6:38.
18, 19. (a) Vati mezi a Rose na Christopher a muesa ngecize ku limbatiza ce ku neha vivezikiso via vingi? (b) Vati mue ku ivua ku tuala ha mbatizimu?
18 Mua vusunga, mbatizimu ca pua cinanga ca seho ya kama. Ca pua ku vezika ca kama ku lihana kuli Yehova na ku tu mbatiza. Vanike va lema Yehova, kaha va tonda ku ivuisisa vika ca lomboloka ku lihana, ka ve ku takania ku lihana kuli Njambi na ku va mbatiza. Ka ve ku liveya vutumbe vu va hanguile. Umo kanike ua mpuevo ua ku mbatiza ua lizina Rose ngueni: “Nja lema Yehova, ka kuesi vieka vie ku nji vuisile ndzolela ku hiana ku mu pangela. Nji li na vusunga ngecize vutumbe vua ku nji mbatiza, vua puile vua ku mutima uange mpundu.”
19 Amba co Christopher, u va tumbula ku vuputukilo vua cilongesa cino? Vati ue ku ivua ku tuala ha vutumbe vueni vua ku mu mbatiza tele ali na miaka 12? Ue ku handeka ngueni ua lingile vuino ku hangula ku mu mbatiza. Ua putukile vupioneiro tele ali na miaka 17, kaha ua puile mukua ku kuasa vipanga tele ali na miaka 18. Lelo lino ali na ku pangela ha Mbetele. Ua handekele ngueni: “Mbatizimu ya puile vutumbe vua cili. Muono uange ua sulu lika na vipanga via Yehova mu lukungulukilo lueni.” Nga mu tonda ku mi mbatiza, vati mu hasa ku liviukisila? Cilongesa ci na hatako ca kumbulula eci cihula.