1, 2. Vika vi hasa ku lingisa vamo visemi ku lisosomua nga vana va tonda ku lihana kuli Yehova na ku va mbatiza?

MAKULUKAZI na makulukazi a vandongesi va Mbimbiliya ve ku lihana kuli Yehova na ku va mbatiza. Cingi cavo va va lela kuli Vakua Kilistu ngeci va hangula eci cifua ca muono ua cili cikuma ku hiana ikuavo yose. (Visamo 1:1-3) Nga mua pua cisemi Mukua Kilistu, halumo mua lavelela na ndzolela ya kama litangua li va ka mbatiza muanenu.​—Setekesenu na 3 Yoano 4.

² Vunoni, halumo mue ku lisosomua. Omo lia vika? Halumo mua mueneho laza vamo vanike va va mbatizile vunoni mu nima ya kamo kantsimbu va putukile ku kala na vimpata ku tuala ha viuma vi va tsiliela. Vamo va seza na vusunga. Evi halumo vikevio vi mi lingisa ku lisosomua nguenu muanenu a ka putuka ku pangela Yehova vunoni a ka zimbalesa cilemo ca kele naco mu vusunga. Halumo a hasa ku ka pua ngue vamo Vakua Kilistu va kele mu Efeso ku sekulu ya ku livanga. Yesu ua handekele viavo ngueni: “U na seza cilemo cove ca ku livanga.” (Ku-Solola 2:4)  Vati mu hasa ku kuasa vana venu linga va tualeleleho ku kolesa cilemo cavo mu ku ka uana vuovoke? (1 Petulu 2:2) Tu hasa ku lilongesa ku lungano lua Timoteo.

3. (a) Vati Timoteo ua hetele ha ku pua Mukua Kilistu, kaha vika ua lingile na vize via kele na ku lilongesa? (b) Viuma vika vitatu via kundama ku ku lilongesa via lekele Paulu kuli Timoteo?

³ Muaka ua 47 halumo ukeuo muaka ua ku livanga ua ka menekele kapostolo Paulu ku Listala. Ci moneka ngue mu vungendzi ovu vene Timoteo ua lilongesele via Yesu, ku vunike vueni. Ua pangesele vize via kele na ku lilongesa, kaha mu nima ya miaka ivali ua putuka ku ya mangendzi na Paulu mu ku meneka vikungulukilo. Kaha mua hitile miaka 16, ngeci Paulu ua tumine umo mukanda kuli Timoteo mua sonekele ngueni: “Ove, kalamo mu viuma ovio viu na lilongesa, novio viu na tantekeya cili-cili, omo ua tantekeya kuli veya u na lilongesavio; fume ku vukeke u na tantekeya visoneka vize via ku lela [Visoneka via ciHevelu], vikevio vi hasa ku ku hia mana linga u ovoke mu ku tsiliela muli Kilistu Yesu.” (2 Timoteo 3:14, 15) Nga mu talaho mua cili, Paulu ua handekele ngueni Timoteo (1) ua tantekeyele visoneka via ku lela, (2) va mu lingisile ku tava viuma via kele na ku na lilongesa, kaha (3) ua kele na mana a mu kuasele linga a kovoke ku hitila muli Kilistu Yesu.

4. Vika mue ku pangesa mu ku longesa vana venu? (Talenu cikupulo ca ku vuputukilo.)

⁴ Mu ku pua cisemi Mukua Kilistu, mu tonda muanenu a tantekeye visoneka via ku lela, ni nguetu Visoneka via ciHevelu na via ciNgelengu. Ambe vanike va vandende va hasa ku lilongesa via vantu na mizimbu i va tumbula mu Mbimbiliya. Lukungulukilo lua Yehova lue ku tuhula mavulu, mikanda, kaha na vivideo vi va hasa ku pangesa visemi mu ku kuasa vana vavo. Ha kati keyi, mikanda ika ya tuhuka laza mu lilimi lienu? Muanenu na pande ku tantekeya vi ya handeka Mbimbiliya linga a kaniamese vusamba vueni na Yehova.

5. (a) Mezi “ku tantekeya cili-cili” a lomboloka vika? (b) Vati tua tantekeya ngecize Timoteo ua tavele cili-cili muzimbu ua cili ku tuala hali Yesu?

⁵ Ku longesa vana venu via vantu na mizimbu ya mu Mbimbiliya, kati vikevio lika vi tondeka, houe. Vulukenu ngecize Timoteo va mu kuasele “ku tantekeya cili-cili.” Aa mezi a ciNgelengu a pangesele Paulu a lomboloka “ku kala na vusunga vua” ni “ku tava ca ku hona vimpata ngecize umo muzimbu ua pua ua vusunga.” Timoteo ua tantekeyele Visoneka via ciHevelu “fume ku vukeke.” Mu nima ya ntsimbu, ua tavele ca ku hona vimpata ngecize Yesu ua puile Mesiya. Timoteo ua kele na lutsilielo lua ku kaniama cikuma ngeci va mu mbatizile kaha ua putukile ku panga na Paulu mu vumisionaliu.

6. Vati mu hasa ku kuasa vana venu va tsiliele mu Lizi lia Njambi?

⁶ Vati mu hasa ku longesa vana venu linga va kale na lutsilielo ngeci mua Timoteo linga navo va ‘tantekeye cili-cili’ vusunga? Ca ku livanga,  kalenu na lukakatela. Ku kala na lutsilielo lua ku kaniama ce ku ambata ntsimbu. Citava enu mu tsiliele mu vimo vunoni eci ka ca lombolokele ngecize vana navo va ka vi tsiliela ngoco, houe. Nkala kanike na pande ku pangesa “liano” linga a kaniamese lutsilielo lueni mu Mbimbiliya. (Tandenu Visimo 3:21.) Enu visemi, yenu mu hasa ku kuasa cikuma vana venu va kaniamese lutsilielo luavo, cikumakuma nga va linga vihula. Tu ci talenu vi tu hasa ku lilongesa ku lungano lua umo cisemi ua yala.

7, 8. (a) Vati umo cisemi Mukua Kilistu ue ku muesa lukakatela nga a longesa muaneni ua mpuevo? (b) Ntsimbu ika mu ka tondeka ku muesa lukakatela kuli muanenu?

⁷ Thomas, ua kala na muana ua mpuevo a li na miaka 11, ua handekele ngueni vintsimbu vimo muaneni ue ku linga vihula ngeci mua: “Vuno citava tu tsiliele ngecize Yehova ua pangesele evulusao mu ku tanga viuma ni?” ni “Vika ka tue ku lihakela mu vimpande via muimbo lietu, ngeci mua ku hangula ntuamena ua cifuti, linga tu tuale viuma ku lutue?” Kaha vintsimbu vimo Thomas ue ku ivua cizango ca ku tumina lika muaneni vika na pande ku tsiliela, vunoni ke ku lingamo. Muomu a tantekeya ngecize viuma vie ku lingisa muntu a tave vusunga, kati nguli imo lika ya kama, houe, vunoni ku mu muesa lika vusunga vua viuma ku hitila mu vinguli via vindende, noho ha ka tavela.

⁸ Muanetu Thomas a tantekeya ngecize na pande ku kala na lukakatela mu ku longesa muaneni. Cili vene, Vakua Kilistu vose va na pande ku muesa lukakatela. (Kolose 3:12) Muanetu Thomas ua nongonuene ngecize ci ka tondeka ntsimbu kaha na ku simutuila vintsimbu via vingi na muaneni linga a hase ku mu kuasa ku kaniamesa lutsilielo lueni. Na pande ku kuasa muaneni linga a tsiliele vie ku lilongesa mu Mbimbiliya. Muanetu Thomas ua handekele ngueni: “Nange na mpueyange tue ku lihakela kapandi ka ku tantekeya nga muanetu ue ku tsiliela mpundu vie ku lilongesa ni kuahi, kaha nga vie ku mu lomboloka vuino. Kaha ce ku pua ca cili nga a linga vihula. Ku handeka vusunga, nga nji mona ngecize muana a li na ku tava lika, na vihula kesi navio, nji putuka ku lisosomua.”

9. Vati mu hasa ku kuasa vana venu va tsiliele mu Lizi lia Njambi?

⁹ Nga visemi va longesa vana vavo na lukakatela, vana va ka putuka ku ivuisisa ‘vuihi, vulahe, ku tuntuka na ku lova’ ca lutsilielo. (Efeso 3:18) Tu hasa ku lingamo mu ku va longesa ku liya na citso cavo kaha na cifua ci ve ku ivuisisilamo viuma. Omo lutsilielo luavo lu tualelelaho ku kaniama, ci ka va puila ca casi ku hakuila viuma vi va tsiliela ku vakuavo, cikumakuma ku sikola. (1 Petulu 3:15) Ca ku muenako, vuno vana venu va hasa ku pangesa Mbimbiliya mu ku lombolola vika vie ku solokela muntu nga na tsi ni? Vuno ve ku mona vi ya handeka Mbimbiliya ha cimpande caco ku pua via vusunga ni? * (Talenu ha litota.) Vulukenu ngecize mua pande ku muesa  lukakatela mu ku kuasa muanenu linga a tsiliele mu Lizi lia Njambi, kaha ngolo yenu ka i ka ya mu ngoco.​—Ndeutelonomi 6:6, 7.

10. Mutamba uka ua seho ka ua pandele ku lisupa mu ku longesa cenu?

¹⁰ Mua vusunga, lungano luenu lua pua mutamba ua seho mu ku kuasa vana va kaniamese lutsilielo luavo. Umo ndumbuetu ua kala na vana va vampuevo vatatu ua handekele ngueni: “Tunde ku vunike vua vana vange, nje ku lihula nguange ‘Vuno nje ku lekako vana vange omo lia vika nja tsiliela ngecize Yehova kua kala, hamo na cilemo ceni, kaha na ku sungama ca vinjila vieni ni? Vuno vana vange ve ku mona ngecize nja lema mpundu Yehova ni?’ Ka citava nji kakateye vana vange va tsiliele viuma vintsa ka nja tsilielele ange ivene.”

11, 12. Mana a pua aka, kaha vati tua tantekeya ngecize mana ka emanene ha ku kola ca muntu ku muvila?

¹¹ Tua lilongesa ngecize Timoteo (1) ua tantekeyele Visoneka kaha (2) ua kele na vusunga vua viuma via tsilielele. Vunoni vika ua lomboluele Paulu mua handekele ngueni Visoneka via hasele ku kuasa Timoteo ‘linga a kovoke’?

¹² Livulu Estudo Persipcaz das Escrituras, Volume 2, lia lombolola ngecize mu Mbimbiliya lizi mana lia lomboloka “vuhasi vua ku pangesa mangana na vunongotima mu ku manusula visoti, ku litenga ku mponde ni ku i sondolola, ku puisamo vizango vietu, ni ku mamuna vakuetu va lingemo. Mana a litepa na vuheve.” Mbimbiliya nguayo “vuheve vu na sata mu mutima ua kanike.” (Visimo 22:15) Mu ku linga mana a litepa na vuheve, tu hasa ku handeka nguetu mana a pua citantekeyeso ca ku muena muntu ua ku hia. Muntu ue ku hia mu lutsilielo mu ku vuila Yehova vuoma na ku tonda ku mu ononoka, kati mu ku kola lika ku muvila, houe.​—Tandenu Visamo 111:10.

13. Vati vanike va hasa ku muesa ngecize va li na mana a tuala ku ku-ovoka?

¹³ Vakuendze va ku hia mu lutsilielo ka ve ku “hungumuka oku noku na ku pekumuka” na vizango viavo ni na ku kokola ca vakuavo. (Efeso 4:14) Vunoni va zangamesa “mavuilo avo” ni nguetu vunongotima vuavo linga va hase “ku hangununa via cili ku via vipi.” (VaHevelu 5:14) Kaha ve ku linga vihangula na mana, ambe nga ka vesi na ku va mona ku visemi ni vakuluntu veka. (Filipu 2:12) Aa mana aco akeo a tondeka linga muntu a kovoke. (Tandenu Visimo 24:14.) Vati mu hasa ku kuasa vana venu va kale na mana aco? Mua pande ku linga cose va mone viuma vika via kala na seho kuli enu. Vana venu va pande ku mona ngecize mue ku lihakela kapandi ka ku yoya mua ya vitume via Mbimbiliya mu vihandeka na mu vilinga vienu.

14, 15. (a) Viuma vika na pande ku hilula kanike a tonda ku mu mbatiza? (b) Vati mu hasa ku kuasa vana venu va hilule ha vivezikiso vie ku iza mu ku ononoka masiko a Njambi?

¹⁴ Ku leka vana venu vika via pua via cili na via vipi, kati vikevio lika vi ka kaniamesa lutsilielo  luavo. Mua pande naua ku va kuasa linga vevuisise vihula ngeci mua: ‘Omo lia vika Mbimbiliya ye ku vindika vimo viuma vie ku soloka ngue via cili? Vati nji hasa ku kala na vusunga ngecize ku ononoka vitume via mu Mbimbiliya ci ka nji kuasa ntsimbu yose?’​—Isaya 48:17, 18.

¹⁵ Nga muanenu a tonda ku mu mbatiza, mu kuasenu linga a hilule ha viteli vi ye ku neha mbatizimu. Vati ue ku livua ku tuala ha viteli viaco? Vivezikiso vika a ka tambula? Visoti vika a ka hita? Omo lia vika vivezikiso viaco via hiana visoti vi a hasa ku ka lihita navio? (Mako 10:29, 30) Ca pua ca seho ku hilula evi viuma ntsimbu kanda va mu mbatize. Ngeci mukemuo, kuasenu muanenu a hilule ha vivezikiso vie ku iza mu ku ononoka kaha na luvinda lue ku iza mu ku muesa lisino. Nga mu lingamo, muanenu a ka kala na vusunga ngecize nkuma ku niunga vitume via mu Mbimbiliya ci ka mu kuasa ntsimbu yose.​—Ndeutelonomi 30:19, 20.

16. Vika va na pande ku linga visemi nga muanavo a putuka ku zeya mu lutsilielo?

¹⁶ Vika mu hasa ku linga nga muanenu a putuka ku kala na vimpata ku tuala ha vusunga mu nima ya ku mu mbatiza? Ca ku muenako, muanenu a hasa ku putuka ku lema via mavu. Ni halumo a hasa ku putuka ku kala na vimpata nga ku niunga vitume via mu  Mbimbiliya ca pua mpundu ku yoya muono ua cili. (Visamo 73:1-3, 12, 13) Vi mu ka handeka ni ku linga mu ntsimbu yaco, vi ka kala na ndzili ya kama hali ikeye, nga a ka tualelelaho ku pangela Yehova ni kuahi. Ngeci mukemuo, kati mu lihoye neni ni ku mu cokotesa omo lievi, cipue nga a ci li kanike ni kankavala. Vunoni, lingenu cose a kale na vusunga ngecize mua mu lema kaha mu tonda ku mu kuasa.

17, 18. Vati visemi va hasa ku kuasa muana a li na vimo vimpata ku tuala ha vusunga?

¹⁷ Muntu ua ku mbatiza ue ku lihana kuli Yehova. Eci ca pua cikulaheso ca ku lema Yehova na ku mu pangela ku hiana viuma viose. (Tandenu Mako 12:30.) Yehova ue ku mona eci cikulaheso ku pua ca seho, kaha netu tua pande ku ci mona mu cifua eci. (Ekelesiaste 5:4, 5) Vuluisenu muanenu ovu vusunga. Vunoni ca ku livanga, tandenu na ku lilongesa vimpande vi lue ku hana lukungulukilo lua Yehova ku visemi. Kaha ha ntsimbu ya cili, mu lomboluelenu na ngozi ngecize eci cihangula ca na lingi ca ku lihana kuli Yehova na ku mu mbatiza kati ca ku hehesa, ca tondeka ku lihakela kapandi ka kama, vunoni ci ka mu nehela vivezikiso via vingi.

¹⁸ Ca ku muenako, mu hasa ku uana vimamuna via cili mu vimpande via ku vuezako vi li mu livulu Os Jovens Perguntam​—Respostas Praticas, Volume 1 vi li na mutue, “Os Pais Perguntam.” Via mamuna visemi linga kati va kale na vuasi vua ku singanieka ngecize muanavo na viana vusunga, vunoni va pande ku lihakela kapandi ka ku tantekeya vika vi li na ku koka citanga caco. Halumo a li na ku lingamo omo lia ntsindiye ya vakuavo ni ku livua vulika. Ni halumo a li na ku ivua ngecize vakuavo va li na ku linga via vingi mu vipanga via Yehova, ikeye kuahi. Cimpande caco ca lombolola naua ngecize evi visoti ka via muesele ngecize muanenu a li na ku viana vi mua tsiliela, houe. Vintsimbu via vingi vana ve ku ivua ngoco omo lia vimo visoti vi ve ku hita. Kaha cimpande caco ca muesa vimo vinjila vi hasa ku kuasa cisemi a kuase muaneni a li na vimo vimpata ku tuala ha vusunga.

19. Vati visemi va hasa ku kuasa vana vavo va kale na ‘mana linga va kovoke’?

¹⁹ Enu visemi, mua kala na citeli na civezikiso ca seho ca ku lela vana venu mu “ku va longesa na ku va mamuna muli Muangana.” (Efeso 6:4) Ngue mu tua simutuila, eci ca lomboloka ngecize mua pande ku longesa vana venu vi ya handeka Mbimbiliya kaha na ku va kuasa va tsiliele cili-cili mu viuma vi va li na ku lilongesa. Mu lu kaniama lutsilielo luavo, va kevua cizango ca ku lihana kuli Yehova na ku mu pangela na mutima uose. Tua vundila ngecize Lizi lia Njambi, sipilitu yeni na kapandi kenu vi kuase vana venu va kale na ‘mana linga va kovoke.’