1, 2. Omo lia vika tua pande ku lilongesa mua ku lembeziekelamo vaze vali na ku linienga? (Talenu cikupulo ca ku vuputukilo.)

MUANETU ua lizina Susi, ua handekele ngueni, “Mua hita muaka tunde ha tsila munetu, vunoni ku-tsa ceni kasi ce ku tu vuisa vusiua vua kama-kama.” Kaha muanetu mukuavo co mu nima ya ku-tsa ca ku tungumuna ca mpueyeni, ua handekele ngueni ua vuile “ku vavala mu muvila cintsa ka ci tava ku ci lombolola.” Ca vusiua, vavengi vevuaho laza ku vavala caco. Mu vikungulukilo via Vakua Kilistu lelo lino, cingi ca vamuanetu ka va lavelele ku tsisa vavusoko vuavo ntsimbu Alemangendo kanda i ci hete. Halumo nenu kavusoko kenu ua tsa, ni halumo mu tantekeya umo na tsisa. Nga omo, halumo mue ku lihula nguenu ‘Vati muntu a li mu vusiua a hasa ku uana ku lembezieka?’

² Vantu vamo ve ku amba nguavo, vusiua vue ku hita mu ku hita ca ntsimbu. Vuno cili vene ni? Umo ntuluue ua handekele ngueni, “Kuli yange, ca cili ku handeka nguetu vie ku linga muntu mu ntsimbu yaco vikevio vie ku mu kuasa ku tepulula  ku vusiua.” Linga mbandu i kanguke, ye ku tondeka ku hita ntsimbu na ku i tala mua cili. Na vuno vene, linga vusiua vu hite ce ku tondeka ntsimbu na ku niunga mua cili mutima. Vika mpundu vi hasa ku kuasa vaze va li na ku linienga ku tepulula vusiua?

3, 4. Vati tu hasa ku kala na vusunga ngecize Yehova a tantekeya ku linienga cetu?

³ Yehova, Tatetu ua cikeketima, ikeye mpundu ue ku tu hana ku lembezieka cize ci tua tondeka mpundu. (Tandenu 2 Kolintu 1:3, 4.) Ikeye ua pua lungano lua ku hiana lua cikeketima, ngeci ua kulahesa vantu ngueni: “Yange, yange vene nji uze a ku ku lembezieka.”—Isaya 51:12; Visamo 119:50, 52, 76.

⁴ Tatetu ua cilemo neni ua tsisa vantu va lemene, ngeci mua vangamba veni Avilahama, Isake, Yakomba, Mosesa, na Muangana Ndaviti. (Numelu 12:6-8; Mateo 22:31, 32; Vilinga 13:22) Mbimbiliya ya tu muesa ngecize Yehova na lavelela na cizango ca kama litangua li a ka sangula ava vangamba va lutsilielo. (Yombi 14:14, 15) Ku ntsimbu yaco, va ka vuahelela na ku ivua ndzolela ya ku kala na cihindu ca ku tantuluka. Yehova ua tsisile naua Muaneni ua ndala. Kaha Mbimbiliya nguayo Yesu ikeye ua puile “ndzolela” ya Njambi. (Visimo 8:22, 30) Aci singaniekenu vati ua livuile Yehova mu ku mona ou Muaneni a tsa mua kayando.—Yoano 5:20; 10:17.

5, 6. Vati Yehova ue ku tu lembezieka?

⁵ Tu hasa ku kala na vusunga mpundu nguetu Yehova a ka tu kuasa. Ngeci ntsimbu yose tu puenu va ku zituka mu ku mu vundila na ku mu leka ku linienga cetu na vati tu li na ku livua. Ce ku tu vuisa ndzolela ku tantekeya ngecize Yehova ue ku ivuisisa visinganieka vietu kaha ue ku tu lembezieka mu cifua ci tua tondeka! Vuno vati ue ku lingamo honi?

⁶ Imo njila ye ku lingilamo ya pua ku tu lembezieka ku hitila mu sipilitu santu yeni. (Vilinga 9:31) Yesu ua ambele ngueni Tatetu ua cilemo a ka hana sipilitu santu yeni kuli vose vaze ve ku mu vundilayo. (Luka 11:13) Susi, u tua tumbula ha katete, ua handekele ngueni: “Vintsimbu via vingi tua tsikamene na ku lambelela Yehova a tu lembezieke. Kaha nkala kantsimbu i tua lingilemo, ciyulo ca Njambi ca niungile mitima na visinganieka vietu mpundu.”​—Tandenu Filipu 4:6, 7.

7, 8. Omo lia vika tu hasa ku kela na vusunga nguetu Yesu a ka tu lembezieka?

⁷ Omo ua kele ha mavu, Yesu ua temunuinine vifua via cili via Ise mu vu tantuluke ku hitila mu vilinga na vihandeka vieni. (Yoano 5:19) Yehova ua tumine Yesu ha mavu linga a ku lembezieke “vakua ku vatuka mutima” na “vose va linienga na vusiua.” (Isaya 61:1, 2; Luka 4:17-21) Vantu va  tantekeyele nguavo Yesu uevuisisile visoti viavo kaha ua tondele ku va kuasa mpundu.—VaHevelu 2:17.

⁸ Mua puile kanike, citava Yesu neni ua tsisile vamo vavusoko na vavusamba va a lemene. Ca ku muenako, ci moneka ngue ise ua ku mu lela, Yosefe, halumo ua tsile tele Yesu a ci li kanike. * (Talenu ha litota.) Aci singaniekenu vati ca mu kaluuilile ku lua na vusiua mu vunike, na ku mona vusiua vu va vuile vanaye, kaha na vamuanaye va vamala na ava va vampuevo.

9. Vati Yesu ua muesele cikeketima omo Lazalu ua tsile?

⁹ Mu ntsimbu ya lingile cipanga ceni ca ku ambulula, Yesu ua muesele ngecize uevuisisile visoti via vantu ngeci ua va muesele cikeketima. Ca ku muenako, omo kavusamba keni Lazalu ua tsile, Yesu neni ca mu vavalele cikuma ku mutima ngeci mua Maliya na Mata. Yesu ua va vuililile cikeketima cikumakuma ngeci cikeketima caco ca mu lingisile ku lila, vutuhu ua tantekeyele ngecize ue ku sanguile Lazalu.—Yoano 11:33-36.

10. Vati tu hasa ku kala na vusunga ngecize Yesu ue ku ivuisisa visoti vietu matangua ano?

¹⁰ Vati mezi a ku lembezieka a handekele Yesu a hasa ku tu kuasa matangua ano? Mbimbiliya ya lekesa ngecize Yesu ka alulukile. Nguayo: “Yesu Kilistu ikeye mumo lika zau, na lelo, na ku miaka yose ya ya-ye.” (VaHevelu 13:8) Ikeye i va tumbula nguavo “Muangana ua muono” muomu ikeye naua ua tu sokoluela mbelo ya ku ka uana muono ka ue ku hua. Yesu ue ku ivuisisa ku linienga ca ku muntu ku muntu kaha a “hasa naua ku kuasa vaze ve ku mona vieseko.” (Vilinga 3:15; VaHevelu 2:10, 18) Ngeci mukemuo tu hasa ku kala na vusunga nguetu Yesu kasi ue ku ivua vusiua mue ku mona visoti via vantu. Ue ku ivuisisisa ku linienga cavo, kaha ikeye a hasa ku va lembezieka ‘ku ntsimbu i va ka ci zela.’—Tandenu VaHevelu 4:15, 16.

11. Kuli yenu, vinimbu vika vie ku mi kaniamesa?

¹¹ Muzimbu ua handeka via ku lila ca Yesu ha ku-tsa ca Lazalu, ua pua umo ua ku lembezieka ca mu visoneka via mu Lizi lia Njambi. Evi ka vi tu komouesa, “muomu viose vi va sonekele laza, va vi sonekelele ku tu longesa, linga ku lukakatela na ku ku-lembezieka, via ku visoneka tu kale na ku lavelela.” (Loma 15:4) Nga mu na tsisa, nenu mu hasa ku uana ku lembezieka mu visoneka ngeci muevi:

• “Yehova a li ha hiehi na vaze va li na mutima ua ku tsa [pokoka], kaha ohiela vaze va li na cimbembesi ca ku vavala.”​—Visamo 34:18, 19.

• “Mu ku-lana ca visinganieka viange [ni ku lisosomua] ha kati kange ku-lembezieka cove [Yehova] ci zolesa muono uange.”​—Visamo 94:19.

• “Vuovuno Muangana uetu Yesu Kilistu ivene, na Njambi Tatetu uze ua tu lemene kaha ua tu hele ku-lilembezieka ca miaka yose ya ya-ye na ku-lavelela ca ku viuka ha kavumbi keni, ikeye a  lembezieke mitima yenu na ku i kolesa.”—2 Tesalonika 2:16, 17. *​—Talenu ha litota.

12. Vati tu hasa ku lembezieka vakuetu?

¹² Vaze va na tsisa va hasa naua ku uana ku lembezieka mu cikungulukilo ca Vakua Kilistu. (Tandenu 1 Tesalonika 5:11.) Vati mu hasa ku lembezieka muntu a li na “cimbembesi ca ku vatuka?” (Visimo 17:22) Vulukenu nguenu kua kala “ntsimbu ya ku holoka, na ntsimbu ya ku handeka.” (Ekelesiaste 3:7) Umo ntuluue ua lizina Dalene ngueni vaze va li mu vusiua va na pande ku handeka vi li mu mitima yavo na vati va li na ku livua. Ngeci, cuma ca seho ya kama ci mua pande ku linga ca pua ku va halakana ca ku hona ku va teta ku lizi. Junia, uze muanaye ua lisukikile, ngueni, “Vutuhu nga ka mu hasa ku ivuisisa vusiua vuavo mu vutuntu, cuma ca seho ya kama ca pua cizango cenu ca ku tonda ku vevuisisa.”

13. Vika tua pande ku vuluka ku tuala ha ku linienga?

¹³ Tu vose tua pande ku vuluka ngecize nkala muntu ue ku linienga na ku muesa vusiua mu vinjila via ku liseza-seza. Vintsimbu vimo, ce ku kaluua ku lombolola mpundu ku vavala ci tu li na ku ivua ku mutima. Lizi lia Njambi ngualio: “Mutima u tantekeya vusiua vuauo; na ngendzi ke ku lihaka ku ndzolela yauo.” (Visimo 14:10) Ngeci mukemuo, ambe nga muntu a handeka vati a li na ku livua, kasi vakuavo ci hasa ku va kaluuila ku ivuisisa vi a li na ku va leka.

14. Vika tu hasa ku handeka linga tu lembezieke vaze va li mu vusiua?

¹⁴ Cuma cikuavo ci hasa ku kaluua ca pua ku uana mezi aka tu leka mukua ku tsisa. Vunoni Mbimbiliya nguayo “lilimi lia vakua mangana likelio cihindu.” (Visimo 12:18) Va vengi va uana mezi a ku lembezieka mu mukanda Quando Morre Alguém que Amamos. * (Talenu ha litota.) Ambe ngoco, vintsimbu via vingi vukuasi vua kama vu mu hasa ku hana muntu vua pua ku “lila na ava va lila.” (Loma 12:15) Gaby, uze ua tsisile yalieni, ua handekele ngueni, vintsimbu vimo ku lila lika cikeco ce ku mu kuasa ku tepulula vusiua. Kaha naua ngueni: “Ngeci mukemuo nga vavusamba vange va lila hamo nange ce ku nji lembezieka. Muomu mu ntsimbu yaco ize, nje ku ivua nguange ka njesi na ku linienga lika liange.”

15. Vati tu hasa ku lembezieka vakuetu, nga ku handeka navo mpundu ce ku tu kaluuila? (Talenu naua cikasa “ Mezi a Cili a ku Lembezieka Nao.”)

¹⁵ Nga ci li na ku mi kaluuila ku handeka mpundu na muntu mu ku mu lembezieka, halumo ci hasa ku mi asiuila ku mu sonekela kamukanda, e-mail, ni mesaje. Mu kamukanda kaco citava mu tumbulemo cimo cinimbu  ce ku lembezieka, cifua ca cili ca kele naco uze ua tsa, ni ku tumbula vimo viuma via cili via lingile. Junia ngueni, “Ku tambula mesaje ya indende ya ku lembezieka ni ku nji lania kuli vakuetu Vakua Kilistu tu ka simutuile, ce ku nji kuasa cikumakuma. Evi vie ku nji lingisa ku ivua ngecize nkuma vakuetu va nji lema kaha va nji haka seho.”

16. Njila ika ya ngolo i tu hasa ku lembeziekelamo vakuetu?

¹⁶ Vivundilo vietu vi hasa ku kuasa vamuanetu va li mu vusiua. Citava tu va kundike mu vivundilo vietu ni ku vundila hamo navo. Vutuhu halumo ci ka mi kaluuila ku lingamo muomu nguenu mu ka lila, vivundilo vienu via ku tundilila ku mutima vi hasa ku va lembezieka cikuma. Dalene ngueni: “Vintsimbu vimo omo vandumbuetu ve ku iza mu ku nji lembezieka, nja kele na ku va lomba nga citava va vundile. Mu ku putuka ku vundila, vutuhu ve ku kekema na ku tonda mezi, vunoni mu nima ya ntsimbu, lizi liavo lie ku kaniama kaha ve ku linga vivundilo via ku kuata cikuma ku mutima. Ku kaniama ca lutsilielo luavo, cilemo cavo, na ngozi yavo vie ku kaniamesa lutsilielo.”

17-19. Omo lia vika tua pande ku tualelelaho ku lembezieka vakuetu?

¹⁷ Ka ci tava ku tantekeya mpundu ntsimbu ingahi a ka ambata nkala muntu linga vusiua vu mu hite. Nga muntu na tsi, ha mbangelo vavusamba na vavusoko va vengi ve ku iza mu ku lembezieka. Vunoni mu nima ya ku lisanduoka ca muala, vaze va na tsisa kasi ve ku tondeka ku va lembezieka. Ngeci mukemuo, liviukisilenu mu ku  kuasa. Mbimbiliya nguayo: “Kavusamba a lema ntsimbu yose; na muanetu na semuuila mu ku kuasa ku lamba.” (Visimo 17:17) Eci ca lomboloka ngecize tua pande ku lembezieka vaze va li mu vusiua mu ntsimbu yose i va tondeka vukuasi vuetu.—Tandenu 1 Tesalonika 3:7.

¹⁸ Vulukenu ngecize muntu a hasa ku uila mu vusiua nkala ntsimbu. Via vingi vi hasa ku sangumuna vusiua vuaco, ngeci mua litangua lia tsile mukuavo ni li va liambatele, umo muaso, vifoto, vueho, kamo ka mpundzi, ni ntsimbu ya muaka. Litangua lia katete ntuluue ni yala ua tsisa mpuevo ue ku linga cimo cuma lika lieni, ngeci mua ku ya ku ciuano ca limbo ni ku Mulalelo, ue ku ivua ku vavala cikuma ha mutima. Umo muanetu ua handekele ngueni, “Nja lavelelele ngecize litangua lia ku puisa muaka ua ku livanga ua vulo vuetu li ka nji kaluuila cikuma, cili vene ka ca puile ca casi. Vunoni vamo vamuanetu na vandumbuetu va likuminyine ku nji lingila kamo kacilika linga kati nji livue vulika ha litangua liaco.”

¹⁹ Vulukenu naua ngecize vakua ku tsisa va tondeka ku va kaniamesa ntsimbu yose kati lika ha matangua a ku lifuila. Junia ua handekele ngueni: “Vintsimbu via vingi, vukuasi vua ku tambula ha matangua aze ka a puile a ku lifuila, vua ku pua vua seho ya kama. Mua vusunga, ku tambula vukuasi ha matangua a ngoco ce ku kaniamesa mpundu.” Vutuhu, etu ka tu hasa ku va tundisa vusiua na vulika vuavo vuose, vunoni tu hasa ku va lembezieka mu ku va lingila viuma. (1 Yoano 3:18) Gaby ngueni: “Nje ku santsela cikumakuma kuli Yehova omo lia vakuluntu va cilemo vaze va kele nange mu ku hita ca ize ntsimbu ya ikalu cikuma mu muono. Va nji lingisile ku livua ngue nji li mu mavoko a Tatetu ua cilemo Yehova.”

20. Omo lia vika vikulaheso via Yehova vie ku tu lembezieka cikuma?

²⁰ Ce ku vuisa ndzolela ku tantekeya nguetu Njambi ua ku lembezieka cose Yehova, a ka tundisako vusiua vuose mua ka sangula vatsi. (Yoano 5:28, 29) Njambi ua kulahesa ngueni a ka manusula “ku-tsa ku miaka yose; kaha Sukulu Yehova a ka hunda masozi ose ku vihanga viose.” (Isaya 25:8) Ku ntsimbu yaco, vusiua vuose vu ka hua, na umo uahi a ka ‘lila linga tu ka lile neni’ vunoni tu vose tu ka ‘zolela na vaze va ka zolela.’​—Loma 12:15.