1. Veya va sokoluele cikungulukilo mu Filipu?

OMO kapostolo Paulu, Silase, Luka na Timoteo va ka hetele mu Filipu, imo mbonge i va kele na ku sika Vakua Loma, va uanenemo vantu vavengi va tondele ku lilongesa vusunga. Ava vamuanetu vauana vakua ntuima va sokoluele cikungulukilo ca ciha,  kaha vakua Kilistu vose vakele mu cikungulukilo caco va putukile ku likunguluila hamo, halumo va kele na ku likunguluila ku ndzivo ya umo ndumbuetu ua lizina Lindia.​—Vilinga 16:40.

2. Cikungulukilo caco ca hitile mu visoti vika?

² Kaha mu ntsimbu ya indende lika cize ci kungulukilo ca ciha ca hitile mu cisoti. Satana ua songangeyele va kua ku luisa vusunga, va luise cipanga ca ku ambulula ci va kele na ku linga vakua Kilistu va vusunga. Paulu na Silase va va pupuile, ku va kokangeya mu matapalo, na ku va soka mu kamenga. Vunoni mu nima ya ku va tuhula mu kamenga, Paulu na Silase va ka menekele vaze va muanetu va vaha na ku va kaniamesa. Kaha mu nima yaco Paulu, Silase na Timoteo va fumine mu mbonge yaco, vunoni ci moneka ngue Luka ua salele. Vati honi va lingile ava vamuanetu va vaha? Mu cihela ca ku hilukila mu nima, Yehova ua va kuasele na sipilitu santu yeni, ngeci va tualeleleho ku pangela Yehova na ntuima. (Filp. 2:12) evi via lingisile Paulu ku ivua ndzolela ya kama.

3. Ngue mu va na muesa ku Filipu 1:9-11, vika Paulu ua kundikile mu vivundilo vieni?

³ Mu nima ya miaka likumi, kapostolo Paulu ua sonekelele mukanda ku cikungulukilo ca ku Filipu. Nga mu tanda vuino  mukanda ua va sonekelele, mu mona ngecize Paulu ua lemene cikuma vamuanaye. Ua sonekele ngueni: “Nji li na malungila kuli enu na vikeketima via vivotsi via Kilistu Yesu.” (Filp. 1:8) Ua va sonekelele ngueni ua kele na ku va kundika mu vivundilo vieni. Ua vundilile Yehova linga a va kuase ku tualelelaho ku muesa cilemo, ku tantekeya viuma via hiana seho, ku pua va ku hona vipenga, kaha na ku tualelelaho ku sula na mihako ya vuviuke. Na lelo lino, netu tu hasa ku uana vukuasi vua kama ku mezi a lekele Paulu kuli vakua Filipu. (Tandenu Filipu 1:9-11.) Mu cilongesa cino, tu simutuila ha viuma via handekele Paulu kaha na vati tua pande ku vi puisamo.

4. (a) Kuliya na 1 Yoano 4:9, 10 vati Yehova ua muesele cilemo ceni kuli etu? (b) Vati tua pande ku muesa ngecize tua lema cikuma Njambi?

⁴ Yehova ua muesele cilemo ceni kuli yetu mu ku tuma Muaneni a ku tu patule ku vupi na ku tsa. (Tandenu 1 Yoano 4:9, 10.) Cilemo ca ya-ye ca Yehova ce ku tu sindiya ku mu lema. (Loma 5:8) Haka vua pande ku pua vukama vua cilemo cetu kuli Yehova? Yesu ua kumbuluile eci cihula mua lekele umo kaFaliseo, ngueni: “U ka lema muangana Njambi yove na mutima uove uose, na muono uove uose, na mana ove ose.” (Mat. 22:36, 37) Mua vusunga tu tonda ku lema Njambi yetu na mutima uose. Kaha naua tu tonda cilemo cetu kuli Njambi ci tualeleho ku kola nkala litangua. Paulu ua lekele vakua Filipu ngueni, “cilemo cenu ci kuana ku lana-lana.” Linga cilemo cetu kuli Njambi ci kole, vika tua pande ku linga?

5. Vati tu hasa ku kolesa cilemo cetu kuli Yehova?

⁵ Linga tu leme Njambi tua pande ku mu tantekeya vuino. Mbimbiliya nguayo: “Uze ka leme ka tantekeya Njambi; muomu Njambi ikeye cilemo.” (1 Yoa. 4:8) Kapostolo Paulu ua muesele ngecize cilemo cetu kuli Yehova, ci ka kola omo tu tualelelaho ku kola “mu mana na mu ciningi cose.” (Filp. 1:9) Mu tua putukile ku lilongesa Mbimbiliya, tua putukile ku lema Yehova vutuhu tele kanda tu ivuisise vuino vusunga. Omo tua tualeleleho ku lilongesa via Yehova, cilemo cetu kuli ikeye naco ca tualeleleho ku kola. Ngeci tua haka seho ya kama ku ku tanda na ku hilula Lizi lia Njambi ku sua kumo!—Filp. 2:16.

6. Kuliya na 1 Yoano 4:11, 20, 21, veya naua tua pande ku lema linga cilemo cetu ci livuezelela?

⁶ Cilemo ce ku tu muesa Njambi ce ku tu sindiya ku lema vamuanetu. (Tandenu 1 Yoano 4:11, 20, 21.) Halumo tu hasa ku singanieka nguetu ku lema vamuanetu ce ku liizila civene. Kaha tue ku singanieka mu cifua eci, muomu tue ku pangela Yehova na ku lihakela kapandi ka ku tambuluisa vifua vieni via cili. Cikuavo naua tue ku kava lungano lua Yesu, uze ua tu muesele cilemo ca kama mu ku tu tsila. Vunoni ku handeka vusunga, vintsimbu vimo ce ku tu kaluuila ku niunga lisiko lia ku lilema umo na mukuavo. Tu talenu lumo lungano lua ku cikungulukilo ca mu Filipu.

7. Vika tu lilongesa ku cimamuna ca hele Paulu kuli vandumbuetu Yondia na Sintike?

⁷ Yondia na Sintike va puile vandumbuetu va ntuima, va “pangele hamo” na kapostolo Paulu mu cipanga ca Njambi. Vunoni citava mu nima ya ntsimbu ha kati kavo ha katukile hoi-hoi. Ngeci mu mukanda ua tumine Paulu ku cikungulukilo cavo, ua tumbuile mpundu Yondia na Sintike ha mazina, na ku va hana cimamuna mpundu ngueni va pue vakua “mutima umo lika.” (Filp. 4:2, 3) Kaha Paulu ua hanene naua cimamuna cikuavo ca seho ku cikungulukilo cose ngueni: “Lingenu viose na ku linienieta cahi cipue zimpata ziahi.”  (Filp. 2:14) Mua vusunga, cimamuna caco ka ca kuasele lika vaze vandumbuetu vavali Yondia na Sintike, vunoni ca kuasele vamuanetu vose mu cikungulukilo ku lilema umo na mukuavo.

8. Cuma cika ce ku tu kaluuisa ku lema vamuanetu, kaha vati tu hasa ku ci vula?

⁸ Vintsimbu vimo ce ku pua ca cikalu ku lema vamuanetu, muomu tue ku linga vi va lingile Yondia na Sintike. Vika va lingile? Ku tuala mana ku vipenga via umo na mukuavo. Tu vose tue ku sevuka matangua ose. Nga tu tuala mana ku visevuka via vakuetu cilemo ci tue ku va vuila ci ka tepuluka. Ca ku muenako, nga umo muanetu a suva ku pangela hamo netu mu ku komba mu Ndzivo ya Vuangana, tu hasa ku ivua matoto. Kaha nga tu vuluka vipenga vikuavo via muanetu uaco, cilemo ci tue ku mu vuila ci ka tepuluka. Nga viuma via cifua eci vi tu solokela, tua pande ku singanieka hali ovu vusunga: Yehova ue ku mona vipenga viose, cipue vietu ni via muanetu. Kaha vutuhu netu na muanetu uaco tua kala na vipenga, Yehova ua tu lema tu vose. Omo liovu vusunga, tua pande ku tambuluisa cilemo ca Yehova na ku tuala mana ku vifua via cili vi va kala navio vamuanetu. Mu tue ku lihakela kapandi ka ku lema vamuanetu, tue ku kaniamesa ku likata ca kala ha kati ketu navo.—Filp. 2:1, 2.

9. Viuma vika ‘via hiana seho’ via tumbuile Paulu mu mukanda ua tumine ku vakua Kilistu ku Filipu?

⁹ Sipilitu santu ya huiminine Paulu ku leka vakua cikungulukilo ca mu Filipu kaha na kuli vakua Kilistu vose va tuale mana ku ‘viuma via hiana seho.’ (Filp. 1:10) Evi viuma via hiana seho vi ambatesela kumo na ku lelesa lizina lia Yehova, ku lipuisamo ca vikulaheso vieni, na ku sambeya ciyulo na ku likuatasana mu cikungulukilo. (Mat. 6:9, 10; Yoa. 13:35) Nga tu tuameka evi viuma via hiana seho mu muono, tu ka muesa ngecize tua lema mpundu Yehova.

10. Vika tua pande ku linga mangana kati tu kale na hamo hahi ha ku tu payela?

¹⁰ Paulu ua handekele naua ngueni tua pande ku pua va mutuntu na hamo ha ku tu “payela hahi.” Eci ka ca lombolokele ngecize tua pande ku pua va ku tantuluka. Muomu ka tu hasa ku tantuluka ngue mua tantuluka Yehova Njambi. Vunoni ka tu ka kala na hamo ha ku tu payela ku meso a Yehova, nga tu lihakela kapandi ka ku vueza ku cilemo cetu na ku tuala mana ku viuma via seho. Kaha njila imo i tue ku mueselamo cilemo cetu, ya pua mu ku linga cose linga kati tu suntsuise vakuetu.

11. Omo lia vika tua pande ku liniunga ku ku suntsuisa vakuetu?

¹¹ Cimamuna ca ku liniunga ku ku suntsuisa vakuetu ka ca puile ca kuehesa. Vati honi Mukua Kilistu a hasa ku suntsuisa mukuavo? Tu hasa ku lingamo ku hitila mu vueho vu tue ku hangula, zalesi yetu ni vene vipanga vi tue ku hangula. Vintsimbu via vingi citanga ka ce ku kala ku cuma mpundu ci tu na hangula. Vutuhu ngoco, nga cihangula caco ci suntsuisa muanetu, kaha ci pua citanga ca kama. Muomu Yesu ua handekele ngueni ci li ku lutue ku kutiliya livue lia ku lema mu ntsingo yetu na ku tu mbila mu kalunga, ku hiana ku suntsuisa umo mpanga yeni!—Mat. 18:6.

12. Vika tu lilongesa kuli vamo vampuevo na yala vapioneiro?

¹² Umo muanetu na mpueyeni va pua vapioneiro, va niungile eci cimamuna ca seho. Mu cikungulukilo cavo mua kele umo muanetu na mpueyeni va ku mbatiza mu ntsimbu ya indende kaha va tunda ku vusoko ka vua tavesele viuma via vingi. Kuli vamuanetu vaco ku tala vifilme ca pua vupi, cipue vene nga vifilme  viaco via cili. Ngeci va vuile matoto a kama mu va vuile nguavo vaze vampuevo na yala vapioneiro va ile mu ku tala filme. Tunde tangua olio, vaze vapioneiro va likelele kuya ku sinema. Noho vaze vandongesi va vaha va kolele mu lutsilielo na ku ivuisisa vuino vati vie ku panga vitume via mu Mbimbiliya. (VaHe. 5:14) Mu ku lingamo, vaze vampuevo na yala vapioneiro va muesele cilemo cavo kuli vaze vampuevo na yala va vaha kati lika mu mezi vunoni na mu vilinga.​—Loma 14:19-21; 1 Yoa. 3:18.

13. Vati tu hasa ku lingisa muntu a vulumune?

¹³ Njila ikuavo i tu hasa ku suntsuisilamo vakuetu ya pua ku va lingisa ku vulumuna. Vati vie ku soloka? Tu ci hilulenu ha cimueso eci. Umo ndongesi ua Mbimbiliya ua tenguka na vuala, vunoni mu nima ya ku lihakela kapandi ka kama na hasa ku likela ku nua. Kaha a kola vuasi mu lutsilielo na ku mu mbatiza. Mu nima ya imo ntsimbu, umo Mukua Kilistu a linga kacilika ka ku-lia na ku-nua, kaha a lania muanetu uaco. Ku kacilika kaco a mu hana ngandza ya vuala na ku handeka ngueni: “Citava mu nue muane. Mu ku linga va na mi mbatiza, muli honi na sipilitu ya Yehova, ize ye ku tu kuasa ku ima mihako ya cili, ngeci mua ku lipokuesa. Kaha ku lipokuesa ci hasa ku mi kuasa ku nua mu ku puisamo.” Mua vusunga, tua mono laza viuma vi hasa ku izamo nga muanetu uaco a halakana kuli eci cimamuna ca ku henga!

14. Vati viuano vietu vie ku tu longesa ku niunga vimamuna via ku Filipu 1:10?

¹⁴ Ku viuano vietu tue ku lilongesa vinjila via vingi via ku pangeselamo mukanda ua Filipu 1:10 mu muono. Ha katete, viuano vie ku tu  kuasa ku mona ngecize cifua ce ku muenamo Yehova viuma cikeco ca hiana seho. Ca mu civali, tue ku lilongesa vati tu hasa ku pangesa viuma vi tue ku lilongesa mu Mbimbiliya linga kati tu kale na hamo ha ku tu payela. Ca mu citatu, viuano vie ku tu kuasa ku muesa “cilemo na vipanga via ku viuka.” (VaHe. 10:24, 25) Mu ve ku tu kaniamesa kuli vamuanetu, cilemo cetu kuli Yehova na kuli vamuanetu ce ku tualelelaho ku kola. Nga mitima yetu i sula na cilemo ca Njambi na ca vamuanetu, tu linga cose, linga kati tu suntsuise na umo uahi.

15. Ku ‘sula na mihako ya vuviuke’ ca lomboloka vika?

¹⁵ Paulu ua vundilile ngecize vamuanetu ku Filipu va ‘sule na mihako ya vuviuke.’ (Filp. 1:11) Mua vusunga eyi “mihako ya vuviuke” ya lombolokele cilemo cavo kuli Yehova na ku vantu veni. Ya lombolokele naua ku ambuluilako vakuavo via lutsilielo luavo muli Yesu na lulavelelo luavo lua ku lutue. Filipu 2:15 ya pangesa cimueso cikuavo nguayo vamuanetu ku mbonge ize va kele na ku tua ngue “vieke via hano ha mavu.” Eci cimueso ci tu vuluisa cimueso ca pangesele Yesu mua tumbuile vandongesi veni ngueni “enu mu na pu mutana ua ha mavu.” (Mat. 5:14-16) Kaha ua va sikile va puise vantu vandongesi veni na ku va leka ngueni va ka pua “vakaleho . . . na ku mutamba uze ha lenga mavu.” (Mat. 28:18-20; Vilinga 1:8) Kaha tue ku ima “mihako ya vuviuke” nga tu lihakela kapandi mu cipanga eci ca seho.

16. Vati Filipu 1:12-14 ya muesa ngecize tu hasa ku ambulula cipue mu ntsimbu ya ikalu? (Talenu cikupulo ca helu lia Vutala.)

¹⁶ Cipue tu hite mu visoti via kama vati, kasi tu hasa ku tua ceke. Vintsimbu vimo, vize vioua vie ku tu vindika ku ambulula, vie ku himpuka vukovelelo vua cili mu ku ambulula. Vati omuo? Ca ku muenako, kapostolo Paulu ua kele mu kamenga ka ku ndzivo ku Loma mua tumine mukanda kuli Vakua Filipu. Vunoni ka tavesele malenge a mu vindike ku  ambuluila masualale va kele na ku mu niunga, na vantu vezile mu ku mu meneka. Mua vusunga ntuima ya Paulu mu ku ambulula, ya kaniamesele vamuanetu ku Filipu ku “zimbula lizi lia Njambi na vuoma vuahi.”​—Tandenu Filipu 1:12-14; 4:22.

17. Vati vamo vamuanetu ve ku tualelelaho ku ima mihako cipue mu vintsimbu via vikalu? Hanenu cimueso.

¹⁷ Vamuanetu va vengi, va kala na vukovelelo vua ku tambuluisa ku simpa ca muesele Paulu. Mu vifuti via tu vindika ku ambuluila ku mbunga cipue ku ndzivo na ndzivo, vamuanetu ve ku tonda vinjila vieka via ku ambuluilamo. (Mat. 10:16-20) Ca ku muenako, mu cimo cifuti ci va vindika vipanga vietu, kaniungi ua ku zinguluka ua lekele vakua ku ambulula vumo vutumbe vua cili. Ngueni nkala muntu a pue na ku ambuluila ku vavusoko vueni, ku vantu va a lihata navo, ku vakuavo ku sikola ni ku vipanga kaha na ku vandambo veka. Mu miaka ivali lika, numelu ya vikungulukilo ku cihela cize ya livuezelele cikuma. Enu co? Nenu mua kala mu cifuti ci va vindika vipanga vietu ni? Cipue nga tua kala mu cifuti ci va vindika vipanga vietu ni kuahi, tu hasa ku lilongesa cuma ca kama ku vamuanetu vaco. Cuma cika? Ku pangesa vinjila viose vi tu uana mu ku ambuluilako vakuetu, oku tua kulahela ngecize Yehova a ka tu hana ndzili ya ku ambulula, ambe ha vintsimbu via vikalu.—Filp. 2:13.

18. Kapandi kaka tua pande ku lihakela?

¹⁸ Mu miaka ino ya ku lifuila, tu lihakelenu kapandi ka ku niunga vimamuna via hele Paulu kuli Vakua Filipu: (1) ku tuala mana ku viuma via hiana seho, (2) ku pua va mutuntu na hamo ha ku tu payela hahi (3) ku linga cose linga kati tu suntsuise vakuetu, kaha (4) ku ima mihako ya vuviuke. Mu ku lingamo, cilemo cetu ci ka lana na ku zumbangeya Tatetu ua cilemo Yehova.