CILONGESA 23
“Zangamenu ku Tina Umosi a mi Nianguila Kuti”!
“Zangamenu ku tina umosi a mi nianguila kuti na mana eni a ha mavu, na ku-onga ceni ca cihuolohuohuo, ngue ku vikuizi via vantu.”—KOLO. 2:8.
MUASO 96 Livulu lia Njambi lia pua Vupite
VI TU LILONGESAMO *
1. Ku liya na Kolose 2:4,8 vati Satana ue ku seteka ku tu puisa vandungo veni?
SATANA a tonda tu likele ku lema Yehova. Kaha linga a puisemo ovu vutumbe vueni, ue ku seteka ku pikula visinganieka vietu, na ku tu puisa vandungo veni mu ku tu lingisa tu singanieke vize via tonda ikeye. Ue ku seteka ku tu hungumuisa, mu ku songangeya vizango vietu.—Tandenu Kolose 2:4, 8.
2-3. (a) Omo lia vika tua pande ku tuala mana ku cimamuna ca ku Kolose 2:8? (b) Vika tu simutuila mu cilongesa cino?
2 Vuno tuli vene mu vusonde vua kama vua ku tu hungumuisa kuli Satana ni? Eyo! Vulukenu ngecize mezi a ku Kolose 2:8, Paulu ka a sonekelele vaze ka va tsilielele houe. Ua a sonekelele Vakua Kilistu va ku vuavesa. (Kolo. 1:2, 5) Nga Vakua Kilistu va kele mu vusonde ku ntsimbu ize, netu lelo lino tuli mu vusonde vua kama cikuma. (1 Kol. 10:12) Omo lia vika? Satana va mu mbila hano ha mavu, kaha ali na ku linga cose mu ku hungumuisa vangamba va Njambi. (Ku-So. 12:9, 12, 17) Cikuavo naua matangua ano, vakua vupi vali na ‘ku hianesamo cikuma vupi.’—2 Tim. 3:1, 13.
3 Mu cilongesa cino, tu tantekeya vati Satana ue ku pangesa “ku-onga ceni ca cihuolohuohuo” mu ku pikula visinganieka vietu. Tu nongonona viuma vitatu vie ku pangesa Satana mu “ku-kokola” ceni. (Efe. 6:11) Kaha mu cilongesa ci na hatako, tu ka simutuila vati tu hasa ku viana ku-kokola ceni mu visinganieka vietu. Vunoni, lelo tu ci talenu vi tu hasa ku lilongesa ku cifua ca sevuisililemo Satana vaIsaleli mu va kovelele mu Cifuti ca Cikulaheso.
CESEKO CA KU LEMESA VANJAMBI VA MAKULI
4-6. Kuliya na Ndeutelonomi 11:10-15, omo lia vika vaIsaleli va pandele ku alulula limisi yavo mu va hetele mu Cifuti ca Cikulaheso?
4 Mu ku zangama ceni, Satana ua setekele ku-kokueya vaIsaleli mu ku lemesa ca makuli. Vati ua lingilemo? Ua va kuatelele ku ndzala, muomu a tantekeya ngecize muntu uose ua tondeka via-ku-lia. Omo vaIsaleli va kovelele mu Cifuti ca Cikulaheso, va pandele ku alulula limisi yavo. Muomu mu va kele ku Ingito, vaIsaleli va kele na ku tukumuina vimbuto viavo na mema a mu Nilu, ngue mu mihaka. Vunoni, limisi ya mu Cifuti ca Cikulaheso, ya puile mu ntunda, ka ya hitukilile ha mema a mu ndonga, vunoni ha mema a niondzi na mume. (Tandenu Ndeutelonomi 11:10-15; Isa. 18:4, 5) Ngeci mukemuo, vaIsaleli va pandele ku lilongesa limisi ya iha. Kaha eci ca puile cisoti ca kama kuli vakevo, muomu cingi ca vandimi va vutongue, va tsililile mu vindinda.
5 Yehova ua lekele vantu veni ngecize cifua ca muono uavo ci na aluluka. Mu nima yaco ua va hanene eci cimamuna: “Zangamenu, ku tina mutima uenu u ka lionga, kaha mu ka tanguka na ku pangela vanjambi veka, na ku va lemesa.” (Ndeu. 11:16, 17) Vuasi-vuasi, cimamuna caco ci hasa ku soloka ngue ka ca likuatele na via ku lima. Vika honi Yehova ua handekelele via ku lemesa vanjambi veka mu cimpande ca ku lima?
6 Yehova ua tantekeyele ngecize vaIsaleli va ka hita mu ntsindiye ya ku temunuina limisi ya vaze va kele mu vifuti via lihatele na Cifuti ca Cikulaheso. Muomu vaze vandambo va kele na vutongue ku hiana vaIsaleli kaha vaIsaleli nga va hasele ku lilongesa vimo kuli vakevo. Vunoni ha kele vumo vusonde. Vaze Vakua Kanana va kele na ku lemesa Mbale kaha Num. 25:3, 5; Vang. 2:13; 1 Vam. 18:18) Tu talenu honi vati Satana ua nianguile vaIsaleli ku pua vandungo veni.
visinganieka viavo via pikukile ku ku lemesa caco. Va tsilielele ngecize Mbale ikeye ivene lilu kaha mukua ku hana niondzi. Ngeci Yehova ka tondele vantu veni va pikuke na vilongesa viaco. Vunoni ku sua kumo vavene vaIsaleli va hanguile ku lemesa Mbale. (MIHETO ITATU YA PANGESELE SATANA MU KU LAVULA VAISALELI
7. Ceseko cika va lihitile naco vaIsaleli mu va kovelele mu Cifuti ca Cikulaheso?
7 Muheto ua katete ua pangesele Satana, ua puile ku kokueya cizango ca cili ca kala naco nkala ndimi ca ku mona niondzi. Mu Cifuti ca Cikulaheso ka mua kele na ku noka cikuma ku putuka ku ntsongo ya Abril ku tuala mu Setembro. Ngeci mukemuo, linga vaIsaleli kati va landuke, vunoni va kale na vimbuto via vingi, va hitukilile ha niondzi ya kele na ku putuka mu Outubro. Kaha Satana ua sevuisile vaIsaleli va tsiliele ngecize linga va hase ku kala na vimbuto via vingi, va pandele ku temunuina vilinga via vakua Kanana. Ava vandambo vaco va tsiliele nguavo linga vanjambi vavo va lingeko mumo, ni nguetu va nokese niondzi, va pandele ku va lingila vimo. Kaha uose kaIsaleli ka kulahelelele muli Yehova, ua tavele ngecize linga niondzi i noke, noho ku lemesa njambi ua makuli Mbale.
8. Muheto ua mu civali uka ua pangesele Satana? Lombololenu.
8 Satana ua kuatelele naua vaIsaleli ku masungu. Akeo a puile muheto ueni ua mu civali. Vakua mavu va kele na ku lemesa vanjambi vavo mu ku linga vilinga via masungu via ku zuala cikuma. Mu ku lemesa caco, vampuevo na vamala va kele na ku lingila vukoyi mu vitembele. Vantu vaco ka vecelele lika vundeyi na vifua vikuavo via ku limona ku mivila, vunoni va vi sambeyele! (Ndeu. 23:17, 18; 1 Vam. 14:24) Kaha va tsilielele ngecize ku linga viuma viaco ca sindiyile vanjambi vavo va vezikise livu linga li ime vimbuto via vingi. Ku lemesa cavo ca ku limona ku mivila ca lupuile mitima ya vaIsaleli vavengi, ngeci va tangukile mu ku lemesa vanjambi va makuli. Ca vusiua, vunoni Satana ua hasele ku va lavula ku hitila mu muheto uaco.
9. Kuliya na Hoziya 2:16, 17, vati Satana ua lingisile vaIsaleli va suve Yehova?
9 Satana ua pangesele naua umo muheto ukuavo ua mu citatu. Ku tanganesa vaIsaleli linga va suve Yehova. Ku matangua a kapolofeto Yelemiya, Yehova ua handekele ngueni vapolofeto va makuli va kele na vutumbe vua ku lingisa vantu va suve lizina Lieni ‘omo lia Mbale.’ (Yele. 23:27) Kuliya neci cinimbu, ci soloka ngue vantu va Njambi va likelele ku pangesa lizina lia Yehova na ku hingisamo Mbale, lizina liaco lia lombolola “Ivene” ni “Sukulu.” Eci ca papanganene ku litepa ca kele hali Yehova na Mbale mu visinganieka via vaIsaleli. Kaha ca va lingisile ku pandakana ku lemesa ca Yehova na ca Mbale.—Tandenu Hoziya 2:16, 17.
MIHETO YE KU PANGESA SATANA LELO LINO
10. Miheto ika ue ku pangesa Satan lelo?
10 Satana ue ku pangesa miheto yaco lelo. Ue ku kuatela vantu ku vizango via cisemua, ku via masungu na ku va puputisa linga kati va tantekeye Yehova. Tu putukilenu muheto ua ku manusuila.
11. Vati Satana ue ku puputiisa vantu linga kati va tantekeye Yehova?
11 Satana ali na ku puputisa vantu linga kati va tantekeye Yehova. Mu nima ya ku-tsa ca vapostolo va Yesu, vamo va kele na ku litumbula nguavo Vakua Kilistu va putukile ku sanduola Vili. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3) Ava vakua ku alulukila Njambi va putukile ku tanganesa vantu linga kati va hase ku tantekeya Njambi umo lika ua vusunga. Ca ku muenako, va likelele ku pangesa lizina lia Njambi mu viMbimbiliya viavo kaha va hanguile ku pangesa vinkumbu ngeci mua “Muangana” na vikuavo. Mu ku hingisa lizina lia Njambi na vinkumbu ngeci mua “Muangana” ni “Sukulu” va lingisile vakua ku tanda Mbimbiliya ci va kaluuile ku tepesa Yehova ku vanjambi vakuavo va va tumbula mu Mbimbiliya. (1 Kol. 8:5) Va kele na ku pangesa lizi “Sukulu” mu ku tumbula Yehova na Yesu, ku lingamo ca kaluuisile vantu ku tepesa Yehova na Muaneni Yesu. (Yoa. 17:3) Evi via sambeyele ku vusangumukilo vua cilongesa ca makuli ca Vanjambi Vatatu. Ngeci mukemuo, vantu vavengi ve ku singanieka nguavo ka citava ku tantekeya Njambi muomu mukua mahungu. Vunoni aa apua makuli a kama!—Vili. 17:27.
vilongesa via makuli. (12. Vulombelo vua makuli vua sambeya vika, kaha vika viezamo kuliya na Loma 1:28-31?
12 Satana ue ku kuatela vantu ku masungu. Ku ntsimbu ya vaIsaleli, Satana ua pangesele vulombelo vua makuli mu ku sambeya vupangala na vukoyi. Kaha ue ku lingamo na lelo. Vulombelo vua makuli vue ku tavesa na ku sambeya vilinga via masungu. Cingi cavo ve ku litumbula nguavo ve ku pangela Njambi vunoni va na likela ku ononoka masiko eni ku tuala ha vilinga. Vika viezamo? Kapostolo Paulu ua vi lombolola ku mukanda ua Loma. (Tandenu Loma 1:28-31.) Ha kati ka viuma “ka via pandele ku vi linga” ha kala vupangala vua ambatesela kumo na ku limona ku mivila ca vakua vilio vimo. (Loma 1:24-27, 32; Ku-So. 2:20) Ngeci mukemuo, ca pua ca seho kuli yetu ku kakatela ku vilongesa via Mbimbiliya!
13. Muheto uka ukuavo ue ku pangesa Satana?
13 Satana ue ku kuatela naua vantu ku vizango via cisemua. Tu vose tue ku semuka na cizango ca ku lilongesa viuma vize vi ka tu kuasa ku uana via ku likuasa navio mu muono na ku suka vusoko vuetu. (1 Tim. 5:8) Kaha viuma viaco tue ku lilongesavio ku sikola na ku hakako mangana. Vunoni tua pande ku zangama. Mu vifuti via vingi, vantu ka ve ku va longesa lika vutongue vua ku likuasa navuo vunoni na mana a vantu. Ca ku muenako, ve ku va songangeya ku sembulula Mbimbiliya na ku kala na vimpata nga Njambi kua kala vene ni kuahi. Na ku va leka nguavo uze lika ua ku zangama ikeye ue ku tava ngecize muono ua tunda ku Evulusao. (Loma 1:21-23) Vilongesa viaco vie ku liluisa na “mangana a Njambi.”—1 Kol. 1:19-21; 3:18-20.
14. Mangana a vantu eku sambeya vika?
14 Mangana a vantu eku sambeya vantu va sembulule ni vene va luise mangana a Njambi. Ka eku ku kuasa vantu va kale na mihako ya sipilitu, vunoni eku va lingisa va kale na “vilinga via vusitu.” (Ngal. 5:19-23) Cimo ca vilinga viaco ca pua ku lihalesa, kaha omo liaco vantu ve ku pua “vakua ku lilema vavene.” (2 Tim. 3:2-4) Evi vilinga vie ku liluisa na vifua ngeci mua ku konkama na ku likehesa, via tonda Njambi ku vangamba veni. (2 Sam. 22:28) Vamo Vakua Kilistu ve kuya ku Visikola via kama, ve ku va pikula mu ku tava visinganieka via vantu na ku viana visinganieka via Njambi. Mu njila ika? Tu hilulenu lika cimueso cimo, tu mone.
15-16. Vika mua lilongesa ku viuma via lihitile navio umo ndumbuetu?
15 Umo ndumbuetu ali mu cipanga ca ntsimbu yose miaka i tuvakana 15, ngueni: “Mu ku pua Mukaleho ua Yehova, vintsimbu via vingi nja tandele na ku ivua vimamuna via mukuamanda ku tuala ha kuya ku Visikola via Kama, vunoni nja vi sembuluile. Muomu nja muene ngue ka via likuatele nange.” Ngeci ndumbuetu uaco ua ile ku Sikola ya kama Vika viezilemo? Ivene ua litavelele ngueni: “Ku lilongesa mavulu a kursu yange, ca kele na ku nji lia ntsimbu ya kama na ku nji lolola. Ka nja hasele ku uana cipue ntsimbu ya ku
vundila vuino ngue mu nja kele na ku linga laza, vivundilo via vuasi-vuasi lika. Kaha ka nja kele naua na ndzili ya ku simutuila via Mbimbiliya na vakuetu ni ya ku livuahesela vuino viuano. Vunoni nja nongonuene ngecize Sikola ya Kama ya kele na ku tsiha lutsilielo luange. Ngeci nja hanguile ku likela. Kaha nja likelele vene.”16 Vati vilongesa via ku Sikola ya Kama via tenguile visinganieka via ndumbuetu uaco? Ivene naua ua kumbuluile ngueni: “Nje ku ivua ntsuamua ya ku tava ngecize vilongesa viaco, via nji puisile mukua ku paya vakuetu, cikumakuma vamuanetu. Nja kele na ku tonda va linge vize ka va hasa ku linga. Cikuavo naua nja puile muenda-lika, ka nja lemene ku likata na vamuanetu. Mua vusunga ku likela evi vifua, ca nji ambatele ntunda ya kama. Vunoni vi nja lihitile navio, via nji longesa vusonde vua kala ha ku sembulula vimamuna via Tatetu ua muilu, vize vie ku tu hana ku hitila mu lukungulukilo lueni. Nja tava honi ngecize nkuma cili vene Yehova a nji tantekeya ku hiana nange ivene. Iya ngueni mu halakane ku ntsimbu ize vakuetu? Nje ku liveya cikuma vene.”
17. (a) Kapandi kaka tua pande ku lihakela? (b) Vika tu ka lilongesa mu cilongesa ci na hatako?
17 Lihakelenu kapandi ka ku viana ku mi “nianguila kuti [kuli Satana] na mana eni a ha mavu.” Kaha naua tualelelenuho ku liniunga ku miheto yeni. (1 Kol. 3:18; 2 Kol. 2:11) Kati mu mu tavese a mi lingise ku suva Yehova. Puenu na ku ononoka vitume via Yehova mu muono. Kaha kati naua mu tavese Satana a mi lingise ku sembulula vimamuna via mu Lizi lia Njambi. Vunoni halumo mu hasa ku nongonona ngecize vimo visinganieka via vakua mavu vi na mi kovela laza, vika mua pande ku linga? Cilongesa ci na hatako ci ka muesa vati Lizi lia Njambi li hasa ku tu kuasa ku zimangana visinganieka na vilinga via ku vihia via ku kola ngo ngue “vimpaka via laha.”—2 Kol. 10:4, 5.
MUASO 49 Ku Vuisa Yehova Ndzolela ku Mutima
^ cin. 5 Satana ua pua ngungu ya ngoma ku ku hungumuisa vantu. Ua hungumuisa vavengi mu ku singanieka ngecize va pua va ku zituka, nkuma va kala mu vundungo vueni. Mu cilongesa cino tu ka hilula ha viuma vie ku pangesa Satana mu ku hungumuisa vantu.
^ cin. 48 VI LI HA VIKUPULO: VaIsaleli ve ku likata na vakua Kanana vali na ku hita mu ceseko ca ku lemesa Mbale na ku linga vupangala.
^ cin. 51 VI LI HA VIKUPULO: Fikula ya vakua vulombelo vua makuli i li na ku sambeya vundeyi.
^ cin. 53 VI LI HA VIKUPULO: Umo ndumbuetu na lisonekesa ku Universidade. Neni na vakuavo ku sikola va na vende ha vuongo kuli mulongisi uavo ngecize siensia na tekinologia vi hasa ku manusula visoti viose via vantu. Kaha mu nima yaco ali mu Ndzivo ya Vuangana na cihanga ca sembulule.