CILONGESA 23
‘Va Lelese Lizina Liove’
“Lizina liove, A Yehova, li kala ku miaka na miaka ya ya-ye.”—VISA. 135:13.
MUASO 10 Tu Sangalenu Yehova Njambi Yetu!
VI TU LILONGESAMO *
1-2. Vimpande vika va lema Vakaleho va Yehova?
LELO LINO tua kala mu vimpande via seho. Vimpande vika? Mpoko ya Yehova ya ku sika na ku lelesa lizina lieni. Etu Vakaleho va Yehova, mueka tua lema ku simutuila ha vimpande evi via seho. Vunoni eci ka ca lombolokele ngecize, mpoko ya Yehova ya ku sika na ku lelesa lizina lieni, via pua vimpande vivali via ku liseza houe.
2 Tu vose tua limuena ngecize, lizina lia Njambi lia pande ku li lelesa ku mazilo ose. Kaha tua lilongesa ngecize, tua pande ku muesa nguetu ka kuesi ku sika ceka ca hiana mpoko ya Yehova ya ku sika. Ngeci mukemuo, evi vimpande via pua via seho ya kama kuli yetu.
3. Lizina lia Yehova lia ambatesela kumo na vika?
3 Lizina lia Yehova lia lomboloka viose via likuata neni, kaha lia ambatesela kumo na cifua ce ku sikilamo viuma via tangele. Ngeci mukemuo, nga kuli yetu cimpande ca seho ya kama ca pua ku lelesa lizina lia Yehova ku mazilo ose, kaha naua tua pande ku muesa ngecize cifua ceni ca ku sika cikeco ca hiana viose. Muomu lizina lieni lia kuata na ku cifua ce ku sikilamo mu ku pua Muangana ua melu na mavu.—Talenu cikasa “ Mitamba ya Cimpande ca Kama.”
4. Vati Visamo 135:13 ya lombolola lizina lia Njambi, kaha vihula vika tu kumbulula mu cilongesa cino?
4 Lizina lia Yehova lia pua lia ku lifuila. (Tandenu Visamo 135:13.) Vika via lingisa lizina lia Njambi ku pua lia seho ya kama? Vati va li pihisile ha katete? Vati Njambi ue ku li lelesa? Kaha vati tu hasa ku hakuila lizina liaco? Evi vihula vikevio vi tu hilula mu cilongesa cino.
SEHO YA KALA HA LIZINA
5. Omo tu singanieka ha ku lelesa lizina lia Njambi, vika tu hasa ku lihula?
5 “Va [lelese] lizina liove.” (Mat. 6:9) Aa mezi akeo a pande ku kala na seho ya kama mu civundilo, ngue mua muesele Yesu. Vunoni vika a lomboloka mezi aco? Ku lelesa cuma ca pua ku ci vuahesa, ni ku ci tundisa mazilo. Vunoni vamo va hasa ku lihula nguavo, vuno ca tondeka naua ku lelesa lizina lia Yehova ni, kati lia pua laza lia ku lela? Linga tu kumbulule eci cihula tua pande ku singanieka ha vika liemanena nkala lizina.
6. Vika liemanena nkala lizina?
6 Lizina ka lia puile lika lizi li ve ku sanesa nalio muntu houe. Mbimbiliya nguayo: “Lizina lia ku viuka lia hiana vupite vua kama mu ku hangula.” (Visi. 22:1; Ekel. 7:1) Omo lia vika lizina lia kala na seho ya kama ngecize? Muomu lia ambatesela kumo na lutsimo lua muntu, ni nguetu, viuma vi ve ku singanieka vantu ku tuala hali ivene lizina liaco. Ngeci mukemuo, cifua ci ve ku sonekelamo limo lizina ni cifua ci ve ku litumbuilamo kati cikeco ca hiana seho. Vunoni ca seho ya kama, ca pua iya ivene lizina liaco, na vika vie kuiza mu visinganieka via vantu mu ve ku ivua lizina lieni.
7. Vati vantu ve ku kuita mazilo ku lizina lia Njambi?
7 Vantu mu ve ku vangeya Yehova vimo viuma, ve ku kuita mazilo ku lizina lieni na ku pihisa lutsimo lueni lua cili. Ntsimbu ya katete i va kuitile mazilo ku lizina lia Njambi, ya puile mu citungu ca Endene. Tu talenu vati viendele na vika tu lilongesaho.
NTSIMBU YA KATETE I VA KUITILE MAZILO KU LIZINA LIA NJAMBI
8. Vika va tantekeyele va Andama na Eva, kaha vihula vika vi katukaho?
8 Va Andama na Eva va tantekeyele lizina lia Yehova kaha naua, va tantekeyele vusunga vua seho ku tuala hali ikeye. Vusunga vuka? Va tantekeyele ngecize Yehova ikeye ua pua Sakatanga, ikeye ua va hanene muono kaha na citungu ca cili mu va yoyelele. (Njen. 1:26-28; 2:18) Vuno ve ku tualeleleho ku pangesa visinganieka viavo via ku tantuluka mu ku hilula ha viose via va lingililile Yehova ni? Vuno ve ku tualeleleho ku kolesa cilemo cavo na ku santsela cavo kuli Yehova ni? Vikumbululo vievi vihula via lisoluele ha toma omo citozi ca Njambi ua vesekele.
9. Kuliya na Njenisisi 2:16, 17 na 3:1-5, vika Yehova ua lekele va mpuevo na yala va katete, kaha vati Satana ua aluluile vusunga vuaco?
9 Tandenu Njenisisi 2:16, 17 na 3:1-5. Ku hitila mu linoka, Satana uehuile Eva ngueni: “Cili, Njambi na handeka ngueni, kati mu ka lie ku miti yose ya muihia ni?” Mu cihula eci Satana ua hakelemo amo makuli. Muomu Njambi ka va vindikile kulia ku miti yose. Vunoni ua va tavesele kulia ku miti yose na ku va vindika lika kulia ku muti umo. Mu citungu mua kele miti ya ingi i va pandele kulia va Andama na Eva. (Njen. 2:9) Mua vusunga, Yehova ua pua cihuanga. Vunoni ua vindikile va Andama na Eva kulia ku umo muti. Eci ci muesa ngecize, cihula ca Satana ca aluluile mezi a handekele Njambi. Ca lingisile va Andama na Eva va singanieke ngue, Njambi ka va muesele vuhuanga. Halumo ca lingisile Eva ku singanieka ngueni. ‘Nji mona kuli vimo via cili, viali na ku vingilika Njambi.’
10. Vati Satana ua kuitile mazilo ku lizina lia Njambi, kaha vika viezilemo?
10 Ha ntsimbu eyi, Eva kasi ua muene Njambi ku pua Muangana ueni. Ngeci ua kumbuluile Satana mu ku hilukila mezi a handekele Njambi ha toma, kaha na ku vuezako naua ngueni, ka va pandele cipue vene ku kuata ku muti uaco. Kaha ua tantekeyele naua cilungula ca Njambi ca muesa ngecize, ku muesa lisino ce ku koka ku-tsa. Vunoni Satana ua mu kumbuluile ngueni: “Ka mu ka tsa cili vene.” (Njen. 3:2-4) Aa mezi a muesa ngecize Satana ka pangesele naua misende. Vunoni ua kuitile mpundu mazilo ku lizina lia Njambi, kaha eci ca puile vene ngue ali na ku leka Eva ngueni, Yehova ua pua mukua makuli. Mu ku lingamo Satana ua himpukile Ndiavu, ni nguetu mukua ku vangeya. Eva va mu sevuisile mu vutuntu muomu ua tsilielele mu mezi a Satana. (1 Tim. 2:14) Eva ua kulahelele cikuma muli Satana ku tuvakana muli Yehova, kaha eci ca mu lingisile ku linga cihangula ca ku vihia cikuma. Cihangula cika? Ku muesa lisino kuli Yehova. Eva ua lile ku vusuka vua muti ua mu vindikile Yehova. Kaha mu nima ya ntsimbu, ua heleko na Andama.—Njen. 3:6.
11. Vika tele nga ve ku lingile visemi vetu va katete, vunoni vika va honouele ku linga?
11 Aci singaniekenu ha mezi a pandele ku leka Eva kuli Satana. Aci singaniekenu nga Eva ua handekele ngueni: “Ka nji ku tantekeya, vunoni nji tantekeya lika Tata Yehova, kaha nja mu lema na ku mu kulahela cikuma. Ua nji hana Andama na vikuavo viose vi tua kala navio. Yove iya amba u nji sahuile Tata? Tunda kuno!” Mua vusunga, Yehova nga ua vuile ndzolela ya kama mu ku ivua aa mezi a tunda mukanua ka muaneni ua mpuevo! (Visi. 27:11) Vunoni, Eva ka kele na cilemo ka ce kuhua kuli Yehova, cipue Andama neni ka kele naco. Kaha mu ku linga ka va lemene Iseavo mu cifua eci, va honouele ku mu hakuila kuli uze mukua ku mu vangeya.
12. Vati Satana ua kunine vimpata mu visinganieka via Eva, kaha vika va Andama na Eva va honouele ku linga?
12 Satana ua lingisile Eva ku kala na vimpata ku tuala ha vuntu vua Yehova, nga ua pua mpundu cisemi ua cili ni kuahi. Kaha va Andama na Eva va honouele ku hakuila lizina lia Yehova na lutsimo lueni lua cili. Va tavesele Satana a va lingise ku alulukila Iseavo ua muilu. Na lelo lino Satana kasi ue ku pangesa miheto ngeci mueyi. Satana ue ku luisa Yehova mu ku kuita mazilo ku lizina lieni. Kaha vantu vose ve ku tava visaki via Satana, ce ku va puila ca casi ku viana Muangana ua vuoloke Yehova.
YEHOVA UE KU LELESA LIZINA LIENI
13. Vati Ezekiele 36:23 ya tsindika ha muzimbu ua Mbimbiliya?
13 Vuno Yehova ue ku tava ku mu kuita mazilo aco ca ku hona ku lihakuila ni? Houe, ke ku tava! Mbimbiliya yose, ya tsindika ha cifua ce ku leleselamo lizina lieni ku mazilo a va li kuitile mu citungu ca Endene. (Njen. 3:15) Mua vusunga tu hasa ku handeka nguetu, mu vuihi Mbimbiliya yose ya handeka ha vimpande evi: Yehova a lelesa lizina lieni ku hitila mu Vuangana vue ku sika Muaneni, kaha na ku hiluisa vuoloke na ciyulo ha mavu. Mu Mbimbiliya mua kala mizimbu ye ku tu kuasa ku ivuisisa vati Yehova ue ku puisamo cipanga ca ku lelesa lizina lieni.—Tandenu Ezekiele 36:23.
14. Vati viuma via lingile Yehova kuli vakua lisino mu Endene via lelesele lizina lieni?
14 Satana ue ku linga cose mu ku vindika Yehova ku puisamo ovu vutumbe vueni. Vunoni tundeko, Satana ke ku hasa ku lingamo. Mizimbu ya mu Mbimbiliya ya muesa cifua ce ku lingilamo Yehova viuma, kaha ya hana vukaleho ngecize, ka kuesi na umo uahi ua lifua na Yehova Njambi. Mua vusunga, lisino lia Satana na vose va kala ku mutamba ueni lie ku vuisa Yehova ku vavala ku mutima. (Visa. 78:40) Vutuhu ngoco, Yehova ue ku lua neci citanga na mana, lukakatela na vuoloke. Kaha naua ua muesa ngolo yeni ya ya-ye mu vinjila via ku liseza-seza. Kaha helu lia viose evi, cilemo ceni ce ku lisolola mu viose vie ku linga. (1 Yoa. 4:8) Yehova kasi ali na ku tualelelaho ku fuitangana mu ku lelesa lizina lieni.
Satana ua lekele Eva makuli ku tuala hali Yehova, kaha mu ku hita ca miaka kasi ue ku tualelelaho ku vangeya Njambi (Talenu vinanga 9-10, 15) *
15. Vati Satana ali na ku kuita mazilo ku lizina lia Yehova lelo lino, kaha vika vie ku izamo?
15 Satana kasi ali na ku tualelelaho ku kuita mazilo ku lizina lia Yehova lelo lino. Ue ku lingisa vantu va kale na vimpata ngecize, Njambi ka puile mukua ngolo yose, mukua vuoloke, mukua mana ni vene mukua cilemo. Ca ku muenako, Satana ue ku lingisa vantu va tsiliele ngecize Yehova kati ikeye Sakatanga. Kaha kuli vaze co va tava nguavo Njambi kua kala, Satana ue ku seteka ku va lingisa va tsiliele ngecize, masiko a pua a akalu cikuma ku a kava kaha naua ka a puile a vuoloke. Kaha naua ue ku sanduola vilongesa via muesa ngecize, Njambi ka tu hakele seho, kaha ua pua mukua vukenia uze ue ku tsimika vantu mu ngehena. Kaha nga vantu va tava eci cinanga ca ku livanga, ni nguetu ku tsiliela aa makuli, ve ku hana naua cinanga ca mu civali. Cinanga cika? Ku viana ngecize Yehova ka puile Muangana ua vuoloke. Kaha Satana a ka tualelelaho ku kuita mazilo ku lizina lia Njambi, noho ha va ka mu vulila mu vutuntu. Ou citozi, nenu a tonda ku mi lavula na makuli aco. Vuno mu ka mu tavesa ni?
MUTAMBA U MUA KALA NAUO MU CIMPANDE CA KAMA
16. Vika vi mu hasa ku linga vi va honouele va Andama na Eva?
16 Yehova ua tavesa vantu va ku hona ku tantuluka, va mu kuase ku lelesa lizina lieni. Eci ca lomboloka ngecize, mu hasa ku linga vi va honouele ku linga va Andama na Eva. Vutuhu mua kala mu mavu a ku sula na vantu ve ku kuita mazilo ku lizina lia Njambi na ku muesa kasahuntu kuli ikeye, mu li na vukovelelo vua ku mu hakuila na ku handeka vusunga. Kaha na ku muesa ngecize, Yehova ua pua ua ku lela, mukua vuoloke, mukua vucili, na mukua cilemo. (Isaya 29:23) Mu hasa ku hakuila ku sika ceni. Mu hasa ku leka vantu nguenu, ku sika ceni cikeco lika ca pua ca vuoloke mu vutantuluke kaha ci ka neha ciyulo na ndzolela ku viose via-ku-tanga.—Visa. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Vati Yesu ua tsimanesele lizina lia Yehova?
17 Mu tue ku hakuila lizina lia Njambi, tue ku tambuluisa lungano lua Yesu Kilistu. (Yoa. 17:26) Yesu ua tsimanesele lizina lia Ise, kati lika mu ku lipangesa, vunoni naua mu ku longesa vantu vuntu vua Yehova Njambi. Ca ku muenako, Yesu ua kele na ku viana vaFaliseo vaze va muesele mu vinjila via vingi ngecize Yehova ua pua ua ku kaluua mutima, ua pua cikolonia, ka hakele seho ku vantu kaha ka kele na cikeketima. Yesu ua kuasele vantu ku mona ngecize, Ise ua pua ua ku votsika, mukua lukakatela, mukua cilemo, na mukua ku ecela. Yesu ua kuasele naua vantu va mone Yehova ku hitila muli ikeye. Vati ua lingilemo? Ua tambuluisile vifua via Ise mu vutantuluke, mu muono ueni ua tangua na tangua.—Yoa. 14:9.
18. Vati tu hasa ku papangana makuli a ve ku vangeya Yehova?
18 Ngeci mua Yesu, tu hasa ku lekako vakuetu vi tu tantekeya ku tuala hali Yehova mu ku va longesa vusunga ku tuala hali Ikeye. Ku lingamo, ci ka pua ku papangana makuli na manguavo a ve ku vangeya Yehova. Tue ku tundisa mazilo ku lizina lia Yehova, mu ku lilelesa mu mitima na mu visinganieka via vantu. Netu tu hasa ku tambuluisa Yehova. Cili vene, tu hasa ku tambuluisa Yehova, vutuhu ka tua tantulukile. (Efe. 5:1, 2) Nga mezi na vilinga vietu vi muesa vuntu vua Yehova, tue ku lelesa lizina lieni. Kaha tue ku hakuila lizina liaco, mu ku kuasa vantu va patuke ku vilongesa via makuli vi va tsiliela ku tuala hali Njambi. * Kaha tu hasa ku muesa naua ngecize, cipue muntu ua ku hona ku tantuluka a hasa ku pua mukua vuoloke kuli Yehova.—Yombi 27:5.
Tu lihakelenu kapandi ka ku kuasa vandongesi vetu va Mbimbiliya vevuisise ngecize, Yehova ua pua Njambi ua ngozi na cilemo (Talenu vinanga 18-19) *
19. Vati Isaya 63:7, ya tu kuasa ku mona vutumbe vua kama vua ku longesa cetu?
19 Tu hilulenu viuma vikuavo, vi tu hasa ku linga mu ku lelesa lizina lia Yehova. Mu tue ku longesa vantu Mbimbiliya, tue ku tsindika ngecize, Yehova ikeye lika ua kala na mpoko ya ku sika melu na mavu, kaha ovu vua pua vusunga mpundu. Vunoni vutuhu ca pua ca seho ku longesa vantu via masiko a Njambi, vutumbe vuetu vua kama vua pande ku pua ku kuasa vantu va leme Tatetu Yehova, na ku pua vakua vuoloke kuli ikeye. Ngeci mukemuo, tua pande ku tsindika cikuma ha vifua cili via Yehova, na ku lombolola mua cili vuntu vueni ku vantu. (Tandenu Isaya 63:7.) Ku longesa mu cifua eci, ci ka tu lingisa ku kuasa vakuetu va leme Yehova na ku mu ononoka, muomu va tonda ku pua vakua vuoloke kuli Ikeye.
20. Vika tu ka simutuila mu cilongesa cina hatako?
20 Vati honi tu hasa ku kala na vusunga ngecize, vilinga vietu na vilongesa vietu via litombola na lizina lia Yehova li tue ku hakuila, kaha vie ku vuisa vantu cizango ca ku likuata neni vusamba? Cilongesa ci na hatako ci ka kumbulula eci cihula.
MUASO 2 Yehova Likelio Lizina Liove
^ cin. 5 Cimpande cika ca seho ca kuata ha vantu na tungelo? Vika via lingisa cimpande caco ku pua ca seho ya kama? Kaha mutamba uka tua kala nauo muntu ku muntu mu cimpande caco? Ku ivuisisa cikumbululo cevi vihula na vikuavo via ku lifua nevi ci ka tu kuasa ku kaniamesa vusamba vuetu na Yehova.
^ cin. 18 Ku miaka ya ku nima, mikanda yetu ya longesele ngecize, ka ci tondeka tu pue na ku handeka nguetu, lizina lia Yehova lia pande ku lihakuila muomu na umo uahi ua viana ngecize Yehova ka fuililile lizina liaco. Vunoni mu ciuano ca muaka ca mu 2017 ku ivuisisa cetu va ci lomboluele mueka naua. Ntuamena ua ciuano caco ua handekele ngueni: “Ku handeka muvatu, ka ca puile vuhenge ku handeka nguetu lizina lia Yehova lia pande ku lihakuila, muomu lizina liaco nalio lia pande mpundu ku lihakuila.” Talenu programa ya mu JW, ya Janeiro ya 2018 kovelenu mu BIBLIOTECA > JW BROADCASTING®.
^ cin. 62 VI LI HA VIKUPULO: Ndiavu ua kuitile mazilo ku lizina lia Yehova mu ku leka Eva ngecize, Njambi ua pua mukua makuli. Mu ku hita ca miaka, Satana ue ku sambeya vilongesa via makuli, ngeci mua cilongesa ca muesa ngecize Njambi ua pua mukua vukenia, kaha kati ikeye ua tangele vantu.
^ cin. 64 VI LI HA VIKUPULO: Umo muanetu ali na ku endesa cilongesa ca Mbimbiliya, kaha ali na ku tsindika ha vuntu vua Njambi.
