1. Mu mue ku singanieka hali Yehova vika mue ku mona?

 VUNO mua singaniekaho laza vati ua fua Yehova? Vati mue ku mu singanieka mu mue ku vundila kuli ikeye? Vutuhu Yehova ka ci tava ku mu mona, vunoni Mbimbiliya ya mu lombolola mu vinjila via ku liseza-seza. Ca ku muenako, ya mu tumbula ku pua “litangua na ntelo” na “tuhia va ku enieka.” (Visa. 84:11; VaHe. 12:29) Kaha naua, va mu tumbula nguavo cifua ceni ngue livue lia safila, ngue vutale vua ku eniuka, na nkongolo ya ku tezima. (Ezek. 1:26-28) Amo mezi a va pangesa mu ku tumbula Yehova, a hasa ku tu komouesa ni vene ku tu vuisa liova.

2. Omo lia vika vamo ci hasa ku va kaluuila ku likuata vusamba na Yehova?

² Mu ku linga ka tu hasa ku mona Yehova, ci hasa ku pua ca cikalu ku tava ngecize ua tu lema. Vamo ve ku singanieka nguavo, Yehova ka hasa ku va lema muomu muono uavo ua lamba lika. Halumo vaise ka va mumuesele cilemo. Yehova ue ku ivuisisa cifua ci ve ku livuilamo na vati ca kaluua kuli vakevo ku tava ngecize ua va lema. Ngeci mu ku va kuasa, ua solola vuntu vueni mu Mbimbiliya.

3. Vika ca puila ca seho ku hilula ha cilemo ca Yehova?

³ Lizi lia lombolola vuino vuntu vua Yehova lia pua cilemo. (1 Yoa. 4:8) Cilemo ca kuata ku viose vie ku linga. Cilemo ceni ca pua ca kama mu cifua ca ku linga, ue ku ci muesa cipue vene kuli vaze ka va mu lemene. (Mat. 5:44, 45) Mu cilongesa cino, tu hilula ha vuntu vua Yehova na cilemo ceni. Ku tualelelaho ku tantekeya via vingi hali ikeye ca pua ca seho muomu ce ku kolesa cilemo cetu kuli ikeye.

 YEHOVA UA TU LEMA MUA KAMA

4. Vati mue ku livua mu mue ku singanieka ha cilemo ca Yehova? (Talenu naua cikupulo.)

⁴ Yehova “na sulu na nkeke” (Tia. 5:11) Mu Mbimbiliya, Yehova ua lisetekesa na cisemi ua mpuevo. (Isaya 66:12, 13) Aci singaniekenu cilemo ce ku muesa mpuevo ku muaneni. Ue ku mu zundula na civando, ku mu langeka ha mikono na ku handeka neni na lizi lia civuovuo. Kaha nga a lila ni a livilula, ue ku mu hana viose via tondeka. Na vuno vene nga tuli mu vimo visoti, tu kulahelenu ngecize Yehova a ka tu muesa cilemo. Mukua visamo ua sonekele ngueni: “Mu ku lana ca visinganieka viange ha kati kange ku-lembezieka cove nji zolesa muono uange.”—Visa. 94:19.

5. Cilemo ca Yehova ci hasa ku mi kuasa mu vinjila vika?

⁵ Yehova mukua lukakatela. (Visa. 103:8) Ke ku tu mbila kuti, nga tu na sevuka. VaIsaleli va vulumuine ku hilukila na ku hilukila, vunoni kasi ua muesele cilemo kuli vaze va liveyele, ngueni: “Omo na kala na seho ku meso ange, Nji na ku vumbika, na ku ku lema.” (Isaya 43:4, 5) Cilemo ca Njambi ka ca alulukile. Tu kulahelenu mu cikeco ntsimbu yose. Ambe nga tua lingi mulonga ua kama, Yehova ka ka tu mbila kuti. Nga tu liveya na ku hiluka kuli ikeye, kasi a ka mi muesa cilemo ngue muze mua laza. Kaha ua kulahesa naua ngecize a ka tu “ecela ku vipi cikumakuma.” (Isaya 55:7) Mbimbiliya nguayo ku ecela ceni ce ku neha “zintsimbu zia ku kanguisa zia ku fuma ku meso a” Yehova.—Vili. 3:19.

6. Vika Zakaliya 2:8 i tu longesa hali Yehova?

⁶ Tandenu Zakaliya 2:8. Mu ku linga ua tu lema, Yehova ua haka seho ku cifua ci tue ku livuilamo kaha ua tonda ku tu niunga. Nga tuli mu vusiua, neni ue ku ivua vusiua. Ngeci mukemuo, tuli na vusunga nguetu a ka tu halakana ambe nga tu mu vundila nguetu: “Nji niunge ngue muntu ua ha liso.” (Visa. 17:8) Liso lia pua lia seho ya kama ha muvila ua muntu kaha lia ku votsika. Ngeci mukemuo, Yehova ua tu setekesa na liso lieni, ci na pu ngue ali na ku tu leka ngueni: ‘Uose a mi linga vimo vantu vange, ali na ku kuata ku viuma vi nja haka seho ya kama.’

7. Omo lia vika tua tondeka ku kaniamesa lukulahelo luetu ngecize Yehova ua tu lema?

 ⁷ Yehova ua tonda tu kale na vusunga ngecize ua tu lema muntu ku muntu. A tantekeya ngecize omo lia viuma vi tua lihita navio mu muono, tu hasa ku lisosomua nga ua tu lema vene. Ni halumo tuli na ku hita mu visoti mu ntsimbu ino vene, vi tu lingisa ku takania cilemo ca Yehova hali yetu. Vika vi hasa ku kaniamesa lukulahelo luetu mu cilemo ceni? Ku hilula vati ue ku muesa cilemo kuli Yesu, Vakua Kilistu va ku vuavesa na kuli etu vose.

CIFUA CE KU MUESELAMO YEHOVA CILEMO

8. Omo lia vika Yesu ua kele na vusunga ngecize Ise ua mu lemene?

⁸ Mu miaka ya yingi, Yehova na muaneni Yesu, va likatele na ku lilema mua kama. Vusamba vuavo vukevuo vua laza cikuma mu kaye kose. Mua vusunga, Yehova ua muesele cilemo ceni kuli Yesu ngue mu ya muesa Mateo 17:5. Yehova nga ua handekele lika ngueni, ‘Ou ikeye ua nji ya ku mutima.’ Vunoni ua tondele tu tantekeye ngecize ua mu lema, ngeci ua mu tumbuile ngueni “Ou Muanange, nji mu lema.” Yehova ua lemene Yesu, cikuma-kuma omo lia ku tava ku hana muono ueni. (Efe. 1:7) Kaha Yesu ka takaniene nga Ise ua mu lema ni kuahi. Ua tantekeyele na mutima ueni uose ngecize Ise ua mu lema cikuma-kuma. Vintsimbu via vingi ua handekele ngueni Ise ua mu lema.—Yoa. 3:35; 10:17; 17:24.

9. Mezi a ka a solola cilemo ca Yehova kuli Vakua Kilistu va ku vuavesa? Lombololenu. (Loma 5:5)

⁹ Yehova ue ku muesa naua cilemo ceni kuli Vakua Kilistu va ku vuavesa. (Tandenu Loma 5:5.) Mua mono lizi ku “muaniena.” Limo livulu ngualio cilemo ca Yehova ce “kuiza hali etu ngue ndonga.” Cimueso caco ca muesa vukama vua cilemo ca Yehova kuli Vakua Kilistu va ku vuavesa! Kaha navo va tantekeya ngecize “vakevo va va lema [kuli] Njambi.” (Yun. 1) Kapostolo Yoano ua muesele cifua ci ve ku livuilamo mua sonekele ngueni: “Talenu cilemo ca ku hiana Tata na tu hieco, omo va tu tumbula vana va Njambi!” (1 Yoa. 3:1) Vuno Yehova ua lema lika Vakua Kilistu va ku vuavesa? Houe, Yehova ua tu lema tu vose.

10. Cuma cika ca kama ca muesa cilemo ca Yehova kuli yenu?

¹⁰ Cuma cika ca kama ca muesa cilemo ca Yehova? Nkombelo! (Yoa. 3:16; Loma 5:8) Yehova ua hele Muaneni ua seho, linga a ku tsile vantu vose mu ku vecela ku vipi viavo, na ku va sokoluela njila ya ku likuata vusamba Neni. (1 Yoa. 4:10) Ku hilula ha ndando ya fuetele Yehova na Yesu, ci ka tu kuasa ku ivuisisa vukama vua cilemo cavo kuli yetu, muntu ku muntu. (Ngal. 2:20) Yehova ka fuetele lika nkombelo mu ku puisamo vuoloke. Ua i hanene omo lia cilemo. Yehova ua muesa vukama vua cilemo ceni kuli yetu, ku tu hana cuma ca seho ya kama cikuma kuli ikeye, Yesu. Yehova ua tavesele Muaneni a yande na ku tu tsila.

11. Vika tu lilongesa ku Yelemiya 31:3?

¹¹ Ngue mu tu na mono, Yehova ke ku ivua lika cilemo, vunoni ue ku ci solola. (Tandenu Yelemiya 31:3.) Yehova ua tu lania tuize kuli ikeye muomu ua tu lema. (Setekesenu na Ndeutelonomi 7:7, 8.) Na vimo viahi cipue na umo uahi a hasa ku tu tepa ku cilemo caco. (Loma 8:38, 39) Vati cilemo caco ce ku mi vuisa? Tandenu Visamo 23, kaha talenu vati cilemo ca Yehova ca kuatele kuli Ndaviti na vati ca kuata kuli yetu.

 VATI CILEMO CA YEHOVA CE KU MI VUISA KU MUTIMA?

12. Vati mu hasa ku lombolola Samo 23 mu vuihi?

¹² Tandenu Visamo 23:1-6. Visamo 23 ya pua muaso ua muesa cilemo ca Yehova. Mukua ku soneka Samo yaco Ndaviti, ua muesa ku likata ca kele hali ikeye na Kaniungi keni, Yehova. Ndaviti ua livuile ku lembama na ku tavesa Yehova a mu tuamenene kaha ua hitukilile mu vutuntu hali Ikeye. Ndaviti ua tantekeyele ngecize cilemo ca Yehova ci ka mu kava matangua ose a muono ueni. Vika via mu hele vusunga vua ku pua aha?

13. Omo lia vika Ndaviti ua kele na vusunga Yehova ua mu lema?

¹³ “Ka nji ka zela na kamo kahi.” Ndaviti ua vuile ngecize na vimo vi na mu kambela viahi, muomu Yehova ua mu hele viose via tondekele. Ua puile naua kavusamba ka Yehova kaha ua mu ile ku mutima. Ngeci ua kele na vusunga ngecize viose-ovio vi ka mu solokela, Yehova a ka tualelelaho ku mu kuasa mu viose vi ka mu kambela. Lukulahelo lua Ndaviti mu cilemo ca Yehova, lua kaniamene ku hiana ku lisosomua ceni cose kaha evi via mu vuisile ndzolela ya kama.—Visa. 16:11.

14. Vati Yehova a hasa ku tu muesa cilemo?

¹⁴ Yehova ua tu haka seho, cikuma-kuma nga tu kovela mu visoti. Claire, a ua pangela ha Mbetele mu miaka i pulakana 20, ua vuile ngue va na mu vete ku vinkokuela omo vusoko vueni vua hitile mu visoti via ku likava. Ise ua uililile mu ku vavala ca kama (AVC), mu nima yaco ntsongo yeni ua uile mu cikungukilo, mingoso ya vusoko ya uile kaha va  va niekele ndzivo. Vati Yehova ua va muesele cilemo? Ndumbuetu Claire ngueni: “Yehova ua lingile cose mu ku tu hana vi tua tondekele nkala litangua. Vintsimbu via vingi, Yehova ua tu hele viuma ka tua lavelelele! Ku-sua kumo nje ku vuluka cilemo ca tu muesele Yehova kaha ka nji ka ci suva na limo litangua liahi. Ku vuluka viuma viaco, ce ku nji kuasa ku kolesa mu vieseko vi nje ku lihita navio.”

15. Vika via kuasele Ndaviti ku kolesa? (Talenu naua cikupulo.)

¹⁵ “A kolesa muono uange.”  Vintsimbu vimo, Ndaviti ua kele na ku uila mu vusiua omo lia ku lana ca visoti vieni. (Visa. 18:4-6) Vunoni cilemo ca Yehova ca kolesele muono ueni. Kaha ua mu tuamenene “ku vulilo vua ku tontola” na “ku mema a ku holoka.” Evi via ovoluele ngolo ya Ndaviti, linga a tualeleleho ku kolesa.—Visa. 18:28-32.

16. Vati cilemo ca Yehova ca mi kolesa?

¹⁶ Na lelo lino, “omo [lia] zingozi zia Yehova [ngeci] ka tua nongele.” (Vinie. 3:22; Kolo. 1:11) Hilulenu lungano lua Lakele. Ua vuile mu vitsiha keke, omo yalieni ua mu sile na ku seza Yehova mu ku hita ca COVID-19. Vati Yehova ua mu kuasele? Ivene ngueni: “Yehova ua lingile cose linga nji livue ngecize ua nji lema. Ua nji zengelekele na vavusamba vaze va sikamene nange, ku nji nehela via-ku-lia, ku nji tuma vimesaje na vinimbu via mu Mbimbiliya na ku tualelelaho ku nji vuluisa ngecize Yehova ua nji lema. Ntsimbu yose nje ku santsela Yehova mu ku nji hana vusoko vua kama kaha vua ndzolela.

17. Omo lia vika Ndaviti ‘ka zuzukile’?

¹⁷ “Ka nji zuzuka vupi, muomu ove u li nange.” Muono ua Ndaviti ua kele mu vusonde ku-sua kumo kaha ua kele na vitozi va kama va vengi. Vunoni cilemo ca Yehova ca mu lembamesele. Ndaviti ua livuile ngecize Yehova ali neni mu viose kaha evi via mu kaniamesele. Ngeci uembile ngueni: “[Yehova ua] nji ohiela ku vuoma vuange vuose.” (Visa. 34:4) Vutuhu Ndaviti ua kele na vusunga vua ku ivua liova, vunoni cilemo ca Yehova ca hianene liova lieni.

18. Vati ku kala na vusunga ngecize Yehova ua mi lema ci hasa ku mi kuasa mu vintsimbu via liova?

¹⁸ Vati ku tantekeya ngecize Yeova ua tu lema, ce ku tu kaniamesa mu vintsimbu via  vikalu? Ndumbuetu Suzi ua pua pioneiro, ua lombolola vati neni na yalieni va livuile omo muanavo ua litsihile, ngueni: “Nga viuma via ku vihia vi na solokela muntu mu ku tungumuna, ue kutsa cintsima na ku kala mu cova-ova. Vunoni cilemo ca Yehova ca tu lembamesa na ku tu kaniamesa. Ndumbuetu Rachel u tu na livangele ku tumbula a vuluka ngueni: “Tangua limo ku vutsiki, nja putukile ku ivua ku vavala ca kama ku mutima, ngeci nja vundilile kuli Yehova oku lila. Kaha nja vuile Yehova a nji lembamesa mu ntsimbu oyo vene, ngeci nja uilile mu tulo. Ka nji ka suvu litangua liaco.” Tasos, umo muanetu ua pua mukuluntu, ua kele mu kamenga miaka 4 omo lia ku viana vusualale. Vati ua limuenene cilemo ca Yehova? Ivene ngueni: “Yehova ua nji hele viose via nji kambelele. Evi via kaniamesele lukalahelo luange muli ikeye. Kaha vutuhu ku kala mu kamenga ca nji vuisile vusiua vua kama, Yehova ku hitila mu sipilitu yeni, ua nji hele ndzolela. Evi via nji muesele ngecize nga nji vueza ku lukulahelo luange muli Yehova, cilemo ceni naco ci ka livuezelela kuli yange. Ngeci nja putukile vupioneiro mu kamenga vene.

LIKATENU NA NJAMBI YENU UA NKEKE

19. (a) Vati ku tantekeya ngecize Njambi ua tu lema ci hasa ku kuata ku vivundilo vietu? (b) Mutamba uka ua cilemo ca Yehova mua lema mua kama? (Talenu cikasa “ Mezi eku tu Kuasa ku Ivua Cilemo ca Yehova.”)

¹⁹ Vimona vi tu na simutuila via muesa ngecize Yehova “Njambi ua cilemo,” ali netu. (2 Kol. 13:11) Ua tu haka seho muntu ku muntu kaha tuli na vusunga ngecize “ngozi [Yeni ya tu] zingilika.” (Visa. 32:10) Nga tu singanieka mua kama ha cilemo ce ku tu muesa na vusunga vue ku tu muesa kaha tu ka likata neni. Tu hasa ku mu vundila ca ku hona liova ngecize tua tondeka mua kama cilemo ceni. Tu hasa ku mu leka visoti vietu viose, oku tuli na vusunga ngecize ue ku tu ivuisisa kaha ali na cizango ca kama ca ku tu kuasa.—Visa. 145:18, 19.

20. Vati cilemo ca Yehova ce ku tu koka?

²⁰ Ngeci mua cizango ci tue ku ivua ca ku suena ku tuhia mu cisika, cilemo ca Yehova naco ce ku tu koka. Vutuhu cilemo ca Yehova ca kala na ngolo ya kama, vunoni ca pua naua ca ku votsika. Ngeci mukemuo, tavenu cilemo ca Yehova mu muono uenu na ku handeka nguenu nange “nji lema Yehova.”—Visa. 116:1.