1. Vusunga vuka ua muesele Solomone Kuliya na Ekelesiaste 7:20?

 MUANGANA Solomone ua sonekele ngueni: “Ha mavu ka hesi umo mukua vuviuke, ue ku panga via ku viuka, kaha ke ku linga vupi.” (Ekel. 7:20) Mua vusunga vene! Tu vose tu vakua vupi. (1 Yoa. 1:8) Ngeci mukemuo, tua tondeka ku ecela ca Njambi na ca vakuetu vantu.

2. Vati tue ku livua ku mutima nga umo mukuetu na tu ecela?

² Halumo mu vuluka imo ntsimbu i mua vulumuinine kavusamba kenu. Kaha mua lingile cose mu ku seteka ku sungamesa viuma na ku hiluisa vusamba vuenu neni, mu ku mu pinga ku ecela na mutima uose. Vati mua vuile ku mutima omo kavusamba kenu ua mi ecelele? Mua livuile ngue va na mi tulu cimo citeli, ni vati? Mua vusunga, mua vuile ndzolela ya kama!

3. Mu cilongesa cino, tua pande ku tuala cikuma mana ku vika?

³ Tue ku tonda Yehova a pue kavusamba ketu ua kama, vunoni vintsimbu vimo mezi na vilinga vietu, ka vie ku muya ku mutima. Ambe ngoco, vuno citava tu tsiliele ngecize Yehova ua kala na cizango ca ku tu ecela ni? Eyo. Omo lia vika? Kaha mu njila ika ku ecela ca Yehova ca liseza na ca vantu? Veya ue ku ecela Njambi?

4. Omo lia vika tu hasa ku kala na vusunga ngecize Yehova ua liviukisila laza ku ecela?

⁴ Mbimbiliya ya hana vusunga ngecize Yehova ua liviukisila laza ku ecela. Omo Yehova ua lisoluele kuli Mosesa ku Muncinda ua Sinai, ua handekele ku hitila muli kangelo keni,  ngueni: “Yehova, Yehova, Njambi mukua cikeketima na mukua kavumbi, a livandeka ku vutenu ua lana ngozi na vusunga; a niunga ngozi ku makulukazi, a ecela vuhenge na vivulumuna na vipi.” (Ezu. 34:6, 7) Yehova ua pua mukua ngozi na cikeketima kaha ua liviukisila laza ku ecela vakua vupi ve ku liveya.—Neh. 9:17; Visa. 86:15.

5. Kuliya na Visamo 103:13, 14, omo lia ku tantekeya vuino vantu, Yehova ua kala na cizango ca ku linga vika?

⁵ Mu ku pua Sakatanga uetu, Yehova a tantekeya viose ku tuala hali yetu. Aci singaniekenuho! Yehova a tantekeya viose ku tuala ha nkala muntu hano ha mavu. (Visa. 139:15-17) Kaha ue ku mona vipenga viose vi tua suana ku visemi vetu. Helu lievi, a tantekeya naua viuma viose vi tua lihita navio mu muono kaha na vati via alulula na ku munga vuntu vuetu. Ku tantekeya vantu mu cifua eci, ce ku vuisa Yehova cizango ca ku linga vika? Ce ku mu lingisa ku tu muesa cikeketima.—Visa. 78:39; tandenu Visamo 103:13, 14.

6. Vati Yehova ua muesa ha toma ngecize ua kala na cizango ca ku ecela?

⁶ Yehova ua muesa ha toma ngecize ua kala na cizango ca ku ecela. A tantekeya ngecize omo lia vilinga via ku vihia via Andama, yala ua katete, tu vose tua suana ku vupi na ku-tsa. (Loma 5:12) Ka tua hasele ku lipatuila etu vavene ambe vene ku cisingo caco. (Visa. 49:7-9) Vunoni Njambi yetu ua cilemo, ua tu muesele cikeketima na ku viukisa viuma linga a tu patule. Vati ua lingile? Ngue muya muesa Yoano 3:16, Yehova ua tumine Muaneni umo lika a ku tu tsile. (Mat. 20:28; Loma 5:19) Yesu ua tu yandelele na ku tu tsila, linga uose ue ku muesele lutsilielo a ka patuke. (VaHe. 2:9) Mua vusunga, Yehova ua vuile ku vavala ca kama ku mutima mu ku mona Muaneni umo lika a yanda na ku-tsa ngue cilinge ca ngoco! Nga Yehova ku tuma muaneni kuahi nga ka tu ecelele ku vi vulumuna vietu.

7. Tumbulenu vamo vantu va va tumbula mu Mbimbiliya va va vecelele kuli Yehova?

⁷ Mu Mbimbiliya mua sula mizimbu ya vantu va va vecelele kuli Yehova mu vutuntu. (Efe. 4:32) Iya mu hasa vuluka? Halumo Muangana Manase. Ou yala ua vukenia ua vulumuine kuli Yehova mu vinjila via ku liseza-seza. Ua tuamene ku lutue mu ku lemesa ca makuli. Ua tsihile vana veni mpundu, na ku va kombeleya ku vanjambi va  makuli. Kaha ua hetele vene ha ku haka kamponia ua umo ua vanjambi va makuli mu tembele ya ku lela ya Yehova. Ku tuala hali ikeye, Mbimbiliya nguayo: “Ua pangele vipi via vingi ku meso a Yehova, mu ku mu sangumuna vutenu.” (2 Miz. 33:2-7) Vunoni, omo Manase ua muesele ku liveya ca kama, Yehova ua mu ecelele mu vutuntu. Kaha ua mu hiluisile vene ha vuangana. (2 Miz. 33:12, 13) Halumo hasa ku mu vuluka naua Muangana Ndaviti, uze ua lingile vipi via kama ku meso a Yehova, ngeci mua vupangala na ku tsiha. Vunoni mua liveyele na ku litavela vipi vieni, Yehova ua mu ecelele. Ngeci mukemuo, tu kalenu na vusunga ngecize Yehova ali na cizango ca ku ecela. Kaha ngue mu tu mona, ku ecela ca Yehova ca liseza cikuma na ca vantu.

8. Vati ku pua Ngazi ua ku lifuila ca kuata ku ku ecela ca Yehova?

⁸ Yehova ikeye “Ngazi ya mavu ose.” (Njen. 18:25) Ngazi ua cili ua tondeka ku tantekeya vuino-vuino masiko. Mukemuo mua fua Yehova, ka puile lika Ngazi yetu, vunoni ua pua naua mukua ku hana masiko. (Isaya 33:22) Ka kuesi ueka ua hiana Yehova ku tuala ha ku tantekeya vika via cili na vika via vipi. Vika vikuavo via tondeka mu ku pua ngazi ua cili? Ku tantekeya mizimbu yose mu vutuntu ntsimbu kanda a sompese. Mu njila eyi, Yehova ikeye lika ua puisamo viose via tondeka mu ku pua Ngazi.

9. Mizimbu ika ya kala nayo Yehova ku tuala ha ku hangula ecela?

⁹ Yehova ue ku ivuisisa mu vutantuluke nkala cimpande ce ku iza kuli ikeye, vunoni vantu ka va hasa ku lingamo. (Njen. 18:20, 21; Visa. 90:8) Yehova ka hitukilile lika ha viuma vize vi ve ku mona ni ku ivua vantu. Ue ku ivuisisa mu vutuntu vati vuntu vua muntu, cifua ca kolelamo, cihela ca kala, cifua ce ku livuilamo kaha na visinganieka vie ku kuata ku vilinga vieni. Yehova ue ku mona naua via kala mu mitima ya vantu. Ue ku ivuisisa mu vutuntu matumbe na vizango via kala navio muntu. Na vimo viahi vi hasa ku vanda ku meso a Yehova. (VaHe. 4:13) Ngeci mukemuo, ntsimbu yose ku ecela ca Yehova ce ku hitukila ha ku tantekeya mizimbu yose.

10. Vika tu hasa ku handekela nguetu vihiso via Yehova via pua via vuoloke ntsimbu yose? (Ndeutelonomi 32:4)

¹⁰ Vihiso via Yehova via pua via vuoloke kaha via vusunga ntsimbu yose. Ka kele na kahangu cipue kakandende. Na limo litangua liahi ku ecela ca Yehova ci ka hitukila ha vupite vua kala navuo muntu, lutsilielo lueni ni vene ha vutongue vua muntu. (1 Sam. 16:7; Tia. 2:1-4) Kaha na umo uahi a hasa ku suangeleya Yehova ni ku mu fueta ntsambuelo. (2 Miz. 19:7) Vihangula vieni ka via hitukilile ha ku futuka ku mutima. (Ezu. 34:7) Mua vusunga, ka tuesi na vimpata na vimo viahi ngecize Yehova ikeye Ngazi ua hiana vose omo lia mana na ku ivuisisa ceni ca ku tantuluka.—Tandenu Ndeutelonomi 32:4.

11. Mu njila ika ku ecela ca Yehova ca lifuila?

¹¹ Vakua ku soneka Visoneka via ciHevelu mu Mbimbiliya, va tantekeyele ngecize ku ecela ca Yehova ca lifuila. Vintsimbu vimo, ngue mu lia muesa limo livulu, lizi li va pangesa mu ciHevelu ve ku lipangesa cikumakuma ha ku ecela ca Njambi ku vakua vupi. Kaha ka citava ku lipangesa ku ku ecela ca vantu na vakuavo.” Yehova ikeye lika ua kala na vuhasi vua ku ecela mukua vupi mu vutuntu. Vika vie ku izamo nga Yehova a tu ecela?

12-13. (a) Vivezikiso vika ue ku tambula muntu nga Yehova na mu ecela? (b) Vivezikiso via ku ecela ca Yehova vie ku ambata ntsimbu ingahi?

 ¹² Mu tue ku tava ngecize Yehova na tu ecela, tue ku kala na ndzolela na ku tambula ku “kanguisa” kaha na ciyulo ca mutima ua ku lela. Ku ecela caco ka ce ku tunda ku vantu, vunoni ce ku “fuma ku meso a Muangana” Yehova. (Vili. 3:19) Yehova mue ku ecela, ue ku hiluisa vusamba vuetu neni mu vutuntu, ngue kanda tu ci vulumuineho.

¹³ Nga Yehova na tu ecela, ke ku tu vangeya ni ku tu hana kasitiku omo lia vupi vuaco. (Isaya 43:25; Yele. 31:34) Ue ku haka vipi vietu ku laako “ngue omo ku-iza ca litangua ca litepa na ku-ya ca litangua.” * (Visa. 103:12) Ku singanieka ha vukama vua ku ecela ca Yehova, ce ku tu vuisa cizango ca kama ca ku muesa ku santsela. (Visa. 130:4) Veya honi ue ku ecela Yehova?

14. Vika tua lilongesa ku tuala ha cihangula ca Yehova ca ku ecela?

¹⁴ Ngue mu tua mono, ku ecela ca Yehova ka ca hitukilile ha vukama ni vundende vua vupi vua na lingi muntu. Cikuavo naua, tua lilongesa ngecize Yehova ue ku pangesa mizimbu ya tantekeya mu ku pua Sakatanga, Mukua ku tu hana Masiko na Ngazi yetu mu ku hangula nga a tu ecela ni kuahi. Iya naua na pande ku tambula ku ecela Yehova?

15. Kuliya na Luka 12:47, 48, cuma cika cikuavo ce ku hilula Yehova?

¹⁵ Cimo cuma ce ku hilula Yehova ca pua nga mukua vupi ua tantekeyele ngecize vi ali na ku linga capua vupi. Yesu ua vi lomboluele ha toma ku Luka 12:47, 48. (Tandenu.) Muntu nga ali na vutumbe vua ku linga vupi, oku na tantekeya ngecize ali na ku linga viuma via zinda Yehova, ue ku linga vupi vua kama. Kaha vusamba vueni na Yehova vue ku kala mu vusonde. (Mako 3:29; Yoa. 9:41) Vunoni tua pande ku litavela ngecize, vintsimbu vimo tue ku tantekeya nga vi tuli na ku linga ca pua vupi.’ Vuno citava tu lavelele ku ecela ca Yehova nga viuma via cifua eci via tu solokela ni? Eyo! Kaha evi vi tu lingisa ku tala ha cuma cikuavo ce ku hilula Yehova.

16. Ku liveya ca pua vika, kaha omo lia vika ca pua ca seho ku tambula ku ecela ca Yehova?

¹⁶ Cuma cikuavo ce ku hilula Yehova mu ku  ecela mukua vupi, ca pua nga na liveye mu vusunga. Vika ca lomboloka ku liveya? Ca lomboloka ku alulula visinganieka, vilinga ni vutumbe.” Ca pua naua, ku ivua vusiua vua kama ku tuala ha viuma via ku vihia via na lingi muntu na ku mona ngecize nga ka vilingile. Mukua ku liveya, ke ku ivua lika vusiua omo lia vupi vua na lingi, vunoni omo lia ku ecela lutsilielo lueni lu zeye na ku mu lingisa a ka lituve ku vupi vuaco. Vulukenu ngecize Muangana Manase na Ndaviti va lingile vipi via kama, vunoni Yehova ua vecelele, muomu va liveyele mu vusunga. (1 Vam. 14:8) Cili vene, Yehova na pande ku mona vukaleho vua ku liveya ca vusunga amba vuose ecele muntu. Vunoni ku liveya lika vupi vu tu na lingi ka ca puilemo. Tua pande naua ku lingako mumo. * Kaha evi vi tu lingisa ku tala ha cuma cikuavo ce ku hilula Yehova.

17. Ku aluluka ca pua vika, kaha omo lia vika ca tondeka linga kati tu hilukile vipi via laza? (Isaya 55:7)

¹⁷ Cuma cikuavo ca seho ce ku hilula Yehova, ca pua ku aluluka. Ku aluluka ca pua “ku tenguluka.” Ni nguetu, muntu na pande ku aluluka njila ya muono ueni na ku kava njila ya Yehova. (Tandenu Isaya 55:7.) Muntu na pande u alulula visinganieka vieni linga a kave visinganieka via Yehova. (Loma 12:2; Efe. 4:23) Na pande ku lihakela kapandi ka ku seza visinganieka na vilinga vieni via laza. (Kolo. 3:7-10) Vunoni lutsilielo luetu mu cikombelo ca Kilistu lukeluo lua pua luvula lue ku pangesa Yehova mu ku tu ecela na ku tu lelesa ku vupi. Yehova ue ku tu ecela ku hitila mu cikombelo caco nga a mona ngecize tuli na ku lihakela kapandi ka ku alulula vilinga vietu.—1 Yoa. 1:7.

18. Vika tua lilongesa ku tuala ha ku ecela ca Yehova?

¹⁸ Tu hitulukenu mu vintsina via seho vi tua simutuila. Yehova ikeye Mukua ku Ecela ua ku hiana mu kaye kose. Vika vi tu lingisa ku handeka ngoco? Ha katete, ua liviukisila laza ku ecela. Ca mu civali, a tu tantekeya mu vutuntu. A tantekeya cifua cetu mu vutuntu na mu vutantuluke, ikeye ali mu cihela ca cili ca  ku mona nga tu na aluluka mu vusunga ni kuahi. Ca mu citatu, nga Yehova na tu ecela, ue ku zima vipi vietu viose mu vutuntu. Evi vie ku tu ku kuasa ku kala na mutima ua ku lela kaha na Yehova ue ku tu tava naua.

19. Vutuhu ka tua tantulukile kaha tue ku vulumuna, omo lia vika tua pande ku kala na ndzolela?

¹⁹ Mu ku linga ka tua tantulukile, vintsimbu vimo tue ku vulumuna. Vunoni tu hasa ku uana ku lembezieka ku mezi a mu Persipicaz, Volume 1, lifo 210 nguayo: “Mu ku linga Yehova omo lia cikeketima ceni ue ku tala ku vuzeye vua vangamba veni, ka ci tondeka va kale mu citaku-taku ntsimbu yose omo lia ku hona ku tantuluka ci tua suana. (Visa. 103:8-14; 130:3) Nga vali na vusunga ngecize vali na ku endela mu njila ya Njambi, citava va yoye mu ndzolela. (Filp. 4:4-6; 1 Yoa. 3:19-22).” Evi vi tu lembezieka mua kama, ni vati?

20. Vika tu ka lilongesa mu cilongesa ci na hatako?

²⁰ Tue ku santsela cikuma mu ku tantekeya ngecize Yehova ua liviukisila laza mu ku tu ecela, nga tu liveya ku vipi vietu mu vusunga. Vati honi tu hasa ku tambuluisa ku ecela ca Yehova? Mu vinjila vika ku ecela cetu ca lifua na ca Yehova? Kaha haka ca litepela? Vika ca puila ca seho ku ivuisisa ku litepa caco? Cilongesa ci na hatako ci ka kumbulula evi vihula.