1. Vika via kuasele vangamba va Yehova va ku laza ku kolesa?

 MBIMBILIYA ya lombolola ngecize ku laza, kua kele vamala va lutsilielo kaha va puile va ku kaniama. Vutuhu ngoco, vintsimbu vimo navo va livuile ku zeya. Ca ku muenako, Ndaviti vintsimbu vimo ua livuile ngue “muncinda [ua ku kola] ngo,” vunoni ha vintsimbu vikuavo co, ua “vuile vuoma.” (Visa. 30:7) Kaha Samusoni ua kele na ndzili ya kama omo lia “sipilitu ya Yehova,” vunoni ua tantekeyele ngecize ca ku hona vukuasi vuenu ‘ngolo yeni ye ku fumine,’ kaha ue ku lifuile na muntu uose-ouo. (Vang. 14:5, 6; 16:17) Ngeci mukemuo, ava vamala kaniamene lika omo lia ngolo i va kele na ku tambula kuli Yehova.

2. Omo lia vika kapostolo Paulu ua handekele ngueni “omo nji na zeye kaha nja kaniama?” (2 Kolintu 12:9, 10)

² Kapostolo Paulu, ua tantekeyele ngecize ua tondekele ngolo ya Yehova. (Tandenu 2 Kolintu 12:9, 10.) Ngeci muetu, Paulu neni ua luile na citanga ca cihindu. (Ngal. 4:13, 14) Vintsimbu vimo, ua lihakelele kapandi ka ku linga via cili. (Loma 7:18, 19) Kaha vintsimbu vikuavo co, ua luile na liova lia viuma vie ku mu solokelele. (2 Kol. 1:8, 9) Vutuhu ngoco, mua livuile ku zeya, hakeho ha livuile ku kaniama. Omo lia vika? Muomu Yehova ua mu hanene ngolo ya tondekele linga hase ku pinda na visoti.

3. Vihula vika tu kumbulula mu cilongesa cino?

³ Yehova neni ua tu kulahesa ngecize a ka tu hana ngolo i tua tondeka linga tu tualeleho ku kolesa. (1 Pet. 5:10) Vunoni, linga tu tambule vukuasi vuaco, tua pande ku lingako mutamba uetu. Ca ku muenako, aci singaniekenu ha muntu a tonda ku endesa kinga. Linga kinga yaco yende, na pande ku sunga ni nguetu ku pangesa ndzili yeni. Na vuno vene, linga Yehova a tu  hane ndzili i tua tondeka, tua pande ku lingako mutamba uetu. Viuma vika ue ku tu hana Yehova linga tu kolese? Kaha vika tua pande ku linga tu tambule ku kaniama caco? Cikumbululo tu ci uana mu ku hilula ha vati Yehova ua kaniamesele kapolofeto Yona, Maliya naye ya Yesu kaha na kapostolo Paulu. Kaha tu mona naua, vati Yehova ue ku tualelelaho ku kaniamesa vangamba veni lelo lino.

4. Vati tu hasa ku tambula ngolo kuli Yehova?

⁴ Imo njila i tu hasa ku tambuilamo ngolo ya Yehova, ya pua mu ku vundila. Yehova a ka kumbulula vivundilo vietu mu ku tu hana “ngolo ya ku hiana cikumakuma.” (2 Kol. 4:7) Cikuavo naua, tu hasa ku tambula ndzili i tua tondeka mu ku tanda Mbimbiliya na ku hilula na civando viuma vi tu na tanda. (Visa. 86:11) Muzimbu ua Njambi ua kala mu Mbimbiliya ua “takama.” (VaHe. 4:12) Ngeci mukemuo, ngam tanda Lizi lia Njambi na ku vundila, mu ka tambula ndzili i mua tondeka linga mu kolese kaha na ku tualelelaho ku kala na ndzolela na ku puisamo vipanga via vikalu. Tu hilulenu honi vati Yehova ua kaniamesele kapolofeto Yona.

5. Omo lia vika kapolofeto Yona ua tondekele ngolo?

⁵ Kapolofeto Yona, neni ua pandele ku simpa. Omo va mu tumine ku puisamo cimo cipanga ca cikalu, Yona ua tinine ku cimo cihela ca ku laako. Vunoni mua kele na ku tina, mu kalunga-ndonga mua katukile lumo luhundzi lua kama lua hakele muono ueni na ua vakuavo mu vusonde. Kaha vakua kuendesa mbapolo va mbilile Yona mu kalunga-ndonga, a ka linge hei, ali mu cimo cihela kanda aci singanieke ku kalamo mu muono ueni. Cihela cika? Muzimo lia umo intsi ua kama. Mu ku mona cenu, vati ua livuile Yona? Vuno ua singaniekele ngecize ue ku tsilililemo ni? Ni ua singaniekele ngecize Yehova na mu mbila kuti? Viose-ovio via singaniekele, citava Yona uomine mua kama mutima.

6. Kuliya na Yona 2:1, 2, 7, vika via kaniamesele Yona mua kele mu lizimo lia intsi?

⁶ Vika Yona ua lingile linga a hase ku tambula ngolo ya Yehova mua kele mu lizimo lia intsi ua kama? Ha katete, ua hasele ku vundila kuli Yehova. (Tandenu Yona 2:1, 2, 7.) Vutuhu Yona ua muesele lisino kuli Yehova, vunoni ua kele na vusunga ngecize nga a vundila kuli Yehova na ku likehesa cose, Yehova a ka mu halakana. Cikuavo naua, ua hiluile ha imo mizimbu ya mu Visoneka. Muomu mu civundilo ca lingile ci tu uana mu kapitulu 2 ka livulu lia ambata lizina lieni, ua tumbulamo mezi a engi a tu hasa ku uana mu livulu lia Visamo. (Ca ku muenako, setekesenu Yona 2:2, 5 na Visa. 69:1; 86:7.) Eci ca muesa ngecize Yona ua tantekeyele vuino visoneka. Ngeci mukemuo, ku hilula ha vinimbu viaco mu ntsimbu eyi ya ikalu, ca mu kuasele ku kala na vusunga ngecize Yehova a ka mu kuasa. Cili vene Yehova ovuele muono ua Yona kaha ua hasele ku puisamo cipanga ca mu kundikile.—Yona 2:10–3:4.

7-8. Vati umo muanetu ku Taiwan ua tambuile ngolo mu ntsimbu ya vieseko?

⁷ Muzimbu ua Yona, u hasa ku tu kuasa nga tuli na ku hita mu ntsimbu ya ikalu. Ca ku muenako, umo muanetu ua lizina Zhiming, b ua ku Taiwan ue ku pinda na visoti via cihindu. Cikuavo naua, vamo mu vusoko vueni ve ku mu luisa omo lia ku pua Mukaleho ua Yehova. Vika vie ku mu kuasa? Ku vundila na ku lilongesa ce ku mu kuasa ku tambula ngolo ye ku tundilila kuli Yehova. Ivene ngueni: “Vintsimbu vimo, nga visoti vi soloka ngue ka viesi na vutuhukilo, nje ku uma cikuma mutima kaha ka nje ku hasa ku tuala mana ku cilongesa  cange ca mu vulika.” Vutuhu ngoco, Zhiming ke ku hilukila mu nima. Kaha ua vuezeleko naua ngueni: “Ha katete, nje ku vundila kuli Yehova kaha mu nima yaco nje ku halakana miaso ya Vuangana. Kaha vintsimbu, vimo nje ku tualelelaho kuimba muintsi, noho nje ku livua ku lembama. Kaha amba vuose honi nji putuka ku lilongesa.”

⁸ Cilongesa ca mu vulika ca kuasele mua kama Zhiming. Ca ku muenako, mu nima ya ku mu tavula, ndotolo ua handekele ngueni a tondeka ku mu haka maninga, muomu a na tepuluka cikuma. Vunoni mu kua lisupile litangua limo te kanda va mu tavuile, Zhiming ua tandele muzimbu ua umo ndumbuetu ua hitile mu cisoti ca ku lifua na ceni. Vutuhu ndumbuetu uaco maninga eni a tepulukile cikuma ku hiana a Zhiming, vunoni ka tavele ku mu haka maninga kaha ua hasele ku kolesa. Muzimbu ueni ua kaniamesele mua kama Zhiming, ngeci ua tualeleho ku kolesa na ku kakatela muli Yehova.

9. Nga visoti vi na mi tseka vika mu hasa ku linga? (Talenu naua vikupulo.)

⁹ Vuno mua hitaho laza mu cimo cisoti ca cikalu kaha ka mua hasele vene na ku ci lomboluela Yehova vati muli na ku livua ni? Mua vuileho laza ku hona ca kama kaha ka mua kele na cizango ca ku lilongesa ni? Nga mukemuo, kalenu na vusunga ngecize Yehova ua tantekeyele vi mua kele na ku lihita navio. Ngeci mukemuo, ambe nga mu civundilo cenu mu tumbula mezi aa ndende lika, kalenu na vusunga ngecize Yehova a ka mi hana mpundu vi mua tondeka. (Efe. 3:20) Nga ku vavala cose-oco ci mue ku ivua ku muvila ni mu visinganieka, ce ku mi kaluuila ku lilongesa mu vulika, setekenu ku halakana audio ya mu Mbimbiliya, ni vene ya mikanda yetu. Cikuavo naua setekenu halakana miaso ni ku tala imo video ya mu jw.org. Muomu nga mu vundila kuli Yehova na ku tonda vikumbululo mu mikanda yetu, ci ka pua vene ngue muli na ku lania Yehova linga a mi kaniamese .

10. Vati vamuanetu va hasa ku tu kaniamesa?

¹⁰ Yehova a hasa ku pangesa vamuanetu Vakua Kilistu linga va tu kaniamese. Muomu va  hasa ku pua ndundzi ya ku “lembezieka,” nga tuli na ku hita mu visoti ni ka tuesi na ku hasa ku puisamo cipanga cetu. (Kolo. 4:10, 11) Cikuavo naua, tua tondeka vavusamba va hasa tu kuasa ha “ntsimbu ya lamba.” (Visi. 17:17) Kaha nga tuli na ku ivua cimo ku zeya, vamuanetu va hasa ku tu kuasa ku muvila, mu visinganieka na mu lutsilielo. Tu monenu vati Maliya naye ya Yesu, ua tambuile vukuasi ku vamuanaye.

11. Omo lia vika Maliya ua tondekele ku mu kaniamesa?

¹¹ Maliya ua pandele ku kolesa linga a hase ku puisamo cipanga ci va mu kundikile. Aci singaniekenu vati Maliya ua livuile mua tambuile cipanga ca cikalu ku hitila muli kangelo Ngambiele. Vutuhu kanda a ci limoneho na yala kaha ka kele na vutongue vua ku lela vana, Maliya ue ku imitile na ku lela uze kakeke ue ku puile Mesiya. Vunoni vati Maliya ue ku lomboluele citanga caco kuli Yosefe, uze ue ku puile yalieni?— Luka 1:26-33.

12. Kuliya na Luka 1:39-45, vati Maliya ua tambuile ku kaniamesa ca tondekele?

¹² Vati Maliya ue ku hasele ku puisamo cipanga ca ku lifuila ci va mu kundikile? Ua lombele vukuasi ku vakuavo. Ca ku muenako, ua lombele vukuasi kuli kangelo Ngambiele ku tuala ha citeli ci va mu kundikile. (Luka 1:34) Mu nima yaco, ua lingile vungendzi na ku “cifuti ca mincinda kuimbo limo lia Yundeya,” linga a ka meneke Elizambeta kavusoko keni. Vuze vungendzi vua mu kuasele mua kama. Kaha Elizambeta ua sangalele Maliya muomu Elizambeta va mu huiminine ku handeka vumo vupolofeto ku tuala hali muana Maliya. (Tandenu Luka 1:39-45.) Kaha Maliya ua handekele ngueni: “[Yehova a] solola ngolo na livoko lieni.” (Luka 1:46-51) Mua vusunga, Yehova ua pangesele kangelo Ngambiele na Elizambeta mu ku kaniamesa Maliya.

13. Vika via solokelele umo ndumbuetu ua ku Bolivia mua pingile vukuasi kuli vamuanetu?

¹³ Ngeci mua Maliya, vakuenu Vakua Kilistu navo va hasa ku mi kaniamesa. Dasuri umo ndumbuetu ku Bolivia, ua tondekele vukuasi vuaco. Va ise va va uanene na umo musongo ua ku liana kaha ua tondekele ku kala ku sipitali. Ngeci Dasuri ua lihakelele kapandi ka ku mu niunga na cilemo cose. (1 Tim. 5:4) Vunoni ka ca mu puililile ca casi ku lingamo. Ivene ngueni: “Vintsimbu vimo nja vuile cizango ca ku likela ku va niunga.” Vati ua lingile? Ua pingile vukuasi. Vunoni ha katete, ka ca mu puilile ca casi. Kaha ua lombolulele ngueni: “Ka nja tondele ku tuika citeli ku vamuanetu. Nja singaniekele nguange Yehova a nji kuasa na ku nji hana ndzili i nja tondeka. Vunoni mu nima yaco, nja nonguenene ngecize nja lisondolokele kuli vamuanetu na ku seteka kulua na visoti lika liange.” (Visi. 18:1) Ngeci Dasuri ua ka lekeleko vavusamba veni visoti via kele na ku lihita navio. Kaha mu nima yaco ua handekele ngueni: “Ka njesi na mezi a ku santsela ku ku kaniamesa ci nja tambula ku vamuanetu. Va tu nehele via-ku-lia ku sipitali na ku tu tandela vimo vinimbu via ku tu lembezieka. Mua vusunga, nja livuile ngecize ka nja kele lika liange. Ngeci mukemuo, tu vose tua kundama ku vusoko vua Yehova, kaha vusoko vuaco vua liviukisila laza ku tu lembezieka, ku lila netu kaha na ku pindila hamo lika mu visoti.”

14. Omo lia vika tua pande ku tava vukuasi vua vakuluntu?

¹⁴ Imo njila ye ku pangesa Yehova mu ku tu hana ngolo, ya pua vakuluntu mu cikungulukilo. Vakuluntu va pua vuana vua tu hana Yehova mu ku tu kaniamesa na ku leluisa visoti vietu. (Isaya 32:1, 2) Ngeci mukemuo, nga mu nomu cikuma mutima, va lekenuko visoti vienu. Kaha lihakelenu kapandi ka ku tava na ku pangesa vuasi-vuasi vimamuna viose-ovio vi  va ka mi hana. Muomu Yehova ue ku pangesa vakuluntu linga va mi kaniamese.

15. Lulavelelo luka va kala naluo Vakua Kilistu vose?

¹⁵ Ku tuala mana ku vikulaheso via kala mu Mbimbiliya, vie tu hana ngolo linga tu kolese. (Loma 4:3, 18-20) Ambe nga tua lavelela ku ka yoya miaka yose muilu ni mu citungu hano ha mavu, tu vose tua pande ku kaniamesa lulavelelo luetu. Kaha lulavelelo luaco lue tu kuasa kolesa mu visoti, ku ambulula muzimbu ua cili kaha na ku puisamo cipanga cose-oco ci va tu kundika mu cikungulukilo. (1 Tes. 1:3) Kapostolo Paulu neni ua kaniamene mu ku kala na lulavelo luaco.

16. Omo lia vika kapostolo Paulu ua tondekele ngolo?

¹⁶ Kapostolo Paulu neni ua pandele ku kolesa. Mu mukanda ueni ua tumine kuli vakua Kolintu, ua lisetekesele na ndoho ya vuma. Ua handekele ngueni, va mu ‘tsekele kuose,’ ua kele na “vitanga,” va mu “yandesele” kaha naua ua livuile vene ngue va na mu ‘uisila ha mavu.’ Cikuavo naua, vintsimbu vimo muono ueni ua kele mu vusonde. (2 Kol. 4:8-10) Kaha Paulu ua sonekele aa mezi tele ali mu vungendzi vueni vua mu citatu vua vumisionaliu kaha ka tantekeyele visoti via vikalu via mu lavelele ku lutue. Ciuavo naua, ka tantekeyele ngecize ue ku liuanene na civunga ca vambanditu, va ka mu kuata, ku vombela na vuato kaha na ku mu patela mu kamenga.

17. Kuliya na 2 Kolintu 4:16-18, vika via kaniamesele kapostolo Paulu mua hitile mu vieseko?

¹⁷ Kapostolo Paulu ua hasele lika ku kolesa, muomu ua tualele mana ku lulavelelo lueni lua ku lutue. (Tandenu 2 Kolintu 4:16-18.) Kaha ua lekele vamuanaye vakua Kolintu ngueni, vutuhu muvila ueni ua putukile ‘ku zeya’ vunoni ue ku tualelelaho ku kolesa. Muomu lulavelelo lueni lua ku ka tambula muono ka ue kuhua muilu, lua puile “vumpahu vua ku hiana cikumakuma.” Ngeci ua lihakelele kapandi ka ku kolesa mu visoti viose-ovio. Mua vusunga, Paulu omo ua hiluile ha lulavelelo luaco ua “livuile muntu ua muha tangua na tangua.”

18. Vati lulavelelo lue ku kaniamesa Tihomir na vusoko vueni?

 ¹⁸ Lulavelo lua ku lutue, lukeluo lue ku kaniamesa umo muanetu ku Bulgaria, ua lizina Thihomir. Imo miaka ku nima ua tsisile ntsongo yeni Zdravko ku mponde. Omo liaco, muanetu Thihomir ua kele na ku ivua ku vavala ca kama. Linga va hase kulua na vusiua vuaco, ikeye na vusoko vueni va putukile ku singanieka vati ci ka pua cisangukilo. Ivene ngueni: “Ca ku muenako, nja putukile ku singanieka vati tu ka uana Zdravko, via kulia vika tu ka mu telekela, veya tu ka lania ha cilika ceni ca katete kaha na viuma vika tu ka simutuila via solokele ku matangua a ku kotokela.” Tihomir ngueni, ku tuala mana ku lulavelelo lua cisangukilo, ce ku va kaniamesa na ku tualelelaho ku kolesa noho ha i ka hetela ntsimbu ya Yehova ku sangula ntsongo yeni.

19. Vika mu hasa ku linga mu kaniamese lulavelelo luenu? (Talenu naua cikupulo.)

¹⁹ Nga lulavelelo luenu lua pua ku ka yoyela mu citungu hano ha mavu, lihakelenu kapandi ka ku tanda na ku hilula mizimbu ya mu Mbimbiliya ya handeka via citungu. (Isaya 25:8; 32:16-18) Singaniekenu ngue muli laza mu citungu kaha vati u ka fua muono uenu. Ca ku muenako, veya muli na ku mona? Vika muli na ku halakana? Kaha vati muli na ku livua? Kaha cikuavo naua, linga mu hase ku lisinganiekela mu mavu a aha, talenu vimo vikupulo via mu mikanda yetu ni talenu vivideo via miaso, ngeci mua, Mavu a tua Lavelela, Vuovuno Vili Puisamo ni Singaniekenu ku Lutue. Ngeci mukemuo, nga tu pangesa vuino ntsimbu yetu, mu ku singanieka vati muono uetu u ka fua mu mavu a aha, visoti vietu vi ka pua via “kantsimbu lika” kaha “via vihehu.” (2 Kol. 4:17) Mua vusunga, lulavelelo lua tu hana Yehova, lukeluo lu ka tu kaniamesa.

20. Vati tu hasa ku kaniama ambe nga tuli na ku livua ku zeya?

²⁰ Ambe nga tuli na ku livua ku zeya, vunoni “hali Njambi tu ka linga na ku simpa.” (Visa. 108:13) Yehova ua tu hana viose vi tua tondeka mu ku tambula ngolo kuli Ikeye. Ngeci mukemuo, nga mu ka tondeka ndzili ya ku puisamo cimo citeli ni ku vula cimo citanga na ku tualelelaho na ndzolela, vundilenu kuli Yehova na ku mu leka viose vili mu mutima uenu kaha tondenu ku tuamenena ceni mu ku lilongesa mu vulika. Puenu na ku tava vukuasi na ku kaniamesa ca vamuanoko. Cikuavo naua, ntsimbu yose puenu na ku hilula ha vati u ka fua mono ku lutue. Mu ku lingamo, mu ka likolesa “ngolo yose ngue ku vukama vua vumpahu vua Yehova linga mu ka muese lukakatela na ntsintsa ya ngozi hamo na ndzolela.”—Kolo. 1:11.