1-2. (a) Omo lia vika ka ce ku tu komouesa ngecize Yesu ua asiuisile ciuano ca Mulalelo ua ku-tsa ceni? (b) Vifua vika via Yesu tu lilongesa?

MU HASA ku lombolola vati ce ku enda ciuano ca Mulalelo ua ku-tsa ca Yesu? Mua vusunga cingi cetu tu tantekeya vati ce ku enda ciuano caco. Omo lia vika? Muomu ciuano caco ca pua ca casi cikuma. Vunoni vutuhu ca casi, ciuano caco ca pua ca seho ya kama. Ngeci mukemuo, tu hasa ku lihula nguetu, ‘Vika honi ca puila ca casi ngecize, mu pue seho i ca kala naco?

² Mu cipanga ceni ca ku ambulula, Yesu ua tsimanene omo lia ku asiua ca vilongesa vieni. (Mat. 7:28, 29) Ngeci na ciuano * ca Mulalelo ua ku-tsa ceni ua ci lingile mu cifua ca casi cikuma. Tu hilulenu ha ciuano caco, tu mone via handekele na ku linga Yesu. Ku lingamo ci tu kuasa ku ivuisisa vuino vukama vua ku likehesa, ku simpa, na cilemo ca Yesu. Kaha tu lilongesa vati tu hasa ku tambuluisa lungano lueni.

3. (a) Ku liya na muzimbu ua ku Mateo 26:26-28, lombololenu ku asiua ca Mulalelo ua tumbikileYesu. (b) Vika viemanene vimueso vivali?

³ Yesu ua lingile lua katete ciuano ca Mulalelo ua ku-tsa ceni tele ali na vapostolo veni 11. Mua nonene viuma via lisupile ku ciuano ca Pasovala na ku linga kaciuano keka ka kasi: Mulalelo ua ku-tsa ceni. (Tandenu Mateo 26:26-28.) Ua pangesele lika viuma vivali: mbolo ya ku hona cimbaluila na viniu via  lisupile ku Pasovala. Kaha ua lekele vapostolo ngueni vize vimueso vivali viemanenene muvila na maninga eni, vie ku va hanene ku lutue. Citava vapostolo ka va komokele mu ku mona ku asiua ceci ciuano ca ciha. Omo lia vika?

4. Vati cimamuna ca hele Yesu kuli Mata ca tu kuasa ku ivuisisa omo lia vika ua asiuisile ciuano ca mulalelo ua ku-tsa ceni?

⁴ Singaniekenu ha viuma via lingile Yesu vimo vingonde ku nima, mu muaka ua mu citatu ua ku ambulula ceni. Yesu ua ile ku ndzivo ya vavusamba vueni Lazalu, Mata na Maliya. Ha ntsimbu ize ya ku simutuila, Yesu ua putukile ku va longesa. Mata neni kua kele vunoni uomine mutima ku ku teleka. Omo lia vukama vua ngendzi ya tambuile. Yesu mua vi muene ua mu sungamesele mu njila ya ku konkama, ngecize ka ca tondekele ku teleka via-ku-lia via vingi ntsimbu yose. (Luka 10:40-42) Ku lutue lua ntsimbu, mu kua lisupile lika viola via vindende linga va mu tsihe, neni ivene ua kavele cimamuna ca hele kuli Mata. Ua lingile cose linga Mulalelo ua ku-tsa ceni u pue ua uasi. Vika tu lilongesa hali Yesu?

5. Ku asiua ca Mulalelo ca muesa vika ku tuala hali Yesu, kaha vati ca litombola na mezi a ku Filipu 2:5-8?

⁵ Yesu ua puile ua ku likehesa mu viuma viose via lingile na ku handeka. Ngeci mukemuo ka ce ku tu komouesa ku tantekeya ngecize ua muesele ku likehesa ca kama ku vutsiki vua ku manusuila tele kanda a tse. (Mat. 11:29) Yesu ua tantekeyele ngecize a ka linga cikombelo ca kama mu mavu ose kaha Yehova a ka mu sangula na ku mu haka ku vukama muilu. Vutuhu ngoco, ka tondele ku lihalesa mu ku linga licilika lia kama lia ku vuluka ku-tsa ceni. Vunoni ua lekele vandongesi veni va pue na ku vuluka ku-tsa ceni ku hitila mu ciuano ca casi, ci va pandele ku linga lumo lika mu muaka. (Yoa. 13:15; 1 Kol. 11:23-25) Ku asiua ca Mulalelo vutuhu ca puile ciuano ca seho, ca muesa ngecize Yesu ua puile ua ku likehesa. Mua vusunga, ce ku tu vuisa ndzolela ku tantekeya ngecize ku likehesa ca pua cimo ca vifua via kama via Muangana uetu ua muilu.—Tandenu Filipu 2:5-8.

6. Vati tu hasa ku tambuluisa ku likehesa ca Yesu nga tuli na ku hita mu vieseko?

⁶ Vati tu hasa ku tambuluisa ku likehesa ca Yesu? Mu ku tuameka vizango via vakuetu ku lutue lua vizango vietu. (Filp. 2:3, 4) Aci singaniekenu ha viuma via lingile Yesu ku vutsiki vua ku manusuila ntsimbu kanda a tse. Yesu ua tantekeyele  ngecize vuovuno va mu tsiha mu cifua ca ku vavala cikuma; vunoni, ua ci lisosomuene na vapostolo veni muomu ve ku salele mu cilunge ni vusona. Ngeci ku vutsiki vua ku manusuila ua hanguile ku va longesa, ku va lembezieka na ku va simpisa. (Yoa. 14:25-31) Yesu ua hakele cikuma seho ku vakuavo ku hiana kuli ivene. Mua vusunga ua tu sila lungano lua kama!

7. Vati Yesu ua muesele ku simpa ca kama mu nima ya ku tumbika ciuano ca Mulalelo?

⁷ Mu nima ya ku linga Mulalelo ua katete, Yesu ua muesele ku simpa ca kama. Mu njila ika? Yesu ua tavele ku linga via tondele Ise kuli ikeye, vutuhu ua tantekeyele ngecize va ka mu tsiha mu njila ya kasahuntu, ngue mukua ku sahula Njambi. (Mat. 26:65, 66; Luka 22:41, 42.) Yesu ua kakatelele ku vuoloke muomu ua tondele ku hana vumpahu ku lizina lia Yehova, ku hakuila mpoko ya Yehova ya ku sika na ku sokolola njila linga vantu va ku ononoka va ka yoye miaka yose. Kaha mu ntsimbu yaco naua, Yesu ua viukisile vandongesi veni ku viuma vi ve ku lihitile navio.

8. (a) Vika Yesu ua lekele vapostolo veni va ku ononoka? (b) Mu nima ya miaka, vati vapostolo va Yesu va kavele lungano lua ku simpa ceni?

⁸ Yesu ua muesele ku simpa mu ku haka ku mukulo nkala ku lisosomua ca kele naco, linga a tuale mana ku viuma via tondekele ku vapostolo veni. Ua lingile mulalelo ua uasi mu nima ya ku tuhuka ca Yundasa. Ou mulalelo uaco ue ku vuluisile vandongesi va ku vuavesa ku vezika ci va uanene ku hitila mu maninga eni, na ku pua mutamba ua litavasiano lia liha. (1 Kol. 10:16, 17) Linga a va kuase ku puisamo via mutambi uavo ua kuya muilu, Yesu ua lekele vandongesi veni via tondele ikeye na Ise kuli vakevo. (Yoa. 15:12-15) Yesu ua mamuine  naua vapostolo veni ku visoti vie ku izile ku lutue. Ua va lekele via lungano lueni, na ku handeka ngueni “simpenu.” (Yoano 16:1-4a, 33, NW) Mu nima ya miaka ya yingi, vandongesi va Yesu kasi va kele na ku kava lungano lueni lua ku lihana na ku muesa ku simpa. Va likuasele umo na mukuavo mu vieseko vutuhu vintsimbu vimo ca puile ca cikalu.—VaHe. 10:33, 34.

9. Vati tu hasa ku tambuluisa ku simpa ca Yesu?

⁹ Netu lelo tue ku kava lungano lua Yesu mu ku simpa. Ca ku muenako, ce ku tondeka ku simpa ku kuasa vamuanetu va ve ku luisa omo lia lutsilielo luavo. Vintsimbu vimo vamo ve ku va haka mu tumenga. Kaha nga via soloka tua pande ku linga viose vi tu hasa mu ku va kuasa, ngeci mua ku va hakuila. (Filp. 1:14; VaHe. 13:19) Njila ikuavo i tue ku mueselamo ku simpa cetu ya pua mu ku tualelelaho ku ambulula “na ku simpa.” (Vili. 14:3) Ngeci mua Yesu, tua lihakela kapandi ka ku ambulula muzimbu ua Vuangana, vutuhu vantu va hasa ku tu luisa. Vunoni halumo tu hasa ku livua ngecize ka tua puile va ku simpa. Vati tua pande ku linga nga tu livua ngoco?

10. Mu visimano via ku hiehi na Mulalelo, vika tua pande ku linga kaha omo lia vika?

¹⁰ Ku simpa cetu ci hasa ku livuezelela nga tu hilula ha viuma vi tua lavelela ku lutue omo lia cikombelo ca Kilistu. (Yoa. 3:16; Efe. 1:7) Mu visimano vie ku lisupako nga Mulalelo u li ha hiehi, tue ku kala na vukovelelo vua ku lifuila via ku vueza ku seho i tua haka ku cikombelo. Mu ntsimbu yaco, tu puenu na ku lihakela kapandi ka ku kava ku tanda ca Mbimbiliya ca Mulalelo na ku vundila kaha na ku hilula ha viose via lihitile navio Yesu mu ntsimbu ya ku-tsa ceni. Kaha na ku ka kunguluka ku Mulalelo, kaha tu kevuisisa vuino vi viemanena vimueso via ku Mulalelo na cikombelo ca hiana viose. Mu tue ku ivuisisa vuino  via tu lingila Yesu na Yehova na ku ivuisisa vivezikiso vi tu ka uanamo na vavusoko vuetu, lulavelelo luetu lue ku kaniama kaha tue ku ivua cizango ca ku kolesa ku ku kotoka.—VaHe. 12:3.

11-12. Vika tua lilongesa na hano?

¹¹ Na hano tua lilongesa ngecize Mulalelo ka ue ku tu vuluisa lika seho ya cikombelo ca Yesu vunoni na vifua vieni via ku komouesa via ku likehesa na ku simpa. Tue ku viukilila cikuma ngecize Yesu kasi ali na ku tualelelaho ku muesa evi vifua mu ku pua Sasendote uetu ua Kama muilu, mue kuya na ku lambelela kuli Njambi omo lietu! (VaHe. 7:24, 25) Linga tu muese ku santsela cetu, tua pande ku tualelelaho kuya ku Mulalelo ua ku-tsa ca Yesu nkala muaka ngue mua sikile. (Luka 22:19, 20) Tue ku lingamo ha litangua lie ku litombola na 14 ya Nisane, nkala muaka.

¹² Nga tu hilula ha ciuano ca Mulalelo tu hasa naua ku lilongesako via cifua cikuavo ca lingisile Yesu ku tu tsila. Cifua caco cikeco ca tsimanene cikuma mua kele hano ha mavu. Cifua cika?

13. Vati Yoano 15:9 na 1 Yoano 4:8-10 ya lombolola cilemo ci va muesele Yehova na Yesu, kaha iya ue ku vezika ku cilemo caco?

¹³ Yesu ua muesele mu vutantuluke cilemo ca Yehova mu viose via lingile. (Tandenu Yoano 15:9; 1 Yoano 4:8-10.) Njila ya kama ya lingilemo ya puile ku lihana na mutima uose mu ku tu tsila. Ambe nga tu vakua civunga ca vaze va ku vuavesa ni ca “vampanga veka” tue ku uana ku vezika ku cilemo ca tu muesa Yehova na muaneni ku hitila mu cikombelo. (Yoa. 10:16; 1 Yoa. 2:2) Cikuavo naua singaniekenu ha Mulalelo mpundu; muomu nauo ua muesa cilemo na seho ya hakele Yesu ku vandongesi veni. Mu njila ika?

14. Vati Yesu ua muesele cilemo ku vandongesi veni?

¹⁴ Yesu ua muesele cilemo ku vandongesi veni va ku vuavesa na sipilitu mu ku asiuisa ciuano ca Mulalelo ca va silile. Vandongesi veni va pandele ku linga ciuano caco nkala muaka, kaha ha vintsimbu na vihela via ku liseza-seza, ngeci mua mu kamenga. (Ku-So. 2:10) Vuno va hasele ku ononoka lisiko lia Yesu ni? Eyo va hasele.

15-16. Vati vamo vamuanetu va hasele ku linga Mulalelo ambe mu vintsimbu via vikalu?

¹⁵ Na lelo lino Vakua Kilistu va vusunga ve ku linga cose mangana va hase ku linga Mulalelo ua ku-tsa ca Yesu. Ambe mu vintsimbu via vikalu, ve ku lihakela kapandi ka ku kava cifua ci uendelelemo vene Mulalelo ua tumbikile Yesu. Ca ku muenako, talenu vimo vi va lingile vamo vamuanetu. Omo Muanetu Harold King ua kele lika lieni mu kamenga ku China, ka tondele ciuano ca Mulalelo ci mu hite. Ngeci ua viukisile vimueso via Mulalelo, mu ku pangesa viuma via kele navio. Kaha naua ua tandele vuino matangua linga a linge Mulalelo ha litangua liauo mpundu. Mu lia hetele litangua liaco, ikeye lika lieni mu kamenga, uembile miaso, ua vundilile na ku linga cimpande.

¹⁶ Cimona cikuavo ca vamo vandokazi va kele ku vimpaka via vipanga via kayando mu ntsimbu ya Ndzita ya mu Civali ya mavu ose. Vandokazi vaco va hakele miono yavo mu vusonde linga va linge Mulalelo ua ku-tsa ca Yesu. Vunoni mu ku linga Mulalelo ua pua ua uasi, va hasele ku u linga mu vusueke. Vavene va lomboluele vati viendele nguavo: “Tua nonene kacituamo, tua hakaho ntanga ya ku toka na ku tumbikaho vimueso via Mulalelo, kaha tuemanene na ku zengeleka kacituamo kaco. Kaha tua zimine ceke ca tuhia tua vunengu na ku suameka vela ku tina va tu mona.  . . . Kaha tua tumbuile naua nkuminio yetu kuli Yehova ngecize tu tonda ku pangesa ngolo yetu yose mu ku lelesa lizina Lieni. Mua vusunga, ava vandokazi va muesele lutsilielo lua ku komouesa! Kaha Yesu neni ua muesele cilemo ca kama mu ku asiuisa ciuano ca Mulalelo linga tu pue na ku hasa ku ci linga ambe mu vintsimbu via vikalu!

17. Vika tu hasa ku lihula?

¹⁷ Omo Mulalelo uya na ku suena ku hiehi, tua pande ku lihula nguetu: ‘Vati nji hasa ku vueza ku kapandi ka nja lihakela mu ku tambuluisa cifua ca mueselelemo Yesu cilemo? Vuno nje ku singanieka cikuma ha vize vi tondeka kuli vamuanetu ku hiana kuli ange ivene ni? Vuno nje ku lavelela vamuanetu va linge vize ka va hasa, ni nje ku ivuisisa ha lengela ngolo na vuhasi vuavo?’ Tu vose tu lihakelenu kapandi ka ku tambuluisa Yesu na ku pua “vakua ngozi.”—1 Pet. 3:8.

18-19. (a) Vusunga vuka tu hasa ku kala navuo? (b) Kapandi kaka mu na lihakela?

¹⁸ Lisiko lia ku linga Mulalelo ua ku-tsa ca Kilistu ka li tualelelaho naua mu tunda ya kama. Omo Yesu “a keza” mu lamba ya kama, a ka kungulula veni ‘va ku hangula’ na ku va tuala muilu kaha ciuano ca Mulalelo ci ka likela.—1 Kol. 11:26; Mat. 24:31.

¹⁹ Vunoni ambe mu ci ka lenga ciuano ca Mulalelo, tuli na vusunga ngecize vangamba va Yehova va ka vuluka na ndzolela eci ciuano ca casi mu ku pua citantekeyeso ca ku lihekesa, ku simpa na cilemo ca kama cikuma ca muesaho laza muntu ua ntsitu na maninga. Tangua, vaze ve ku linga eci ciuano ca ku komouesa lelo va ka pua na ku lekako vakuavo vose mu mavu a hasa via muzimbu uaco. Vunoni lelo lino linga tu uane vukuasi ku ciuano caco, tua pande ku lihakela kapandi ka ku tambuluisa ku likehesa, ku simpa na cilemo ca Yesu. Nga tu lingamo tu kalenu na vusunga ngecize Njambi yetu Yehova ikeye mpundu a ka tu lunguisa.—2 Pet. 1:10, 11.