1. Omo lia vika vamo ka ve ku ivua ndzili ya ku lilongesa?

LELO LINO ku uana via ku lisuka navio ca tondeka ku lihakela kapandi ka kama. Cingi ca vamuanetu ve ku fuitangana cikuma linga va uane via ku lisuka na vusoko vuavo. Vamo ve ku enda viola via vingi mu kuya na ku hiluka ku vipanga mu kati ka simano. Vakuavo naua ve ku linga vipanga via ku mavoko via vikalu cikuma. Ku ntsongo ya nkala litangua ava vamuanetu vakua ku fuitangana ve ku loloka cikuma! Ka ve ku ivua ndzili ya ku linga vieka na vimo viahi, cikuma-kuma ku lilongesa.

2. Ntsimbu ika mue ku hangula ku lilongesa?

² Vunoni tua pande ku uana ntsimbu ya ku lilongesa, ku lilongesa vuino-vuino vene Lizi lia Njambi na mikanda yetu, cipue ka lia cele li ongoloke. Muomu vusamba vuetu na Yehova na muono ua ya-ye via hitukila ha ku lingamo. (1 Tim. 4:15) Vamo ve ku livanga ku hinduka cimene-mene mu ku lilongesa, ntsimbu ku na ci holoka kaha mu mutue kanda mu sule viuma. Vakuavo ve ku hangula tuviminutu tua tundende ku cinguezi kaha na ku kala ku laako na vitanguizi linga va lilongese Lizi lia Njambi na ku lihilula.

3-4. Vika va alulula Vakua Civunga ca Vantuamena ku tuala ha mikanda yetu, kaha omo lia vika?

³ Mua vusunga, tu vose tu tantekeya ngecize ku uana ntsimbu ya ku lilongesa ca pua ca seho. Vunoni vika honi tua pande ku lilongesa? Halumo mue ku singanieka nguenu ‘Mikanda ya ingi cikuma ye ku tuhuka. Ca cikalu ku i tanda yose.’ Vamo vamuanetu ve ku hasa ku tanda mikanda yetu yose, vunoni vakuavo ce ku va kaluuila ku uana ntsimbu ya ku i tanda. Vakua Civunga ca Vantuamena navo va tantekeya ngoco. Vikevio via va lingisa ku hana citume ca ku tepulula mikanda cipue ya ku mavoko ni ya mu internete.

 ⁴ Ca ku muenako, tua likela ku tuhula Mukanda ua Muaka ua Vakaleho va Yehova, muomu cingi ca mizimbu ya ku kaniamesa tu hasa ku i uana mu saiti jw.org^® na mu viprograma via JW Broadcasting^® nkala ngonde. Kaha mikanda ya Vutala vua mbunga na Vingilenu! tue ku i tuhula lika honi lutatu mu muaka. Evi viuma ka va vi aluluile na vutumbe vua ku tu hana ntsimbu ya ku tunta vieka. Vunoni va lingamo, mangana va tu hane ntsimbu ya ku tuala mana ku “viuma vize via hiana [seho].” (Filp. 1:10) Tu hilulenu honi vati tu hasa ku tuameka viuma kuliya na seho yavio mu muono uetu, na vati tu hasa ku uana vukuasi mu cilongesa cetu ca Mbimbiliya mu vulika.

5-6. Mikanda ika naua tua pande ku lihakela kapandi ka ku lilongesa na civando?

⁵ Vika tua pande ku tuameka mu ku lilongesa cetu? Nkala litangua tua pande ku uana ntsimbu ya ku lilongesa Lizi lia Njambi. Numelu ya vinimbu vie ku iza nkala simano mu ku Tanda ca Mbimbiliya mu cikungulukilo va na i kehesa linga tu kale na ntsimbu ya yingi ya ku hilula vize vi tue ku tanda na ku uana ntsimbu ya ku vi tondesesa mu mikanda yetu. Vutumbe vuetu ka vua pandele ku pua lika ku tanda vinimbu vie ku iza mu programa nkala simano, vunoni ku tavesa mizimbu ilimo i tu kuate ku mitima na ku tu kuasa ku suena kuli Yehova.​—Visa. 19:14.

⁶ Vika vikuavo tua pande ku lilongesa na civando? Tua pande ku liviukisila Cilongesa ca Vutala vua Kaniungi na Cilongesa ca Mbimbiliya mu Cikungulukilo na vimpande vikuavo via mu ciuano ca mu kati ka simano. Kaha tua pande naua ku tanda nkala mukanda ua Vutala vua Kaniungi vua mbunga na Vingilenu!

7. Vuno tua pande ku ivua vusiua nga ka tuesi na ku hasa ku tanda ni ku tala viose vie ku tuhuka mu jw.org na mu JW Broadcasting ni?

⁷ Halumo mu hasa ku handeka nguenu, ‘Eyo, tu nevuko, amba co vimpande vie ku tuhuka mu jw.org na vikuavo via mu JW Broadcasting, tu vi linga vati? Mua mono, kasi vene ka tu hasa ku vi puisamo, muomu via vingi cikuma!’ Aci singaniekenu ha cimueso eci: Ku virestaurante ve ku teleka via-ku-lia via vingi kaha via ku liseza-seza. Vunoni vakua ku landa ka ve ku lia viose. Ve ku hangulaho vimo. Na vuno vene nga ka muesi na ku hasa ku tanda viose vie ku tuhuka mu saiti yetu kati mu ivue vusiua. Tandenu ni talenu vize vi mu hasa. Tu simutuilenu honi vati ve ku lilongesa na vati mu hasa ku uana vukuasi vua kama mu ku lilongesa cenu?

8. Vati ve ku lilongesa Vutala vua Kaniungi, kaha vukuasi vuka mu ka uana ha ku lingamo?

⁸ Ku lilongesa ca pua ku tuala mana ku vize vi ali na ku tanda muntu linga a lilongeseho vimo. Ka ca puile lika ku tanda vuasi-vuasi vinanga na ku tua vipalo ha cikumbululo kunahu, houe. Ca ku muenako nga muli na ku liviukisila Cilongesa ca Vutala, ha katete tandenu ha mezi Vi Tu Lilongesamo ku vuputukilo vua cilongesa. Ca mu civali, tandenu na ku singanieka ha mutue ua cilongesa, hamo lika na mitue ya indende kaha na vihula via ku hituluka. Mu nima yaco, tandenu cilongesa na civando. Tualenu mana ku mezi a katete a nkala cinanga, muomu kukekuo ku mu muena vili mu cinanga cose. Omo mu tanda cilongesa, puenu na ku singanieka ha vati nkala cinanga ca likuata na mutue ua undende kaha na mutue ua cilongesa cose. Hakenu vitantekeyeso ha nkala lizi ka mu tantekeya na nkala nguli ka ya mi lombolokele vuino, linga mu tondeseseho.

9. (a) Omo lia vika kaha vati tua pande ku tuala cikuma-kuma mana ku mikanda ya mu Mbimbiliya, nga tu lilongesa Vutala? (b) Ngue mu ya muesa Yehosua 1:8, mu nima ya ku tanda vinimbu via mu Mbimbiliya, vika vikuavo tua pande ku linga?

⁹ Cilongesa ca Vutala ca pua cilongesa ca Mbimbiliya. Ngeci mukemuo, puenu na ku tuala cikuma mana ku mikanda ya mu Mbimbiliya,  cikuma-kuma ize i va ka tanda omo mu ka lilongesa Vutala mu cikungulukilo. Talesesenu ha vati mezi a ku mukanda uaco a hana ntsindo ku nguli ya kama ili mu cinanga. Cikuavo naua, omo mu tanda visoneka viaco puenu na ku hilula ha vati mu hasa ku vi pangesa mu muono uenu.​—Tandenu Yehosua 1:8.

10. Kuliya na vaHevelu 5:14, omo lia vika visemi va pande ku pangesa imo ntsimbu ya ku Lemesa mu Vusoko, mu ku longesa vana ku lilongesa na ku tondesesa?

¹⁰ Visemi vose, va tonda Ku Lemesa Cavo mu Vusoko ci tovale ku vana vavo nkala simano. Vutuhu visemi va pande ku liviukisila vimo mpundu via ku simutuila mu ku lemesa ca mu vusoko, vunoni ka va pandele ku livua ngecize nkala simano va pande ku linga viuma via ku lifuila ni ku tonda muzimbu ua ku lifuila, houe. Kaha naua vutuhu citava ku pangesa ntsimbu ya ku Lemesa mu Vusoko mu ku tala programa ya nkala ngonde JW Broadcasting ni vene ku linga vimo ngeci mua ku tunga vuato vua Noa, vunoni ca pua ca seho cikuma ku kuasa naua vanike va tantekeye vati ve ku lilongesa. Ca ku muenako, va tondeka ku va longesa vati ve ku liviukisila viuano, na vati va hasa ku tondesesa vikumbululo via vimo vihula vi ve ku va linga ku visikola. (Tandenu VaHevelu 5:14.) Nga ku ndzivo va pua na ku lilongesa vimpande vieka kati lika ku tala vivideo, ci ka va puila ca casi ku tuala mana ku viuano via mu cikungulukilo, viuano via limbo na viuano via muhato, muomu viuano viaco ka vie ku solola vivideo ntsimbu yose. Vunoni vulaha vua nkala cilongesa vua pande ku hitukila ha miaka na vuntu vua vanike.

11. Vika ca puila ca seho ku longesa vandongesi vetu va Mbimbiliya vati va hasa ku lilongesa mu vulika?

¹¹ Vandongesi vetu va Mbimbiliya navo va tondeka ku va longesa vati ve ku lilongesa. Nga va ci li va vaha, tue ku viukilila ku va mona va tua vipalo ha vikumbululo mu mukanda u tue ku lilongesa navo ni mu mikanda ya ku viuano. Vunoni tua pande ku va longesa vati ve ku tondesesa viuma na ku lilongesa lika liavo. Kaha omo visoti vi ka va solokela ka va ka tuntila ku hula vakuavo mu cikungulukilo vi va pande ku linga, vunoni va ka tantekeya vati mua ku uanena vinguli vi va tonda mu ku tondesesa mu mikanda yetu.

12. Mavutumbe aka tu hasa ku kala nao omo tu lilongesa?

¹² Nga ka mua lemene ku lilongesa, mu hasa ku singanieka nguenu na limo litangua liahi ku lilongesa ci ka mi tovala. Vunoni nenu ci hasa ku mi tovala. Ha katete, puenu na ku lilongesa mu ntsimbu ya indende kaha mu ya na ku vuezako kamandende kamandende. Kaha Kalenu  na vutumbe. Vutuhu vutumbe vuetu vua kama nga tu lilongesa vua pua ku kaniamesa vusamba vuetu na Yehova. Vutumbe vu tu hasa ku puisamo mu vuasi vua pua ku tonda cikumbululo ca cihula ci va tu lingile kuli uose-ouo ni ku tondesesa mizimbu ya handeka ha cimo cisoti ci tuli na ku pinda naco.

13. (a) Lombololenu vinanga vi a hasa ku puisamo nkala mukuendze mu ku hakuila via tsiliela ku sikola. (b) Vati mu hasa ku pangesa cimamuna ca ku Kolose 4:6?

¹³ Ca ku muenako, visoti vika ove mukuendze ue ku liuana navio ku sikola? Halumo vakuenu ku sikola ve ku ku pindisa omo lia ku viana ku imba muaso ua cifuti. Kaha halumo ue ku tonda ku hakuila vi ya handeka Mbimbiliya ha cimpande caco, vunoni ue ku ivua liova. Ku vi puisamo ca tondeka ku lilongesa na civando cimpande caco! Omo u lilongesa, u hasa ku kala na vutumbe vuvali: (1) ku ivuisisa vusunga vua ku lingisa ku litepa mu via mavu, kaha (2) ku vueza ku vutongue vuove vua ku hakuila vusunga. (Yoano 17:16; 1 Pet. 3:15) Ha katete u hasa ku lihula nguove ‘Vinguli vika ve ku pangesa vakuetu ku sikola mu ku hakuila cimpande ca ku-imba muaso ua cifuti? Mu nima yaco, pangesa mikanda yetu mu ku tondesesa ha cimpande caco. Nga u lingamo u ka mona ngecize, ku hakuila vi ua tsiliela ka ca puile ca cikalu cikuma ku hiana na muze mu ue ku singanieka. Cingi ca vantu ve ku imba muaso ua cifuti muomu umo muntu u va singimika ua va lekele ku lingamo.​—Tandenu Kolose 4:6.

14-16. (a) Vati mu hasa ku lilongesa via limo livulu lia mu Mbimbiliya ka mu tantekeya vuino? (b) Lombololenu vati vinimbu vi va na tumbula, vi hasa ku mi kuasa ku ivuisisa ntsimbu ya yoyelele Amose. (Talenu naua cikasa “ Puisenu Vantu va mu Mbimbiliya Ngue Kasi Vali na Muono.”)

¹⁴ Aci singaniekenu nga mu cimo ciuano ca ku lutue, mu ka tondeka ku tondesesa via umo ua vaze va va luka nguavo vapolofeto va vandende ni nguetu vaze va sonekele mavulu a putukila ha Hoziya ku tuala ha Malakiya, kaha halumo kapolofeto uaco ka mu mu tantekeya vuino. Cuma ca katete ci mua pande ku linga, ca pua ku vueza ku cizango cenu ca ku lilongesa via sonekele kapolofeto uaco. Vati honi mu hasa ku lingamo?

¹⁵ Ca katete, lihulenu nguenu: ‘Vika nja tantekeya ku tuala ha muntu ua sonekele livulu liaco? Ou muntu uaco ua puile iya, ua yoyelele kulihi, cipanga cika ua kele na ku linga?’ Ku lilongesa vuino via mukua ku soneka, ci hasa ku tu kuasa ku ivuisisa sonekesi yeni na cifua ca vimueso via pangesa mu livulu lieni. Kaha omo mu tanda Mbimbiliya, puenu na ku tonda handekesi ni mezi a mi kuasa ku ivuisisa vuntu vua mukua ku soneka uaco.

¹⁶ Cikuavo naua, ku tantekeya ntsimbu i va sonekele livulu liaco ci hasa ku mi kuasa. Kaha mu hasa ku lingamo mu ku tala ha “Tabela dos Livros da Bíblia” mu Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada. Mu hasa ku tala naua ha cikasa ca handeka via vapolofeto na vamiangana mu Apêndice A6. Nga muli na ku lilongesa livulu lia handeka via vupolofeto, ci ka mi kuasa cikuma nga mu tondesesa via vati ya fuile miono ya vantu ha ntsimbu i va sonekele livulu liaco. Ca ku muenako, Kapolofeto uaco va mu tumine ku sungamesa visinganieka ni vilinga vika via vantu? Veya va kele na ku yoyela ku ntsimbu yaco? Linga muzimbu uaco u mi lomboloke vuino, halumo ci ka tondeka na ku tala mu mavulu akuavo a mu Mbimbiliya. Ca ku muenako, nga mu tonda ku ivuisisa vuino via kele na ku hita ku ntsimbu ya kapolofeto Amose, mu uana vukuasi vua kama nga mu tanda naua vinimbu via ku 2 Vamiangana na 2 Mizimbu. Vinimbu viaco va vi soneka mu kati ka vipalo vivali via ha kati ka Mbimbiliya ya Tradução do Novo Mundo, kaha va hakaho kasona ka vi tokeka ha Amose 1:1. Kaha mu hasa naua ku tanda livulu lia Hoziya, muomu neni ua yoyele ku ntsimbu  imo lika na Amose. Mua vusunga, vintsina viose evi, vi hasa ku mi kuasa ku ivuisisa cifua ca ntsimbu ya yoyelelemo Amose.​—2 Vam. 14:​25-28; 2 Miz. 26:​1-15; Hoz. 1:​1-11; Amose 1:1.

17-18. Pangesenu vimueso vili ha cinanga ni cimueso cenu vavene, mu lombolole vati ku tuala mana ku tu mizimbu tua tundende ci hasa ku tovalesa ku lilongesa cenu mu vulika.

¹⁷ Ca pua ca cili ku tanda Mbimbiliya na mpuila ya ku lilongesa via vingi. Ca ku muenako, aci singaniekenu nga muli na ku tanda kapitulu 12 ka Zakaliya, kaze ka handeka via vupolofeto vua ku-tsa ca Mesiya. (Zakaliya 12:10) Kaha omo mu heta ha cinimbu 12, mu uanaho nguavo vakua “vusoko vua ndzivo ya Natane” va ka linienga cikuma ku-tsa ca Mesiya. Kaha ka mu tuvakanaho ngoco, vunoni mu ci imana na ku lihula nguenu: ‘Haka ya likuatela ndzivo ya Natane na Mesiya? Kulihi nji hasa ku uana mizimbu i lombololaho vuino?’ Kaha mu “tuenaho” vuino. Nga mu tala kasona kali ha cinimbu caco ka mi tuala ku 2 Samuele 5:​13, 14, ku mu ka uana ngecize Natane ua puile umo ua vana va Muangana Ndaviti. Ha kasona kaco hali naua livulu lia Luka 3:​23, 31, lia muesa ngecize Yesu ua puile ua ku cikota ca Natane ku hitila muli Maliya. (Talenu Vutala vua Kaniungi vua Agosto ya 2017, lifo 32 cina. 4.) Kaha muzimbu u putuka ku mi tovala honi! Mu tantekeya ngecize vupolofeto vua muesele ngecize Yesu a ka semukila ku cikota ca Ndaviti. (Mat. 22:42) Vunoni Ndaviti ua kele na vana va tuvakana 20. Nkuma ka ci mi vuisa ndzolela ku mona ngecize Zakaliya ua tumbula mpundu vusoko vua Natane ngueni vu ka linienga cikuma ku-tsa ca Yesu ni?

¹⁸ Tu talenu cimueso cikuavo. Kapitulu ka katete ka Luka, ka muesa ngecize kangelo Ngambiele ua ka menekele Maliya kaha ua mu lekele ngueni a ka sema muana ua yala. Vunoni ua vuezeleko ngueni: “Ikeye aka pua ua kama, va  ka mu luka Muana ua Mukua ku Hiana vose: kaha Muangana Njambi a ka mu hia citumamo ca vuangana ca ise Ndaviti: Kaha a ka sika ndzivo ya Yakomba ku miaka yose ya ya- ye.” (Luka 1:​32, 33) Halumo tu hasa ku tuala lika mana ku mezi a katete a Ngambiele a muesa ngecize Yesu va ka mu luka nguavo “Muana ua Mukua ku Hiana vose.” Vunoni Ngambiele ua handekele naua ngueni Yesu “a ka sika.” Kaha tu lihula honi nguetu mezi aco a lombolokele vika kuli Maliya. Vuno ua singaniekele ngueni Ngambiele ua handekele ngecize Yesu a ka sintsa Muangana Helonde ni muangana ue ku hateleko mu nima ya Helonde ni? Nga Yesu ue ku puile muangana, Maliya nga ua puile naye ya Muangana, kaha nga vusoko vuose vue ku nungulukilile ku nganda ya vuangana. Vunoni Mbimbiliya ka ya muesele ngecize Maliya uehuile Ngambiele ha cimpande caco; kaha na hamo ha muesa ngecize Maliya ua vundilile cihela ca ku lifuila mu Vuangana vua muilu, ngue mu va lingile vamo vandongesi vavali va Yesu. (Mat. 20:​20-23) Ku hilula ou muzimbu uaco mu cifua eci, ci tu vueza ku vusunga vu tua kala navuo ngecize Maliya ua puile mpuevo ua ku likehesa cikuma-kuma!

19-20. Ngue mu ya muesa Tiango 1:22-25 na 4:8, mavutumbe etu aka nga tu lilongesa Mbimbiliya?

¹⁹ Tu vulukenu ngecize vutumbe vuetu vua kama mu ku lilongesa Lizi lia Njambi na mikanda yetu vua pua ku kaniamesa vusamba vuetu na Yehova. Vutumbe vukuavo vua pua ku hilula vuino ‘mu tua fua’ na ku mona vika tua pande ku alulula mu muono linga tuye Njambi ku mutima. (Tandenu Tiango 1:​22-25; 4:8.) Ngeci mukemuo, ku nkala vuputukilo vua ku lilongesa cetu, tua pande ku vundila sipilitu santu. Na ku mu vundila a tu kuase ku lilongesa via vingi mu cilongesa cetu na ku nongonona haka tua pande ku sungamesa mu muono uetu.