Mbimbiliya ya muesa ngecize mu nima ya Vakua Mindiane ku tuala Yosefe ku Ingito, Yakomba na vusoko vueni va tundile ku Kanana na kuya ku Ingito. Kaha va ka tungile ku cimo cihela ca mu Ingito ci va lukile nguavo Ngosene, ku mavanda a ndonga ya Nilu. (Njen. 47:1, 6) VaIsaleli va putukile “ku lana cikumakuma, na ku lisemunuina.” Ngeci, Vakua Ingito va putukile ku ziva liova lia vaIsaleli kaha va va puisile vandungo.—Ezu. 1:7-14.

Vamo vakua sembulule ve ku paya ou muzimbu ua mu Mbimbiliya nguavo visimo via ngoco. Vunoni, kua kala vukaleho vua muesa ngecize vaSemita * va ka puile vandungo ku Ingito ku laza.

Ca ku muenako, vakua ku hinda mu vingundu va situile vimo visupo via muesa ngecize ku vucelo vua Ingito kua kele membo laza. Ndotolo ua vilongesa John Bimson ngueni va na uana vukaleho vu muesa ngecize ku vucelo vua Ingito kua kele membo a tuvakana 20 a vaSemita. Kaha naua mukua ku lilongesa via Ingito James K. Hoffmeier ngueni: “Tunde mu muaka kampe ngue ua 1800 ku tuala 1540, T.K.K.E., Ingito ya puile cihela ci va lemene cikuma ku nungulukila vakua cikota ca Seme va ku cihava ca Azia. “ Kaha ua vuezeleko naua ngueni: “Eyi ntsimbu yaco ya litombola na ntsimbu i va kele na ku nunguluka vakuluntu va membo hamo lika na limbo liose. Ngeci ya litombola na muzimbu ua ku Njenisisi.”

Kaha ku vutokelo vua Ingito nakuo kua soloka vukaleho vukuavo. Limo lizengununo (papiros) lia handeka via Vuangana vua ha Kati (tunde mu 2000–ku tuala 1600 T.K.K.E.) lia kala na mazina a vamo vandungo va ka pangelele ku imo ndzivo ya ku vutokelo vua Ingito. Kaha ha kati ka mazina aco ha kala mazina a tuvakana 40 a vakua cikota ca Seme. Vandungo vaco va kele na ku linga vipanga ngeci mua ku teleka, ku tonga, na vipanga vikuavo via vundungo. Muata Hoffmeier ua handekele naua ngueni: “Nga vakua Seme va tuvakana 40 va pangelele ku ndzivo imo lika ku Terbaid [vutokelo vua Ingito], kaha mu Ingito yose, cikumakuma ku mavanda, kua kele vakua Seme vavengi.”

Mukua ku hinda mu vingundu David Rohl ua sonekele ngueni amo mazina a vandungo “a litombola mu vifua viose na aze a va tumbula mu Mbimbiliya.” Ca ku muenako, imo mitamba ya lizengununo liaco lia kala na mazina ngeci mua, Isakale, Asele na Sifila. (Ezu. 1:3, 4, 15) Mu ku manusula Rohl ua handekele ngueni: “Ovu vukevuo vukaleho vua kama vua muesa ntsimbu i va kele vaIsaleli mu vundungo ku Ingito.”

John Bimson ngueni: “Muzimbu ua mu Mbimbiliya ua handeka via vundungo vua ku Ingito na ku patuka ca vandungo vaco, ua kala na vukaleho ka citava ku vu viana.”