Nja kolela mu Puerto Limón, mbonge ya vutulilo vua vimbapolo ku kalunga ndonga ku Costa Rica. Va tu sema vatanu na vatatu, kaha ange nji ua mu citanu na vavali. Vatate va tsile tele nji li na miaka itanu na itatu. Kaha vanana va tu lelele lika liavo.

Beisebol ya puile mutamba ua muono uange. Nja lemene cikuma ku asa tele nji ua mundende. Mu miaka ya ku sulumuina tele nji ka nkavala, nja kovelele mu cimo civunga ca vakua ku asa. Mu nja kovelele mu civunga caco tele nji li na miaka 20. Umo yala ua nji laniene ku kovela mu civunga ca kama ca cifuti ca Nicaragua. Vunoni ha ntsimbu yaco, mu ku linga vanana vavalele, yange nja kele na ku va tala, ngeci ka nja tondele ku ka yoyela ku Nicaragua. Kaha nja vianene cilanio caco. Mu nima ya ntsimbu, yala mukuavo naua ua nji laniene ku kovela mu civunga ca ku cifuti ca Costa Rica, cize ca tondekele ku hangula vakua ku asa. Kaha nja tavele cilanio caco. Nja kovelele mu civunga caco mu muaka 1949 ku tuala mu 1952. Vintsimbu via vingi nja kele na ku asela mu Cuba, Mexico na mu Nicaragua. Nja puile mukua ku asa vuino, kaha vintsimbu vimo nja asele lua ku pua 17 ca ku hona ku sevuka ambe kavundende. Nja lemene ku ivua vantu va halesa lizina liange!

Vunoni ca vusiua, nja uilile mu muono ua vupangala. Vutuhu nja kele na lipangala umo lika, kasi nja kele naua na vampuevo vakuavo. Nja kele na ku nua cikuma. Tangua limo, nja pendele cikuma ngecize mu nja hindukile lia mukuavo, ka nja hasele ku vuluka vati nja hilukile kuimbo! Cikuavo naua nja lemene vuela vua ku nganiala vimbongo.

Ntsimbu i nja yoyele muono ua cifua eci, vanana va puile Mukaleho ua Yehova. Va setekele ku katula cizango cange, vunoni ha katete ka va hasele muomu nja likovelesele mpundu mu ku asa. Ha vintsimbu via ku-lia, omo nja puile na ku kala mu lipela lia ku liviukisila, ka nja kele na ku ivua ndzala! Nja tualele cikuma mana ku ku asa lika. Nja lemene ku beisebol ku hiana viuma viose!

Vunoni mu nja kele na miaka 29, nja vulumukile mu ku seteka ku kuata mbola. Kaha mu nja kangukile, nja tundile mu civunga ca kama. Nja kovelele mu civunga ca vakua ku longesa vakua ku asa mu hiehi na limbo liange.

Mu muaka ua 1957, nja tavele cilanio ca ku ya ku ciuano ca muhato ca Vakaleho va Yehova ca hitilile mu lipela li nja kele na ku asela. Ka nja hasele ku kuasa vimo omo nja tumamene mu mbunga, vunoni nja muene ku litepa ca kama ca kele ha vilinga via kasingimiko via Vakaleho na vilinga via vantu va kele na ku tala vueho mu lipela liaco. Vi nja muene ku ciuano ca muhato via nji lingisile ku putuka ku lilongesa Mbimbiliya na Vakaleho na ku putuka ku ya ku viuano via cikungulukilo.

Nja komokele cikuma vilongesa via Mbimbiliya vi nja kele na ku lilongesa. Ca ku muenako, Yesu ua handekele ngueni ku matangua a ku kotokela, vandongesi veni va ka ambulula muzimbu ua cili ua Vuangana vua Njambi mu mavu ose. (Mateo 24:14) Nja lilongesele naua ngecize Vakua Kilistu va vusunga ka ve ku ambulula mu ku nganiala vimbongo. Yesu ngueni: “Vuana mu na tambula ngoco, vu hanienu ngoco.”—Mateo 10:8.

Mu nja kele na ku lilongesa Mbimbiliya, nja setekesele vi ya handeka na vi nja muene ha kati ka Vakaleho va Yehova. Nja komokele kapandi ka ve ku lihakela ka ku ambulula muzimbu ua cili ua Vuangana vua Njambi mu mavu ose. Nja muene muli vakevo cimbembesi ca ku hana ca sikile Yesu ku Vakua Kilistu ku ci muesa. Kaha mu nja tandele Mako 10:21 na ku mona cilanio ca Yesu ngueni ‘Tuaya, nji kave,’ nja tondele ku pua Mukaleho.

Vunoni ca nji ambatele ntsimbu, linga nji hasa ku lingamo. Ca ku muenako, nja kele na ku ta vuela vua numelu ya “soliti” nkala simano mu ku nganiala vimbongo miaka ya ingi. Vunoni nja lilongesele mu Mbimbiliya ngecize Njambi ua zinda vakua ku lemesa “Ngande,” ni nguetu njambi ua soliti na vakua cipululu. (Isaya 65:11; Kolose 3:5) Kaha nja likelele vuela vuaco. Calumingu ca ku livanga mu nja likelele vuela vuaco, numelu yange ya “soliti” ya nganialele! Vunoni vakuetu va nji zolele muomu simano yaco ka nja tele, kaha va puile na ku nji sindiya cikuma ku ka ta naua vuela vuaco, vunoni ka nja tavele. Ka nja hilukilileko naua.

Vunoni nja lihitile naua na ceseko ca kama ku ‘vuntu vuange vua vuha’ ha litangua li va nji mbatizile ku ciuano ca muhato ca Vakaleho va Yehova. (Efeso 4:24) Ku cinguezi ca vutsiki ca litangua lize vene, mu nja hilukile ku hotele ku nja tulilile, nja uanene lipangala liange ua laza na nji vandamena ku cikolo ca hondo yange. Kaha ua handekele nange ngueni, “Sammy, tu kovele mumo! Tu livuise mua cili!” Vunoni haze vene, nja mu kumbuilile nguange, “Kuahi!” Kaha nja mu lekele nguange nja yoya mu ku kava vitume via Mbimbiliya. (1 Kolintu 6:18) Vunoni ikeye ua tambakanene ngueni, “Vati nguove?” Ua sembuluile vi ya handeka Mbimbiliya ku tuala ha vupangala na ku nji sindiya linga tu hiluise cilemo cetu. Vunoni haze vene, nja kovelele mu hondo yange na ku pata ku cikolo. Lelo lino, nji li na ndzolela ya ku handeka nguange tunde ha nja puila Mukaleho mu muaka ua 1958, nja viukilila cikuma ku alulula cifua ca muono u nja yoyele.

Nji li na ku livua ngue nji soneke livulu ku tuala ha vivezikiso vi nja tambula mu ku kava vitume via Mbimbiliya! Vimo via vivezikiso viaco, nji li na vavusamba va vusunga, muono uange uli na vutumbe na ndzolela ya vusunga.

Kasi nja lema ku tala beisebol, vunoni nji tantekeya vika via seho kuli ange. Muomu mu ku asa beisebol nja uanene lutsimo lua ngoco na vimbongo, kaha viuma viaco ka via simbuile. Vunoni vusamba vuange na Njambi na vamuanetu via pua via ku miaka yose. Mbimbiliya nguayo: “Mavu a hita na lisungu liao: vunoni ou ue ku linga-linga cizango ca Njambi a kala-kala ntsimbu yose ya ya-ye.” (1 Yoano 2:17) Vuovuno nja lema Yehova Njambi na vantu veni ku hiana viuma viose!