Njambi ua Kala na Mazina Angahi?
Cikumbululo ci ya hana Mbimbiliya
Njambi ua kala na lizina limo lika. Mu ciHevelu ve ku lisoneka יהוה kaha mu Ngangela co va lilangulula nguavo “Yehova.” a Ku hitila muli kapolofeto keni Isaya Njambi ua handekele ngueni: “Ange nji Yehova, likelio lizina liange.” (Isaya 42:8) Eli lizina liaco lia soloka vintsimbu via ku pua 7.000 mu mazengununo a laza a Mbimbiliya—ku lana calio ca hiana nkala vinkumbu vieka via Njambi ni nguetu lia hiana mazina ose vene a va tumbula mu Mbimbiliya.
Vuno Yehova ua kala na mazina eka ni?
Vutuhu Mbimbiliya ya tumbula Njambi ha lizina lieni limo lika “Yehova” vunoni lia mu luka naua vinkumbu vieka via vingi. Mutamba u na hatako ua muesa vati vinkumbu viaco na vati nkala nkumbu ya likuata na vuntu vua Yehova.
Nkumbu |
Ha ya kala |
Vi ya lomboloka |
---|---|---|
Allah |
(Hahi) |
Lizi “Allah” ka lia puile lizina lia Njambi mpundu, lia pua lika nkumbu ya lomboloka “Njambi” mu lilimi lia ciArabe. Vimbimbiliya vi va langulula mu ciArabe na mu malimi akuavo, via pangesa lizi “Allah” mu cihela ca “Njambi.” |
Mukua Ngolo Yose |
Njenesisi 17:1 |
Ua kala na ngolo ya ku hiana. Lizi lia ciHevelu ʼEl Shad·daiʹ, ni nguetu “Njambi Mukua Ngolo Yose” va lisoneka vintsimbu via ku pua 7 mu Mbimbiliya. |
Alefa na Omenga |
Ku-Solola 1:8; 21:6; 22:13 |
“Mukua ku livanga na mukua ku kotokela” ni “cisangumukilo na cisulumuino”, aa mezi a lomboloka ngecize ka kua kele Njambi Mukua Ngolo Yose ku nima ya Yehova kaha ka ku ka kala na umo uahi ku lutue lueni. (Isaya 43:10) Alefa lia pua lisona lia katete lia mu ciNgelengu, Omenga co lisona lia ku manusuila. |
Uze ua Kala Fume ku Ntsenkulu |
Ndaniele 7:9, 13, 22 |
Njambi ka kele na vuputukilo ikeye ua kalako ku miaka yose te kanda ku kale muntu ni nkala cuma ceka. |
Sakatanga |
Isaya 40:28 |
Ikeye ua tangele viuma viose. |
Tatetu |
Mukua ku tu hana muono. |
|
Njambi |
Njenesisi 1:1 |
Uze ua fuila ku mu lemesa; Mukua ngolo. Lizi lia ciHevelu ʼElo·himʹ liemanena vuingi, mu ku muesa vukama, vumpahu, na vucili vua Yehova. |
Njambi ua vanjambi |
Ndeutelonomi 10:17 |
Njambi mukua vukama ua liseza na tumponia va ve ku lemesa vamo.—Isaya 2:8. |
Mulongisi ua ku Hiana. |
Isaya 30:20, 21 |
Ue ku longesa vantu na ku va tuamenena.—Isaya 48:17, 18. |
Njambi ua Ndzolela |
1 Timoteo 1:11 |
Ua tsimana mu ku pua Njambi Mukua ku viukilila na mukua ndzolela.—Visamo 104:31. |
Mukua ku ivua vivundilo |
Visamo 65:2 |
Ikeye mpundu ue ku ivua nkala civundilo ci ve ku linga kuli ikeye na lutsilielo. |
Nja Pua Uze Nja Pua |
Ezundu 3:14 |
Ue ku lipuisa viose vi tondeka mu ku lipuisamo vutumbe vueni, aa mezi aco va langulula naua nguavo “nji ka lihipula viose vize vi nji ka tonda. Nji ka hangula vize vi nji ka tonda ku pua.” (The Emphasised Bible, by J. B. Rotherham; Tradução do Novo Mundo) Aa mezi a tu kuasa vi lia lomboloka lizina lia Yehova li va tumbula mu cinimbu ci na hatako.—Ezundu 3:15. |
Mukua Lifua |
Ezundu 34:14 |
Ke ku tavesa vangamba veni ku lemesa va Njambi veka. Eli lizi va lilangulula naua nguavo ke ku ecelela vakua nkole yeni kaha naua “ue ku tonda vangamba veni va lemese lika ikeye.”—God’s Word Bible; Tradução do novo Mundo. |
Muangana ua ku Miaka na Miaka |
Ku-Solola 15:3 |
Ku sika ceni ka ca kele na vuputukilo na vumanusuilo. |
Sukulu |
Visamo 135:5 |
Ivene. Mu ciHevelu ʼA·dhohnʹ na ʼAdho·nimʹ. |
Muangana ua zimbunga, Muangana ua Sambaote |
Isaya 1:9; Loma 9:29, Versão Rei Jaime |
Ntuamena ua vivunga via kama via tungelo. Nkumbu ya “Muangana ua Sambaote“ citava naua ku lilangulula nguetu “Yehova ua vivunga“ na “Muangana ua vivunga via [muilu].“—Loma 9:29, Mbimbiliya ya Tradução do Novo Mundo; Mbimbiliya ya NET, litota. |
Mukua ku Hiana Viose |
Visamo 47:2 |
Ikeye ua kala helu lia vose. |
Mukua ku Lela |
Visimo 9:10 |
Ua lela ku hiana viuma viose (ka kele na mazilo na amo ahi). |
Ntsongi |
Isaya 64:8 |
Ua kala na ngolo ha vantu na vifuti, ngeci mua ntsongi ua kala na ngolo ha vuma.—Loma 9:20, 21. |
Nkuli |
Isaya 41:14 |
Ua landa ni ku patula lueka naua vantu ku vupi na ku ku-tsa ku hitila mu nkombelo ya Yesu Kilistu. |
Livue |
Visamo 18:2, 46 |
Ua pua vutinino vua ku kaniama na ndundzi ya vuovole. |
Muovole |
Isaya 45:21 |
Ue ku ovola ku vusonde ni ku ku nonga. |
Kaniungi |
Visamo 23:1 |
Ue ku niunga vakua ku mu lemesa. |
Uze ua Hiana viose |
Ndaniele 7:18, 27 |
Ua hiana vose ku vukama. |
Mazina a vihela vi va tumbula mu visoneka via ciHevelu
Amo mazina a vihela vi va tumbula mu Mbimbiliya, a likuata na lizina lia Njambi. Vunoni ka a puile mazina eni akuavo.
Lizina lia cihela |
Ha va ci tumbula |
Vi lia lomboloka |
---|---|---|
Yehova-ile |
Njenesisi 22:13, 14 |
‘Yehova a ka tu viukisila.’ |
Yehova-nissi |
Ezundu 17:15 |
‘Yehova ikeye ngundzi yange ya citantekeyeso.’ Yehova ua pua Njambi uze ku va hasa ku tinina vantu veni, mu ku va niunga na ku va kuasa. |
Yehova-salome |
Vangazi 6:23, 24 |
Yehova Ikeye Ciyulo. |
Yehova-sama |
Ezekiele 48:35. |
“Yehova ku ali.” |
Vusunga vua pande ku tu lingisa ku tantekeya na ku pangesa lizina lia Njambi
Njambi ue ku mona ngecize lizina lieni Yehova, lia pua lia seho ya kama, muomu ua li haka mu Mbimbiliya makulukazi a vintsimbu.
ntsimbu via vingi ua tsindikile ha seho ya lizina lia Njambi. Ca ku muenako, ua vundilila kuli Yehova ngueni: ”Va [lelese] lizina liove.”—Mateo 6:9; Yoano 17:6.
Ku tantekeya na ku pangesa lizina lia Njambi, cikeco ca pua cinanga ca katete mu kuli kuata vusamba neni. Vusamba vuaco vue ku va lingisa linga va uane vukuasi ku cikulaheso eci ca Njambi. “Muomu na hake cilemo ceni kuli ange kaha nji ka mu ohiela, nji ka mu haka ku vukama muomu na tantekeya lizina liange.”—Visamo 91:14.
Mbimbiliya ya tava nguayo: “Ku vi li vimosi vi ve ku tumbula vinjambi, cipue kuilu cipue ha mavu. Ngecize ku vi li vinjambi via vingi na vamiangana va vengi.” (1 Kolintu 8:5, 6) Vunoni ya muesa naua ha toma via Njambi umo lika ua vusunga, lizina lieni Yehova.—Visamo 83:18.
a Vamo valongesi va ciHevelu va lema ku pangesa lizina lia “Yahweh” ku pua lizina lia Njambi.