TLAMACHTILI 1
“Xiakaj uan xikinmachtikaj maseualmej”
Tlen moixtoma ipan Hechos (Tlen apóstoles kichijkej) uan kenijkatsa techpaleuia
1-6. Xikijto kenijkatsa toikniuaj tlajtolmoyauaj maske kampa ueli itstokej.
TOIKNI Rebecca, katli eua Ghana, tlajtolmoyauayaya kema yauiyaya escuela. Yeka, nochipa kiuikayaya amatlajkuiloli ipan imochila. Uan kema asiyaya hora para tlakuas, kinkamanaljuiyaya tlen Biblia katli ininuaya momachtiyaya, yeka pejki kinmachtia se keskij.
2 Ika este tlen África, ipan se isla tlen Madagascar, se toikni iuaya isiua katli elij precursores, kinmachtiyayaj miakej katli itstokej uejka. Maske tlauel tlatotoniayaya, toikniuaj nejnemiyayaj se 25 kilómetros.
3 Toikniuaj ouij kimatiyayaj kinmachtisej maseualmej ipan pilaltepetsitsij tlen mokauayaya nechka ueyatl Paraguay uan Paraná, pampa monekiyaya apanosej. Yeka miakej toikniuaj tlen Paraguay uan sekinok katli ualayayaj ipan 15 altepemej, kichijchijkej se ueyi barco tlen kinkuik se 12 maseualmej. Tlen kichijkej kinpaleuik toikniuaj ma kinmachtikaj nochi katli itstoyaj ipan nopa pilaltepetsitsij.
4 Ipan Alaska, toikniuaj tlauel tlajtolmoyauayayaj kema asiyayaj miakej paxalouanij ipan metstli kema kentsi tlatotoniayaya. Ipan nopa metstli asiyayaj miak barcos tlen kinuikayaya miakej maseualmej katli kampa ueli euayayaj. Yeka toikniuaj kitlaliyayaj carritos ika amatlajkuiloli ipan miak tlajtoli. Uan kema toikniuaj yauiyayaj kintemouaj maseualmej katli itstoyaj uejka ipan Alaska, yauiyayaj ipan avionetas uan kiampa ueliyayaj kinmachtiaj.
5 Toikni Larry, katli eua Texas (Estados Unidos), tlajtolmoyauayaya kampa kinmokuitlauiyayaj katli ya uejueyij. Maske nemiyaya san ika se silla de ruedas, kipaktiyaya tlajtolmoyauas. Kiniljuiyaya maseualmej tlen kichiuas iTlanauatijkayo Dios uan nojkia motemachiyaya sampa nejnemiskia ipan yankuik Tlaltipaktli (Is. 35:5, 6).
6 Se keskij toikniuaj monejki yasej ika norte tlen Myanmar (achtouia kitokaxtiyayaj Birmania) pampa kipiaskiaj se ueyi tlanechikolistli, yeka kistejkej ika barco ipan altepetl Mandalay uan uejkajkej se eyi tonali. Toikniuaj tlauel kinpaktiyaya tlajtolmoyauasej, yeka kiuikayayaj amatlajkuiloli para kinmakasej katli nojkia yauiyayaj nopaya. Kema nopa barco moketsayaya, toikniuaj temoyayaj uan nima temajmakayayaj amatlajkuiloli. Nopaya tlejkoyayaj sekinok ipan barco, yeka kema toikniuaj sampa tlakuepiliyayaj ueliyayaj nojkia “kinkamanaljuiaj”.
7. ¿Kenijkatsa tlajtolmoyauaj Jehová itlajtoltemakauaj, uan kenke kiampa kichiuaj?
7 Kej tikitakej, toikniuaj tlajtolmoyauaj kampa ueli pampa kinekij senkistok tlamachtisej “iTlanauatijkayo Dios” (Hech. 28:23). Tlajtolmoyauaj kajkalpa, ojtipa, ika cartas uan ika teléfono. Uan kichiuaj kampeka tlamachtisej kema yauij ipan carro, ipan parque o kema itstokej ipan ininteki. Maske amo sanse kej tlajtolmoyauaj, nochi tlamachtiaj tlen kiijtoua Dios iTlajtol (Mat. 10:11).
8, 9. 1) ¿Tlake panotok pampa amo aka ueltok techtsakuilia ipan tlajtolmoyaualistli? 2) ¿Tlake timotlatsintokiaj, uan tlake techpaleuis tijnankilisej ni tlajtlanili?
8 ¿Nojkia titlajtolmoyaua? ¿Tieli se tlen katli nojkia tlajtolmoyaua ipan kipano 235 altepemej uan pilaltepetsitsij? Tlaj kena, uajka tijchijtok kampeka ma momoyaua nopa kuali tlamachtili ipan nochi Tlaltipaktli. ¡Tlauel xiyolpaki ipan ni tekitl! Tlen tijchijtokej, amo aka ueltok kitsakuilia. Maske tikixnamiktokej miak tlaouijkayotl uan se keskij tekichiuanij techtlatsakuiltiaj uan kinekij ayokmo ma titlajtolmoyauakaj, amo techtsakuilijtokej pampa miakej momachtiaj.
9 Kema timoiljuiaj nochi ni tlamantli, uelis timotlatsintokiaj: “¿Kenke maseualmej uan Diablo amo ueltokej kitsakuiliaj tlajtolmoyaualistli?”. Para tijnankilisej ni tlajtlanili, ma tikitakaj tlen panok ipan achtoui siglo, pampa ipan ni tonali katli tijtekipanouaj Jehová nojua tijchijtokej nopa tekitl.
Se ueyi tekitl
10. ¿Tlake mosentlalik kichiuas Jesús, uan tlake kimatiyaya?
10 Jesús elki katli kipeualtik miak tlanechikoli uan nojkia mosentlalik tlamachtis nopa kuali tlamachtili. Ipan nochi inemilis kichijki ni tekitl, yeka kiijtok: “Moneki nitematiltis nopa kuali tlamachtili tlen iTlanauatijkayo Dios ipan sekinok altepemej, pampa yeka nechualtitlankej” (Luc. 4:43). Pero Jesús kimatiyaya amo kitlamiltiskia nopa tekitl tlen kipeualtik. Kema ayamo mikiyaya kiijtok nopa kuali tlamachtili momoyauaskia “ipan nochi altepemej” (Mar. 13:10). Tlaj ya amo kitlamiltiskia, ¿uajka ajkia inijuantij kichiuaskiaj?
“Xiakaj uan xikinmachtikaj maseualmej tlen nochi altepemej ma elikaj notokilijkauaj” (Mateo 28:19).
11. ¿Tlake kinnauatik Jesús ma kichiuakaj itokilijkauaj, uan tlake tlapaleuili kipiaskiaj?
11 Kema Jesús moyolkuik, kinnauatik itokilijkauaj ma kichiuakaj se tekitl, ya kiniljuik: “Xiakaj uan xikinmachtikaj maseualmej tlen nochi altepemej ma elikaj notokilijkauaj. Xikinatsonpoliuiltikaj ika itoka toTata, ika iKone uan ika ichikaualis Dios. Xikinmachtikaj ma kineltokakaj nochi tlen niinmechnauatijtok. Uan xikilnamikikaj, nochipa niitstos inmouaya hasta kema tlamis tlen mochijtok ipan Tlaltipaktli” (Mat. 28:19, 20). Kema kiijtok “niitstos inmouaya”, kinekiyaya kiijtos nochipa kinpaleuiskia kema tlamachtiskiaj. Uan nelia kinekiskiaj itlapaleuil, pampa Jesús kiniljuik: “Nochi altepemej inmechkualankaitasej” (Mat. 24:9). Uan kema ya nechka tlejkoskia iluikak, nojkia kiniljuik kipiaskiaj seyok tlapaleuili: ichikaualis Dios kinpaleuiskia ma tematiltikaj tlen kichijki ipan nochi Tlaltipaktli (Hech. 1:8).
12. ¿Tlake timotlajtlaniaj, uan kenke moneki tijmatisej?
12 ¿Uan tlake kichijkej nopa apóstoles uan nopa sekinok Cristo itokilijkauaj tlen achtoui siglo? ¿Nelnelia senkistok tlamachtijkej tlen kichiuas iTlanauatijkayo Dios? ¿Uelkej kichiuaj ni tekitl maske amo miakej eliyayaj uan kintlatsakuiltijkej? ¿Nelia kinpaleuik Jehová uan kinmakak ichikaualis? Ni uan sekinok tlajtlanili monankilia ipan amochtli Hechos. Tlauel techpaleuis tlaj tijmatisej kej monankilia. ¿Kenke? Pampa kej kiijtok Jesús, itokilijkauaj monekiyaya tlajtolmoyauasej uan tlamachtisej “hasta kema tlamis tlen mochijtok ipan Tlaltipaktli”. Uajka, nochi Cristo itokilijkauaj monekiyaya kichiuasej ni tekitl, uan tojuantij nojkia moneki tijchiuasej. Yeka tlauel tijnekij timomachtisej amochtli Hechos.
Tlen moixtoma ipan Hechos (Tlen apóstoles kichijkej)
13, 14. 1) ¿Ajkia kiijkuilok amochtli Hechos, uan kanke mokixtik tlen moijkuilok? 2) ¿Tlake tlamantli kiijtoua Hechos?
13 ¿Ajkia kiijkuilok Hechos? Maske amo kiijtoua, kampa peua ni amochtli kinextia eli sanse kej katli kiijkuilok Evangelio Lucas (Luc. 1:1-4; Hech. 1:1, 2). Yeka maske panotok miak xiuitl, miakej kiijtouaj Lucas, “nopa tepajtijketl”, kinekiyaya kuali kimatis tlen panotok uejkajkia (Col. 4:14). Ni amochtli moijkuilok ipan se 28 xiuitl: pejki ipan xiuitl 33 kema Jesús tlejkok iluikak uan tlanki nechka xiuitl 61 kema Pablo kitsaktoyaj. Lucas kiijkuilok nochi tlen kiitak. Kiampa tijmatij pampa ipan tlen kiijkuilok kakisti nojkia nopaya itstoya, yeka kanajya amo kiijtoua inijuantij, kiijtoua tojuantij (Hech. 16:8-10; 20:5, 6; 27:1). Lucas kuali kiitayaya tlake kiijkuilos, yeka kintlajtlanik katli kiitakej tlen panotoya ipan nopa tonali, kej Pablo, Bernabé, Felipe uan sekinok.
14 ¿Tlake tlamantli kiijtoua Hechos? Kema Lucas kiijkuilok se Evangelio, kiijkuilok nochi tlen kiijtok uan kichijki Jesús. Pero kema kiijkuilok amochtli Hechos, mosentlalik san ipan ininnemilis Cristo itokilijkauaj. Ni amochtli mosentlalia ipan nopa tekitl tlen kichijkej maske maseualmej kiijtouayayaj inijuantij “eliyayaj tlen ueli tlakamej uan amo tlauel momachtijtoyaj” (Hech. 4:13). Uajka amochtli Hechos kiijtoua kenijkatsa pejkej momiakiliaj Cristo itokilijkauaj, kenijkatsa tlajtolmoyauayayaj uan kichiuayayaj ika miak pakilistli (Hech. 4:31; 5:42). Nojkia kiijtoua ichikaualis Dios tlapaleuik ma momoyaua nopa kuali tlamachtili (Hech. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25). Ni amochtli nojkia kiijtoua kenijkatsa Jesús ika iTlanauatijkayo Dios kiuejkapantlalis itoka Jehová. Uan kampa tlami kiixtoma kenijkatsa toikniuaj tlajtolmoyajkej maske tlauel kinkualankaitakej (Hech. 8:12; 19:8; 28:30, 31).
15. ¿Kenijkatsa mitspaleuis tlen kiijtoua Hechos?
15 ¡Tlauel mitspaktis tlaj timomachtis amochtli Hechos! Kema tikitas tlen kinpanok toikniuaj tlen achtoui siglo, mitspaleuis más ximotemachi ipan Dios. Kema tikitas inijuantij kuali tlaneltokakej, amo majmajkej uan mosemakakej tlajtolmoyauasej, mitspaleuis nojkia kiampa xijchiua uan xijchiua tlen Jesús technauatik: “Xiakaj uan xikinmachtikaj maseualmej tlen nochi altepemej ma elikaj notokilijkauaj”. Ni amochtli techpaleuis kuali ma timomachtikaj tlen kiijtoua Hechos. Ma tikitakaj kenijkatsa tijchiuasej.
Tlen techpaleuis ma timomachtikaj
16. ¿Ipan tlake eyi tlamantli techpaleuis ni amochtli?
16 Ni amochtli techpaleuis ipan eyi tlamantli: 1) ma timotemachikaj Jehová techyakanas ika ichikaualis kema titlajtolmoyauasej uan kema tikinmachtisej maseualmej, 2) techyololinis ma tiyolpakikaj titlajtolmoyauasej sanse kej kichijkej Cristo itokilijkauaj tlen achtoui siglo uan 3) ma tijpatiitakaj Jehová itlanechikol uan ma tikintlepanitakaj toikniuaj katli techyakanaj.
17, 18. ¿Kenijkatsa kichijtokej ni amochtli, uan tlake sekinok tlamantli kipia para timomachtisej?
17 Ma tikitakaj kenijkatsa mochijchijtok ni amochtli. Kipia chikueyi tlaxeloli uan sejse kiixtoma se keski tlamantli tlen amochtli Hechos. Ni amochtli amo kiixtoma sejse versículos tlen Hechos, kiixtoma tlapoualistli tlen techpaleuis ma tikitakaj tlake uelis tijchiuasej ipan tonemilis. Kampa peua sejse tlamachtili kiijtoua se keski tlajtoli tlen tlauel ipati uan tlapoualistli kampa mokixtijtok nopa tlamachtili.
18 Ni amochtli nojkia kipia sekinok tlamachtili tlen techpaleuis ma tijkuamachilikaj Hechos. Kipia yejyejtsitsij tlaixkopinkayomej tlen techpaleuia ma timoyoliljuikaj tlen panok. Uan ipan miak tlamachtili kiualika miak recuadros tlen techpaleuis ma tijkuamachilikaj. Se keski recuadros kiijtoua kenijkatsa se akajya kuali tlaneltokayaya, kenijkatsa eliyaya se altepetl o kanajya, tlake tlamantli panotok, tlake momajtoyaj kichiuaj maseualmej uan ininnemilis katli nojkia nesij ipan amochtli Hechos.
Tlauel kuali ma titlajtolmoyauakaj kampa technauatiaj.
19. ¿Tlake moneki timotlatsintokisej?
19 Ni amochtli nojkia techpaleuis ma tikitakaj tlake tlamantli timoiljuiaj. Maske ya uejkajtok titlajtolmoyauaj o namanok tipejkej, moneki tikitasej tlake tlamantli tikachtouitlaliaj ipan tonemilis uan tlaj nelia techpaktia titlajtolmoyauasej uan tikinmachtisej maseualmej (2 Cor. 13:5). Uelis timotlatsintokisej: “¿Nikachtouitlalia nitlajtolmoyauas kej achtouia?” (1 Cor. 7:29-31). “Kema nitlajtolmoyaua, ¿nesi nijneltoka tlen nikijtoua uan nijchiua ika pakilistli?” (1 Tes. 1:5, 6). “¿Nochipa nijchiua kampeka nias nitlajtolmoyauati?” (Col. 3:23).
20, 21. ¿Kenke moneki tlauel titlajtolmoyauasej, uan kenke moneki timosentlalisej tijchiuasej?
20 Kema titlajtolmoyauaj, tijchiuaj se tekitl tlen tlauel ipati. Uan moneki tlauel tijchiuasej ni tekitl pampa tiitstokej itlamia tonali uan miakej maseualmej moneki momanauisej. ¿Keskij maseualmej uelis momanauisej? (Hech. 13:48). Amo tijmatij. Tojuantij san moneki timosentlalisej tikinpaleuisej ma momanauikaj (1 Tim. 4:16).
21 Kej tikitstokej ipan ni tlamachtili, moneki titlajtolmoyauasej sanse kej kichijkej toikniuaj tlen achtoui siglo. Kema timomachtisej ni amochtli techpaleuis ma titlajtolmoyauakaj ika pakilistli uan amo ma timajmauikaj. Uan nojkia techpaleuis ma timosentlalikaj titematiltisej tlen kichiuas “iTlanauatijkayo Dios” (Hech. 28:23).
