TLAMACHTILI 16
Amo ma tijkauakaj ma techkajkayaua Diablo
“Ximoketsakaj keja intemachmej iixpa [Diablo] [...] uan yajaya inmechtlalkauis.” (SANTIAGO 4:7.)
1, 2. ¿Ajkia inijuantij yolpakij kema kinitaj katli moatsonpoliuiltiaj?
¿TIJPIA miak xiuitl tijtekipanojtok Jehová? Tlaj kena, uajka uelis tlauel miakpa tijtlakakilijtok nopa tlamachtili tlen kiixtomaj kema moatsonpoliuiltiaj. Maske tlauel miakpa tijkaktok, nochipa tiyolpaki kema tikinita katli moatsonpoliuiltisej moketsaj uan chikauak kiijtouaj kinekij kitekipanosej toTeotsij. Kema kichiuaj nopa, nochi yolpakij uan yeka chikauak momatlajtlaxkalouaj uan sekij toikniuaj chokaj. ¡Tlauel tiyolpakij kema tikitaj sekinok nojkia peuaj kitekipanouaj Jehová!
2 Tojuantij amo miakpa tikitaj kenijkatsa miakej motemaktiliaj sejse xiuitl. Maske tojuantij amo nochipa tikitaj, iluikaeuanij kena miakpa kiitaj. ¿Timoiljuitok kenijkatsa onka miak “pakilistli” ne iluikak kema sejse chikueyi miakej maseualmej moatsonpoliuiltiaj? (Lucas 15:7, 10.) Iluikaeuanij tlauel yolpakij pampa kiitaj kenijkatsa Jehová itekipanojkauaj momiakiliaj (Hageo 2:7).
DIABLO ‘NEMI KAMPA UELI KEJ SE TEKUAJKETL’
3. ¿Kenke Satanás nemi “kej se tekua[jketl]”, uan tlake kineki kichiuas?
3 Kema miakej moatsonpoliuiltiaj uan ayokmo kichiuaj tlen amo kuali, nopa amo kuali ajakamej tlauel Job 2:4 uan 5). Yeka, kema se akajya kineki kitekipanos Jehová, kinextia san istlakati Satanás uan ika nopa kejuak kiixtlatsinia. Uan pampa sejse semanas kejuak kiixtlatsiniaj, tlauel kualantok, yeka “nemi kampa ueli kej se tekua[jketl] tlen kitemojtinemi ajkia uelis kitsontlamiltis” (1 Pedro 5:8). Yeka kitemolia kenijkatsa kichiuas ayokmo kuali ma timouikakaj iuaya toTeotsij uan ma tijtlauelkauaj (Salmo 7:1, 2; 2 Timoteo 3:12).
kinkualankamaka. Uan nopa tijmatij pampa Satanás kiijtok maseualmej amo kitekipanouaj Jehová pampa nelnelia kiikneliaj, uan kiijtok kitlauelkauaskiaj kema kipiaskiaj tlaouijkayotl (xijpouaKema se akajya kimaktilia inemilis Jehová uan moatsonpoliuiltia, kinextia Satanás san istlakati
4, 5. 1) ¿Tlake ome tlamantli amo kikaua Jehová ma kichiua Satanás? 2) ¿Kenijkatsa techyolchikaua Biblia?
Apocalipsis 7:9, 14).
4 Maske nopa “tekua[jketl]” tlauel mosisinia, amo kinamiki ma tijmakasikaj. ¿Kenke? Pampa Jehová amo kema kikaua ma kichiua ome tlamantli. Se: amo kema uelis kintsontlamiltis nochi toTeotsij itekipanojkauaj. Uan Satanás kimajtok nopa, pampa Jehová kiijtok miakej tlen melauak Cristo itokilijkauaj momanauiskiaj ipan nopa “ueyi tlaijiyouilistli”, uan tijmatij tlen Jehová kiijtoua, nochipa moaxitia (5 Ome: Satanás amo uelis kitsontlamiltis katli nochipa itstos Jehová inechka. Uan ni tikijtouaj pampa tlajtolpanextijketl Azarías kiiljuik tlanauatijketl Asa: “[Jehová] mokauas inmouaya intla inmokauasej ika ya” (2 Crónicas 15:2; xijpoua 1 Corintios 10:13). Biblia kiijtoua miakej maseualmej amo kichijkej tlen Satanás kinekiyaya (Hebreos 11:4-40). Tlaj nochipa tiitstosej toTeotsij inechka, amo san uelis tikijixnamikisej ni tokualankaitaka, nojkia uelis tijtlanisej. Kej nopa kiijtoua Biblia: “Ximoketsakaj keja intemachmej iixpa [Diablo] [...] uan yajaya inmechtlalkauis” (Santiago 4:7).
“TIMOTEUIAJ ININUAYA [AMO KUALI] AJAKAMEJ”
6. ¿Kenijkatsa Satanás kineki kintsontlamiltis toTeotsij itekipanojkauaj?
6 Maske nopa Diablo amo kema uelis kintsontlamiltis toTeotsij itekipanojkauaj, kena uelis kinkuapolos katli amo kuali tlachixtokej tlaj kichiuas ayokmo kuali ma mouikakaj iuaya Jehová. Yeka techtlaijiyouiltia, kejuak moteuia touaya uan kineki techkajkayauas ika miak tlamantli. Ma tikitakaj sejse tlen ni tlamantli.
7. ¿Kenke Satanás tlauel kineki kintlaijiyouiltis toTeotsij itekipanojkauaj?
1 Juan 5:19). Ni texto kinextia Satanás kichijtok miakej maseualmej ma kitlauelkauakaj toTeotsij uan mosentlalijtok kichiuas katli tijtekipanouaj Jehová nojkia ma tijtlauelkauakaj. Maske ya nopa kineki, toTeotsij itekipanojkauaj nochipa timomanauijtokej (Miqueas 4:1; Juan 15:19; Apocalipsis 12:12, 17). Uan pampa kimati amo kipia miak tonali, nelia tlauel kualantok, yeka tlauel kitemolia kenijkatsa techkuapolos.
7 Tlauel tetlaijiyouiltia. Apóstol Juan kiijtok “[nochi] Tlaltipaktli mokaua ipan ichikaualis [Satanás]” (8. ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok “timoteuiaj”?
8 Kejuak moteuia touaya. Apóstol Pablo kintlajkuiljuilik Cristo itokilijkauaj: “Timoteuiaj ininuaya ajakamej tlen [...] itstokej kampa ueli ajakatipa” (Efesios 6:12). ¿Tlake kiijtosneki kema kiijtoua “timoteuiaj”? Ika griego kiijtosneki kema omej moitskitokej pampa moteuijtokej. Kej nopa, Pablo kinextik tlaj tijneltokaj itstokej amo kuali ajakamej o amo, nochi kejuak timoteuiaj ininuaya. Uan moneki tikilnamiktosej kema tijmaktilijkej Jehová tonemilis uan timoatsonpoliuiltijkej, kejuak tijpeualtijkej timoteuiaj ininuaya amo kuali ajakamej. Yeka, Pablo expa kintlajtolmakak kuali ma tlaneltokatokaj Cristo itokilijkauaj katli itstoyaj Éfeso (Efesios 6:11, 13, 14).
9. 1) ¿Kenke Satanás uan amo kuali iajakauaj kitemoliaj ‘techkajkayauasej’? 2) ¿Kenke Diablo kineki ma tijsokiuikaj totlalnamikilis, uan kenijkatsa uelis timomanauisej? (Xikita nopa recuadro “ ¡Amo ma mitskajkayaua Satanás!”.) 3) ¿Tlake amo kuali tlamantli tikitasej?
9 Tlen ika kineki techkajkayauas. Pablo kiniljuik Cristo itokilijkauaj amo ma kikauakaj Satanás ma ‘kinkajkayaua’ (Efesios 6:11). Nopa Diablo uan amo kuali iajakauaj kitekiuiaj miak tlamantli tlen ika kitemoliaj techkajkayauasej. Uan ni kichiuaj pampa kiitstokej kenijkatsa se keskij toikniuaj uelij kiijiyouiaj se tlayejyekoli uan teipa kema kinyejyekouaj ika seyok tlamantli, kichiuaj tlen amo kuali. Yeka kuali kitlachiliaj tlake tijchiuaj, pampa kinekij kimatisej ika tlake tlamantli uelis techkajkayauasej. Biblia techpaleuia pampa kiijtoua tlake tlamantli kitekiuia Satanás (2 Corintios 2:11). Ipan ni amochtli tikitakej amo kuali tijnekisej titlapijpiasej miak, tikinpiasej amo kuali touampoyouaj uan timomekatisej. Nama ma tikitakaj seyok tlamantli: tetlajchiuiyanij.
TETLAJCHIUIYANIJ KIIJIXNAMIKIJ TOTEOTSIJ
10. 1) ¿Tlake kichiuaj katli tetlajchiuiaj? 2) ¿Kenijkatsa kiita Jehová, uan kenijkatsa tikita ta?
10 Katli tetlajchiuiaj kiijtouaj tlen panos teipa, techiuiliaj tlen amo kuali, kinnojnotsaj mijkatsitsij uan kitekiuiaj magia. Katli kichiua ni, kinpaleuia amo kuali ajakamej. Uan tijmatij, Jehová ‘tlauel kikualankaita’ nochi ni tlamantli (Deuteronomio 18:10-12; Apocalipsis 21:8). Uan pampa toTata katli itstok iluikak technauatia ma “[tijkualankaitakaj] tlen amo kuali”, amo tijnekij tikinpaleuisej amo kuali ajakamej yon tikijixnamikisej toTeotsij (Romanos 12:9). Yeka, amo tijnekij tijchiuasej yon kentsi nopa tlamantli.
11. ¿Kenijkatsa kejuak tlatlaniskia Satanás tlaj kichiuaskia ma titetlajchiuikaj? Xikixtoma ika se neskayotl.
11 Katli tetlajchiuiaj kiijixnamikij Jehová ika tlen tlauel amo kuali. Yeka, Diablo kitemolia kenijkatsa techkajkayauas ika nopa tlajtlakoli. Kema ueli kikajkayaua se akajya, kejuak tlatlani. ¿Kenijkatsa kichiua? Ma timoiljuikaj ipan se soldado. Tlaj kineltokaskia tlen kiijtouaj ikualankaitakauaj uan kinpaleuiskia, nopa yankuik itlayakanka pakiskia uan ueliskia kipinaualtis nopa seyok tlayakanketl kema kinextilis kenijkatsa
nopa soldado nama yaya kipaleuia. Nojkia, tlaj se Cristo itokilijka kinekiskia tetlajchiuis, kiijixnamikiskia toTeotsij uan kitekipanoskia Satanás. ¡Diablo tlauel yolpakiskia pampa kinextiskia kenijkatsa tlatlanki! ¿Tijnekiskiaj tijyolpakiltisej Satanás? Amo, amo kema tijnekiskiaj tijchiuasej nopa, pampa tojuantij amo tijnekij tikijixnamikisej toTeotsij.SATANÁS KINEKI TECHKAJKAYAUAS
12. ¿Kenijkatsa kitemolia techkajkayauas Satanás?
12 Tlaj tikitaj tlauel amo kuali titetlajchiuisej, amo kema tijchiuasej. Satanás kimajtok nopa, yeka kitemolia kenijkatsa techkajkayauas. ¿Kenijkatsa kichiua? Kineki ma timoiljuikaj “kuali tlen axkuali, uan tlen axkuali [...] kuali” (Isaías 5:20). Kemantika ueli kinkajkayaua miakej pampa kichiua amo ma kineltokakaj tlen melauak o ma moiljuikaj amo nelia.
13. ¿Kenijkatsa tlakajkayajtok Satanás?
13 Ma tikitakaj kenijkatsa Satanás tlakajkayajtok. Ipan Xochimili, Satanás kitlajtlanik Eva: “¿Axinmechiljuijtok [toTeotsij] para amo xijkuakaj itlajka niyon se kuauitl ipan ni Xochimili?”. Teipa, kema ne iluikak monechikojtoyaj iluikaeuanij, kiijtok tlen Job: “¿[Timoiljuia] Job mitstlepanita san pampa kineki?”. Uan kema ya panotoya miak xiuitl, kema Cristo kipeualtiyaya tlajtolmoyaua ipan Tlaltipaktli, Diablo kiiljuik: “Intla nelia tiikone Dios, uajka xijnauati ni tetl ma mokuepa pantsi”. Ni kiiljuik pampa kinekiyaya kipinaualtis, pampa kipiayaya se mestli uan tlajko, Jehová kiijtojtoya: “Ya ni noKone tlen nikiknelia. Nipaki miak ika tlen kichiua” (Génesis 3:1; Job 1:9; Mateo 3:17; 4:3).
14. 1) ¿Kenijkatsa kichijtok Diablo sekij ma moiljuikaj tlaj nelia amo kuali nochi tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij? 2) ¿Tlake nojua timomachtisej?
14 Ipan ni tonali Diablo nojua kitemolia techkajkayauas. 2 Corintios 11:3). ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej katli kej nopa moiljuiaj? ¿Uan tlake uelis techpaleuis amo timoiljuisej amo kenijki nochi tlen tetlajchiuiyanij kichiuaj? Uelis tijnankilisej ni tlajtlanili tlaj tikitasej ome tlamantli kampa Satanás kitekiuijtok tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij: tlen ika timoyolpakiltiaj uan tlen ika timopajtiaj.
Kineki ma timoiljuikaj amo kenijki tlaj titetlajchiuisej. Yeka, kichijtok sekij toikniuaj ma moiljuikaj tlaj nelnelia tlauel amo kuali nochi tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij (TECHKAJKAYAUA IKA TLEN TECHPAKTIA UAN IKA TLEN TECHPOLOUA
15. 1) ¿Kenijkatsa kinitaj katli tetlajchiuiaj ipan miak altepemej? 2) ¿Tlake moiljuiaj se keskij Cristo itokilijkauaj?
15 Ipan miak altepemej amo kenijki kiitaj tlaj se akajya tetlajchiuia. Ipan películas, amochtli, videojuegos uan ipan sekinok tlamantli kinextiaj uelis timoyolpakiltisej ika tlen kichiuaj amo kuali ajakamej. Kinextiaj kej se tlamantli tlen yankuik kichijtokej uan kej se kuali tlamantli. Nojkia onka amochtli uan películas kampa kinextiaj tlen panos teipa, uan ni miakej kinpaktia. Ni kichijtok maseualmej ma moiljuikaj amo tleno kinpanos tlaj tetlajchiuisej o moyolpakiltisej ika tlen kichiuaj. ¿Tlake kinpanotok sekij Cristo itokilijkauaj? Nojkia kineltokatokej nopa. Kema se toikni kiitak se película kampa nesi kenijkatsa tetlajchiuiaj, kiijtok: “Maske nikitak nopa película, amo kiijtosneki nojkia nijchiua kej tetlajchiuiyanij”. ¿Kenke tlauel amo kuali kiampa timoyoliljuisej?
16. ¿Kenke tlauel amo kuali timoyolpakiltisej ika tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij?
16 Maske kema tikitaj tlen tetlajchiuiyanij kichiuaj * Yeka, pampa kinekij kimatisej tlake timoiljuiaj uan ika tlake kichiuasej ma titlajtlakolchiuakaj, kuali kitlachiliaj nochi tlen tijchiuaj uan ika tlake tlamantli timoyolpakiltiaj. Uajka, tlaj se akajya kinextiskia kipaktia películas uan amochtli kampa nesi tlen kichiuaj o kitekiuiaj tetlajchiuiyanij, kinnextiliskia amo kuali ajakamej tlake kipaktia. Uan ika nopa tlamantli, inijuantij kejuak kiteuiskiaj uan kitlaniskiaj. Uan pampa miakej tlauel moyolpakiltijtokej ika tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij, kichijtok tlauel ma kinpakti uan teipa nojkia tetlajchiuijtokej (xijpoua Gálatas 6:7).
amo kiijtosneki nojkia titetlajchiuiaj, moneki tijmajtosej kena uelis techpanos tlen amo kuali. ¿Kenke? Moneki tikilnamiktosej Biblia kiijtoua Satanás uan amo kuali iajakauaj amo uelij kimatij tlake timoiljuiaj.17. ¿Tlake ueliskia kichiuas Satanás kema se akajya motekipachoua pampa kipia se kokolistli?
17 Satanás kineki techkuapolos ika tlen timoyolpakiltiaj uan ika tlen timopajtiaj. Uelis se toikni katli kipia se kokolistli motekipachoua pampa yon se pajtli ueli kichikaua (Marcos 5:25, 26). ¿Kenijkatsa ueliskiaj Satanás uan amo kuali iajakauaj kikajkayauasej ni toikni kema motekipachojtok? Ueliskia kiyejyekosej uan kichiuasej ma kinkaua tetlajchiuiyanij ma kipajtikaj uan kiampa kiixpanoskia tlen kiijtoua Biblia (Isaías 1:13). Tlaj se akajya kichiuaskia nopa, ayokmo kuali mouikaskia iuaya toTeotsij. ¿Kenke tikijtouaj nopa?
18. ¿Ika tlake tlamantli amo tijnekij ma techpajtikaj, uan kenke?
18 Jehová kiniljuik nopa israeleuanij katli kitekiuijtoyaj Isaías 1:15). Tojuantij amo tijnekij ma techpano nopa. Amo tijnekij tijchiuasej se tlenijki tlen kichiuaskia Jehová ayokmo ma techtlakakili kema timomaijtosej uan ayokmo ma techpaleui, pampa tlaj tijpiaskiaj se kokolistli tlauel tijnekiskiaj ma techpaleui (Salmo 41:3). Uajka, ¿tlake tijchiuaskiaj tlaj kinekiskiaj techpajtisej ika tlen kichijtokej tetlajchiuiyanij? Amo tijtekiuiskiaj (Mateo 6:13). * Kiampa nojua kuali timouikasej iuaya Jehová (ipan iamayo 194, xikita nopa recuadro “ ¿Kitekiuiaj tetlajchiuiyanij?”).
magia: “Kema inkitlalanasej inmoma [...], na axniinmechtlachilis, [...] yonke inmomaijtosej miak ueltas, na axniinmechtlakakilis” (¿KINAMIKI TIKIJTOJTINEMISEJ TLEN KICHIUAJ AMO KUALI AJAKAMEJ?
19. 1) ¿Tlake kineltokatokej miakej maseualmej? 2) ¿Tlake amo kinamiki tijchiuasej katli tijtekipanouaj Jehová?
19 Maske ipan miak altepemej moiljuiaj Satanás amo tleno uelis kinchiuilis, ipan sekinok altepemej amo moiljuiaj nopa. Miakej kineltokatokej san Satanás kipia miak chikaualistli. Yeka, kema tlakuaj, tekitij uan
kochij nochipa majmajtokej. Maske kinmakasij amo kuali ajakamej, nojkia kinpaktia kitlakakilisej uan kiijtojtinemisej tlen kichijtokej. ¿Kinamikiskia nojkia tijtlakakilisej uan tikijtojtinemisej nopa tlamantli? Amo, ma tikitakaj kenke.20. ¿Kenijkatsa titenextiliskiaj tlen Satanás kipaktia?
20 Tlaj tikijtojtinemiskiaj tlen kichiuaj amo kuali ajakamej tijchiuaskiaj tlen Satanás kineki. ¿Kenke tikijtouaj nopa? Pampa Biblia kiijtoua Satanás ueli kichiua uejueyi tlamantli uan kitekiuia “tlaneskayotl uan uejueyi chikaualisneskayotl” tlen ika “tlakajkayaua” (2 Tesalonicenses 2:9, 10). Satanás tlauel tekajkayaua uan kimati kenijkatsa kichiuas maseualmej ma kinpakti tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij. Kiampa kichiua ma kineltokakaj nelnelia tlen kiitakej uan kikajkej maske amo nelia panok. Uan teipa kiijtojtinemij kej se tlamantli tlen nelia panok, uan kema kiniljuiaj sekinok, kipatlatiauij uan kiueyiliaj. ¿Tlake panoskia tlaj se Cristo itokilijka nojkia kiijtojtinemiskia ni? Kipaleuiskia nopa “istlakatiketl” Satanás uan tenextiliskia tlen ya kineki (Juan 8:44; 2 Timoteo 2:16).
21. ¿Tlake tlamantli moneki tikiniljuisej toikniuaj?
21 Maske amo kuali ajakamej nelia techchiuilijkej tlen amo kuali, amo kinamiki tikiniljuijtinemisej toikniuaj, pampa san tijnekij timosentlalisej tikilnamikisej Cristo uan amo Satanás. “Ma tijpixtokaj totlachialis ipan Jesús tlen technextilik kejatsa ma tijneltokakaj toTeko.” (Hebreos 12:2.) Maske Jesús kimatiyaya miak tlamantli tlen Diablo ueli kichiua uan tlen amo ueli, amo kiniljuijtinenki itokilijkauaj tlen kichiuayayaj amo kuali ajakamej. Ya mosentlalik tlamachtis tlen toTeotsij iTlanauatijkayo. Yeka, nojkia ma tijchiuakaj kej Jesús uan iapóstoles, uan ma tikiniljuikaj toikniuaj nopa “uejueyi tlamantli tlen toTeko kichijtok”, nopa kinpaleuis nojua kuali ma tlaneltokatokaj (Hechos 2:11; Lucas 8:1; Romanos 1:11, 12).
22. ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej ma onka miak “pakilistli” ne iluikak?
22 Kej tikitakej, Satanás kineki ayokmo kuali ma timouikakaj iuaya Jehová, yeka kitekiuia miak tlamantli tlen ika kineki techkajkayauas, uan tlauel kitekiuia tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij. Tlaj nochipa tijkualankaitasej tlen amo kuali uan timosentlalisej tijchiuasej san tlen kuali, Diablo amo uelis kichiuas ma techpakti tlen kichiuaj tetlajchiuiyanij (xijpoua Efesios 4:27). ¡Ne iluikak onkas miak “pakilistli” tlaj amo tijkauasej ma ‘techkajkayaua’ Diablo! (Lucas 15:7; Efesios 6:11.)
^ párr. 16 Maske Satanás kitokaxtiaj Tlaijixnamijketl, Teistlakauijketl, Tlakajkayajketl, Istlakatiketl uan tlen techyejyekoua, amo kiijtosneki kimati tlen timoyoliljuiaj. Uan Jehová kitokaxtiaj tlen “kiyejyekoua [...] toyolo”, uan Jesús katli ‘kimati tlen eltok ipan toyolo’ (Proverbios 17:3; Apocalipsis 2:23).
^ párr. 18 Xikita nopa tlamachtili “¿Una prueba de salud para usted?”, ipan La Atalaya, diciembre 15, xiuitl 1994 ipan iamayo 19-22, uan “El punto de vista bíblico: ¿Importa qué tratamiento médico escogemos?”, ipan ¡Despertad!, enero 8, xiuitl 2001.