1, 2. 1) ¿Kenijkatsa moaxitijtok Isaías 60:22 ipan ni tonali? 2) ¿Tlake moneki ipan Jehová itlanechikol?

“NOPA familias tlen más pilsiltsitsij, nikinmiakilis hasta mochiuasej se mil tlakamej. Uan nopa tlakamej tlen ayok miak mokajtokej, nikinchiuas ma kitemitikaj se tlali uan tlauel kipiasej chikaualistli” (Is. 60:22). Ni tlajtolpanextili moaxitijtok ipan ni tonali. Ipan xiuitl 2015, tlajtolmoyajtinemiyayaj 8,220,105 Jehová itlajtoltemakauaj ipan nochi Tlaltipaktli. Jehová kiijtok kenijkatsa momiakiliskiaj katli kitekipanouaj: “Na niinmoTeko nijchiuas ma pano nochi ya ni ipan nopa tonali tlen na nikixtlalijtok”. Ni kiijtosneki ipan ni tonali nojua tlauel tijpiaskiaj miak tekitl. ¿Tijchiuaj se ueyi kampeka titlajtolmoyauasej uan tikinmachtisej maseualmej nopa kuali tlamachtili tlen toTeotsij iTlanauatijkayo? Miakej toikniuaj tlatekipanouaj kej precursores regulares uan auxiliares. Sekij yajtokej ipan sekinok altepemej kampa amo itstokej miakej tlajtolmoyauanij, uan sekinok tlauel tlapaleuiaj kema kichijchiuaj Kali kampa mosentiliaj Jehová itlajtoltemakauaj.

² Sejse xiuitl, mochiua se 2,000 yankuik tlanechikoli. Yeka  tlauel moneki ma itstokaj ueuejtlakamej uan tlapaleuianij katli uelis kiyakanasej sejse tlanechikoli. Uajka, sejse xiuitl nojkia tlauel moneki miakej toikniuaj ma elikaj tlapaleuianij, uan miakej tlapaleuianij ma elikaj ueuejtlakamej. Tlaj titlakamej o tisiuamej, nochi moneki tijchiuasej “nopa tekitl tlen toueyiTeko” techmakatok (1 Cor. 15:58).

3, 4. ¿Tlake tekitl uelis timosentlalisej tijchiuasej?

³ (Xijpoua 1 Timoteo 3:1). Apóstol Pablo tlauel kinyolchikajki toikniuaj katli kinekiyayaj ma kintekimakakaj ipan tlanechikoli. Tlen Pablo kiijtok, kichiua ma timoiljuikaj ipan se akajya katli kineki kiasis se tlenijki tlen achi uejka eltok, tlaj kineki kiasis uan kikuis, moneki kichiuas se ueyi kampeka. Nama ma timoiljuikaj ipan se toikni katli kineki tlatekipanos kej se tlapaleuijketl. Uelis kiita nojua kipoloua kinextis se keski kuajkuali tlamantli ipan inemilis. Teipa, kema tlatekipanos kej tlapaleuijketl, nojua kichiuas kampeka kinextis sekinok kuajkuali tlamantli uan kiampa uelis tlatekipanos kej ueuejtlakatl.

⁴ Sekij toikniuaj, siuamej uan tlakamej, kipatlaj miak tlamantli ipan ininnemilis pampa kinekij nojua tlauel kitekipanosej Jehová. Uelis sekij kinekij tlatekipanosej kej precursores, tlatekipanosej Betel o kampa kichijchiuaj kali kampa timosentiliaj. Ma tikitakaj kenijkatsa tlen Biblia kiijtoua uelis techpaleuis nojua tlauel ma titlatekipanokaj.

5. ¿Kenijkatsa telpokamej uelis kitekiuisej ininchikaualis uan kiampa nojua tlauel kitekipanosej Jehová?

⁵ Telpokamej amo tlauel mokokouaj uan kipiaj chikaualistli, yeka uelis kichiuasej miak tlamantli ipan Jehová itlanechikol (xijpoua Proverbios 20:29). Sekij telpokamej tlatekipanouaj Betel uan tlapaleuiaj kampa kichijchiuaj amatlajkuiloli uan biblias. Sekinok tlapaleuiaj kema kichijchiuaj o kikualchijchiuaj kali kampa timosentiliaj. Sekinok yauij tlapaleuiaj kampa toikniuaj kintlasojsoljuilia se chikauak ajakatl o sekinok tlamantli. Uan miakej precursores kiyekouaj se tlajtoli o yauij ipan sekinok tlanechikoli kampa nojua moneki tlajtolmoyauasej.

6-8. 1) ¿Tlake kipaleuik se telpokatl nojua kuali ma kitekipano Jehová, uan tlake panok pampa kiampa kichijki? 2) ¿Kenijkatsa uelis tikitasej Jehová nelia tlauel “kuali iyolo touaya”?

⁶ Maske tikikneliaj Jehová uan tijnekij kuali tijtekipanosej, kemantika uelis tijyolmatisej kej se toikni tlen itoka Aaron. Maske kinekiyaya kuali kiyolmatis pampa kitekipanouayaya Jehová, amo yolpakiyaya. Uan maske kipeualtik yaui tlanechikoli uan tlajtolmoyaua kema nojua eliyaya okichpil, amo kipaktiyaya. ¿Tlake kichijki?

⁷ Aaron kichijki kampeka mojmostla kipouas Biblia, kuali momachtis tlen kiixtomaskiaj ipan tlanechikoli uan tlanankiliskia kema monechikoskia. Nojkia pejki tlauel momaijtoua. Nochi tlen kichijki kipaleuik tlauel kuali ma kitekipano Jehová, kuali kiixmatki uan nojua tlauel kiiknelik. Kiampa pejki kuali kiyolmati uan tlauel yolpajki. Teipa mochijki precursor, yajki tlapaleuia kampa toikniuaj kintlasojsoljuilijtoya se chikauak ajakatl uan nojkia tlajtolmoyauato ipan seyok ueyi altepetl. Nama tlatekipanoua kej ueuejtlakatl uan itstok ipan kali Betel. ¿Kenijkatsa kiyolmati? Ya kiijtoua kiitstok kenijkatsa Jehová tlauel “kuali iyolo”. Nojkia tlauel kitlaskamatilia Jehová, uan yeka kineki nojua tlauel kitekipanos. Kimati  tlaj kiampa kichiuas, kiselis miak tlateochiualistli.

⁸ Katli kiijkuilok se Salmo, kiijtok: “Xijyejyekokaj toTeko uan inkiitasej para melauak kuali iyolo touaya”. Uan teipa kiijtok: “Nochi [...] tlen ininaxkauaj toTeko, [...] axtleno kinpoloua” (xijpoua Salmo 34:8-10). Kema tijchiuaj kampeka kuali tijtekipanosej Jehová, kichiua tlauel ma tiyolpakikaj pampa tijmatij nojkia yolpaki. Uan ya nochipa techmokuitlauis kej kiijtok kichiuaskia.

9, 10. ¿Kenke tlauel kuali tijpiasej toyolo?

⁹ Uelis nojua tijnekij tijchiuasej miak tlamantli uan kiampa tlauel tijtekipanosej Jehová. ¿Uan tlaj panotok tlauel miak tonali uan nojua ayamo techtekimakatokej ipan tlanechikoli o uelis se keski tlamantli nojua techtsakuilia? Uajka moneki nojua tijpiasej toyolo (Miq. 7:7). Maske uelis Jehová kikaua nojua kiampa ma tiitstokaj, moneki timotemachisej ya nochipa techpaleuis. Ma tikilnamikikaj tlen kipanok Abraham. Maske Jehová kiiljuijtoya kichiuaskia ma kipia se ikone, panok miak xiuitl uan teipa tlakatki Isaac. Ipan nochi nopa tonali tlen panok, Abraham kipixki iyolo uan nochipa motemachik ipan Jehová (Gén. 15:3, 4; 21:5; Heb. 6:12-15).

¹⁰ Uelis tijmatij ouij tijpiasej toyolo (Prov. 13:12). Maske ouij, tlaj nochipa san timoiljuijtosej ipan nopa tlamantli uan tikualanisej, kichiuas ayokmo ma tijchiuakaj kampeka. Kualtiaskia ipan nopa tonali nojua tijchiuasej kampeka tijnextisej kuajkuali tlamantli uan kiampa nojua kuali tijchiuasej toteki ipan tlanechikoli. Ma tikitakaj eyi tlamantli tlen uelis tijchiuasej tlaj ayamo tijseliaj nopa tekitl tlen tijnekij.

11. 1) ¿Tlake kuajkuali tlamantli uelis tijchiuasej kampeka tijnextisej? 2) ¿Kenke tlauel techpaleuis tijnextisej nopa kuajkuali tlamantli?

¹¹ Ma tijnextikaj kuajkuali tlamantli. Tlaj tijpouasej Biblia uan timoyoliljuisej ipan tlen timomachtiaj, techpaleuis kuali ma titlalnamikikaj, kuali ma timoiljuikaj kenijkatsa tijchiuasej se tlenijki uan kuali ma tijtlapejpenikaj tlen tijchiuasej. Toikniuaj tlakamej tlauel moneki kichiuasej kampeka kinextisej ni kuajkuali tlamantli, pampa ni kinpaleuis kuali ma kinmokuitlauikaj toikniuaj ipan tlanechikoli (Prov. 1:1-4; Tito 1:7-9). Tlaj kuali timomachtisej Biblia, tijmatisej kenijkatsa kiita Jehová miak tlamantli. Uan nochi tlen tijyekouaj uelis tijtekiuisej mojmostla uan tijchiuasej san tlen Jehová kipaktia. Uelis tijmatisej kenijkatsa kinamiki tikinitasej sekinok, kenijkatsa kuali tijtekiuisej totomij, kenijkatsa kuali tijtlapejpenisej tlen ika timoyoyontisej uan tlen ika timoyolpakiltisej.

12. ¿Tlake moneki kichiuasej toikniuaj ipan tlanechikoli tlaj kinekij kiselisej sekinok tekitl?

¹² Ma tijchiuakaj kampeka kuali tijchiuasej se tekitl tlen techmakasej. Kema toTeotsij itekipanojkauaj kikualchijchiuayayaj nopa teokali, monekiyaya tlakamej katli  ueliskia kichiuasej se keski tekitl uan kiampa kipaleuiskiaj Nehemías. ¿Ajkia kintlapejpenik ma kipaleuikaj? Kintlapejpenik tlakamej katli kuali kinitayayaj. Nehemías kimatiyaya nopa tlakamej tlauel kiikneliyayaj Jehová uan kimatiyaya kuali kichiuaskiaj tlen ueli tekitl katli kinmakaskia (Neh. 7:2; 13:12, 13). Ipan ni tonali nojkia kiampa pano, tlaj se toikni kinextia eli temachtli uan kuali kichiua iteki, sekinok nojkia kuali kiitasej uan uelis kiselis sekinok tekitl ipan tlanechikoli (1 Cor. 4:2). Uajka, tlaj tisiuamej o titlakamej, ma tijchiuakaj kampeka kuali tijchiuasej se tekitl tlen techmakasej (xijpoua 1 Timoteo 5:25).

13. ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej kej José kema sekinok techchiuilisej tlen amo kuali?

¹³ Ma timotemachikaj ipan Jehová. ¿Tlake uelis tijchiuasej tlaj se akajya techyolkokoua o techchiuilia se tlenijki tlen amo kinamiki? Kualtiaskia tikiljuisej kenijkatsa tijyolmatij, pampa tlaj tojuantij san tijnajnankiliaj nopa toikni pampa tijnekij tijnextisej amo nelia tlen kiijtoua, uajka uelis kichiuas ma moueyili nopa kuesoli. Tojuantij uelis tijchiuasej kej José kichijki. Iikniuaj kichiuilijkej miak tlamantli tlen amo kuali. Teipa, sekinok maseualmej kiistlakauijkej uan yeka kitsajkej, maske amo tleno kichijtoya. Maske kiampa kipanok, José nochipa motemachik ipan Jehová. Nochipa moiljuiyaya ipan nochi tlen toTeotsij kiijtojtoya kichiuas uan amo kema kitlauelkajki (Sal. 105:19). Kema tlaijiyouiyaya, kichijki kampeka kinextis kuajkuali tlamantli, uan nopa kipaleuik teipa kuali ma kichiua se tekitl tlen tlauel ipati katli kimakakej (Gén. 41:37-44;  45:4-8). Uajka, tlaj se toikni techchiuilia tlen amo kuali o amo kuali techita, ma tikiljuikaj Jehová ma techmaka tlalnamikilistli, uan ya techpaleuis ma timoyoltlalikaj uan amo tijkualankanojnotsasej nopa toikni kema tikamanaltisej iuaya (xijpoua 1 Pedro 5:10).

14, 15. 1) ¿Kenke moneki nochipa tikitasej tlaj kuali titlajtolmoyauaj? 2) ¿Tlake uelis tijchiuasej uan kiampa tikinkamanaljuisej nochi maseualmej? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayomej uan nopa recuadro “ ¿Uelis tijchiuasej sekinok tlamantli?”).

¹⁴ Pablo kiiljuik Timoteo nojua ma kichiua kampeka kuali kiixtomas toTeotsij iTlajtol, kiiljuik: “Ximotlachili para san tlen xitlauak tijchiuas uan para san tlen kuali titlamachtis” (1 Tim. 4:13, 16). ¿Kenke Timoteo nojua monekiyaya kuali tlajtolmoyauas tlaj ya tlajtolmoyajtoya miak xiuitl? Pampa mopatla kej maseualmej itstokej uan tlen moiljuiaj. Tlaj kinekiyaya maseualmej kuali ma kitlakakilikaj, uajka nojua monekiyaya kuali tlamachtis uan kitemolis kenijkatsa kichiuaskia. Tojuantij nojkia kiampa moneki tijchiuasej kema titlajtolmoyauasej.

¹⁵ Kema titlajtolmoyauaj amo tikinpantiaj miakej maseualmej ipan ininchaj. Uan kanajya, maske kena itstokej, amo ueli tikalakij ininchaj o kampa itstokej. Tlaj techpano ni kampa titlajtolmoyauaj, uajka uelis tijtemolisej kenijkatsa tikinkamanaljuisej nopa maseualmej.

16. ¿Kenijkatsa uelis tijpeualtisej tikinkamanaljuisej maseualmej?

¹⁶ Miakej toikniuaj tlauel kinpaktia tlajtolmoyauasej kampa nemij miakej maseualmej, kampa moketsa tren uan autobús, kampa tlanamakaj o kampa paxalojtinemij maseualmej. ¿Kenijkatsa peuaj kinkamanaljuiaj? Sekij kiijtouaj se tlamantli tlen panok, sekinok kiniljuiaj se keski tlamantli tlen kuali kichiuaj ininkoneuaj o kintlajtlaniaj tlen ininteki. Tlaj kiitaj nopa maseuali kineki kamanaltis, uajka kiixtomiliaj se texto uan kitlatsintokiaj tlake moiljuia. Kema kiampa kichiuaj, maseualmej nojua kinekij kimatisej tlen Biblia tlamachtia.

17, 18. 1) ¿Tlake techpaleuis ma tikinkamanaljuikaj maseualmej ipan ojtli? 2) ¿Kenke tlauel techpaleuis kuali ma titlajtolmoyauakaj tlen David kiijtok?

¹⁷ Uelis tijmatij ouij tijpeualtisej tikinkamanaljuisej maseualmej ipan ojtli. Ya nopa kipanok Eddie, katli tlatekipanoua kej precursor ne Nueva York. ¿Tlake kipaleuik? Ya kiijtoua: “Kema sansejko timomachtiaj, nosiua uan na tijtemouaj tlamachtili tlen techpaleuis tijmatisej tlake tikiniljuisej maseualmej kema techiljuisej tlen inijuantij moiljuiaj”. Nama, Eddie tlauel kipaktia tlajtolmoyauas kampa nemij miakej maseualmej.

¹⁸ Tlaj tiyolpakij kema titlajtolmoyauaj uan nojua tijchiuaj kampeka kuali titlajtolmoyauasej, sekinok kiitasej kenijkatsa nojua kuali tijchiuaj toteki (xijpoua 1 Timoteo 4:15). Uelis kiampa tijpaleuisej se maseuali nojkia ma kitekipano Jehová. David kiijtok: “Nijtlaskamatis toTeko ajachika uan nochipa nijsenpakilismakatos. Nijueyitlalis uan nikiniljuis nochi tlakamej tlen yajaya nechchiuilijtok. Inijuantij tlen teikneltsitsij kikakisej uan pakisej” (Sal. 34:1, 2).

19. ¿Kenke se toTeotsij itekipanojka uelis yolpakis maske ayokmo ueli kichiua miak tlamantli?

¹⁹ David kiijtok: “ToTeko, nochi tojuantij tlen ta titechchijchijtok timitstlaskamatij. Kena, nochi tojuantij tlen timitstokiliaj timitspakilismakasej. Tojuantij sansejko timokamauisej tlen iueyitilis motlanauatilis  kampa ta titlanauatia, uan tikamatisej kejatsa tijpia ueyi chikaualistli. Titepouilisej tlen nopa uejueyi chikaualneskayotl tlen tijchijtok, uan tlen moyejyejka uan tlen iueyitilis motlanauatilis kampa ta titlanauatia. Pampa motlanauatilis axkema tlamis. Ta tijpias tlanauatili ika nochi tlakamej tlen tlakajtiasej para nochipa” (Sal. 145:10-12). Katli kiikneliaj Jehová uan amo kitlauelkauaj kinekij kinmachtisej sekinok maseualmej ajkia Jehová. Maske ya nopa tijnekij tijchiuasej, uelis ayokmo tiyajatij tlauel titlajtolmoyauaj pampa timokokouaj o ya tiuejueyij. ¿Tlake uelis tijchiuasej tlaj kiampa techpano? Moneki tikilnamikisej tijueyichiuaj Jehová kema tikiniljuiaj sekinok ajkia ya, kej tepajtianij o katli techmokuitlauiaj. ¿Uan tlaj titsaktokej ipan cárcel pampa tijtekipanouaj Jehová? Maske titsaktokej, nojkia uelis tikinkamanaljuisej sekinok, uan nopa tlauel kiyolpakiltis Jehová (Prov. 27:11). Uan nojkia tlauel yolpaki pampa tijtekipanouaj maske tochampoyouaj amo kinekij (1 Ped. 3:1-4). Maske titlaijiyouisej o tijpiasej kuesoli, uelis tijueyichiuasej Jehová, kuali timouampojchiuasej iuaya uan nojua tijchiuasej miak tlamantli ipan itlanechikol.

20, 21. ¿Tlake panos tlaj toikniuaj kiitasej tijchiuaj kampeka nojua kuali titlatekipanosej?

²⁰ Jehová nelia techteochiuas tlaj nojua tijchiuaj kampeka timouampojchijtosej iuaya uan kuali tijtekipanojtosej. Tlaj tijpatlasej se keski tlamantli ipan tonemilis, uelis tikinpaleuisej maseualmej ma kimatikaj tlen toTeotsij kiijtojtok kichiuas. Uan nojkia uelis nojua tikinpaleuisej toikniuaj. Inijuantij nojua tlauel techiknelisej kema kiitasej tijchiuaj kampeka titlapaleuisej ipan tlanechikoli.

²¹ Maske uelis miak xiuitl tijtekipanojtokej Jehová, nojua uelis kuali timouampojchiuasej iuaya uan nojua kuali tijtekipanosej. Ipan nopa seyok tlamachtili tikitasej kenijkatsa uelis tikinpaleuisej sekinok nojua kuali ma tlatekipanokaj.