1, 2. ¿Kenke moneki tikinmachtisej sekinok uan kiampa uelis kichiuasej sekinok tlamantli ipan tlanechikoli?

JESÚS tlauel kimoyajki nopa kuali tlamachtili tlen toTeotsij iTlanauatijkayo, uan nojkia kiitak kenijkatsa ueliskia kinmachtis itokilijkauaj. Kinmachtik kuali ma tlamachtikaj uan kuali ma kinmokuitlauikaj toTeotsij itekipanojkauaj (Mat. 10:5-7). Maske Felipe tlauel tlajtolmoyauayaya, nojkia kikajki tonali uan kiampa kinmachtik iichpokauaj ma tlajtolmoyauakaj (Hech. 21:8, 9). Ipan ni tonali tojuantij nojkia moneki tikinmachtisej sekinok. ¿Kenke moneki tijchiuasej?

² Ipan miak tlanechikoli, miakej maseualmej momachtiaj ika Biblia uan ayamo moatsonpoliuiltiaj. Moneki nojua tikinmachtisej ni maseualmej, uan tikinpaleuisej ma kikuamachilikaj kenke tlauel ipati ininselti ma kipouakaj uan ma momachtikaj Biblia. Nojkia moneki tikinpaleuisej ma tlajtolmoyauakaj uan ma kiniljuikaj sekinok tlen toTeotsij iTlanauatijkayo. Toikniuaj tlakamej katli namanok moatsonpoliuiltijkej nojkia moneki ma tikinmachtikaj tlake moneki kichiuasej uan kiampa teipa uelis  tlatekipanosej kej tlapaleuianij uan ueuejtlakamej. Nochi katli tiitstokej ipan tlanechikoli uelis tikinpaleuisej katli namanok pejtokej momachtiaj (Prov. 4:2).

3, 4. 1) Kej Pablo kiijtok, ¿kenijkatsa techpaleuia ma titlajtolmoyauakaj tlaj nochipa timomachtiaj Biblia? 2) ¿Tlake moneki tijchiuasej tlaj tijnekij katli tikinmachtiaj ma kipouakaj uan ma momachtikaj Biblia ininselti?

³ Nochi katli tijtekipanouaj Jehová moneki tijpouasej uan timomachtisej Biblia, kiampa tijmatisej tlake kineki toTeotsij ma tijchiuakaj. Apóstol Pablo kinixtomilik toikniuaj katli itstoyaj ipan altepetl Colosas: “Kema achtouia tijkajkej tlen inmojuantij timomaijtojtokej ika toTeko inmopampa uan tijtlajtlanijtokej para xijmatikaj senkistok nochi tlen toTeko kineki”. ¿Kenke tlauel monekiyaya ma kipouakaj uan ma momachtikaj toTeotsij iTlajtol? Pablo kiniljuik kiampa kipiaskiaj “tlalnamikilistli” uan ni kinpaleuiskia ma monejnemiltikaj “keja kinamiki” uan kinextiskiaj nelia “iaxkauaj toTeko”. Nojkia kinpaleuiskia ma kichiuakaj tlen Jehová kinekiyaya, “nochi tlamantli [...] tlen kuali”, kej kema tlajtolmoyauaskiaj (Col. 1:9, 10). Uajka, kema tikinmachtisej sekinok, moneki tikinpaleuisej ma kikuamachilikaj kenijkatsa tlauel kinpaleuis tlaj nochipa kipouasej uan momachtisej Biblia ininselti.

⁴ Tlaj tojuantij amo timomachtiaj, uajka amo uelis tikinpaleuisej ininselti ma momachtikaj Biblia katli tikinmachtiaj. Tlaj nochipa tijpouasej Biblia uan timoyoliljuisej ipan tlen kiijtoua, techpaleuis kuali ma timonejnemiltikaj uan kuali ma titlajtolmoyauakaj. Kiampa, kema se akajya kinekis kimatis se tlenijki, amo ouij tikixtomilisej ika Biblia. Uan kema tijpouasej kenijkatsa Jesús, Pablo uan sekinok nochipa kichijkej kampeka tlajtolmoyauasej, techyolchikauas uan techyololinis nojua ma titlajtolmoyauakaj maske kemantika ouij. Tlaj tikiniljuisej sekinok tlen tijyekojtokej ipan Biblia uan kenijkatsa techpaleuijtok, uelis inijuantij nojkia kinekisej momachtisej Biblia ininselti.

5. Xikijto se tlamantli tlen uelis kichiuas katli tijmachtia.

⁵ Uelis timotlajtlania: “¿Kenijkatsa uelis nijpaleuis katli nijmachtia ma momachti Biblia iselti?”. Uelis tijnextilis kenijkatsa mokualchijchiuas ika nopa amatlajkuiloli tlen ika tijmachtia uan ma kitemo nopa textos tlen uala ipan párrafos. Tlaj tijtekiuiaj amochtli ¿Tlake nelnelia tlamachtia Biblia?, uelis tikiljuisej ma kipoua tlen uala ipan sekinok tlamachtili. Teipa uelis tijnextilisej kenijkatsa  kikualchijchiuas tlamachtili tlen moixtoma ipan tlanechikoli uan kiampa uelis tlanankilis kema monechikos. Nojkia uelis tikiljuisej ma kipoua pilamochtsi Tlen Tematiltia uan ¡Despertad! tlen kistia sejse metstli. Uan uelis tijnextilisej kenijkatsa kitemos tlamachtili tlen kineki kimatis ipan Watchtower Library o ipan AMATLAJKUILOLI IPAN INTERNET Watchtower. Kema kiyekos kenijkatsa kitekiuis ni tlamantli, tlauel kipaktis momachtis iselti uan nojua kinekis kimatis sekinok tlamachtili.

6. 1) ¿Kenijkatsa uelis tijpaleuisej katli tijmachtiaj ma kipakti iselti momachtis Biblia? 2) ¿Tlake kichiuas katli tijmachtiaj tlaj kipaktis tlen momachtia?

⁶ Kema tijmachtiaj se akajya, tijnekij ma kiita kenijkatsa Biblia tlauel ipati pampa kipaleuia kuali ma kiixmati Jehová. Amo kinamiki tijchiualtisej iselti ma momachti Biblia, moneki tikitasej kenijkatsa tijpaleuisej uan kiampa ma kipakti momachtis. Kema nojua kiyekojtias miak tlamantli, nojua tlauel kipaktis, uan uelis nojkia kiyolmatis kej katli kiijkuilok Salmo 73:18: “Achi más nimonechkauis kampa toTeko Dios, pampa ya nopa tlen más kuali para na. San ipan toTeko nimotemachijtok pampa yajaya noTeko”. Jehová kipaleuis ika itonal ma kineki mouampojchiuas iuaya.

7. ¿Kenijkatsa Jesús kinmachtik iapóstoles ma tlajtolmoyauakaj? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl).

⁷ Uelis tijchiuasej tlen Jesús kichijki kema kinmachtik iapóstoles. Ya tlajtolmoyajki ininuaya, uan inijuantij kiitakej kenijkatsa kinmachtiyaya maseualmej. Nojkia kiniljuik tlake kinamikiyaya kichiuasej kema tlajtolmoyauaskiaj (Mateo, capítulo 10) ^[1] (xikita nopa nota kampa tlami ni tlamachtili). Yeka, inijuantij nima kiyekojkej kenijkatsa kinmachtiskiaj maseualmej tlen toTeotsij (Mat. 11:1). Ma tikitakaj ome tlamantli tlen uelis tikinnextilisej katli namanok pejtokej tlajtolmoyauaj.

8, 9. 1) ¿Kenijkatsa Jesús kinnojnotsayaya maseualmej? 2) ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej katli namanok pejtokej tlajtolmoyauaj?

⁸ Se kamanaltis ininuaya maseualmej. Jesús amo nochipa kinnojnotski miakej maseualmej, miakpa kinmachtik sejsentsitsij maseualmej, uan nochipa kichiuayaya ika miak tlaiknelili. Se tonali, ipan altepetl Sicar, kamanaltik iuaya se siuatl katli atlakuiyaya ipan se ameli (Juan 4:5-30). Seyok tonali kamanaltik iuaya Mateo Leví, se tlakatl katli tlainamayaya impuestos. Jesús kiiljuik ma eli itokilijka uan Mateo kinejki kitokilis. Teipa, ni tlakatl kitlanejki Jesús ininuaya sekinok ma tlakuatij ichaj. Nopaya Jesús kinkamanaljuik miakej maseualmej (Mat. 9:9; Luc. 5:27-39).

⁹ Jesús nojkia kuali kinojnotski Natanael, maske ni tlakatl kinijilnamiktoya maseualmej katli euayayaj Nazaret. Pampa kuali kinojnotski, Natanael ayokmo kiijilnamijki Jesús uan kinejki kuali kiixmatis (Juan 1:46-51). ¿Tlake techmachtia tlen Jesús kichijki? Tlaj tojuantij kuali tikinnojnotsaj maseualmej  uan tijchiuaj ika tlaiknelili, uajka uelis kinekisej kuali techtlakakilisej ^[2] (xikita nopa nota kampa tlami ni tlamachtili). Nojkia ma tikinnextilikaj katli namanok pejtokej tlajtolmoyauaj ma tenojnotsakaj ika kuali uan ika tlaiknelili, kiampa tlauel kinpaktis tlajtolmoyauasej.

10-12. 1) ¿Tlake kichijki Jesús pampa kinekiyaya kinmachtis maseualmej? 2) ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej kuali ma tlamachtikaj katli namanok pejtokej tlajtolmoyauaj?

¹⁰ Ma tikinmachtikaj katli kuali techtlakakiliaj. Maske Jesús tlauel motekiuijtoya, ya nochipa kinmachtik maseualmej katli kinekiyayaj kitlakakilisej. Se tonali, miakej maseualmej yajkej ateno pampa kinekiyayaj kitlakakilisej Jesús, uan ya tlejkok ipan se akali iuaya Pedro uan pejki kinmachtia. Teipa nojkia kinejki kimachtis Pedro se tlamantli. Jesús kichijki Pedro ma kinitski tlauel miakej michimej, uan kiiljuik: “Ama timichtlajtlamajketl, pero na nimitsnextilis kejatsa tikinnotsas tlakamej ma nechtokilikaj”. Biblia kiijtoua Pedro uan sekinok nimantsi “kinejnemiltijkej ininkuakanaua hasta iteno nopa ueyi atl, uan kikajtejkej nochi tlen kipixtoyaj uan kitokilijkej Jesús” (Luc. 5:1-11).

¹¹ Se tlakatl tlen itoka Nicodemo nojkia kinekiyaya kiixmatis Jesús. Yaya nojkia eliyaya se katli itstoya ipan Sanedrín, yeka amo kinekiyaya sekinok ma kiitakaj kinojnotsayaya Jesús pampa pinauayaya. Yeka, Nicodemo kipaxaloto Jesús kema tlayouixki, uan ya kuali kiselik uan kiixtomilik miak tlamachtili tlen tlauel ipati (Juan 3:1, 2). Jesús nochipa kikajki tonali uan kiampa ueliskia kinmachtis maseualmej uan kinpaleuis kuali ma tlaneltokakaj. Tojuantij nojkia kiampa kinamiki tijchiuasej, moneki sampa tikinpaxalosej katli kuali techtlakakilijkej, tiasej kema amo tlauel motekiuijtokej uan tikinmachtisej ma kikuamachilikaj tlen Biblia tlamachtia.

¹² Kema titlajtolmoyauaj ininuaya katli namanok pejtokej tlajtolmoyauaj, uelis tikinpaleuisej sampa ma kinpaxalokaj katli kuali kintlakakilijkej. Nojkia uelis tikiniljuisej ma yakaj touaya kema tikinpaxalotij maseualmej o kema tiasej tikinmachtitij. Kiampa kuali tlamachtisej uan uelis kipaleuisej se akajya ma kiixmati Jehová. Uan tlauel kuali kiyolmatisej kema sampa kinpaxalosej maseualmej uan kinmachtisej ika Biblia. Nojkia kinpaleuis ma kipiakaj ininyolo uan amo ma mokuesokaj tlaj amo kinpantiaj maseualmej (Gál. 5:22; xikita nopa recuadro “ Nochipa kitemojtinenki”).

13, 14. 1) Xikijto tlake techmachtia tlen kichijkej toTeotsij itekipanojkauaj. 2) ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej sekinok nojkia ma kinextikaj kinikneliaj toikniuaj?

¹³ Jehová kineki itekipanojkauaj ma moiknelikaj kej iknimej uan ma mopaleuikaj (xijpoua Lucas 22:24-27; 1 Pedro 1:22). Biblia kiijtoua kichijki kampeka nochipa kinpaleuis maseualmej, uan yeka kinejki temaktilis inemilis (Mat. 20:28). Se Cristo itokilijka tlen itoka Dorcas “nochipa kichiuayaya miak tlamantli tlen kuali para kinpaleuis sekinok tlen kinpolouayaya tlen ika panosej” (Hech. 9:36, 39). Uan seyok tlen itoka María nojkia “chikauak” tekitik kema kinpaleuiyaya toikniuaj tlen itstoyaj Roma (Rom. 16:6). ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej katli namanok moatsonpoliuiltijkej ma kikuamachilikaj kenke tlauel moneki kinpaleuisej toikniuaj?

¹⁴ Uelis tikiniljuisej toikniuaj ma yakaj touaya kema tiasej tikinpaxalotij toikniuaj katli  ya uejueyij o katli mokokouaj. Tlaj amo kenijki, tetajmej uelis kinuikasej ininkoneuaj kema kinpaxalotij nopa toikniuaj. Ueuejtlakamej nojkia uelis kiniljuisej telpokamej o sekinok ma kinuikilikaj tlen kikuasej katli ya uejueyij o ma kinpaleuikaj ika se tlamantli tlen moneki ininchaj. Tlaj telpokamej uan katli nojua momachtiaj kiitasej nochi toikniuaj mopaleuiaj, teipa nojkia kiampa kichiuasej. Ma tikitakaj tlake kichiuayaya se ueuejtlakatl. Kema uejka tlajtolmoyauayaya, kinpaxalouayaya toikniuaj pampa kinekiyaya kimatis kenijkatsa itstoyaj. Pampa kiampa kichiuayaya, se telpokatl katli yauiyaya iuaya nojkia kiitak kenijkatsa ueliskia kinpaleuis toikniuaj (Rom. 12:10).

15. ¿Kenke tlauel moneki ueuejtlakamej ma kinpaleuikaj toikniuaj kuali ma tlamachtikaj?

¹⁵ Jehová kintekiuia toikniuaj tlakamej ma techmachtikaj iTlajtol ipan tlanechikoli. Yeka toikniuaj moneki kiyekosej kuali tlamachtisej. Ueuejtlakamej uelis kinpaleuisej kuali ma tlamachtikaj. ¿Kenijkatsa uelis kinpaleuisej? Uelis kitlakakilisej se tlapaleuijketl kema kikualchijchiua nopa tlamachtili tlen kipanoltis (Neh. 8:8) ^[3] (xikita nopa nota kampa tlami ni tlamachtili).

16, 17. 1) ¿Kenijkatsa kinextik Pablo kinekiyaya kipaleuis Timoteo? 2) ¿Kenijkatsa ueuejtlakamej uelis kichiuasej kej Pablo?

¹⁶ Ipan miak tlanechikoli tlauel moneki ma itstokaj tlakamej katli uelis tlayakanasej. Pablo kimachtik Timoteo kenijkatsa ueliskia kichiuas uan kiiljuik nojkia ma kinmachti sekinok, ya kiiljuik: “Tijmati para nelia ueyi iyolo toTeko ika ta ipan Cristo Jesús uan mitsmakatok miak yajatili. Nopa tlamachtili tlen tijkajki nitlamachtik ininixpa miak tlakamej, ama xikinmachti sekinok tlen temachmej para teipa inijuantij no uelisej kinmachtisej sekinok” (2 Tim. 2:1, 2). Timoteo kiyekok miak tlamantli tlen Pablo, katli tlatekipanouayaya kej ueuejtlakatl uan apóstol. Kiyekok kenijkatsa kuali tlajtolmoyauaskia uan kenijkatsa kinpaleuiskia toikniuaj ipan tlanechikoli (2 Tim. 3:10-12).

¹⁷ Pablo uejkajki kimachtik Timoteo pampa kinekiyaya kuali ma tlayakana ipan tlanechikoli (Hech. 16:1-5). ¿Kenijkatsa ueuejtlakamej uelis kichiuasej kej Pablo? Kema yasej kinyolchikauatij toikniuaj, uelis kintlaneuisej tlapaleuianij katli kuali kichiuaj ininteki ma yakaj ininuaya. Kiampa tlapaleuianij kimatisej kenijkatsa kinmachtisej sekinok uan  kenijkatsa kinextisej kipiaj ininyolo uan teikneliaj. Nojkia kiitasej tlauel moneki kiiljuisej Jehová ma kinpaleui kuali ma kinmokuitlauikaj toikniuaj (1 Ped. 5:2).

18. ¿Kenke tlauel moneki nima ma tikinmachtikaj sekinok?

¹⁸ Ipan ni tonali tlauel moneki miakej ma tikinnextilikaj kenijkatsa kuali tlajtolmoyauasej. Uan nojkia moneki ma itstokaj tlakamej katli uelis kinyakanasej uan kinmokuitlauisej toikniuaj katli itstokej ipan tlanechikoli. Jehová kineki nochi itekipanojkauaj ma kichiuakaj kuali ininteki uan kineki tojuantij ma tikinnextilikaj sekinok kenijkatsa uelis kuali kichiuasej ininteki. Yeka tlauel moneki ma tijchiuakaj kampeka kuali tikinmachtisej sekinok, kej kichijkej Jesús uan Pablo. Nima ma tikinmachtikaj sekinok, pampa onka miak tekitl uan nojua moneki tlauel titlajtolmoyauasej ipan ni itlamia tonali.

19. ¿Kenke tijmati amo san tlapik kema tikinmachtia sekinok?

¹⁹ Maske moneki tijchiuasej se ueyi kampeka uan tijkauasej tonali kema tijpaleuisej se akajya, tijmatij Jehová uan Jesús techpaleuisej ma tijmatikaj kenijkatsa uelis tikinmachtisej sekinok. Tlauel tiyolpakisej kema tikinitasej katli namanok momachtiaj o moatsonpoliuiltijtokej nojkia tlapaleuiaj ipan tlanechikoli uan nojkia tlauel tlajtolmoyauaj (1 Tim. 4:10). Kema tikinmachtisej sekinok, nojkia moneki tijchiuasej kampeka tojuantij nojua kuali titlatekipanosej, nojua tijnextisej kuajkuali tlamantli uan nojua kuali timouampojchiuasej iuaya Jehová.