TLAMACHTILI 35
Nojua “ximoyolchikauakaj”
“Ximoyolchikauakaj [...] uan ximofuerzajmakakaj se ika sekinok” (1 TES. 5:11).
UIKATL 90 Ma timoyolchikauakaj
TLEN MOIXTOMAS *
1. Kej kiijtoua 1 Tesalonicenses 5:11, ¿tlake tekitl tijchiuaj?
¿MOTLANECHIKOL tlapaleuijtok kema kichijchiuaj o kikualchijchiuaj kali kampa timosentiliaj? Tlaj kena, uelis tikilnamiki kema achtoui inmosentilijkej ipan nopa kali. Uelis tlauel tijtlaskamatiliyaya Jehová, uan pampa tlauel tiyolpaktoya amo ueliyaya tiuika kema pejki tlanechikoli. Maske nopa yejyektsitsij kali kampa timosentiliaj kiueyichiua Jehová, nojua tlauel kiueyichiuaj katli nopaya mosentiliaj pampa sansejko moyolchikauaj. Pablo kinekiyaya kiijtos ni tlamantli ipan 1 Tesalonicenses 5:11 (xijpoua), kampa mokixtijtok ni tlamachtili.
2. ¿Tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?
2 Tlaj tijnekij tikinyolchikauasej toikniuaj, moneki tikitasej tlen Pablo kichijki, pampa kikuamachiliyaya tlen kinpanoyaya toikniuaj. Ipan ni tlamachtili tikitasej kenijkatsa kinpaleuik sekinok Cristo itokilijkauaj ma kiijiyouikaj tlen kinpanoyaya, kuali ma mouikakaj uan nojua kuali ma tlaneltokakaj. Ma tikitakaj kenijkatsa uelis tijchiuasej kej ya (1 Cor. 11:1).
PABLO KINPALEUIK TOIKNIUAJ MA KIIJIYOUIKAJ TLEN KIIXNAMIJKEJ
3. ¿Ipan tlake mosentlalijtoya Pablo?
3 Pablo tlauel kinikneliyaya toikniuaj. Uan kikuamachiliyaya tlen kinpanoyaya uan kintlasojtlayaya pampa ya nojkia kiixnamijki miak tlaouijkayotl. Se tonali, tlanki itomij yeka monejki tekitis uan kiampa kipiaskia tlen ika mopanoltiskia uan kinpaleuiskia katli yauiyayaj iuaya (Hech. 20:34). Ya kimatiyaya kichijchiuas yoyonkali, yeka kema asito Corinto pejki tekiti ininuaya Aquila uan Priscila pampa nojkia kichiuayayaj nopa tekitl. Maske tekitiyaya, sejse sábado kinpouiliyaya judíos uan griegos toTeotsij iTlajtol. Uan kema asitoj Silas uan Timoteo, “kikajki iteki [...] uan san tepouilik iTlajtol toTeko mojmostla” (Hech. 18:2-5). Kej tikitaj, Pablo nochipa kiachtouitlalik kitekipanos Jehová. Tlauel kuali tlatekipanouayaya, yeka uelki kinilnamikilia toikniuaj monekiyaya nojkia kiampa kichiuasej uan amo san ma mosentlalikaj tlapijpiasej maske monekiyaya kinpanoltisej ininchampoyouaj (Filip. 1:10).
4. ¿Kenijkatsa Pablo uan Timoteo kinpaleuijkej toikniuaj ma kiijiyouikaj tlen kinpanoyaya?
4 Kema pejtoyaj mosentiliaj toikniuaj ipan Tesalónica, pejkej tlauel kintlaijiyouiltiaj katli namanok moatsonpoliuiltijtoyaj. Kema maseualmej katli tlauel mosisiniyayaj amo kinpantijkej Pablo uan Silas, kinitskijkej se keskij toikniuaj uan “kinuauatatskej iniixtla nopa tekiuejmej tlen nopa altepetl” uan kiijtouayayaj: “Inijuantij kiuejkamajkajtokej totlanauatijka César” (Hech. 17:6, 7). Uelis toikniuaj tlauel momajmatijkej kema kiitakej maseualmej tlauel kualantoyaj. Nopa ueltoskia kichiuas ayokmo ma kitekipanokaj Jehová ika pakilistli. Pablo amo kinekiyaya kiampa ma pano. Maske ya uan Silas monejki yasej sejkanok, kiitakej kenijkatsa kinpaleuiskiaj toikniuaj ipan nopa yankuik tlanechikoli. Kema panok se keski tonali, kiniljuik toikniuaj tlen Tesalónica: “Nijtitlanki [Timoteo] ma inmechmakas tetili uan inmechyolchikauas para más xijneltokakaj toueyiTeko. [...] Para axaka moyamanilis para kineltokas” (1 Tes. 3:2, 3). Uelis Timoteo nojkia tlaijiyouijtoya kema itstoya Listra. Uan kiitstoya kenijkatsa Pablo kinyolchikajki toikniuaj uan kenijkatsa Jehová kinpaleuik. Yeka uelki kiniljuia ma motemachikaj amo tleno kinpanoskia (Hech. 14:8, 19-22; Heb. 12:2).
5. ¿Kenijkatsa kipaleuik Bryant tlen kichijki se ueuejtlakatl?
5 ¿Tlake nojua kichijki Pablo uan kiampa kinyolchikajki toikniuaj? Kema ya uan Bernabé tlakuepilijkej Listra, Iconio uan Antioquía, kintlapejpenijkej ueuejtlakamej ipan sejse tlanechikoli (Hech. 14:21-23). Uelis inijuantij tlauel kinyolchikajkej toikniuaj, sanse kej kichiuaj ueuejtlakamej ipan ni tonali. Ma tikitakaj tlen kipanok toikni Bryant, ya kiijtoua: “Kema nikaxitik 15 xiuitl, notata techtlauelkajki uan nonana kikixtijkej tlen tlanechikoli. Nijyolmatiyaya niitstoya noselti uan tlauel nimokuesouayaya”. ¿Tlake kipaleuik ma kiijiyoui? Ya kiijtoua: “Se ueuejtlakatl katli itoka Tony kamanaltiyaya nouaya ipan tlanechikoli, uan nojkia ipan sekinok tonali. Nechiljuiyaya tlen kichijtoyaj sekinok toikniuaj katli nojua tlatekipanouayayaj ika pakilistli maske kiixnamijkej kuesoli. Nechpouiliyaya Salmo 27:10, uan miakpa nechiljuiyaya kenijkatsa tlatekipanok Ezequías maske itata amo kuali tlaneltokak”. ¿Kenijkatsa kipaleuik Bryant tlen kichijki Tony? Ya kiijtoua: “Tlauel nechyolchikajki, yeka pejki senkistok nitlatekipanoua uan nopa kichijtok tlauel ma niyolpaki”. Ueuejtlakamej, xikitakaj ajkia uelis inkinyolchikauasej ipan tlanechikoli, kej kipaleuijkej Bryant (Prov. 12:25).
6. ¿Kenijkatsa Pablo kinyolchikajki toikniuaj ika tlen kinpanok sekinok toTeotsij itekipanojkauaj?
6 Pablo kiniljuik toikniuaj, uejkajkia miakej toTeotsij itekipanojkauaj kiijiyouijkej tlen kinpanok pampa Jehová kinpaleuik (Heb. 12:1). Kimatiyaya tlen kichijtoyaj kinpaleuiskia amo ma majmauikaj uan ma mosentlalikaj ipan tlen kiseliskiaj teipa (Heb. 12:22). Tojuantij nojkia uelis techpaleuis. Uelis tlauel timoyolchikajkej kema tijpojkej kenijkatsa Jehová kinpaleuik Gedeón, Barac, David, Samuel uan sekinok (Heb. 11:32-35). Uan nojkia techyolchikaua tlen kichijtokej toikniuaj ipan ni tonali. Ipan Ueyi Kali Betel, kiseliaj miak amatlajkuiloli tlen toikniuaj kititlanij kampa kiijtouaj moyolchikajkej pampa kipojkej tlen kipanok se toikni.
PABLO KINPALEUIK TOIKNIUAJ MA ITSTOKAJ IKA TLASEUILISTLI
7. ¿Tlake techmachtia tlen Pablo kiijtok ipan Romanos 14:19-21?
7 Nojkia uelis tikinyolchikauasej toikniuaj tlaj titlapaleuiaj ma onka tlaseuilistli ipan tlanechikoli. Amo tijkauaj ma techxelo kema amo sanse timoiljuiaj yon tikinchiualtiaj sekinok ma kichiuakaj tlen tijnekij tlaj amo kiixpanoj Biblia. Ma tikitakaj tlen panok ipan tlanechikoli tlen Roma, kampa itstoyaj toikniuaj judíos uan katli euayayaj ipan sekinok altepemej. Ipan nopa tonali, ayokmo moyakanayayaj ika nopa tlanauatili tlen Moisés kimakatoyaj, yeka ueliyayaj kikuaj se keski tlamantli tlen achtouia amo kikuayayaj (Mar. 7:19). Maske sekij kiampa kichiuayayaj, sekij kiitayayaj kej se tlajtlakoli. Ni tlamantli kichijki ma moxelokaj ipan tlanechikoli. Pablo kinekiyaya ma onka tlaseuilistli, yeka kiniljuik: “Ma axtijkuakaj nakatl, o ma axtikikaj xokomekaatl tlen chikauak, niyon axtleno ma tijchiuakaj, intla kichiuas ma uetsi se toikni” (xijpoua Romanos 14:19-21). Tlen kiniljuik, kinpaleuik toikniuaj ma kiitakaj ni kuesoli ueliskia kinyolkokos sekinok uan amo kuali itstoskiaj ipan tlanechikoli. Ya nojkia kipatlak se keski tlamantli pampa amo kinekiyaya kichiuas sekinok ayokmo kuali ma tlaneltokakaj (1 Cor. 9:19-22). Sanse kej Pablo, nojkia uelis tikinyolchikauasej toikniuaj uan titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli kema amo tijchiuaj san tlen techpaktia.
8. ¿Tlake kichijki Pablo kema ipan tlanechikoli pejki se kuesoli?
8 Uelis tijchiuasej sanse kej Pablo uan titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli kema amo sanse timoiljuiaj se tlamantli tlen tlauel ipati. Ipan tlanechikoli tlen achtoui siglo itstoyaj se keskij toikniuaj katli kinchiualtiyayaj sekinok katli amo eliyayaj judíos ma mochiuilikaj circuncisión, uan kiampa amo kintlaijiljuiskiaj (Gál. 6:12). Maske Pablo amo kipaktiyaya tlen kiijtouayayaj, amo kinchiualtik ma kichiuakaj tlen ya moiljuiyaya. Kinextik amo moueyimati uan yajki Jerusalén kampa itstoyaj apóstoles uan ueuejtlakamej ma kixitlauakaj nopa kuesoli (Hech. 15:1, 2). Tlen kichijki, tlapaleuik ma onka tlaseuilistli uan kuali ma itstokaj ipan tlanechikoli (Hech. 15:30, 31).
9. ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej kej Pablo?
9 Tlaj ipan tlanechikoli onka se ueyi kuesoli, uelis titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli tlaj tijkauaj ma techpaleuikaj katli Jehová kintekimakatok. Nojkia techpaleuis amatlajkuiloli tlen kistok ipan Biblia uan tlen techiljuia toTeotsij itlanechikol. Tlaj timosentlalisej tijchiuasej tlen techiljuisej uan amo san tlen tijnekij, titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli.
10. ¿Kenijkatsa Pablo nojkia kinpaleuik toikniuaj ma itstokaj ika tlaseuilistli?
10 Pablo tlapaleuik ma onka tlaseuilistli kema kiijtok kuajkuali tlamantli tlen kinextiyayaj toikniuaj uan amo kiijtok tlen amo kuali kichiuayayaj. Se neskayotl, kampa tlami nopa amatlajkuiloli tlen kintitlanilik toikniuaj tlen Roma, kintokaxtik miakej toikniuaj uan tosiuaikniuaj uan kiijtok tlen kuali kichijtoyaj. ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej kej ya? Kema tikijtouaj tlake kuajkuali tlamantli kinextiaj sekinok. Kiampa tikinpaleuiaj toikniuaj kuali ma mouikakaj uan kuali ma mouampojchiuakaj.
11. ¿Kenijkatsa uelis titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli kema onka se kuesoli?
11 Kemantika uelis toikniuaj katli kuali tlaneltokaj mokualanisej. Kiampa kinpanok Pablo uan Bernabé, maske kuali mouampojchijtoyaj. Mokualanijkej pampa amo kimatiyayaj tlaj kiuikasej Marcos kema kinpaxaloskiaj toikniuaj. ¿Tlake panok teipa? Biblia kiijtoua: “Tlauel monajnankilijkej ika ni tlamantli hasta moiyokakajkej” (Hech. 15:37-39). Maske kiampa panok, teipa nopa eyij moyoltlalijkej pampa kinekiyayaj ma onka tlaseuilistli uan kuali ma itstokaj toikniuaj ipan tlanechikoli. Teipa, Pablo kiijtok tlen kuali kichijtoyaj Bernabé uan Marcos (1 Cor. 9:6; Col. 4:10). Tojuantij nojkia moneki nima tijsenkauasej se kuesoli tlen tijpiaj ika toikniuaj uan timosentlalisej ipan kuajkuali tlamantli tlen kinextiaj. Kiampa titlapaleuisej ma onka tlaseuilistli uan amo timoxelosej (Efes. 4:3).
PABLO KINPALEUIK TOIKNIUAJ KUALI MA TLANELTOKAKAJ
12. ¿Tlake tlaouijkayotl kiixnamikij toikniuaj?
12 Nojkia tikinyolchikauaj toikniuaj kema tikinpaleuiaj nojua kuali ma tlaneltokakaj. Sekij moneki kiijiyouisej kema kinpinajtiaj ininchampoyouaj katli amo kitekipanouaj Jehová, katli ininuaya tekitij o momachtiaj. Sekij uelis tlauel mokokouaj o kinyolkokojtokej. Uan sekinok uelis ya kipiaj miak xiuitl moatsonpoliuiltijkej uan motlatsintokiaj kema tlamis tlen amo kuali. Nochi ni uelis kichiuas ma tijnextikaj tlaj kuali titlaneltokaj. Toikniuaj tlen achtoui siglo nojkia kiixnamijkej se keski kuesoli kej ni. ¿Tlake kichijki Pablo uan kiampa kinyolchikajki?
¿Kenijkatsa uelis tikinyolchikauasej sekinok sanse kej kichijki Pablo? (Xikita párrafo 13). *
13. ¿Kenijkatsa Pablo kinpaleuik katli kinpinajtiyayaj pampa mochijtoyaj Cristo itokilijkauaj?
13 Pablo kinyolchikajki toikniuaj ika toTeotsij iTlajtol. Se neskayotl, uelis toikniuaj katli achtouia eliyayaj judíos amo kimatiyayaj tlake kiniljuiskiaj ininchampoyouaj katli kiijtouayayaj tlauel ipati religión judía uan amo tlen kineltokayayaj Cristo itokilijkauaj. Yeka tlauel kinyolchikajki nopa amatlajkuiloli tlen Pablo kintitlanilik toikniuaj hebreos (Heb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Tlen kiniljuik tlauel kinpaleuik ma kimatikaj tlake tlanankiliskiaj. Ipan ni tonali, nojkia uelis tikinpaleuisej toikniuaj ma kitekiuikaj amatlajkuiloli uan kiampa kimatisej kenijkatsa kinnankilisej katli kinpinajtiaj. Uelis tijtekiuisej pilamochtsitsij ¿Es la vida obra de un Creador? uan El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis uan kiampa tikinpaleuisej telpokamej ma kipantikaj tlamachtili tlen kinpaleuis kiijtosej kenke kineltokaj itstok se katli techchijchijki.
¿Kenijkatsa uelis tikinyolchikauasej sekinok sanse kej kichijki Pablo? (Xikita párrafo 14). *
14. ¿Tlake kichijki Pablo maske tlauel tlajtolmoyauayaya uan tlamachtiyaya?
14 Pablo kiniljuik toikniuaj ma mopaleuikaj, kiampa kinextiskiaj moikneliaj (Heb. 10:24). Amo kinyolchikajki san ika tlen kiniljuik, nojkia ika tlen kichijki. Kema toikniuaj katli itstoyaj Judea amo kipixkej tlen kikuasej, Pablo nojkia kinuikilik tlen ika mopanoltiskiaj (Hech. 11:27-30). Uan maske tlauel tlajtolmoyauayaya uan tlamachtiyaya, nochipa kiitayaya kenijkatsa kinpaleuis toikniuaj katli amo kipiayayaj miak tlamantli (Gál. 2:10). Kiampa kinpaleuiyaya ma motemachikaj Jehová kinmokuitlauiskia. Ipan ni tonali, nojkia tikinpaleuiaj toikniuaj nojua kuali ma tlaneltokakaj kema tijtekiuiaj tonali, tochikaualis, tlen tijmatij tijchiuaj, kema tikinpaleuiaj pampa kintlasojsoljuilia se tlenijki uan kema titemakaj tomij ika nochi toyolo. Kema kiampa tijchiuaj, tikinpaleuiaj toikniuaj ma motemachikaj Jehová amo kema kintlauelkauas.
¿Kenijkatsa uelis tikinyolchikauasej sekinok sanse kej kichijki Pablo? (Xikita párrafos 15, 16). *
15, 16. ¿Kenijkatsa uelis tikinpaleuisej katli ayokmo kuali tlaneltokaj?
15 Pablo nojua kinpaleuik katli ayokmo kuali tlaneltokayayaj. Ya kinextik kintlasojtlayaya uan kinkamanaljuik ika miak tlaiknelili (Heb. 6:9; 10:39). Se neskayotl, ipan nopa amatlajkuiloli tlen kintitlanilik toikniuaj hebreos, miakpa kitekiuik nopa tlajtoli “tojuantij”, uan amo “inmojuantij”, kiampa kinextik ya nojkia monekiyaya kichiuas tlen kintlajtolmakayaya (Heb. 2:1, 3). Sanse kej Pablo, tojuantij nojkia tijchiaj katli ayokmo kitekipanouaj Jehová sampa ma tlatekipanokaj. Yeka tijnextiaj tijnekij tikinpaleuisej, kiampa tikinyolchikauasej uan kiitasej nelia tikinikneliaj. Ma tikilnamikikaj maske tlauel ipati tlen tikiniljuisej, nojkia moneki tijchiuasej ika tlajtoli tlen yamanik uan ika tlaiknelili.
16 Pablo kiniljuik toikniuaj Jehová amo kiilkajtoya tlen kuali kichijtoyaj (Heb. 10:32-34). Tojuantij nojkia uelis kiampa tijchiuasej kema tijpaleuisej se toikni katli ayokmo kuali tlaneltoka. Uelis tikiljuisej ma techpouili kenijkatsa kiyekok tlen melauak uan tijpaleuisej ma kiilnamiki kenijkatsa kipaleuijtok Jehová. Kema tiitstosej iuaya, ma tikiljuikaj Jehová amo kiilkaua tlen kichijki pampa kiiknelia, uan amo kema kitlauelkauas (Heb. 6:10; 13:5, 6). Kema kiampa tijchiuasej, kinyololinis toikniuaj nojua ma kitekipanokaj Jehová.
NOJUA “XIMOYOLCHIKAUAKAJ”
17. ¿Kenijkatsa uelis nojua tlauel tikinyolchikauasej sekinok?
17 Kej panotia tonali, se kalchijketl nojua kiyekojtia kuali kichiuas iteki. Tojuantij nojkia uelis nojua tijyekojtiasej kenijkatsa kuali tikinyolchikauasej toikniuaj. Ma tikinilnamikilikaj tlen kichijkej uejkajkia se keskij toTeotsij itekipanojkauaj, kiampa uelis kiijiyouisej nochi tlen kinpanos. Ma tikijtokaj nopa kuajkuali tlamantli tlen kinextiaj, kiampa tiitstosej ika tlaseuilistli. Uan kema tijpiasej se kuesoli ika toikniuaj, ma tijchiuakaj kampeka sampa kuali tiitstosej uan amo ma timoxelokaj. Nojkia ma tikinpaleuikaj nojua kuali ma tlaneltokakaj ika tlen Biblia tlamachtia, ika se keski tlamantli tlen kinpoloua uan ma tikinpaleuikaj katli ayokmo kuali tlaneltokaj.
18. ¿Tlake timosentlalijtokej tijchiuasej?
18 Tlauel yolpakij katli tlapaleuiaj kema mochijchiua se kali kampa titlaueyichiuaj. Tojuantij nojkia uelis tlauel tiyolpakisej tlaj tikinpaleuisej sekinok nojua kuali ma tlaneltokakaj. Tijmatij se kali sosoliui kema pano se keski tonali, uan amo kiampa pano kema tijchiuaj kampeka tikinyolchikauasej toikniuaj, pampa nopa uelis kinpaleuijtos nochipa ma yolpaktokaj. Yeka, ma timosentlalikaj tijchiuasej tlen kiijtoua 1 Tesalonicenses 5:11: “Ximoyolchikauakaj [...] uan ximofuerzajmakakaj se ika sekinok”.
UIKATL 100 Kuali ma tikinselikaj sekinok
^ Tlauel ouij kej tiitstokej ipan ni tonali. Toikniuaj kiixnamikij miak tlaouijkayotl. Tlauel tikinpaleuisej tlaj tikitasej kenijkatsa uelis tikinyolchikauasej. Tlen kichijki Apóstol Pablo techpaleuis ma tijmatikaj kenijkatsa tijchiuasej.
^ TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINKAYOMEJ. Se tetaj kipaleuia ipilsiuapil ma kiita kenijkatsa kichiuas tlen kiijtoua amatlajkuiloli uan kiampa kimatis tlake tlanankilis kema kiiljuisej ma iljuichiua ipan Navidad.
^ TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINKAYOMEJ. Se toikni iuaya isiua yajtokej ipan seyok altepetl pampa kinpaleuiaj toikniuaj katli kintlasojsoljuilik se tlenijki.
^ TLEN NESI IPAN TLAIXKOPINKAYOMEJ. Se ueuejtlakatl kipaxaloua se toikni katli ayokmo kuali tlaneltoka. Kinextilia se keski tlaixkopinkayomej kampa nesi yajkej Kampa kinmachtiaj precursores. Kema kiitaj, kiilnamikij tlauel yolpakiyayaj. Toikni sampa kineki kiyolmatis kej achtouia. Yeka, kema pano se keski tonali, sampa kuali tlaneltoka.
