KEMA ayamo panoyaya nopa, na ipa nijnekiyaya nijmatis tlen Biblia tlamachtia. Nonana kimakatoyaj se keski amatlajkuiloli, uan na tlauel nechpaktiyaya, uan tlauel nechpaktik nopa tlaixkopinkayomej tlen kipixtoya. Maske notata amo kinekiyaya nonana ma nechiljui tlen momachtiyaya, na tlauel nijnekiyaya nijmatis uan nijtlatsintokiyaya miak tlamantli, yeka nechmachtiyaya kema notata amo itstoya. Teipa nijnejki nijmaktilis Jehová nonemilis, uan ipan 1943, kema nijpixtoya 10 xiuitl, nimoatsonpoliuiltik ipan Blackpool (Inglaterra).

Na iuaya nonana nochipa sansejko titlajtolmoyauayayaj. Ipan nopa tonali tijtekiuiyayaj fonógrafos, tlen ietika eliyaya nechka 5 kilos. Yeka tlauel ouij nijmatiyaya nijkuatlalantinemis se fonógrafo.

Kema nijpixtoya 14 xiuitl, nijnejki nitlatekipanos kej precursor. Nonana nechiljuik achtoui ma nikiljui nopa toikni katli nama tikiljuiaj tlen tepaxaloua chijchikuasej metstli. Ya nechiljuik ma nijyeko se tekitl uan kiampa ueliskia nimopaleuis kema nitlatekipanos kej precursor, uan kiampa nijchijki. Kema panok  ome xiuitl, sampa nikamanaltik iuaya seyok toikni katli nojkia tepaxaloua uan nikiljuik nijnekiyaya nielis niprecursor. Ya nechiljuik: “¡Xijchiua!”.

Ipan abril 1949, nonana uan na tijnamakakej tlen tijpixtoyaj uan tiajkej timochantiaj Middleton, nechka Manchester, uan nopaya titlatekipanojkej kej precursores. Kema panok naui metstli, nikiljuik seyok toikni tlaj ueliskia tlatekipanos nouaya kej precursor. Ipan Kali Betel techiljuijkej ma tiakaj ipan se yankuik tlanechikoli ipan Irlam. Nonana uan seyok toikni eliyayaj precursoras ipan seyok tlanechikoli.

Kampa tiasitoj, amo itstoyaj miakej tlakamej katli ueliskiaj kiyakanasej tlanechikoli. Yeka techiljuijkej tiomej ma tijchiuakaj nochi tlanechikoli, maske na san nijpixtoya 17 xiuitl. Teipa niajki nitlatekipanoua ipan se tlanechikoli tlen eltoya ipan Buxton, kampa amo itstoyaj miakej tlajtolmoyauanij. Nochi tlen nechpanok nechpaleuiskia teipa, kema nijseliskia sekinok tekitl.

Ipan 1951, nijtitlanki se amatl kampa kiijtouayaya nijnekiyaya nias nimomachtiti ipan Escuela Bíblica de Galaad de la Watchtower. Ipan diciembre 1952, nechnotskej kampa moijkuilouaj katli yasej tlateuitij. Nikiniljuik amo nijchiuaskia nopa pampa na nieliyaya se ministro religioso. Inijuantij amo kinejkej uan nechtsajkej chikuasej metstli. Kema nechtsaktoyaj, nechtlanejkej nias ipan Galaad, clase 22. Nikiski ipan julio 1953, uan teipa niajki Nueva York ipan se barco tlen itoka Georgic.

Kema niasito Nueva York, niajki ipan se ueyi tlanechikolistli tlen mochijki ipan 1953, motokaxtik “Sociedad del Nuevo Mundo”. Teipa, ipan tren niajki South Lansing (Nueva York), kampa mochiuaskia Escuela de Galaad. Kema nitemok, nitlejkok ipan se autobús tlen nechuikak kampa niauiyaya. Na amo nijpixtoya miak tomij pampa namanok nechkixtijtoyaj tlen cárcel, yeka nitlajtlanik 25 centavos seyok tlakatl katli nopaya yauiyaya, uan ika nopa tomij nitlaxtlajki.

Ipan Escuela de Galaad nijyekok kenijkatsa “nimochiuas [tlen moneki] ika sejse tlakatl” (1 Cor. 9:22). Maske Paul Bruun, Raymond Leach uan na techtitlankej Filipinas, timochixkej miak metstli uan kiampa techmakaskiaj visa. Kema techmakakej, tiajkej Rotterdam (Países Bajos) ipan barco. Teipa tikixkotonkej ueyi atl Mediterráneo, canal de Suez uan ueyi atl Índico, uan kiampa tiasitoj Malasia uan teipa Hong Kong. ¡Tiuejkajkej 47 tonali! Ipan noviembre 19, 1954, tiasitoj Manila (Filipinas).

Monejki timomatisej, pampa amo kema tiitstoyaj ipan nopa altepetl, nopaya amo momajtokej sanse kichiuaj kej tojuantij uan amo kitekiuiaj totlajtol. Achtoui tieyij titlatekipanouayayaj ipan se tlanechikoli tlen eltoya ipan altepetl Quezón, kampa miakej kamanaltiyayaj inglés. Maske kema panok chikuasej metstli, tijmatiyayaj san se keski tlajtoli ipan tagalo, amo nochipa kiampa tiitstoskiaj.

Se tonali, ipan mayo 1955, kema tiasikoj tochaj pampa tiajtoyaj titlajtolmoyauaj, Raymond uan na tijselijtoyaj sejse amatlajkuiloli kampa kiijtouayaya titlatekipanoskiaj kej superintendentes de circuito. Na san nijpixtoya 22 xiuitl. Ni yankuik tekitl nojkia nechpaleuiskia “nimochiuas [tlen moneki] ika sejse tlakatl”.

Ipan se pilaltepetsi, nikixtonki nopa achtoui tlamachtili kej superintendente de circuito iixpa se kali kampa tlanamakayayaj. Ipan Filipinas, kema tikixtomayayaj Biblia, tijchiuayayaj kalixpa. Kema nikinpaxalouayaya tlanechikolmej, nitlamachtiyaya ipan tianguis, mercados, canchas, ojtipa uan kampa ueli. Se tonali, ipan altepetl San Pablo, amo uelki nitlamachtik pampa tlauel uetski atl. Yeka nikiljuik se toikni katli itstoya ipan nopa tlanechikoli tlaj ueliskia timonechikosej ipan kali kampa timosentiliyayaj. Teipa, inijuantij nechtlatsintokijkej tlaj nopa tlanechikoli ueliskia kiiljuisej reunión pública maske amo mochijtoya kalixpa.

 Kema nitepaxalouayaya ipan sejse tlanechikoli, nochipa nimokauayaya ipan toikniuaj ininchaj. Maske amo uejueyi kali kipixtoyaj, amo kema tlasokiyo eltoya. Miakpa nikochiyaya ipan se petlatl tlen nisouayaya ipan piso tlen kichijtoyaj ika uapali. Kalteno se maltiyaya, uan nochi teitayayaj, yeka nimomatki nimaltis ika noyoyo. Nojkia, nochipa ninemiyaya ipan autobús, uan ipan barco kema niauiyaya ipan se keski islas. Ipan nochi xiuitl tlen nitlatekipanojtok, amo kema nijpixtok se carro.

Maske amo kema nechmachtijkej, nijyekok nikamanalti tagalo. Kuali nikintlakakiliyaya toikniuaj kema tlajtolmoyauayayaj uan kema tiitstoyaj ipan tlanechikoli. Toikniuaj nochipa kinejkej nechmachtisej inintlajtol, uan nikintlaskamatilik pampa kipixkej ininyolo uan nojkia pampa ika miak tlaiknelili nechiljuiyayaj kenijkatsa kuali nikijtos se tlenijki.

Kej panotiajki tonali, monejki nijpatlatias se keski tlamantli pampa nijselijtiajki sekinok tekitl. Ipan 1956, toikni Nathan Knorr nemiko Filipinas uan kiijtok mochiuaskia se ueyi tlanechikolistli. Na nechiljuijkej ma nikamanalti ininuaya katli kipanoltiaj noticias. Amo nijmatiyaya tlake nijchiuas, yeka sekinok toikniuaj nechpaleuijkej. Kema panok nechka se xiuitl, mochijki seyok ueyi tlanechikolistli uan na nijyakanki. Ipan nopa tlanechikolistli techpaxalok toikni Frederick Franz. Nopa toikni nechmachtik miak tlamantli. Kema kipanoltik se tlamachtili, mokentijtoya se camisa kej katli kitekiuiyayaj katli euaj ipan Filipinas, nopa camisa kiiljuiyayaj barong tagalog. Toikniuaj tlauel yolpajkej  kema kiitakej nopa, uan na nechmachtik monekiyaya nijnekis nijpatlas o nijchiuas se keski tlamantli uan kiampa uelis nikinpaleuis maseualmej.

Kema nechiljuijkej nitlatekipanoskia kej superintendente de distrito monejki sampa nijpatlas se keski tlamantli. Ipan nopa tonali tijnextiyayaj nopa película La felicidad de la Sociedad del Nuevo Mundo. Nochipa tijtlaliyayaj kalixpa, uan kemantika sayolimej uan sekinok piltlapialtsitsij monechkauiyayaj pampa nopa proyector tlauijtoya, uan nopaya tlatskiyayaj. Teipa tlauel ouij se kipojpouayaya. Maske nijmatiyaya ouij nijchiuas nopa tlanechikoli, tlauel niyolpakiyaya pampa miakej maseualmej mosentiliyayaj uan kimatiyayaj Jehová itekipanojkauaj mosentikapaleuiaj ipan nochi Tlaltipaktli.

Nopa sacerdotes católicos kiniljuiyayaj tekichiuanij amo ma techkauakaj tijchiuasej uejueyi tlanechikolistli. Uan kema timosentiliyayaj nechka ininiglesia, chikauak kitsiliniyayaj campanas pampa amo kinekiyayaj maseualmej ma kikakikaj tlen titlamachtiyayaj. Nopa maseualmej nojua momachtijkej, uan nama miakej kitekipanouaj Jehová.

Ipan 1959 nechtlanejkej ma nitlatekipanoti ipan Kali Betel tlen eltok ipan Filipinas. Nopaya nijyekok miak tlamantli. Teipa nechiljuijkej ma nikinpaxalo toikniuaj ipan sekinok altepemej kej superintendente de zona. Kema niajki Tailandia, nikixmatki se misionera katli nopaya tlatekipanouayaya, itoka Janet Dumond. Achtoui timotitlaniliyayaj amatlajkuiloli uan teipa timosenkajkej. Ya panotok 51 xiuitl, uan sansejko tijtekipanojtokej Jehová ika miak pakilistli.

Nikinpaxalojtok toikniuaj ipan 33 uejueyi altepemej. Nochi nopa tekitl tlen  nechmakakej achtoui nechpaleuik ma nijmati kenijkatsa nimouikas ininuaya toikniuaj maske kampa ueli euaj uan maske amo sanse kiniskaltijtokej. Tlauel nijtlaskamatilia toTeotsij pampa nechpaleuijtok. Pampa niajtok ipan miak altepemej, nikitstok kenijkatsa Jehová kiniknelia nochi maseualmej (Hech. 10:34, 35).

Na uan Janet nojua tiitstokej ipan Kali Betel, ipan altepetl Quezón. Tlauel techpaktijtok titlatekipanosej ipan Filipinas. Kipia 60 xiuitl niitstok ipan ni ueyi altepetl, kema niasiko san eliyayaj 20,000 tlajtolmoyauanij, ¡uan nama itstokej kipano 200,000! Maske panotok tlauel miak xiuitl, nojua moneki nijpatlatias se keski tlamantli uan kiampa nijchiuas tlen Jehová kineki. Na iuaya nosiua tijpaleuiaj nochi tlen namanok mopatlatok ipan Jehová itlanechikol.

Tijchijtokej kampeka tijchiuasej nochi tlen Jehová techiljuia, yeka tlauel tiyolpakij uan kuali tijyolmatij. Nojkia tijchijtokej kampeka tijpatlasej se keski tlamantli uan kiampa nojua kuali tikintekipanosej toikniuaj. Tlaj Jehová techkajtos, tojuantij timosentlalijtokej nojua timochiuasej tlen moneki “ika sejse tlakatl”.