“Tijpantisej tlaseuilistli uan yolistli” tlaj timoiljuisej ipan toTeotsij itonal
“Tlen kitokiliaj itonal toTeko moiljuiaj tlen nopa kuali tlamantli tlen itonal toTeko kineki kichiuas” (ROMANOS 8:5).
UIKATL: 57, 52
1, 2. ¿Kenke katli kintlapejpenijtokej tlauel kipatiitaj Romanos 8?
UELIS ipa tijpojtokej Romanos 8:15-17 kema moilnamiki Cristo imikilis. Ni versículos kiixtoma kenijkatsa kimatij nelia yasej iluikak katli kintlapejpenijtokej. Romanos 8:1 kiijtoua katli kintlapejpenijtokej mochijtokej “san se ika Cristo Jesús”. Uajka, ¿san katli kintlapejpenijtokej kinpaleuia tlen kiijtoua Romanos 8? ¿Uelis nojkia kinpaleuis katli motemachiaj itstosej nochipa ipan Tlaltipaktli?
2 Romanos 8 kinijkuiljuilijkej katli yasej iluikak. Nopaya kiijtoua katli kintlapejpenijtokej kiseliaj “itonal toTeko” uan kichixtokej “nopa tonali kema toTeko kichiuas yankuik [inin]tlakayo” uan kinitas kej ikoneuaj (Rom. 8:23). Kema moyolkuisej uan yasej iluikak, elisej toTeotsij ikoneuaj. Pampa Jesús temaktilik inemilis, Jehová kintlapojpoljuijtok inintlajtlakoljuaj uan kinita kej xitlauakej, yeka uelis elisej ikoneuaj (Rom. 3:23-26; 4:25; 8:30).
3. ¿Kenke nojkia moneki momachtisej Romanos 8 katli motemachiaj itstosej nochipa ipan Tlaltipaktli?
Romanos 4, apóstol Pablo kiijkuilok se keski tlamantli tlen Abraham. Ya itstoya miak xiuitl achtoui kema Jesús ayamo motemaktilijtoya. Uan maske Abraham amo kitlajpejpenijtoyaj yas iluikak, Jehová kiitak itstoya xitlauak iixpa (xijpoua Romanos 4:20-22). Ipan ni tonali Jehová nojkia uelis kinitas xitlauakej katli motemachiaj itstosej nochipa ipan Tlaltipaktli. Inijuantij nojkia moneki momachtisej tlen kiijtoua Romanos 8, pampa tlen tetlajtolmaka nojkia uelis kinpaleuis.
3 Ipan4. ¿Tlake uelis timotlajtlanisej kema tijpouasej Romanos 8:21?
4 Ipan Romanos 8:21, Jehová kiijtoua onkas se xochimili uan maseualmej momakixtisej tlen tlajtlakoli uan mikilistli, uan nochi “tlauel yejyektsi itstosej”. Moneki timotlajtlanisej ni kema tijpouaj ni versículo: “¿Nimoita ipan Xochimili?”. Ma tikitakaj tlake moneki tijchiuasej uan kiampa uelis tiitstosej nopaya.
“TIMOSENILJUIAJ TLEN TOTLAJTLAKOLCHIJKANAKAYO KINEKI”
5. ¿Tlake kiijtok Pablo ipan Romanos 8:4-13?
5 (Xijpoua Romanos 8:4-13). Ipan Romanos 8, Pablo kamanaltik tlen kichiuaj se keskij maseualmej. Kiijtok sekij kichiuaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki” uan sekinok monejnemiltiaj kej “itonal toTeko kineki”. Sekij moiljuiaj Pablo kamanaltitoya tlen maseualmej katli amo kitekipanouayayaj toTeotsij uan tlen maseualmej katli kena kitekipanouayayaj. Maske kiampa moiljuiaj, Pablo kintlajkuiljuilik ni katli eliyayaj Cristo itokilijkauaj, katli toTeotsij ‘kiniyokatlalik ma elikaj itlatsejtseloltijkatlakauaj’ (Rom. 1:7). Uajka katli kichiuayayaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki” uan katli monejnemiltiyayaj kej “itonal toTeko kineki”, nochi eliyayaj toTeotsij itekipanojkauaj. ¿Kenke ni maseualmej amo eliyayaj sanse?
6, 7. 1) ¿Tlake kiijtosneki nopa tlajtoli “inintlajtlakolchijkanakayo” ipan Biblia? 2) ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok “inintlajtlakolchijkanakayo” ipan Romanos 8:4-13?
6 Nopa tlajtoli “inintlajtlakolchijkanakayo” mokixtijtok tlen se tlajtoli ipan griego, uan ipan Biblia nojkia kiijtosneki sekinok tlamantli, kej itlakayo se maseuali (Rom. 2:28; 1 Cor. 15:39, 50). Ipan griego, nopa tlajtoli nojkia motekiuiyaya kema kamanaltiyayaj tlen ininchampoyouaj. Nopa tlajtoli motekiuia ipan Biblia kema kiijtoua Jesús “eliskia se iteipaixui tlanauatijketl David keja itlakayo se tlakatl”. Uan Pablo kiijtok judíos eliyayaj iuikaljuaj Jesús pampa “san se [inin]eso [o ininnakayo]” (Rom. 1:3; 9:3).
7 Uajka, ¿tlake kinejki kiijtos Pablo ipan Romanos 8:4-13? Uelis tijkuamachilisej tlaj tikitasej tlen kiijtoua Romanos 7:5: “Achtoui totlajtlakolchijkanakayo technauatiyaya. Uan kema tijmatkej nopa tlamantli tlen nopa tlanauatili kiijtojkej ma axtijchiuakaj, achi más techchiuilik ma tijnekikaj tijchiuasej nopa tlamantli”. Pablo kiixtonki nopa maseualmej katli kichiuaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki” moiljuiaj ipan tlen amo kuali uan kichiuaj tlen kinyoltilana.
8. ¿Kenke katli kintlapejpenijtoyaj yasej iluikak monekiyaya kiniljuisej amo ma kichiuakaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki”?
8 ¿Kenke Pablo kiniljuik katli kintlapejpenijtoyaj yasej iluikak amo ma kichiuakaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki”? Pampa nochi ueliskiaj san kinekisej kichiuasej tlen inijuantij kinekij. Pablo kiijtok sekij toikniuaj katli itstoyaj Roma san kichiuayayaj “tlen inijuantij kineki[yaya]j ipan ininyolo”. Uelis sekij san kinekiyayaj motekasej ininuaya sekinok, san kinekiyayaj tlakuasej o kichiuasej sekinok tlamantli (Rom. 16:17, 18; Filip. 3:18, 19; Judas 4, 8, 12). Ipan altepetl Corinto, se tlakatl momekatiyaya “ika itepotsnana” (1 Cor. 5:1). Nopa achtoui Cristo itokilijkauaj monekiyaya ma kintlalnamiktikaj uan kiampa amo kichiuaskiaj tlen “inintlajtlakolchijkanakayo kineki” (Rom. 8:5, 6).
9. ¿Tlake amo kiijtosneki Romanos 8:6?
9 Ipan ni tonali tojuantij nojkia moneki tijneltokasej tlen Pablo kiijtok. Maske se akajya tlauel miak xiuitl kitekipanojtok Jehová, nojkia ueliskia peuas kichiuas tlen itlajtlakolchijkanakayo kineki. Uajka, ¿kiijtosneki amo kuali timoiljuisej ipan tlakualistli, ipan tekitl, ipan tlen tijnekij timoyolpakiltisej o tikixtokasej se akajya? Amo, pampa nochi moiljuiaj ipan nopa tlamantli. Jesús nojkia kipaktiyaya tlakuas uan kintlamakak miakej. Uan kemantika mosiajketsayaya. Nojkia, Pablo kiijtok katli mosenkajtokej moneki motekasej sansejko.
10. ¿Tlake kiijtosneki “timoseniljuiaj” ipan se tlenijki?
10 ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok “timoseniljuiaj” ipan se tlenijki? Nopa tlajtoli griego tlen Pablo kitekiuik kiijtosneki nochipa timoiljuijtosej san ipan se tlamantli uan kenijkatsa tijchiuasej nopa tlamantli. Se katli tlauel momachtijtok kiijtoua nopa tlajtoli motekiuia kema se akajya tlauel kineki kipias se tlamantli uan nochipa san ya nopa kiijtojtok. Nopa tlamantli tlen kineki tlauel kipatiita, yeka san ya nopa kineki kichiuas ipan inemilis.
¿Tlake tlamantli tlauel tijpatiitaj ipan tonemilis?
11. ¿Tlake tlamantli ueliskia tlauel tijpatiitasej?
11 Toikniuaj katli itstoyaj ipan Roma monekiyaya kuali kiitasej tlake tlamantli tlauel kipatiitayayaj. ¿San kipatiitayayaj tlen “inintlajtlakolchijkayolo” kinekiyaya? Ipan ni tonali nojkia moneki tikitasej tlake tlamantli tlauel tijpatiitaj. ¿Tlake tlamantli ueliskia tlauel tijpatiitasej? Kualtiaskia ma timotlajtlanikaj ni: “¿Tlake tlauel nechpaktia nochipa nikamanaltitos? ¿Tlake tlauel nechpaktia nijchiuas?”. Sekij kiitstokej nochipa san moiljuijtokej tlake yankuik vino kiyekosej, kenijkatsa kiyejyekchiuasej ininchaj, kikouasej ininyoyo, kenijkatsa uelis kimiakilisej inintomij o kanke yasej paxalotij. Nochi ni amo eli se tlajtlakoli, pampa nochi moiljuiaj ipan nopa tlamantli. Ma timoiljuikaj ipan nopa vino. Se tonali, Jesús kichijki miak atl ma mokuepa vino ipan se iljuitl. Uan Pablo kiiljuik Timoteo ma kiiji se kentsi vino pampa ijtikuajkualoyaya Juan 2:3-11; 1 Tim. 5:23). Maske kiampa kichijkej, amo ya nopa tlauel kipatiitayayaj ipan ininnemilis. ¿Uan tojuantij? ¿Tlake tlamantli tlauel tijpatiitaj ipan tonemilis?
(12, 13. ¿Kenke tlauel moneki tikitasej tlake tlamantli tlauel tijpatiitaj ipan tonemilis?
12 Pablo kiijtok: “Intla timoseniljuiaj tlen totlajtlakolchijkanakayo kineki, tijpantisej miki[li]stli” (Rom. 8:6). ¿Tlake kinejki kiijtos? Tlaj tijchiuaj san “tlen totlajtlakolchijkanakayo kineki”, uajka ayokmo kuali timouikasej iuaya Jehová uan teipa ayokmo uelis tiitstosej nochipa. Nochi tojuantij uelis tijpatlasej kej timonejnemiltiaj uan kiampa amo techpanos nopa. ¿Tikilnamikij nopa tlakatl katli itstoya ipan altepetl Corinto uan kikixtijkej tlen tlanechikoli pampa tlajtlakolchijki? Ya kipatlak inemilis, ayokmo kichijki tlen kiyoltilanayaya uan sampa pejki kuali kitekipanoua Jehová (2 Cor. 2:6-8).
13 Maske nopa tlakatl kichijtoya se ueyi tlajtlakoli, ya kipatlak kej monejnemiltiyaya. Tlaj ipan ni tonali se toikni nojkia pejtok kichiua tlen itlajtlakolchijkanakayo kineki, uelis kipatlas inemilis uan sampa kineltokas Jehová itlanauatiljuaj. Tlen Pablo tetlajtolmakak uelis kipaleuis ma kipatla kej monejnemiltia.
“TIMOSENILJUISEJ [IPAN] TLEN ITONAL TOTEKO KINEKI”
14, 15. 1) ¿Ipan tlake kinamiki timoiljuisej? 2) ¿Tlake amo kiijtosneki “timoseniljuisej [ipan] tlen itonal toTeko kineki”?
14 Kema Pablo kiijtok tlake panoskia tlaj timoiljuiskiaj ipan “tlen totlajtlakolchijkanakayo kineki”, nojkia kiijtok: “Intla timoseniljuisej [ipan] tlen itonal toTeko kineki, uajka tijpantisej tlaseuilistli uan yolistli tlen yankuik”. ¡Nelia tlauel kuali tlen tijselisej!
15 “Timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko” amo kiijtosneki nochipa moneki tisenkamanaltitosej tlen Jehová uan tlen Biblia o nochipa san ya nopa timoiljuijtosej. Nopa achtoui Cristo itokilijkauaj nojkia kichijkej se keski tlamantli tlen nochi maseualmej kichiuayayaj. Inijuantij nojkia tlakuajkej, kiiyayaj se kentsi vino, mosenkauayayaj, kinpiayayaj ininkoneuaj uan tekitiyayaj (Mar. 6:3; 1 Tes. 2:9).
Pablo tlauel kipatiitayaya kitekipanos toTeotsij
16. ¿Tlake tlauel kipatiitayaya Pablo?
16 Pablo uan sekinok Cristo itokilijkauaj amo tlauel kipatiitayayaj nopa tlamantli. Maske Pablo tekitiyaya uan kichiuayaya yoyonkali, amo tlauel kipatiitak iteki. Ya tlauel kipatiitayaya kitekipanos toTeotsij, uan mosentlalijtoya tlajtolmoyauas uan kinmachtis sekinok toTeotsij iTlajtol (xijpoua Hechos 18:2-4; 20:20, 21, 34, 35). Toikniuaj katli itstoyaj Roma monekiyaya kichiuasej kej ya, uan tojuantij nojkia kiampa moneki tijchiuasej (Rom. 15:15, 16).
17. ¿Tlake tijselisej tlaj nochipa “timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko”?
17 ¿Kenijkatsa tiitstosej tlaj nochipa timosentlalisej tijtekipanojtosej toTeotsij? Romanos 8:6 techiljuia: “Intla timoseniljuisej [ipan] tlen itonal toTeko kineki, uajka tijpantisej tlaseuilistli uan yolistli tlen yankuik”. Ni kiijtosneki tijkauaj Jehová ma techyakana ika itonal uan nojkia tijchiuaj kampeka timoiljuisej kej ya moiljuia. Tlaj kiampa tijchiuasej, Jehová kiijtoua tlauel tiyolpaktosej ipan ni tonali uan teipa uelis tiitstosej nochipa.
Pampa Jehová tlauel techpaleuia, tojuantij ueli tijpiaj tlaseuilistli
18. ¿Kenijkatsa tijpiasej tlaseuilistli tlaj nochipa “timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko”?
18 ¿Tlake kinejki kiijtos Pablo kema kiijtok tijpiasej tlaseuilistli tlaj nochipa “timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko”? Maske nochi maseualmej kinekij itstosej ika tlaseuilistli uan amo tleno ma kinyolkokojto, san se keskij itstokej ika tlaseuilistli. Pampa Jehová tlauel techpaleuia, tojuantij ueli tijpiaj tlaseuilistli uan amo techyolkokoua totlalnamikilis. Nojkia tiitstokej ika tlaseuilistli ininuaya tochampoyouaj uan ininuaya toikniuaj. Tojuantij tijmatij nochi titlajtlakolejkej, uan yeka kemantika uelis timokualanisej iuaya se toikni. Kema kiampa techpanos, moneki tijchiuasej tlen Jesús techtlajtolmakak: “Ta uan moikni [...] ximotlapojpoljuikaj uan ximoyoltlalikaj ika tlen panok” (Mat. 5:24). Moneki tikilnamikisej toikniuaj nojkia kitekipanouaj Jehová, “toTeko Dios tlen techmaka tlaseuilistli” (Rom. 15:33; 16:20).
19. ¿Tlake tlamantli tlen tlauel ipati tijpiaj?
19 Tlaj nochipa “timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko”, nojkia tijpiasej seyok tlamantli tlen tlauel ipati, tiitstosej ika tlaseuilistli iuaya Jehová. Tlajtolpanextijketl Isaías kiijkuilok: “ToTeko, mojmostla tikinmakas yoltlaseuilistli nopa tlakamej tlen motemachiaj ipan ta, nochi tlen kisenuikiliaj mitstemouaj” (Is. 26:3; xijpoua Romanos 5:1).
20. ¿Tlake kuali tlamantli tijselisej tlaj tijchiuasej tlen tetlajtolmaka Romanos 8?
20 Tlaj timotemachiaj tiitstosej iluikak o ipan Tlaltipaktli, nochi tlauel techpaleuia tlen tetlajtolmaka Romanos 8. Tlauel tijtlaskamatiliaj toTeotsij pampa techiljuia ipan Biblia ma timosentlalikaj kuali tijtekipanosej uan amo tijchiuasej tlen techyoltilana. Tlaj nochipa “timoseniljuisej [ipan] itonal toTeko”, uelis tijselisej se tlamantli tlen tlauel kuali: “Yolistli yankuik para nochipa” (Rom. 6:23).